Skírnir - 01.04.1909, Blaðsíða 19

Um sjúkrasamlög.
115
samlögum á eylöndunum 3 kr. 86 aur., í sveitasamlögum
á Jótlandi 4 kr. 37 aur. Hér á landi er, utan Reykjavík-
ur, ekki öðrum læknum til að dreifa, en héraðslæknan-
um. Þeir fá laun verka sinna eftir lögboðinni gjaldskrá
(Gjaldskrá fyrir héraðslækna 14. febr. 1908) og tímaborg-
un eftir 5. gr. læknaskipunarlaganna 16. nóv. 1907.
Rvorutveggja gjöldin eru afarlág, miklu lægri en tíðkast
í öðrum löndum. Sjúkrasamlög hér á landi mundu því
gera réttast í að halda sér við þessi lög i byrjun,
gera engan samning við héraðslækni sinn, en borga hon-
um eftir reikningi samkvæmt gjaldskránni og læknaskip-
unarlögunum; en sjálfsagt er þó hyggilegast, þegar fram
í sækir og reynsla er fengin, að komast að samningi við
lækni um tiltekna ársþóknun; það er mikill hægðarauki
fyrir samlagið og lækninn og útgjöld samlagsins verða
jafnari, borgun til læknis söm, þótt mikil veikindi gangi.
Mér er það kunnugt um tekjur sveitalækna, að eg þykist
mega fullyrða, að það sem þeir fá árlega fyrir verk sín
og í ferðapeninga nemur ekki l/2 krónu á hvern fullorð-
inn héraðsbúa (eldri en 15 ára). öðru máii er að gegna um
kauptún og kaupstaði þar sem læknar búa; þeir, sem eiga
stutt til læknis, leita hans miklu oftar. Hins vegar er
mjög erfitt að meta í sveitum þann kostnað, að »sækja
lækni«, enda mjög mikill munur á þeim kostnaði, eftir því,
hve langt er og erfitt að ná til hans. Nú vilja menn
stofna sjúkrasamlag í sveit og nái það yfir einn hrepp,
þá er rétt að hreppsbúar hittist allir að máli og athugi,
hve mikil útgjöld þeirra hafa verið að samantöldu undan-
farin ár fyrir læknishjálp og fyrir að vitja læknis. Þá
vita þeir, hve mikill þessi kostnaður muni verða á hvern
félagsmann, ef sjúkrasamlag kemst á fót. Sömu aðferð
geta menn notað í kauptúnum og sjóþorpum. Það ætti
að sjálfsögðu að vera í lögum allra sveitasamlaga, að
hver húsráðandi skuli sækja lækni og lyf handa öllum
samlagsmönnum á heimili sínu, samlaginu að kostnaðar-
lausu, ef hann hefir hesta og mann til ferðarinnar, eða
skip, en geti hann ekki vitjað læknis sér að útlátalausu,