Þjóðviljinn - 31.03.1983, Blaðsíða 28
DMÐVIUINN
Fimmtudagur 31. mars 1983
Aðalsimi Þjóðviljans er 81333 kl. 9-20 mánudag til föstudags. Utan þess tima er
hægt aö ná i blaðamenn og aðra startsmenn blaðsins í þessum símum: Ritstjórn
81382, 81482 og 81527, umbrot 81285, Ijósmyndir 81257. Laugardaga kl. 9 -12 er
hægt að ná í afgreiðslu blaðsins í síma 81663. Prentsmiðjan Prent heiur síma 81348
og eru blaðamenn þar á vakt öll kvöld.
Aðalsími Kvöldsími Helgarsími
81333 81348 81663
tJtifundur
herstöðva-
andstæð
inga
Samtök herstöövaandstæö-
inga héldu ágætan útifund við
Alþingishúsiö í gær til að minn-
ast þeirra ótíðinda sem gerðust
30. mars 1949, þegar sam-
þykkt var aðild íslands að hern-
aðarbandalagi.
Ávörp fluttu þeir Arnþór
Helgason og Ólafur Ragnar
Grímsson, Ingibjörg Haralds-
dóttir las Ijóð. Fundarstjóri var
Njörður P. Njarðvík.
Á fundinum var boðaður
stórfundur í Háskólabíói eftir
páska sem mun fjalla um efnið
Kjarnorkuvopnalaus Norður-
lönd.
Ólafur Ragnar um trúnaðarskeytið.
Afhjúpar samráð þeirra
Skeytið afhiúpar samvinnu Biörns ,
J J r ... Komið i veg
Bjamasonar við bandaríska sendiraðið fynr umrœðu
Björn Bjarnason:
Kjarnorku-
vopn á
íslandi
„F ramkvæmdaatriði
í bandaríska
stjórnkerfinu”
I niðurlagi grcinar sinnar segir
Björn Bjarnason í Morgunblaðinu,
að umræðan um kjarnorkuvopna-
kerfi Bandaríkjahers á íslandi snú-
ist í rauninni um „framkvæmdaat-
riði í bandaríska stjórnkerfinu“.
Um leið lætur hann að því liggja í
niðurlaginu að tilgangur greinar-
innar sé að koma í veg fyrir um-
ræðu einsog þá sem varð 1980.
Orðrétt er niðurlagið svona:
„Það er óskemmtilegt fyrir
smáþjóð eins og íslendinga að
verða leiksoppur í baráttu sem í
raun snýst um framkvæmdaatriði í
bandaríska stjórnkerfinu. Við því
er ekkert að gera annað en að
reyna að koma sannleikanum á
framfæri, þrátt fyrir bábiljur ands-
tæðinganna. í því skyni hefur þetta
efni verið tekið saman nú og í þeirri
von að atburðirnir og ummælin geti
orðið víti til varnaðar, reyni ein-
hver að endurtaka þennan eða
svipaðan leik.“ -óg
- Það merkasta í grein
Björns Bjarnasonar er, að hann
upplýsir að Gene La Rocque,
fyrrverandi hershöfðingi, hafi
látið Morgunblaðið vita af því
fyrir ári, að miklar líkur séu á
því að á Islandi væru kjarn-
orkuvopn, sagði Ólafur Ragnar
Grímsson er blaðið innti hann
álits á sex síðna grein Björns um
það mál í Morgunbiaðinu í gær.
- La Rocque undirstrikar einn-
ig mikilvægi íslands í kjarn-
orkuvopnakerfi Bandaríkj-
anna. Morgunblaðið hefur þag-
að yfir þessum upplýsingum
mannsins í heilt ár!
- Það er athyglisvert að Björn
Bjarnason skuli birta skeyti frá
utanríkisráðuneytinu til banda-
ríska sendiherrans á íslandi. Skeyti
þetta og fjölmörg önnur leynileg
skeyti merkt sem trúnaðarmál hafa
nú verið gerð opinber vegna þess
að „Center for Defence Informati-
on“, Rannsóknarmiðstöð í varn-
armálum, fékk því áorkað að þau
væru gerð opinber. Þessi stofnun er
virt á sínu sviði, enda árangur
hennar góður einsog þetta dæmi
sýnir. Við getum þakkað einmitt
henni fyrir upplýsingar um sam-
vinnu Morgunblaðsins og banda-
ríska sendiráðsins. Það er vonandi
að ekkert lát verði á birtingum á
þessum skeytum hjá Birni Bjarna-
syni í Morgunblaðinu, því einmitt
hann sjálfur kemur þar mjög við
sögu. -
Samráðið afhjúpað
- Meðal annarra trúnaðarskeyta
er eitt frá bandaríska sendiherran-
um á Íslandí stílað til utanríkis-
ráðuneytisins í Washington, varn-
armálaráðuneytisins í Pentagon,
yfirhershöfðingjans í Norfolk,
hershöfðingjans á íslandi, banda-
ríska sendiráðsins hjá Nató í Belg-
íu, sendiherra Bandaríkjanna í
Osló, Stokkhólmi, Helsinki og
Kaupmannahöfn, þar sem frá því
er greint að Eiður Guðnason muni
krefjast þess að CDI, Rannsóknar-
miðstöðin í varnarmálum, verði
könnuð sérstaklega. Þetta á Eiður
að biðja um á fundi alþingis. Með
öðrum orðum: bandaríski sendi-
herrann veit hvað tekið verður
fyrir á íslensku löggjafarsamkom-
unni áður en þeir sem þar sitja vita
á hverju þeir eiga von! Það er
merkilegt samráð að tarna - og
ekki veit ég hvað þeir sjálfir vilja
kalla þetta.
í þessu skeyti er því einnig
fagnað sérstaklega að Björn
Bjarnason skuli hafa komið í veg
fyrir viðtalsþátt í íslenska ríkisút-
varpinu og þannig hindra að út-
varpið fjallaði nánar, m.a. með
viðtali við mig, um þátt íslands í
kjarnorkuvopnakerfi Bandaríkj-
anna. Það er fróðlegt að vita hvort
ritstjórn Morgunblaðsins á öðrum
sigrum að fagna með bandaríska
sendiráðinu á íslandi!
- Ég vil einnig vekja sérstaka at-
hygli á því, að skeytið sem Morg-
unblaðið birti í gær er með sérstök-
um útstrikunum. Og þannig eru
fleiri þessara skeyta sem fjalla um
íslensk málefni - og Rannsóknar-
miðstöð varnarmála^hefur fengið
birt. Hvað ætli sé strikað út?
- Þetta trúnaðarskeyti Erickson
sendiherra staðfestir hina nánu
samvinnu Björns Bjarnasonar og
bandaríska sendiráðsins. Og af-
hjúpar sameiginlegar tilraunir
þeirra til að stjórna fjölmiðlaum-
ræðunni á íslandi.
- Það er rétt að geta þess að við
höfum undir höndum ljósrit af
þessum trúnaðarskjölum frá
bandaríska sendiherranum á ís-
landi, sagði Ólafur Ragnar að
lokum.
-óg
Trúnaöarskeytið
Frá bandaríska sendiherranum til utanríkisráðuneytis og varn-
armálaráðuneytis o.fl. bandarískra stofnana árið 1980.
J70LLCVINC C0"MITT2S TKETI'JC, KIDUF. ^UDNASON •
Vn.ÍL DEH0C3ATIC PARTY - SPPl 'ilLL FCRMALLY R7CUSST
PARLIAMIST TPAT FON MIN LOOK INTO BAKKCP.CUND.
HAMCINO AND PRCFESSICNAL RTPUTATION CF CSMTFF. FOR
FEN'SE INJCRMATICN (CDI).
MEDIA COVFSACT. ALL HEWS MEDIA RAVF FEATURFD THIS
-NTROVEP.SY. VIITH NEWSPAPE3S cenerlly follcwiuc
TAELISHED PARTISAN ALLSGIANCES. THJOEVILJIMN !?A'
PP.INTING LONC- ARTICLFS PY GRI"SS0M AND CRGANIZA-
0N CJ BA.SE OPPCNENTS/ MORGUNBLADID 'IND'PENDENT ,
.0-NAT0) BAS SEEN MOST ACTIVE IN BRINCIMG OUT
STORY 0? THIS C0NTR0V EESY. MULTIPLE RE3UTTALS 3Y SUCCESSIOM CF
REIGN MINISTERS. AND LACK 0F EVIDENCE FCP. CJRRENT
■ LEGAT I0.NS / "03001131 ADID'S F0REICN A FFA. I R S C0LUMNIST.
ICRN 3JAR.NAS0N IS SPE A P.READI NG T°EI R FFF0R.T. HE A.LS0
ILLFD THE PLUG 0N A EAPI0 PP0GRA" MAY 21 3Y SEFUSIMG
) DEB.ATE GRIMSSON.VER, STATE RADI0 MAY DO
ICTPEP. PPOCRAM MAI 22/
INF IDENT IAL
„Eiður Guðnasun Alþýðuflokki mun fara formlega fram á það að
alþingi biðji utanríkisráðuneytið að kanna bakgrunn, fjármögnun og
sérfræðikunnáttu Rannsóknarmiðstöðvar í varnarmálum í Bandaríkj-
unum.
Umfjöllun fjölmiðla: Allir fjölmiðlar hafa fjallað um þessa deilu og
hafa dagblöðin fylgt hefðbundinni flokkslínu.
Þjóðviljinn (Alþýðubandalagið) hefur birt langar greinar eftir
Grímsson og samtök herstöðvaandstæðinga. Morgunblaðið (óháð,
hliðhollt Nató) hefur staðið sig best í því að skýra sögu þessarar deilu og
neitanir þeirra og synjanir, sem gegnt hafa embætti utanríkisráðherra,
skort á sönnunum fyrir þeim ásökunum sem nú eru hafðar í frammi.
Björn Bjarnason, erlendur fréttaskýrandi Morgunblaðsins, hefur
forystu fyrir þessu framtaki.
Honum tókst einnig að koma í veg fyrir útvarpsþátt 21. maí með því
að neita að ræða við Grímson. (VER) Ríkisútvarpið mun hugsanlega
gera aðra dagskrá 22. maí. Trúnaðarmál“.
Hallgrímur Thorsteinsson fréttamaður
„Tilraun til að grafa
Björn Bjamason neitaði viðtali 1980
- Þetta er tilraun til að grafa
umræðuna, sagði Hallgrímur
Thorsteinsson fréttamaður út-
varpsins, en hann er gerður tor-
tryggilegur í Morgunblaðsgrein
Björns Bjarnasonar í gær. - Til-
gangur þessarar greinar og tónn-
inn í henni er þannig, að það er
einsog Morgunblaðið sé að eigna
sér málið. Það er cinsog aðrir
fjölmiðlar megi ekki fjalla um
málið en Morgunblaðið og Þjóð-
viljinn. Björn vill greinilega halda
umræðunni niðri einsog fram
kemur í lokakafla greinarinnar.
- Greinin er neikvæð í garð
þeirra þátta sem eru nýir í her-
stöðvamálinu. Greinarhöfundur
vill greinilega halda þessu í gamla
farinu sem hann þekkir. Og
augljóst er að önnur sjónarhorn
eru ekki þoluð. Það verður
greinilega engu haggað - sama þó
nýjar upplýsingar liggi á borðinu.
- Brigslin í minn garð og koll-
ega minna á útvarpinu um „sam-
særi“ með herstöðvaandstæðing-
um eru einsog hver önnur firra.
Gegn hverjum hefði slíkt samsæri
átt að vera?
- í þessari grein koma undar-
leg viðhorf fram um það hvernig
skoðanamyndun og umræða eigi
að vera í lýðræðisþjóðfélögum -
ég býð ekki í framhaldið ef það
verður á þessum nótum.
umræðuna”
Neitaði viðtali
- í Víðsjárþætti sem kemur til
umræðu í grein Bjarnar komu
fram nýjar upplýsingar. Hins
vegar var þættinum varla lokið,
þegar Björn Bjarnason hringdi í
mig og hafði allt á hornum sér við
mig vegna þáttarins.
- Ég bauð Birni Bjarnasyni að
koma í útvarpsviðtal vegna þessa
máls, - en hann neitaði. Ætlunin
var að Ólafur Ragnar Grímsson
kæmi til að túlka gagnstæð
sjónarmið í viðtalinu. En úr
þessu varð ekkert vegna synjunar
Björns.
- Það er illt til þess að vita að
sterkir fjölmiðlar einsog Morg-
unblaðið virðast geta verið and-
snúnir upplýsingamiðlun. Satt
best að segja, þá urðu viðbrögð
þessara afla þannig að maður
veigrar sér við að fjalla ítarlega
um þessi mál vegna væntanlegra
hrellinga úr ýmsum áttum. Það er
bæði erfitt og leiðinlegt fyrir
blaðamann að þurfa að segja
annað eins, sagði Hallgrímur
Thorsteinsson að lokum. -óg