Morgunblaðið - 02.11.2010, Blaðsíða 8

8 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 2. NÓVEMBER 2010
Fyrrverandi framkvæmdastjóraAlþýðubandalagsins og vara-
formannsefni í Samfylkingu hefur
verið mikið niðri fyrir upp á síðkast-
ið. Og er þá í hlutverki hins hlutlausa
fréttamanns. Vandinn er staða Evr-
ópumála og óskiljanleg framkoma
þjóðarinnar í garð
Samfylkingarinnar.
  
En fréttamað-urinn hefur
sem betur fer ekki
tapað áttum. Þeir
innan VG sem hafa
svikið öll sín heit og
loforð til félags-
manna sinna og kjós-
enda heita „hinir
hófsömu“ í munni
fréttamannsins. Þeir
sem vilja standa við
það sem þeir lofuðu
og fylgja samvisku
sinni og fyrirvaralausum yfirlýs-
ingum flokksins eru kallaðir „harð-
línumenn“. Ef andstæðingar fyrir-
mæla Samfylkingar um Evrópu-
sambandsaðild eru í öðrum flokkum
en VG þá eru þeir „hægri öfgamenn“
með stimpli fréttamannsins.
  
Og fréttamaðurinn kallar Ög-mund Jónasson fyrir sig og
heimtar skýringar á því hvernig
standi á því að „harðlínumönnunum“
leyfist að eiga samstarf við „hægri
öfgamennina“ og vill vita hvort Ög-
mundur standi fyrir því. Ögmundur
sór og sárt við lagði að hann hefði
fram til þessa staðið heill að svik-
unum með Steingrími formanni.
  
En hann reyndi raunar að bætaþví við að málið hefði orðið
flóknara, líka fyrir hann, þegar að-
ildarviðræður hefðu reynst vera að-
lögunarviðræður, þvert á gefin fyr-
irheit.
  
Það vatn er komið undir brúna,“svöruðu þeir framkvæmdastjóri
ABL, varaformannsefnið og frétta-
maðurinn allir í kór og slitu um-
ræðunni.
Heimir Már
Kórréttar kórfréttir
STAKSTEINAR
Ögmundur
Jónasson
Veður víða um heim 1.11., kl. 18.00
Reykjavík 6 rigning
Bolungarvík 1 snjókoma
Akureyri 1 snjókoma
Egilsstaðir 3 rigning
Kirkjubæjarkl. 6 alskýjað
Nuuk 0 léttskýjað
Þórshöfn 8 skýjað
Ósló 5 heiðskírt
Kaupmannahöfn 8 þoka
Stokkhólmur 7 heiðskírt
Helsinki 7 skýjað
Lúxemborg 12 heiðskírt
Brussel 11 þoka
Dublin 12 skúrir
Glasgow 8 skúrir
London 12 heiðskírt
París 12 skýjað
Amsterdam 8 þoka
Hamborg 10 skýjað
Berlín 10 heiðskírt
Vín 16 skýjað
Moskva 3 þoka
Algarve 21 heiðskírt
Madríd 16 léttskýjað
Barcelona 17 léttskýjað
Mallorca 17 léttskýjað
Róm 17 skúrir
Aþena 13 léttskýjað
Winnipeg 5 heiðskírt
Montreal 5 skýjað
New York 6 heiðskírt
Chicago 7 léttskýjað
Orlando 24 skýjað
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnar-
greinum Morgunblaðsins á slóðinni
http://mbl.is/mogginn/leidarar/
VEÐUR KL. 12 Í DAG
2. nóvember Sólarupprás Sólsetur
REYKJAVÍK 9:15 17:09
ÍSAFJÖRÐUR 9:33 17:01
SIGLUFJÖRÐUR 9:16 16:43
DJÚPIVOGUR 8:47 16:35
Héraðsdómur Reykjavíkur hafnaði kröfum
Bjarka Diego, fyrrum framkvæmdastjóra lög-
fræðisviðs Kaupþings, um að ógiltur yrði úrskurð-
ur ríkisskattstjóra um að hann þyrfti að greiða
tekjuskatt vegna kaupréttarsamninga sem hann
gerði við bankann. Þetta þýðir að Bjarki þarf að
greiða rúmar 150 milljónir króna til viðbótar í
skatt fyrir árin 2005 og 2006.
Í árslok 2001 var Bjarka ásamt fleiri starfs-
mönnum Kaupþings veittur kostur á að kaupa hlut
í bankanum. Kaupvirðið var 36,6 milljónir og veitti
bankinn lán fyrir kaupunum. Árið 2003 fékk
Bjarki ásamt um 60 öðrum starfsmönnum bank-
ans að kaupa stærri hlut í bankanum eða fyrir 78,7
milljónir og var einnig tekið lán fyrir honum. Sölu-
réttur bréfanna var einungis nýtanlegur í 3 daga
að 3 árum liðnum frá undirritun samningsins.
Úrskurður ríkisskattstjóra byggist á því að um
hafi verið að ræða útfærslu á kauprétti sem hafi
verið liður í kaupréttarkerfi bankans við stjórn-
endur. Greiða beri skatt af þessum hlunnindum.
„Ekki verður fram hjá því litið að tilgangur fjár-
málagerninga þeirra sem gerðir voru var sá að
þeir virkuðu sem kaupauki fyrir stefnanda en jafn-
framt því að hann eignaðist hlutina skyldi hann
tryggður fyrir hugsanlegri verðlækkun þeirra,“
segir í dómum sem hafnaði öllum kröfum Bjarka.
Málskostnaður var felldur niður, en Bjarki þarf
að greiða skatta í samræmi við úrskurð skatt-
stjóra. Þess má geta að hann greiddi í júní sl. 44,9
milljónir með fyrirvara. Áður hafði skattstjóri
sent bréf til vinnuveitanda Bjarka um að hann
héldi 155,6 milljónum eftir af launum hans.
Gert að greiða 150 milljónir í skatt
 Fyrrverandi framkvæmdastjóri Kaupþings tapaði skattamáli í héraðsdómi
Jónas Margeir Ingólfsson
jonasmargeir@mbl.is
Barnshafandi konum, konum með
börn á brjósti og jafnvel konum á
barnseignaraldri er ráðlagt að borða
ekki Þingvallaurriða oftar en tvisvar
til þrisvar á ári. Ástæðan er mikið
magn kvikasilfurs í urriðanum.
Jóhannes Sturlaugsson, sem
rannsakað hefur urriðann í
Þingvallavatni og Öxará í rúman ára-
tug, segir fiskinn alls ekki óætan
þótt vissum hópum sé ekki hollt að
gæða sér á honum. Jóhannes útbjó
skýrslu ásamt Matís árið 2009 þess
efnis. „Menn geta borðað þennan
fisk en það er vísað til þess að fyrir
ákveðna hópa, óléttar konur og kon-
ur á barneignaraldri, er þetta ekki
æskilegt. Það í sjálfu sér er nóg
ástæða til að útbúa svona skýrslu tíu
sinnum. Ein kona sem sleppur við
það að verða þess óvart valdandi að
barn hennar yrði með þroskafrávik
er nóg til þess að þetta átti að gerast.
Nú liggur þetta fyrir og mjög æski-
legt að menn líti til þess.“
Þingvallaurriðinn étur helst
murtu en hana má finna í hundr-
uðum tonna í vatninu. Hún safnar
hins vegar í sig kvikasilfri með eðli-
legum hætti áður en urriðinn étur
hana og því er kvikasilfursmagnið í
eldri urriðum margfalt meira en í
öðrum fisktegundum. „Án þess að
það sé eitthvert vandamál í um-
hverfinu er atburðarásin bara þann-
ig að urriði étur dýr sem er búið að
safna svona í sig í einhver ár. Hann
étur kannski fleiri stykki á dag.
Þannig fer urriðinn yfir þessi við-
miðunarmörk, bæði samkvæmt okk-
ar reglugerðum og Evrópu-
reglugerðum,“ segir Jóhannes.
Hvati til að sleppa þeim stóru
Kvikasilfrið berst í Þingvalla-
vatn með eðlilegum hætti rétt eins
og í flest önnur vötn.
„Kvikasilfrið kemur með rign-
ingu annars vegar frá iðnaði í lönd-
unum suður frá okkur en hins vegar
frá jarðvirkni með grunnvatni. Þetta
hefur verið mælt og virðist alltaf
vera með eðlilegum hætti í vatninu.“
Jóhannes segir rannsóknir sín-
ar hins vegar hafa leitt í ljós að urr-
iði úr Þingvallavatni sem er lengri
en 60 cm sé líklegri til að innihalda
kvikasilfursmagn umfram leyfileg
viðmiðunarmörk um matvæli til
dreifingar. Hann kveður þessi við-
miðunarmörk einnig hafa töluverð
verndaráhrif fyrir urriðastofninn.
„Þetta hefur ákveðin vernd-
aráhrif fyrir urriðann sem við þurf-
um að eiga dálítið af. Ef fólk veit af
þessu er það líka hvati til að sleppa
þeim til þess að þeir geti fengið að
taka oftar þátt í hrygningunni. Veiða
frekar minni fiskinn og njóta þess að
borða hann,“ segir Jóhannes en
stærri fiskarnir eiga mikilvægan
þátt í hrygningunni og skipta því
miklu máli fyrir vöxt og viðgang urr-
iðans í Þingvallavatni.
Urriði Jóhannes með ellefu kílóa urriða. Stórir fiskar eru líklegri til að
innihalda mikið magn kvikasilfurs og konum því ráðlagt að borða þá ekki.
Konum ráðlagt
að borða ekki
Þingvallaurriða
Kvikasilfur
» Kvikasilfrið berst með
rigningu í Þingvallavatn með
eðlilegum hætti.
» Murtan lifir og hrærist í
kvikasilfri og því inniheldur
hún kvikasilfur eins og aðrir
fiskar.
» Þingvallaurriði étur nán-
ast eingöngu murtu.
» Kvikasilfursmagn í Þing-
vallaurriða er því talsvert
meira en í öðrum fiskteg-
undum.
 Inniheldur meira kvikasilfur en aðrir
Ljósmynd/Jóhannes Sturlaugsson