Skírnir - 01.04.1909, Blaðsíða 15

Um sjúkrasamlög.
111
handa karlmanni 18 ára eða eldri, en mega vera minni
handa unglingum 15—18 ára og kvenmönnum, og verð-
ur árstillag þeirra þá þeim mun lægra. Menn geta trygt
sér misháa dagpeninga; fer þá hæð árstillagsins eftir því.
Það er talið rétt, að vinnuhjú tryggi sér ekki dagpeninga
öðruvísi en svo, að þau verði þeirra þá fyrst aðnjótandi,
ef sjúkdómurinn helzt lengur en nemi þeim tíma, sem
húsbóndi er skyldur að greiða þeim kaup. Þá er það
alstaðar venja, að sjúkrasamlög greiða því að eins dagpen-
inga, ef félagsmaður erfrá verki vegna sjúkdómsins,
og það lengur en nemi 3 dögum. Er þá jafnan farið eftir
úrskurði læknis. Nú verður félagsmaður heilsulaus og
ófær til vinnu misserum saman, og má þá ekki heimta af
sjúkrasamlaginu, að það standi straum af honum, greiði
honum stöðugt dagpeninga eða borgi legukostnað, ef hann
er í sjúkrahúsi. Einhverstaðar verða takmörkin að vera,
og þau verður að setja ljósum orðum í lög hvers samlags.
Eftir dönskum lögum verður hvert lögskráð samlag að
heita félagsmönnum dagpeningum upp í 13 vikur á hverj-
um 12 mánaða fresti, en þá er maðurinn talinn úr sam-
laginu, ef hann heíir notið dagpeninga eða sjúkrahúsvistar
60 vikur í röð, eða 60 vikur samtals á þriggja ára fresti.
Auk þessara 4 sjálfsögðu hlunninda veita mörg erlend
sjúkrasamlög tvent í viðbót, en það er einhver ákveðinn
styrkur handa hverri félagskonu, sem elur barn, og útfar-
arkostnaður, hvenær sem einhver félagi deyr.
Barnsfarargjaldinu úr samlagssjóði er þannig
háttað, að hver sængurkona fær tiltekið fé, t. d. 10 kr.
(mörg dönsk sjúkrasamlög1), eða þá dagpeninga, tiltekinn
tíma, t. d. 6 vikur (ýms þýzk samlög^
Utfararkostnað greiða mörg erlend samlög, en
misháan, sum meira og sum minna, venjulega 50—100 kr.
Þeim kostnaði er jafnað á félagsmenn með ýmsum hætti.
Sum samlög hafa í lögum sinum ákvæði um tiltekið árs-
gjald frá hverjum félagsmanni i þessar þarfir. önnur hafa
*) Yms af þeim láta 20 kr. fyrir tvíbura og 30 kr. fyrir þribura I