Pressan - 02.02.1989, Blaðsíða 11

Fimmtudagur 2. febrúar 1989
Fjársöfnun meðal tannlœkna reyndist ekki vera neitt plat
Alnæmissamtökin ekki misnotuð
Fimmtudagur 26. janúar 1989
Oprúttnir aðilar hafa safnað fé i nafni nýstofnaðra samtaka, sem nú hafa kært
uppátœkið til RLR.
SVIKU FE AFI
TANNLÆKNUM
í desembcr siðastliðnum virðist cinhverjum hafa
dottið í hug að fjármagna jólaútgjöldin mcð þvi að
senda tannlæknum giróseðla í nafni nýstofnaðra
samtaka, scm ætla að aðstoða alnæmissjúklinga. En
það er hætt við að brosið renni brátt af þessum
bíræfnu aðilum, þvi rannsóknarlögreglan er komin i
málið.
PRESSAN frítii fyrir ikemmstu
af nokkrum tannlxknum. sem i
dcsembermánudi voru bcömr aö
slyrkja nýstofnuð samtök lil að-
stoðar alnzmissjúklingum mcð
fjárfra#ilagi upp á 4—3 þúsund
krónur. Bciðnin kom fyrsl sim-
leiðis og i sumum lilvikum lalaði
um frá einslaklingum i heilbrigö-
isstétiunum til að fjármagna
siarfscmi nýju samtakanna. Giró-
seðiil myndi siðan berast Ujóllcga
i kjðlfar simtalsins.
Það kom lika á daginn.
Skommu seinna barsi giróscðill i
pósli. Tannlzknarnir voru að
— enda málefnið goit.
Þegar PRESSAN hafðí sam-
band viö forsvarsmenn hinna
nýju samtaka brá þeim hins vrgar
heldur belur i brún. Þeir konnuð-
ust nefnilega ekki við neitl fjár-
Oflunarálak. Og nú hafa þeir ktcr t
málið til Rannsóknarlögreglu rik-
isins, sem vinnur þessa dagana að
því að upplýsa hvcrjir léku þenn-
an Ijóta leik.
Póslgiróreikningurinn, scm
lannlzknarnir greiddu framlog
sin inn á. er númer 617M7. Sá
rcikningur et skráöur a nafn
„Samsurfshöps um frseðslu".
Hver svo sem þessi „hópur- er, þá
er hann a.m.k. ekki á vcgum
Þetta virðisl lillölulega ný að-
ferð v
svikja ú
rmkvxmt upplýsingum Hdga
Danielssonar hjá RLR. Hann
sagði. að stundum vxri citihvcri
smásvindl i gangi, eins og þegar
krakkar ganga i húsog selja merki
eða happdrxitismiða og slinga
afrakstrinum i eigin vasa. Það
vxri hins vegar nýll af nálinni að
menn stofnuðu giróreikning og
sópuöu þannig að sír fé.
Ekki cr þó visi aö þetta sé al-
gjOrl einsdxmi, þvi PRESSAN
hcfur hafl fregnir að Oðru félagi
sem lenti i svipuðu máli á siðasla
ári. Það virðist þvi óhxlt að
hvelja fóik lil að ganga úr skugga
natni „Samlaka um Iraðali
kannski einmilt alvarlegasii
þessa uppáixkis. Ef þetla s
þvi að menn hika áður en þi
af pcningum i þágu góðs mi
is, þá hafa þessir óprúllnu n;
ar ekki einungis skaðað einr
ingana, scrn urðu persón
fyrir barðinu á þeim. Þcir
cinnig komið hóggi á hverr
asia litilmagna i þjóðfélagir
£
Rannsóknarlögreglan segir ekkert tengja nýstofnuð alnæmissamtök viö
þá fjáröflun meðal tannlækna, sem við sögðum frá i siðasta tölublaði.
í síðasta tölublaði PRESSUNN-
AR sögðum við frá því að nýstofn-
uð samtök áhugafólks um alnæm-
isvaridann hefðu beðið rannsókn-
arlögregluna um aðstoð, vegna
gruns um að nafn samtakanna
hefði verið notað í fjáröflunarátaki
meðal tannlækna. Forsvarsmenn
hinna nýju samtaka könnuðust
ekki við að fjáröflun væri hafin á
þeirra vegum og vildu fá úr því
skorið hvernig i málinu lægi.
Við rannsókn málsins kom fram
að gíróseðlarnir, sem tannlæknar
fengu í pósti, voru ekki sendir af
einhverjum huldumönnum úti í bæ.
Símtölin og gíróseðlarnir voru á
vegum fyrirtækis, sem starfað hef-
ur í nokkur ár að útgáfumálum fyr-
ir landlæknisembættið. Og sam-
kvæmt upplýsingum Arnars Guð-
mundssonar, deildarstjóra hjá
Rannsóknarlögreglu ríkisins, kom
ekkert fram í rannsókninni, sem
tengdi hin nýstofnuðu samtök við
þessa fjáröflun.
Mál þetta virðist því hafa verið á
tómum misskilningi byggt og geta
í síðasta tölublaði Pressunnar
var allfróðlegt viðtal við Geir R.
Tómasson, núverandi forseta Sálar-
rannsóknarfélagsins, sem mér þykir
samt rétt að gera nokkrar athuga-
semdir við. Því yfirskrift blaðsins á
greininni var: „Spíritismi er ekki
trúarbrögð“, — sem ég og fleiri er-
um ekki sammála. Trúfélag er Sál-
arrannsóknarfélagið í reynd, og lít-
ið annað því miður.
Gagnrýnin á spíritista eink-
um tvenns konar:
Gagnrýni á verk og markmið
spíritista á íslandi og erlendis hefur
yfirleitt verið tvenns konar:
★ 1. Gagnrýni hins hefðbundna
„raunvísinda“fólks, sem segir m.a.
að vinnubrögð spíritistanna séu
ómarkviss og-cfvísindaleg og niður-
stöðurnar úr rannsóknum þeirra
því marklitlar.
★ 2. Gagnrýni bókstafstrúarfólks
sem segir að langmestur afrakstur
„rannsókna“ spíritista sé frá djöfl-
inum kominn. Að djöfullinn sé svo
klókur að hann stjórni flestum ef
ekki öllum miðilssamböndum frá
stöðvum sínum, og allt sem upp úr
miðlinum komi sé að meira eða
minna leyti uppspunninn lygavefur
úr ógnarafkastamiklum vefstóli
skrattans.
Ég ætla að láta gagnrýni bók-
stafstrúarfólksins ósvarað hér en
snúa mér að hinum flokknum, þ.e.
gagnrýni ,,raunvísindalega“(?)
fólksins. Ég hef orðið raunvísinda-
lega hér innan gæsalappa af sér-
stökum ástæðum. Mér finnst það
eiga við um flest þetta fólk, því mið-
ur, og þörf á að setja spurninga-
merki við heilindi þess til vísinda í
víðum skilningi hugtaksins vísinda.
Saga sálarrannsókna á íslandi er
sannast sagna hreint engin saga sál-
arrannsókna, ef frá eru taldar örfá-
ar rannsóknir sem utanaðkomandi
aðilar hafa gert, s.s. dr. Erlendur
Haraldsson og fleiri gerðu á sínum
tíma á miðilsgáfum Hafsteins heit-
ins Björnssonar miðils. Seinni ára-
tuga saga íslensku spíritistanna er
þar að auki samfelld saga hnignun-
ar og undanhalds íslenska spírit-
ismans undan vísindalegum vinnu-
tannlæknar, sem greitt hafa gíró-
seðla í þágu þessa málefnis, andað
léttar í þeirri fullvissu að óprúttnir
brögðum. En hvers vegna skyldi
það vera?
Hvers vegna koma nánast
engir miðlar fram á íslandi í
dag?
í árdaga spíritistahreyfingarinn-
ar, strax í byrjun aldarinnar, var hér
á landi hver stórmiðillinn á ferðinni
á fætur öðrum. Sammerkt með
þorra þeirra var að þeir voru nánast
„framleiddir“ af gamla Einars
Kvaran-genginu. Þ.e.a.s. af upp-
hafsmönnum spíritistahreyfingar-
innar hér á landi. En nú er öðru að
heilsa enda koma nýir siðir með
nýjum herrum.
En þegar saga stórmiðlanna á ís-
landi er könnuð koma eingöngu
fram nöfn úr fortíðinni. Hvers
vegna koma engin nöfn úr nútíð-
inni? Það er allmerkileg spurning. í
reynd hafa ekki komið fram nein
stórmiðilsefni sem gáfu sig í barátt-
una í meira en fjörutíu ár hérlendis.
En barátta er þetta fyrir miðilsefn-
in. Svo mikið er víst.
Ég ætla mér samt ekki að van-
virða afrakstur félagsins. Þvert á
móti. Mér finnst hann um margt
stórkostlegur, þrátt fyrir trúna og
tilbeiðsluna. En miklu meira hefði
áunnist bæði fyrr og síðar hefðuð
þið (og við) sálarrannsóknarmenn
hreinlega nennt því og bara kært
ykkur um. En því var einfaldlega
ekki að heilsa. Svo einfalt er það.
Sálarrannsóknarfélagið
ekkert rannsóknarfélag
Því er alveg ósvarað enn í dag,
þrátt fyrir mikla gagnrýni, hvernig
stendur á því að nánast engin rann-
sókn hefur farið fram innan Sálar-
rannsóknarfélagsins í meira en sjö-
tíu ára sögu þess á líkum fyrir lífi
eftir dauðann. Öll orkan hefur far-
ið í að sanna á persónulegum
grundvelli fyrir hvern og einn fé-
lagsmann eða utanfélagsfólk ein-
hverjar líkur fyrir framhaldslífi,
með því að koma á sambandi við
látinn vin eða ættingja. En svoleiðis
verður gátan ekki leyst fyrir alla,
þrátt fyrir að slíkt starf sé mjög göf-
ugt á sinn afmarkaða hátt. Á með-
an svo er þá er þetta félag með allri
virðingu eitthvað allt annað en sál-
ar-rannsóknarfélag. Um það ætti
ekki að þurfa að deila. Og það er
aðilar voru ekki að hafa þá að fé-i
þúfu. ■!
Jónína Leósdóttir
Magnús Skarphéðinsson: „Öll orka
félagsins hefur farið i að sanna á
persónulegum grundvelli fyrir
hvern og einn félagsmann likurnar
fyrir framhaldslifi.1'
það sem eftir stendur í umræðunni
og máli skiptir I dag.
Ég er samt ekki að segja að ætt-
ingjasambönd og samtöl eigi ekki
að eiga sér stað og eigi ekki rétt á
sér. Þvert á móti. Marga hefur það
huggað og gefið lífsgleðina aftur
eftir missi ástvinar. En að fara með
alla orku félagsins í það eitt er fá-
ránlegt. Ekkert stendur því eftir
þegar þetta fólk tekur hatt sinn og
staf og gengur brott. Engar hald-
bærar niðurstöður standa þá eftir.
Að ég tali nú ekki um þegar þetta
fólk flytur sjálft yfir móðuna
miklu. Þá er allur afraksturinn guf-
aður upp, takk fyrir.
Aðalverkefni félagsins að
„flytja inn’* miöla
frá útlöndum
Annað dæmi. Hvernig stendur á
því að þessir fáu miðlar síðustu árin
og áratugina, sem félaginu gætu all-
auðveldlega hafa boðist, hafa meira
og minna hrökklast frá félaginu
vegna kenningarkredduklandurs
innan félagsins og meðal félags-
mannanna, ásamt öðrum svipuð-
um vandamálum þar á bæ? Það
hefur hreint út sagt lítill starfsfriður
lengst af verið fyrir þetta annars
viðkvæma fólk. Mestallt starfið
hefur farið í trúarbragðafundi og
nú á siðustu árum stórinnflutning á
erlendum miðlum til landsins. Er
ekki illa komið fyrir stórmiðils-
landinu íslandi þegar Sálarrann-
sóknarfélagið þarf að flytja inn
miðla í stórum stíl til að halda
sjálfu sér á floti og á lífi? Er þá ekki
eitthvað að, Geir? Ég og fleiri erum
þeirrar skoðunar.
í mestu vinsemd og virðingu,
Magnús H. Skarphéðinsson.
Höfundur er fyrrverandi félagsmaður i
Sálarrannsóknarfélaginu og núverandi
meölimur i Tilraunafélaginu.
I tilefni viðtals við Geir R. Tómasson
forseta Sálarrannsóknarfélags íslands
Sálarrannsóknarfélagið
víst trúfélag!
KjÖfestöðÍR
Glæsibæ
68 5168.
Hvalrengi 515,-
Bringukollar 295,-
Hrútspungar 590,-
Lundabaggi 570,-
Sviöasulta súr 695,-
Sviöasulta ný 821.-
Pressuö sviö 720,-
Svínasulta 379,-
Eistnavefjur 490,-
Hákarl 1.590,-
Hangilæri soöiö 1.555,-
Hangiframpartur soöinn 1 a1 55^"
Úrb. hangilæri 965.-
Úrb. hangiframpartur 721.-
Haröfiskur 2.194,-
Flatkökur 43,-
Rófnastappa 130,-
Sviöakjammar 420,-
Marineruö síld 45j" fldkÍð
Reykt síld 45,- stk.
Hverabrauö 78,- pk.
Seytt rúgbrauö 41,- pk.
Lifrarpylsa 507,-
Blóömör 427,-
Blandaður súrmatur 389,-
Smjör 15 g í fötu 6.7<
Þorratrogið 550,-
Opiö alla virka daga 9—18.30
Föstudaga 9—19.30
Laugardaga 10—16.00