Skírnir - 01.04.1909, Blaðsíða 21
Um sjúkrasamlög.
117
kostnaður um 1 kr. á hvern félagsmann á ári; í dönskum
bæjum (öðrum en Kaupmannahöfn) var hann t. d. árið
1907 1 kr. 35 aur., en ekki nema 58 aurar á mann í
sveitasamlögum eylandanna dönsku, og fyrir tíu árum ein-
ir 30 aurar. Hér á landi mundi þessi kostnaður sjúkra-
samlaga að svo komnu vafalaust ekki fara fram úr 50
aur. á mann.
Dagpeningar. Sjúkrasamlag er ekki í réttu lagi,
nema félagsmönnum sé trygðir dagpeningar, ef þeir fatl-
ast frá vinnu vegna veikinda. Þörfin á þessari tryggingu
er mjög misjöfn, meiri í kaupstöðum en til sveita, yfirleitt
meiri fyrir þurrabúðarmenn en bændur, minni fyrir ein-
hleypt fólk en þá sem eiga fyrir öðrum að sjá. Á því
bezt við að ársgjald allra félagsmanna sé miðað við lága
dagpeninga, t. d. 40 eða 50 aura, en hverjum félagsmanni
frjálst að tryggja sér hærri dagpeninga gegn hærra gjaldi,
en þó svo, að dagpeningarnir nemi eigi meiru en 2/3 af
venjulegum dagtekjum hans, til þess að enginn hliðri sér
frá vinnu í því skyni, að ná í dagpeningana. Það er al-
siða að greiða enga dagpeninga, ef sjúkdómur veldur
ekki verkfalli lengur en 3 daga. Sum samlög greiða
ekki dagpeninga, ef sjúkdómur stendur skemur en viku.
En haldist veikindin, á félagsmaður að fá dagpeninga
frá upphafsdegi verkfallsins, eða frá þeim degi, er hann
tilkynnir stjórn samlagsins veikindi sín. Það er nú
afaráríðandi fyrir þá, sem vilja koma á fót sjúkrasam-
lagi, að vita fyrirfram, hversu mörgum veikindadögum
gera þarf ráð fyrir á hvern samlagsmann árlega. Heilsu-
far manna er likt hér og í Danmörku. Þar koma hér
um bil 5 veiki. dadagar á hvern karlmann og 4l/2 á
hvern kvenmann á ári, samkvæmt skýrslum sjúkra-
samlagauna. Því lík mundi reyndin verða hér á landi.
Er þá auðveld áætlanin um þennan kostnað. Hugsum
okkur 100 manna samlag og til uppjafnaðar 5 veikinda-
daga árlega á hvern mann — 1—3 daga veikindi ekki
talin — þá verður samlagið að greiða dagpeninga fyrir
5X100 = 500 daga á ári. Gerum að dagpeningar séu 50