Skírnir - 01.04.1909, Blaðsíða 7

Um sjúkrasamlög
103
Þeir, sem taldir eru þurfamenn yegna ellilasleika, voru
þvínær allir komnir yfir sjötugt.
Skýrslan ber þess ljósan vott, að veikindi eru algeng-
asta andstreymi lífsins, tíðasta orsökin til þess, að menn
glata sjálfstæði sínu, frelsi sínu og verða að lifa á náðar-
gjöfum annara.
Þessu er eins farið í öllum öðrum löndum; alstaðar
eru veikindin versta hættan, sem vofir yfir allri alþýðu
manna, öllu efnalitlu fólki, öllum, sem lifa á handafla sín-
um og eiga ekkert afgangs, er neinu nemi.
Nú hefir alþýðumentunin alstaðar aukist og þá jafn-
framt sómatilfinning manna og sjálfstæðisþrá, og alþýðu-
menn — í öðrum löndum — hafa þá fljótlega fundið og
skynjað, að vinnuskortur og veikindi eru verstu torfærurn-
ar á lífsleið þeirra. Þeim hefir skilist, að það er ekki veg-
ur til sjálfstæðis, að hver leiði sjálfur sjálfan sig. Þeir
hafa sannreynt að eina hjálpin fyrir þá úr tor-
færumlífsins, eini vegurin n til sjálfstæðis,
ersá, aðhver leiði annan, allir leiðist
s a m a n.
Þess vegna hafa alþýðumenn í öðrura löndum stofnað
tryggingarfélög gegn veikindum, þannig, að hver vinnandi
maður getur fyrir mjög lágt iðgjald keypt sér fullan rétt
á því, ef hann verður veikur, að þá verði goldin úr trygg-
ingarsjóðnum læknishjálp, lyf, sjúkrahúsvist og þar að auki
dagpeningar meðan hann er ófær til vinnu.
Þessi tryggingarfélög eru kölluð sjúkrasamlög
(dönsku: Sygekasser, þýzku: Krankenkassen).
Þau hafa aukist og margfaldast í öllum nálægum lönd-
um undanfarna áratugi.
Mjög víða njóta þessi sjúkrasamlög mikils styrks af
almannafé, úr ríkissjóði og sveitasjóðum; eru þá sett lands-
lög um það, hvaða skilyrðum þau eiga að hlýða til þess
að fá styrk, líka um eftirlit af hálfu landsstjórnar, því til
tryggingar, að jafnrétti félagsmanna sé ekki haggað og
engin svik höfð í frammi. Á þessu stigi eru t. d. sjúkra-
samlögin i Danmörku.