Andvari - 01.01.1939, Síða 34

30
Heimferð á aðfangadag jóla 1893
Andvari
huldu. Faðir mínn sagði mér, að Siglryggur myndi hafa
fallið á svellbúnka á Hraukamýrunum og meitt sig á
þann hátt, en ekki viljað tala margt um, af því hann
vissi sig ölvaðan. En sá hugarburður skapaðist manna
á milli, að sjóskrímsli hefði ráðizt á Sigtrygg í fjörunni
neðan við Hraukamýrarnar og leikurinn borizt upp á
bakkann, en þar stóð viðarbuðlungur, sem hafði verið
bjargað undan sjó. Það varð Sigtryggi til lífs, að hann
náði þar í rekaspýtu. Af því að hann var ramur að afli,
fékk hann rekið skrímslið af höndum sér með bareflinu,
svo það flúði í sjóinn. En höndina bar hann í fatla á
eftir.
Frásögnin um þetta einvígi er í þjóðsögum Odds
Björnssonar og heitir þar: Martröllið, sem barðist við
Sigtrygg, eða á þá leið. Sagan er mjög læsilega færð í
aukana og er glöggt dæmi þess, hvernig þjóðsögur skap-
ast. Hana færði í letur Jón Jakobsson, Tjörnesingur, frá-
bærlega vel gefinn og vandaður maður, og mun hann
hafa engar ýkjur lagt til frá sjálfum sér. Svona sögur
vaxa með íímalengdinni á svipaðan hátt sem fóslur vex
í móðurlífi. Það er að segja, skáldgáfa alþýðu bætir svo
við frá eigin brjósti sögusögn, sem er lítils háttar í upP'
hafi, en verður því sögulegri sem aldur færist yfir hana
og hún er oftar sögð.
Hvað sem þessu líður, hafa spor þessa martrölls horf-
ið í fjörusandinn, enda hafði einn sögumaðurinn þa^
eftir Sigtryggi, að sjómaðurinn hefði farið handlegs3'
brotinn frá þeirra fundi.
Eg gaut augunum upp á mýrarnar, en átti þangað
ekki erindi, lötraði flæðarmálið vestur í Kaldbaksgjá og
hana upp, mátulega grýtta til að ná fótfestu. Stunduin
gerir náttúran sér leik að því að ausa í hana sælöðn,
eilegar ísingu, svo að hún verður hál í spori. Nú var