Morgunblaðið - 02.11.2010, Blaðsíða 1
Þ R I Ð J U D A G U R 2. N Ó V E M B E R 2 0 1 0
Stofnað 1913 256. tölublað 98. árgangur
STEFNIR Í SIGUR
REPÚBLIKANA Í
KOSNINGUNUM
SIRKUS
ÍSLANDS FÓR
Á KOSTUM
MIKLAR
FRAMFARIR
Í SKVASSI
FJÖLLEIKASÝNING Á AKUREYRI 32 RÓBERT FANNAR ÍÞRÓTTIRFYLGI OBAMA HRUNDI 15
Barnshafandi konum, konum
með börn á brjósti og jafnvel kon-
um á barneignaraldri er ráðlagt að
borða ekki Þingvallaurriða vegna
mikils kvikasilfursmagns í honum.
Þetta kemur fram í skýrslu sem
Jóhannes Sturlaugsson, sem rann-
sakað hefur urriðann í Þingvalla-
vatni og Öxará í rúman áratug,
útbjó ásamt Matís.
Kvikasilfur berst með rigning-
arvatni í Þingvallavatn rétt eins og
í flest önnur vötn. Murtan í vatninu
lifir í kvikasilfrinu og safnar því í
sig en hún er aðalfæða urriðans.
Þannig verður kvikasilfurmagn
meira í Þingvallaurriðanum en í
öðrum fisktegundum. »8
Kvikasilfur meira í
Þingvallaurriðanum
Kvikasilfur Urriði úr Þingvallavatni.
Víða um land eru sveitarfélög
tilbúin að ráðast í gerð varn-
argarða, en framkvæmdirnar
stranda á Ofanflóðasjóði. Sjóðurinn
á um 7 milljarða króna af hand-
bæru fé, en nýrra fjárveitinga er
ekki að vænta úr sjóðnum fyrr en
árið 2013. Framkvæmt hefur verið
fyrir minna en sem nemur vaxta-
tekjum sjóðsins, og ekki útlit fyrir
að breyting verði á því á næsta
fjárlagaári. »4
Heimild vantar
fyrir fjárveitingum
Skattahækk-
anir núverandi
ríkisstjórnar
verða dregnar
til baka að fullu
á tveimur ár-
um, úrræðum
fyrir heimili í
skuldavanda
fjölgað og
breytt, ráðist
verður í fram-
kvæmdir í Helguvík og á Bakka
og þorskafli yfirstandandi fisk-
veiðiárs aukinn um 35 þúsund
tonn, nái hugmyndir þingflokks
Sjálfstæðisflokksins fram að
ganga.
Bjarni Benediktsson, formaður
flokksins, kynnti í gær aðgerða-
áætlun í formi þingsályktun-
artillögu sem flutt verður á Al-
þingi í vikulok. Yfirskrift
aðgerðaáætlunarinnar er „Gefum
heimilum von“. Ætlunin er að
taka á skuldavanda heimilanna,
efla atvinnustig í landinu og
koma skikki á rekstur ríkissjóðs.
Bjarni segir núverandi ríkisstjórn
hafa verið á rangri braut, og því
hafi efnahagsbatinn ekki gengið
hraðar en raun beri vitni. »6
Vilja lækka skatta
og 22 þúsund störf
Bjarni
Benediktsson
Egill Ólafsson
Helgi Bjarnason
Mælingar Veðurstofunnar á hlaup-
inu í Gígju benda til að hlaupið í ánni
verði stærra en árið 2004. Rennsli í
ánni vex hraðar nú en þá og segist
Gunnar Sigurðsson, vatnamælinga-
maður á Veðurstofunni, reikna með
að hlaupið nái hámarki seint í kvöld
eða á morgun. Nokkuð stór jarð-
skjálfti (2,8 að stærð) varð í Gríms-
vötnum um kl. 17 í gær, en engin
merki voru samt um að eldgos væri
hafið.
Um miðjan dag á sunnudag mæld-
ist rennslið í Gígju 140 rúmmetrar á
sekúndu, en sólarhring síðar var það
komið upp í 630 rúmmetra. Gunnar
segist eiga von á að hlaupið fari upp
fyrir 3.000 rúmmetra. Nokkrir ísjak-
ar hafa komið niður ána og náði einn
að brjóta mastur fyrir byggðalínu
þannig að um tíma var rafmagns-
laust á Kirkjubæjarklaustri. Raf-
magni var komið á eftir öðrum leið-
um en línan er enn óvirk.
Enn sem komið er hefur allt vatn
runnið meðfram Skeiðarárjökli í
Gígjukvísl. Ekkert vatn rennur í
Skeiðará. Gunnar segir að vel sé líka
fylgst með Súlu, en engin merki séu
um hlaup í henni.
Páll Einarsson, prófessor í jarð-
eðlisfræði við Háskóla Íslands, segir
að fyrr á þessu ári hafi kvikuþrýst-
ingur í Grímsvötnum verið kominn
upp fyrir það sem var fyrir sex árum.
Grímsvötn séu því tilbúin undir gos.
Íshellan við Grímsvötn virðist hafa
skaddast í Gjálpargosinu 1996 og í
Grímsvatnagosinu 2004 þannig að
jökullinn hafi ekki náð að safna vatni
í stór hlaup. Páll segir að nú hafi hins
vegar safnast vatn fyrir í Grímsvötn-
um í tvö ár og hlaup því verið fyr-
irsjáanlegt.
Reikna með stærra
hlaupi en árið 2004
Rennsli í Gígjukvísl eykst hraðar en búist hafði verið við
Ljósmynd/Sigurður Gunnarsson
Gígjukvísl Ísjaki náði að fella rafmagnsmastur sem var í miðri Gígjukvísl.
MAtburðarásin »16
Álftamýrarskóli og Laugalækjarskóli fóru
áfram á fyrsta undankvöldi Skrekks, hæfi-
leikakeppni ÍTR fyrir grunnskólana. Hér sjást
nemendur Laugalækjarskóla með atriðið „Lísa í
Undralandi“ sem sló í gegn. Atriði Álftamýr-
arskóla bar titilinn „Flagð undir fögru skinni“.
Morgunblaðið/Ómar
„Lísa í Undralandi“ flaug áfram
„Við verðum sem ríkisstjórn að
hlusta, og þyki mönnum ósann-
gjarnt að farið, eins og þeim þykir
klárlega varðandi heilbrigðisgeir-
ann, þá verður að bæta úr því þann-
ig að þjóðin verði sáttari við þann
niðurskurð. Jafna honum betur. Og
menn eru að skoða það þessa dag-
ana,“ segir Össur Skarphéðinsson
utanríkisráðherra, spurður um
skýringar á miklu fylgistapi rík-
isstjórnarinnar í nýrri skoð-
anakönnun.
Verður þetta ekki skilið öðruvísi
en svo að dregið verði úr niður-
skurði úti á landi á kostnað höf-
uðborgarsvæðisins.
Steingrímur J. Sigfússon fjár-
málaráðherra segir útkomuna ekki
óvænta í ljósi þeirra erfiðu aðgerða
sem stjórnvöld hafi þurft að ráðast í
að undanförnu. »2
Morgunblaðið/Ómar
Dýfa Stjórnin tapar miklu fylgi.
Boðar end-
urskoðun á
niðurskurði
Sparnaði jafnað