Þjóðviljinn - 31.03.1983, Blaðsíða 17

Fimmtudagur 31. mars 1983 ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 17
Heima hjá fjölskyldunni að Sognstúni 4 á Dalvík. Svanfríður og maður hennar Jóhann
Antonsson en á milli þeirra eru strákarnir á heimilinu þeir Jónas 3ja ára og Pétur 11 ára
en sá þriðji, Kristján 7 ára var ekki heima þegar okkur bar að garði.
Ljósm. Atli.
Strákarnir hennar Svanfríðar eru ef til vill að ihuga möguleika hennar til að ná kjöri í
alþingiskosningunum 23. apríl nk.
land með að standa jafn vel að vígi hvað
þetta varðar og karlkynið. En það hefur átt
sér stað þróun í rétta átt og skilningur
manna á þessu er að aukast, sem betur fer.
Svo er annað í þessu sambandi og það er
munurinn á að vera í framboði hér í þessu
kjördæmi eða t.d. á þéttbýlissvæðunum
fyrir sunnan. Það er nefnilega talsvert ólíku
saman að jafna að skreppa á fund upp í
Breiðholt eða til Þórshafnar, þar sem
maður getur átt á hættu að vera tepptur í
viku. Þetta verða landsbyggðarmenn að
sætta sig við af eðlilegum ástæðum, og ég er
ekki í nokkrum vafa um að konur setja
þennan annmarka frekar fyrir sig en karlar,
m.a. vegna þess vinnuálags sem ég að fram-
an nefndi. Eg gerði mér hins vegar glögga
gréin fyrir þessum aðstæðum áður en ég gaf
kost á mér í framboð og legg þess vegna
ótrauð á brattann með stuðning minna nán-
ustu að bakhjarli".
Eignarhaldið hefur breyst
En svo við vendum okkar kvæði í kross.
Það er stundum talað um einhæft atvinnulíf
í sjávarplássum. Hvað viltu segja um það?
„Jú, vissulega er atvinnulífið í mörgum
sjávarplássanna allt of einhæft, en á undan-
förnum árum hefur hins vegar átt sér stað
breyting í atvinnulífinu á mörgum stöðum,
sem tryggir verulega afkomu íbúanna. Hér
áður fyrri þekkjum við mörg dæmi þess að
einstaídingar „áttu“ heilu plássin og þessir
Bogensenar léku þráfaldlega þann leik að
stökkva frá atvinnurekstrinum fyrirvara-
laust þegar kaupin gerðust betri á eyrinni
annars staðar og kipptu þar með grund-
vellinum undan lífi heimamanna. Þetta
voru helstu ágallar hins einhæfa atvinnulífs
í sjávarplássunum. Síðari árin hefur eignar-
hald útgerðar- og fiskvinnslufyrirtækja ver-
ið að breytast og fólkið sjálft, sem vinnur
við framleiðsluna og samtök þess, hefur
eignast æ stærri hlut í atvinnufyrirtækjun-
um. Þarna hafa verið stigin stór skref fram-
ávið að mínu mati og afkomuöryggi íbú-
anna verið stóraukið. Hins vegar þarf að
gera átak í að vinna betur úr hráefninu í
plássunum sjálfum. Úrvinnslugreinar sjáv
arafurða þarf að efla og við þurfum að
koma í veg fyrir hið mikla fjárstreymi frá
sjávarplássunum í formi lítt unnins hráefn-
is. Þar með gæðum við atvinnulífið meiri
fjölbreytni og bætum afkomuna enn frá því
sem nú er. í þessu þarf okkar atvinnustefna
við sjávarsíðuna að vera fólgin, auk þess
sem við þurfum auðvitað að hyggja að öðr-
um möguleikum í sambandi við störf í
iðnaði, ekki síst úrvinnsluiðnaði landbún-
aðarafurða".
Stóriðjan ekki lausn
Þú rennir þá ekki hýru auga til álverk-
smiðju við Eyjafjörðinn?
„Ég er ekki ýkja hrifin af því fyrirbæri og
hef verið þeirrar skoðunar að stóriðja,
hverju nafni sem hún nefnist, sé ekki heppi-
legt innlegg í^atvinnulífið hér úti á lands-
byggðinni. Ég held að hættan sé ekki síst
fólgin í hinni stóru einingu sem sogi til sín
fólk úr byggðunum í kring og lagt geti í rúst
þá hefðbundnu starfsemi sem fyrir er og þá
menningu sem hefur þróast í sveitunum. Þá
er reynslan af samskiptum okkar við
auðhringinn Alusuisse ekki sérlega uppörv-
andi. Og á meðan harðast er vegið að ís-
lenskum landbúnaði þykir engum mikið
þótt meðlag til Grundartangaverksmiðj-
unnar við Hvalfjörð á síðasta ári hafi slagað
hátt upp í útflutningsbætur á landbúnaðar-
afurðum okkar, og er þó um margfalt fleiri
störf að tefla í síðarnefndu greininni. Hinir
flokkarnir vilja þrátt fyrir þessar
staðreyndir halda áfram á þessari braut. Og
á sama tíma og þeir tala urn að útvega þurfi
þúsundir atvinnutækifæra í iðnaði á næstu
árum og áratugum vilja þeir leið stóriðjunn-
ar þar sem hvert starf er um það bil hundrað
sinnum dýrara en í okkar hefðbundnu
atvinnugreinum, auk þess sem stóriðjan
skapar hlutfallslega afar fá störf.“
Betri nýting
auðlinda
Ertu hrædd við mengun hér við Eyja-
fjörðinn?
„Ef rétt er að málum staðið eigum við að
geta tryggt að náttúran spillist ekki mjög
mikið af völdum atvinnureksturs, hvort
sem þar er um stóriðju að ræða eða eitthað
annað. Ég vil hins vegar frekar sjá einhvers
konar endurvinnsluiðnað hér á landi en þá
stóriðju, sem postular hennar klifa stöðugt
á. Við þurfum að nýta betur það sem til
fellur, því við megum aldrei gleyma því að
auðlindir jarðar eru ekki ótæmandi. Við
getum ekki einungis lifað fyrir daginn í dag
því að á eftir koma kynslóðir sem við
verðum að búa í haginn fyrir. Ég held
sumsé að margir aðrir kostir séu fyrir hendi
við iðnaðaruppbygginguna í þessu landi en
ál og kísiljárn, svo eitthvað sé nefnt. Ör-
tölvuiðnaðurinn á t.d. einnig framtíð fyrir
sér og hann hefur þann kost umfram stór-
iðjuna að vera afar atvinnuskapandi“.
Landbúnaðurinn samofinn
okkar menningu
Nú sast þú landbúnaðarráðstefnu Al-
þýðubandalagsins nýlega. Hvernig fannst
þér?
„Það fannst mér mjög fróðleg og gagnleg
ráðstefna og ég hygg að margir þeirra sem
vilja landbúnaðinn feigan hefðu átt að sitja
„Einar frá Her-
mundarfelli sagði
mér að menn hefðu
ort um þœr Ijóð sakir
fegurðar þeirra,án
þess jafnvel að hafa
litið þœr augum!“
þá ráðstefnu og kynnast þeim viðhorfum
sem þar komu fram. Auðvitað er það kór-
rétt, sem fram kom þar, að trustur landbún-
aður er ein af meginundirstöðum sjálf-
stæðis okkar. Ef við föllum í það farið að
treysta á innflutninga matvæla nánast alfar-
ið, þyrfti ekki mikið að gerast úti í heimi til
að verslun stöðvist og okkur yrðu allar
bjargir bannaðar. Mér finnst því út í hött að
leggja eingöngu arðsemi landbúnaðar til
grundvallar þegar við fjöllunt um tilveru-
rétt þessarar fornu atvinnugreinar, því pen-
ingar mega ekki og geta ekki verið mæli-
kvarði á sjálfstæði þjóðar. Hitt er svo rétt
að ítreka sem fram kom á þessari ráðstefnu
Alþýðubandalagsins að möguleikar
landbúnaðar á íslandi eru miklir og við ætt-
um að geta stóraukið framleiðslu okkar á
því sviði. Ekki veitir af í sveltandi heimi. Þá
held ég að fólk viti ekki að úrvinnslu-
iðnaður landbúnaðarins hefur útvegað
flestum atvinnu í iðnaði á sl. árum.
Hef trú á málstaðnum
Nú leið að lokum dvalar okkar Þjóðvilja-
manna í hinu snotra sjávarplássi Dalvík við
Eyjafjörð og við innum húsmóðurina,
kennarann og frambjóðandann Svanfríði
Jónasdóttur eftir því hvernig kosningabar-
áttan legðist í hana:
„Núna er mér efst í huga góð útkoma Al-
þýðubandalagsins í kosningunum 23. apríl
nk. Ég er þess fullviss að við munurn hafa
erindi sem erfiði ef fólk gefur sér ofurlítinn
tíma til að kynna sér stefnumið G-listans,
því þar er lögð áhersla á að tryggja sem best
hagsmuni hins vinnandi fólks í landinu og
að treysta sem best efnahagslegt og menn-
ingarlegt sjálfstæði þjóðarinnar. Ég hef trú
á þeim málstað og er tilbúin að leggja mitt
af mörkum til að vinna honum fylgi og
áhrif".
Við þökkum Svanfríði Jónasdóttur á
Dalvík fyrir spjallið og biðjum háttvirta
kjósendur í Norðurlandskjördæmi eystra
að íhuga orð hennar.
-v.
Great
Workl
Attas
1?
eader's
Digest
Great World Atlas
REVISED AND UP-DATED EDITION
Hvar er Efri Volta?
Því, og öilum slíkum spurningum, svarar Great World Atlas á
auðveldan hátt. - Þú finnur staðinn á tíu sekúndum.
Einnig kaflar um himingeiminn, jarðsöguna, dýralíf, þróun og
sögu mannkyns.
FALLEG OG FRÆÐANDI FERMINGARGJÖF
Sendum í póstkröfu
Bókabúð Máls og menningar
Laugavegi 18. Sími 2-42-42