Skírnir - 01.04.1909, Blaðsíða 35

Úr ferðasögu.
131
Furðu gott yfirlit má fá yfir jarðlagabyggingu Alpa-
fjallanna á þessari leið, þó hraðfarin sé, einkurn. haft
menn þegið ýmsar góðar bendingar, eins og Blaas pró-
fessor hafði látið mér í té. Nyrzt eru kalkfjöll, þá gneis-
og flögugrjótsfjöll, þá granít, sem mikið er brotinn og
notaður til bygginga, þá porfyrar eða dílagijót, en síðan
kalkfjöll aftur. Er lagið á fjöllunum nokkuð mismunandi
eftir því hvaða efni er í þeim, en fer þó líka mjög mikið
eftir því hvaða öfl hafa um þau leikið.
Brautin liggur yfir 3000 fetum hærra en sjávarmál,
þar sem hæzt er; þá fer að halla suður af, til Ítalíu. Er
það dálítil nýlunda, að þarna sem vötnum deilir er, þegar
lestin staðnæmist, selt vatn til drykkjar, úr einhverri af-
bragðs svalalind, en ekki þessi vanalegi óiinnandi bjór.
Hjá Bozen kemur brautin niður í Etsch-dalinn, og er þar
komið ítalskt loítslag og ítalskur gróður; hefir seilst eftir
þessum djúpa dal langt norður í fjöllin. í Etsch-dalnum
er Meran, en þangað leita brjóstveikir víða af löndum sér
til heilsubótar.
Utsjónin frá Bozen var fögur og furðuleg. Eins og
jötnakastalar og turnar gnæfðu dólómítfjöllin frægu upp, 8000
—9000 feta há, og sló á þau rauðfölum bjarma. I fjöli-
um þessum er kórallakalk, og er undarlegt að hugsa til
þess, að hin örsmáu kóralladýr skuli geta unnið efni í
heil fjöll, svo skoplítið sem hvert einstakt dýr leggur til
af steini. Hvílíkar afarbreytingar hafa ekki orðið, síðan
í stað þessara reginfjalla voru sjávarklappir morandi af
smádýrum. í það mund voru spendýrin að hefjast, og
forfeður mannkynsins þá munu hafa verið dýr svipaðri
rottu en manni á vöxt og framgang, en þó að vísu langt-
urn ófullkomnari að byggingu en rottur, sem ekki komu
fram fyr en löngu seinna. Hvað skyldi þá verða um
niðja mannkynsins, þegar þessir bergjötnar hafa orðið að
lúta kerlingunni Elli og eru að velli lagðir, en sjórinn
flæðir aftur yfir fornar stöðvar á ókomnum áramiljónum,
eins og telja má víst að verði, ef náttúran ein fær að
ráða. Eða verða niðjar mannanna, þegar svo langt er
9*