Skírnir - 01.04.1909, Blaðsíða 84

180
Grikkir og Páll postuli.
sundurbrotnu listaleifum hafa vorir listamenn fengið frægð
sina og snild, og í þeim afgangsmolum á vor þjóð þá fjár-
sjóðu, er vekja eftirsjón allra siðaðra þjóða. Hugsið yður
þessa mola heila — blikandi i sólarljóma ættjarðar þeirra,
hvern á sínum stað í samhljóðan við hallir og hof! hugs-
um oss á reiki um þau torg og stræti, þar sem stóðu á
tvær hendur og hvar sem litið var eintómar raðir goðum-
líkra, skinandi líkneskja! og síðan stíga þaðan upp í há-
borgina (Akropolis), hið háreista vígið, bæði til varnar og
víðfrægðar borginni! að hafa séð — hugsum oss það! —
hin vegsamlegu helgihöld og hátíðir, skraut hofgoðanna,
rausnarviðhöfn blótanna, hinar sístrevmandi fjölskreyttu
fylkingar skrúðgangnanna, fjölmenni samkomanr.a, bólstra
hins ilmanda reykelsis, sem eitt skygði hið heiða og hreina
himinloft; og svo hinn dillandi hreimur og söngspil frá
svölum og hofsrjáfrum, þar sem hver máttarviður var
siglutré persneskra stórskipa; svo og hin tignarlegu sjón-
ieikasvið, sem fremur fyltu lýðinn háleitum hugsjónum en
þau skemtu skilningarvitunum. Og loks uppnám og ham-
farir kappleikanna og úthlutun sigurlaunanna: kórónu-
sveiga viðsmjörsviðarlaufanna, grenisins eða pétursseljunn-
ar, er þá voru í því verði, að ekki mundi grískur sigur-
vegari hafa skift né einum þeirra fyrir hið dýrasta kon-
ungsdjásn nútímans Evrópu.
Að hafa horft á alt þetta og séð, að skurðgoðatrú var
lifið og sálin í því öllu og drotnaði yfir hugum og hjört-
um, það vakti vandlætishug slíkrar trúarhetju sem Páll
var. Veikari trú en hans hefði bráðnað í bikar töfranna,
runnið saman víð hina heiðnu dreypifórn. En Páll vissi
hitt, að undir hinu fagra yfirborði leyndist vefur lygi og
spillingar, risabákn svika og sjónhverfinga, bæði upp-
spretta og afleiðing glæpa og glapráða; grundvöllurinn
skröksögur, véfréttirnar fals og hjátrú, tíðaþjónustan hé
gómi. Hann vissi, að guð er einn, bæði samkvæmt aug-
lýsingum náttúrunnar og röksemdum Krists. Hann vissi
og, að þakknæmileg lotning er eigi fólgin í blótfórnum til
að sefa reiði guðdómsins, né í ytri dýrð til fagnaðar hon-