Morgunblaðið - 02.11.2010, Blaðsíða 17
17
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 2. NÓVEMBER 2010
Ein í mávageri Hundruð svangra máva sækja í Tjörnina í Reykjavík nú þegar vetur er genginn í garð. Þeir eru mjög sólgnir í brauðið sem fuglunum er gefið. Þessi gæs var einmana í mávagerinu.
Golli
Alltaf er gott til þess að vita
þegar manni berast fregnir um
að gamlir samstarfsmenn eldist
vel. Fyrir skemmstu skrifaði
Halldór Blöndal, fyrrum forseti
Alþingis, grein í þetta blað sem
sannfærði mig um að hann væri
enn sjálfum sér líkur.
Grein Halldórs hét „Mannrétt-
indaráðherrann og Jón Grindvík-
ingur“ og var hugmyndin sú að
greinin fjallaði um mig og af-
stöðu mína til fjárlagafrumvarps-
ins. Við nánari skoðun mátti skilja að hún
fjallaði líka um atvinnustefnu Sjálfstæð-
isflokksins. Þannig var að félagar Halldórs á
þingi höfðu fundið upp á því snjallræði að
spyrja mig út úr um tilteknar forsendur fjár-
laganna. Ef ég efaðist um einhver atriði þar,
mætti gera því skóna að ekki stæði steinn yf-
ir steini í gervöllu frumvarpinu.
Þeir Sigurður Kári Krist-
jánsson og Einar K. Guðfinns-
son léku sitt hlutverk með
prýði í þinginu en síðan kom
sjálfur guðfaðirinn með út-
leggingar sínar í Morg-
unblaðinu. Einar K. Guðfinns-
son gaf okkur reyndar innsýn
í sálarlíf Sjálfstæðisflokksins
þegar hann ýjaði að því að á
þeim bæ væri talið að skoð-
anir mínar og afstaða til fjár-
lagafrumvarpsins hefðu geng-
ið kaupum og sölum fyrir
ráðherrastól! Svaraði ég því
til að margur héldi mig sig.
Í þessi orð mín vitnaði fyrrverandi forseti
Alþingis samhengislaust. En hvað um það.
Hann náði því að koma víða við í örgrein
sinni, m.a. á fjölum Þjóðleikhússins þar sem
hann taldi mig hafa fengið innblástur frá
Jóni Grindvíkingi úr Íslandsklukku Halldórs
Laxness. Þaðan hlyti að vera komin hug-
mynd að tali mínu um einsýni Sjálfstæð-
isflokksins í atvinnumálum! Svo var nú
reyndar ekki. Ég hef ekki þurft annað en
hlusta á flokkssystkini Halldórs Blöndals
ræða atvinnumál til að sannfærast um að þar
er ekki mikilli víðsýni fyrir að fara. Fá-
breytni er þar ein í boði, bara ein lausn á at-
vinnumálum þjóðarinnar, sú sama og í gær
og í fyrradag og allan aðdragandann að
hruninu: Ál.
Grein Halldórs Blöndals, sem út af fyrir
sig er ólíkt skemmtilegri en tuð félaga hans
við Austurvöll, varð mér tilefni til að fletta
upp í skrifum 18. aldarmannsins Jóns Ólafs-
sonar frá Grunnavík, fyrirmyndinni að
Grindvíkingi Halldórs Laxness. Í Hagþenki
sínum talar Jón Ólafsson frá Grunnavík um
hve bagaleg sé fábreytnin í atvinnumálum.
Hann segir að Íslendingar sem settir séu til
mennta geti varla orðið nema prestar enda
hafi landið einvörðungu getað boðið upp á
tvær skólameistarastöður og fjórar til fimm
kennarastöður. Þeir sem hafi haft ráð á að
sigla hafi getað notið menningar í Kaup-
mannahöfn um skamma hríð en síðan þurft
að hverfa til baka í fábreytileikann á Íslandi:
Þá fljótlega hafi komið „þursinn úr hverri
átt,“ stangað þá og stjakað og gjört þá um
síðir sér jafnvitlausa, en ógæfan sé svo römm
að þeir þykist „þá hvað vitrastir“.
Svona endurtekur sagan sig. Talsmenn
Sjálfstæðisflokksins, málsvarar eins-
leitninnar, eru vissir í sinni sök. Allt er gott í
dag sem sagt var í gær. Og því oftar sem
tuggan er endurtekin því viturri telja menn
sig vera. En kannski væri rétt að huga að
orðum Jóns frá Grunnavík og lofta út.
Eftir Ögmundur Jónasson » Allt er gott í dag sem sagt
var í gær. Og því oftar sem
tuggan er endurtekin því vit-
urri telja menn sig vera.
Ögmundur Jónasson
Halldór Blöndal og Jón Grunnvíkingur
alþingismaður og ráðherra.
Hinn 25. október síð-
astliðinn samþykkti
stjórn Orkuveitu
Reykjavíkur fjárhags-
áætlun fyrir árið 2011
og fimm ára áætlun
2012-2016. Af umfjöllun
um fyrirtækið á und-
anförnum misserum
mátti ætla að félagið
væri komið að fótum
fram. Annað kemur á
daginn eins og berlega
kemur fram í fjárhagsáætluninni.
Þar segir að áætlaður hagnaður af
starfsemi OR fyrir árið 2010 verði
ríflega 22,5 milljarðar og að eig-
infjárhlutfall félagsins sé 22,3% í
endurskoðaðri áætlun fyrir árið
2010, eða hækki úr 14,4% árið 2009.
Þetta er aukning um 50%. Í fjár-
hagsáætlun fyrir árið 2011 kemur
einnig fram að sparnaður á árinu
2010 verði kr. 962 milljónir. Hann
kemur nánast allur til
vegna sparnaðar-
aðgerða fráfarandi
stjórnar OR og starfs-
fólks OR sem lagt var
upp með í árslok 2009
og ársbyrjun 2010.
Starfsmenn Orkuveit-
unnar tóku m.a. á sig
launalækkun til þess
að koma í veg fyrir
uppsagnir og sýndu
þar með vilja sinn í
verki við að koma fé-
laginu yfir þær þreng-
ingar sem hrunið kall-
aði yfir íslensk fyrirtæki. Þessi góði
árangur stjórnenda og starfsfólks
Orkuveitunnar birtist nú eigendum
hennar í skugga ónauðsynlegra
uppsagna og óvæginnar umræðu
um hæfi sömu stjórnenda og starfs-
fólks á síðustu misserum.
Það var öllum ljóst sem vildu sjá,
að Orkuveitan var undir sömu sek
seld og landsmenn flestir, að geng-
isfall krónunnar skapaði henni erfið
starfsskilyrði frá hausti 2008. Það er
jafnframt ljóst að hinar sterku stoð-
ir Orkuveitunnar og mannauður
munu koma félaginu fyrir vind.
Ekkert er að sjá eða finna í fimm
ára áætluninni að einhver óvænt
umskipti muni eiga sér stað, t.d.
með sölu eigna (375 milljónir). Fé-
lagið muni aftur á móti, með sinni
grunnstarfsemi sem staðfest var
með gerð og samþykkt á heild-
arstefnu fyrir Orkuveituna í árslok
2009, sigla félaginu heim í öruggt
skjól og færa eigendum sínum arð
nú sem endranær. Hækkanir á
gjaldskrá munu auka handbært fé
verulega og auka greiðsluhæfi fé-
lagsins. Ekki er að sjá í þessari
fimm ára áætlun að nauðsynlegt
hafi verið taka hækkunina í einu
skrefi í stað þess að dreifa gjalda-
hækkunum á 3-5 ár. Ekki þarf að
óttast stóra gjaldaga af lánalínu
sem rennur út á árinu 2011 eða ein-
greiðsluláni árið 2013, haldi menn ró
sinni og minnki yfirlýsingar um
rekstrargetu félagsins. Þessir erfiðu
gjalddagar hafa legið fyrir í nokkuð
langan tíma og var m.a. mætt með
því að Reykjavíkurborg lýsti því yf-
ir í apríl 2010 við lánardrottna að
hún hefði handbært fé upp á 10-12
milljarða, ef til þess þyrfti að koma
að Orkuveitan næði ekki að greiða
af lánum sínum. Orkuveitan hefur
því aðgang að lánalínu hjá Reykja-
víkurborg, líkt og Landsvirkjun hef-
ur aðgang að lánalínu hjá Seðla-
banka Íslands upp á um 25
milljarða, er ríkisstjórn Íslands
beitti sér fyrir. Gott væri að Orku-
veita Reykjavíkur fengi slíka þjón-
ustu hjá Seðlabanka Íslands og
væru þá þessi góðu fyrirtæki í al-
manna eigu jafnsett hvað aðstoð
ríkisvaldsins varðar þar sem veik-
burða bankakerfi ræður ekki við að
veita. Upplýst er í fimm ára áætl-
uninni að árið 2016 verði fyrsta árið
sem fyrirtækið þurfi ekki að sækja
sér lánsfé. Þá verður hið svokallaða
Magma-skuldabréf á gjalddaga en
gert er ráð fyrir að það skili ríflega
10 milljörðum króna inn í sjóðs-
streymi félagsins. Þetta sama
skuldabréf var gert mjög tor-
tryggilegt af þáverandi minnihluta
og það verðfellt með pólitískum
reiknikúnstum. Ég vona að núver-
andi stjórnendur og fjölmiðlar fari
að sýna starfsemi Orkuveitu
Reykjavíkur og starfsfólki hennar
sanngirni og gefi réttar upplýsingar
um stöðu félagsins, þannig að eig-
endur þ.e. íbúar Reykjavíkur, Akra-
ness og Borgarbyggðar, fái rétta
mynd af stöðu og framtíðarhorfum
þess.
Eftir Guðlaug G.
Sverrisson » Áætlaður hagnaður
af starfsemi OR fyr-
ir árið 2010 verði ríflega
22,5 milljarðar og að
eiginfjárhlutfall félags-
ins sé 22,3%.
Guðlaugur G.
Sverrisson
Höfundur er fv. stjórnaformaður
Orkuveitu Reykjavíkur.
Orkuveita Reykjavíkur á traustum grunni