Andvari - 01.01.1939, Side 56

52
Clemenceau
Andvari
Á þessum armæðuárum lók hann að hlutast mjög til
um utanríkismál Frakka. Hann hafði ætíð verið andvíg-
ur landvinningum í öðrum heimsálfum, en heimtað hefnd
fyrir ósigur Frakka 1871.
Nú var mjög farið að skerast í odda milli Þjóðverja
og annarra stórþjóða í Norðurálfu. Gamli maðurinn áleit,
að höfuðskilyrði fyrir lífi frönsku þjóðarinnar sem heildar,
væri að brjóta á bak aftur þýzka keisaraveldið, og til
þess þurfti öflugt bandalag Frakka, Breta og Rússa.
Áður fyrr hafði hann brennimerkt rússnesku »harðstjór-
ana« í ræðu og riti, en nú var hann orðinn ákveðinn
talsmaður bandalagsins við Rússa. Hann sá og skildi, að
bezta skilyrðið fyrir ósigri Þjóðverja í komandi stríði var,
að þeir yrði umkringdir á allar hliðar. Ðandalagið við
Rússastjórn var því »ill nauðsyn*.
Hatur Clemenceau á Þýzkalandi fór stöðugt vaxandi.
Hann átti enga ósk heitari en þá, að sjá Þýzkaland sigr-
að og eyðilagt. Þeim mun eldri sem hann varð, þeim
mun ægilegri urðu þær myndir, sem höfðu fest sig í hug-
skoti hans árið 1871, þegar allt Frakkland lá í sárum
eftir stríðið við Þjóðverja.
Oskir hans rættust. 1914 skall heimsstyrjöldin á. Cle-
menceau var í byrjun hennar valdalaus.pólitískur útlagi. E°
strax í byrjun stríðsins fór hann að gefa út blaðið: »Hinn
frjálsi maður*, þar sem hann ritaði hverja stríðsaesinga'
greinina af annarri og barðist jafnframt svo á móti vald-
höfunum, fyrir sleifarlag og slóðaskap, að blað hans
var gert upptækt. En hann gaf það úí undir nýju nafm,
»Hinn hlekkjaði rnaður*, og svo skeinuhættur varð hann
ríkisstjórnunum, að þær veltust úr völdum hver af ann-
arri, og svo fóru leikar, að ríkisforsetinn Poincaré, sem
frá fornu fari var fjandmaður hans, varð að fela honum
stjórnarmyndun 1917. Það var lán Frakka og banda-