Andvari - 01.01.1939, Page 119

Andvari
Einokunarfélögin 1733—1758
115
í Kaupmannahöfn, og áttu borgarar, sem í því voru,
hluti í verzlunarfélaginu fyrir 10 000 dali.
Nokkur vafi hefir verið um innflutning á kornvöru
hingað til lands í tíð þessa einokunarfélags. Skúli Magn-
ússon hélt, að sá innflutningur hefði numið svo sem
8 000 tunnum á ári, en lætur þess getið, að sig vanti
öruggar heimildir um hann. Eftir gögnum, sem til eru
frá félaginu, hefir það, a. m. k. á fyrstu árum sínum,
flutt hingað nokkuru meiri kornvöru en Skúli ætlaði.
Reikningar frá árinu 1733 sýna kornvöruinnflutning,
sem nemur 9 493 tunnum, og vantar þó reikninga frá
Búðum og Grundarfirði. Fyrir árið 1734 eru til reikn-
ingar frá öllum höfnum landsins, og eru þá fluttar hing-
að 8 968V2 tn. af kornvöru. Árið 1735 sýna reikningar
10 000 tunna innflutning,' og vantar reikninga frá Bíldu-
dal. Fyrir árin 1736—42, vantar reikninga frá svo mörg-
um höfnum, að varlega má draga ályktanir um heildina
af þeim reikningum, sem til eru, en líklega hefir dregið
úr kornvöruflutningum á síðustu árum félagsins, enda
kvarta kaupmenn þá um hátt verð á korni ytra. Sú
kornvara, sem hingað fluttist, var að mestu leyti rúg-
mjöl, einnig nokkuð af skonroki og skipsbrauði og lítið
eitt af grjónum, baunum og bókhveiti. Hafi mannfjöld-
>nn á landi voru þau ár, er hér um ræðir, verið eitthvað á
milli 40 000 og 50 000, sem líklegt er, þá kemur ekki
mikið af kornvöru á mann. En vafasamt er, að nokk-
um tíma fyrr í sögu landsins hafi flutzt hingað meiri
kornvara, nema ef til vill á síðara hluta 16. aldar, þeg-
ar samkeppnin var sem hörðust milli Dana og Þjóð-
verja.
nafnið, sem bæði á íslenzku og öðrum málum er haft á bræðra-
félögum miðaldanna, og stéttafélögin á 17. og 18. öld voru þeim
sv° ólík, að óheppilegt er að hafa sama orð um hvort tveggja.
8*