Andvari - 01.01.1939, Qupperneq 55

Andvari
Clemenceau
51
starfsemi. Hann vísaði öllum kröfum jafnaðarmanna á
bu2> og hikaði ekki við að beita hervaldi í verkföllum.
Sú var þó tíðin, að hann hafði barizt manna mest fyrir
verkfallsrétti verkamanna. í þinginu átti hann oft miklar
kappræður við foringja jafnaðarmanna, ]ean Jaurés, og
eru þær frægar orðnar í sögu franska þingsins. Sjaldan
hafa ólíkari menn deilt en þeir. Clemenceau var ímynd
hins kalda, efagjarna en rökvísa veraldarmanns, en pósi-
tivistinn Jaurés brann af helgum eldi postulans og spá-
mannsins, sem lifir og deyr fyrir hugsjónir sínar, enda
lét hann lífið fyrir friðarhugsjón sína nokkrum árum
síðar.
Clemenceau varð brátt mjög illa þokkaður af sínum
eigin flokksbræðrum, sem þótti hann hafa brugðizt öllum
þeirra vonum, sem þeir höfðu gert sér um hann. Ráð-
herrar hans þoldu ekki drottnunargirni hans, og lögðu
sumir þeirra, t. d. Briand og Poincaré, á hann dauðlegt
^atur. Eftir 2 ára stjórn varð hann að fara frá, og varð
^riand eftirmaður hans. Sama ár yfirgaf Clemenceau
radikala flokkinn, sem í 40 ár hafði litið á hann sem
andlegan leiðtoga sinn.
Hann var nú orðinn háaldraður maður og stjórnmála-
[er*H hans virtist vera á enda. Hann hafði að vísu kom-
lz* til mikilla metorða, en þó höfðu stjórnmálaafskipti
hans bakað honum miklar sorgir og vonbrigði. Á gam-
^s aldri stóð hann uppi valdalaus og vinasnauður, úti-
okaður frá öllum pólitískum flokkum, nokkurs konar út-
a9i, sem enginn treysti framar Fjárhagur hans var mjög
a9borinn. Aldrei hafði hann reynt að auðga sjálfan sig,
uema ef telja skal afskipti hans af Panamafélaginu, og
Var hann alla ævi fátækur maður. Á hann hér sérstöðu
[Ueðal franskra stjórnmálamanna, sem löngum hafa þótt
teu9saelir á fé.