Fréttablaðið - 08.05.2012, Síða 14
14 8. maí 2012 ÞRIÐJUDAGUR
L
eikskóli er skilgreindur sem fyrsta skólastig barna. Þeir
starfa samkvæmt námskrá þannig að litið er svo á að börn
sæki menntun í leikskóla þótt ekki sé um skólaskyldu að
ræða. Þetta er mikilvægt að hafa í huga þegar rætt er um
leikskóla og þarf ekki að þýða að augunum sé lokað fyrir
því hlutverki sem leikskólinn gegnir líka, að gæta barna meðan
foreldrar þeirra stunda vinnu sína.
Umræða um leikskóla hefur þó mikla tilhneigingu til að snúast
um opnunartíma. Sumarlokun og starfsdagar eru þannig málefni
sem oftar koma upp í umræðunni
heldur en menntunin og uppeldið
sem börnin hljóta í leikskólanum.
Samtök atvinnulífsins hafa
gagnrýnt skipulagsdaga á leik-
skólum. Bent hefur verið á að
þessum dögum hefur fjölgað
undan farin ár og nú hafa sam-
tökin reiknað út að kostnaður
vegna þessarar fjölgunar starfsdaga nemi fjórum milljónum króna
sem bitni bæði á atvinnulífinu og heimilum í landinu. Bent er á
að kostnaður sveitarfélaga við að greiða starfsfólki leikskóla yfir-
vinnukaup fyrir að sinna samráði utan vinnutíma síns væri til muna
minni. Sú gagnrýni á rétt á sér. Það er eðlilegt að ræða hvernig
þessum hlutum er fyrirkomið og á hvern kostnaður fellur. Til dæmis
hafa Samtök atvinnulífsins bent á að ef foreldri þarf að nota frí-
dag vegna allra sex starfsdaga leikskólaársins þá sé farinn nærri
þriðjungur af orlofsdögum þeirra sem minnstan eiga orlofsréttinn.
Þá eiga sömu foreldrar eftir að fara í sumarleyfi með börnum sínum.
Samtök atvinnulífsins falla hins vegar því miður í þá gryfju að
draga í efa að starfsdagarnir séu nauðsynlegir. Í frétt sem birtist
á vefsíðu samtakanna fyrir rúmri viku segir til dæmis: „Eðlilega
er spurt hver sé ávinningur með þessum starfsdögum og hvernig
til hafi tekist varðandi umönnun barnanna áður en skipulagsdagar
voru teknir upp.“ Þetta er tilbrigði við klassískt stef þegar rök gegn
breytingum þrýtur, að segja að þetta hafi nú bara verið gott og
þess vegna þurfi engu að breyta. Þarna endurspeglast líka mikið
virðingarleysi við það starf sem fram fer í leikskólum.
Staðreyndin er hins vegar sú að auk þess sem leikskólinn hefur
verið formlega skilgreindur sem skólastig þá aukast stöðugt kröfur
foreldra til þess starfs sem þar fer fram. Leikskólakennarar eru
vissulega með skilgreindan undirbúningstíma í sínum samningi en
sá tími nemur um tíu prósentum af vinnutíma þeirra. Aðrir starfs-
menn hafa enn minni eða engan skilgreindan undirbúningstíma.
Samt eru gerðar kröfur um að unnið sé skipulegt og faglegt starf
eftir námskrá í leikskólum, auk þess að sinna líkamlegum og til-
finningalegum þörfum barnanna.
Leikskólakennarar og starfsfólk leikskóla á auðvitað, eins og
annað vinnandi fólk, að geta sinnt þessum undirbúningi innan skil-
greinds vinnutíma síns. Hitt er annað mál, og undir það má taka
með Samtökum atvinnulífsins, að meiri metnaður væri í því hjá
sveitarfélögum að hafa mönnun leikskólanna með þeim hætti að
slíkur undirbúningur og samráð gæti farið fram án þess að börnin
þyrftu að vera heima á meðan.
FRÁ DEGI TIL DAGS
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Atli Fannar Bjarkason (dægurmál) atlifannar@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir, ritstjórnarfulltrúi, sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is FÓLK OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
greinar@frettabladid.is
Steinunn
Stefánsdóttir
steinunn@frettabladid.is
SKOÐUN
HALLDÓR
Á misjöfnu þrífast börnin best. Eða svo er sagt og í því sambandi oft vísað til
þess að blessuð börnin hafi ekkert nema
gott af því að upplifa misjafnar aðstæður
og mótlæti til að geta notið lífsins betur á
fullorðinsárum. Það er jafnvel stundum
gefið í skyn í þessu samhengi að forsenda
þess að geta liðið vel sé að hafa áður upp-
lifað vansæld og vanlíðan.
Ég veit sjálfur ekki til þess að nokkru
barni hafi verið greiði gerður með því
að búa við drykkjuskap, heimilisofbeldi
og aðra óumflýjanlega fylgifiska alkó-
hólismans. Ég á erfitt með að trúa því að
slík lífsreynsla hafi nokkru sinni aukið
hamingju barns eða gert það færara til að
takast á við lífið á fullorðinsárum. Þó eru
það svo sannarlega góðar aðstæður sem
ættu samkvæmt hinu gamla máltæki að
vera börnum hollt og gott veganesti inn
í lífið.
Alkóhólisminn á það skylt með öðrum
sjúkdómum að hafa mikil áhrif á fjöl-
skyldu þess sjúka, börn ekki síður en full-
orðna. Á vígvelli drykkjumannsins verða
börnin oftast fyrst til að falla og það er
þaðan sem mörg börn fara með opin og
illa gróandi sár inn í framtíðina. Börn
eru þeir aðstandendur alkóhólismans sem
minnst mega sín og eiga erfiðast með
að bera hönd fyrir höfuð sér. Þau þurfa
því frekar en aðrir hjálp til að vinna úr
meinum sínum sem oft eru ekki augljós
fyrr en mörgum árum eftir að til þeirra
er stofnað.
Þar koma SÁÁ til sögunnar. Á vegum
samtakanna hefur mörgum fjölskyldum
verið hjálpað við að koma aftur undir sig
fótunum og skapa sér nýtt líf eftir ára-
langan slag við alkóhólismann.
SÁÁ er nú að leggja af stað í fjársöfnun
með sölu á álfinum góða sem allir lands-
menn þekkja. Söfnunarféð á að nota til
að byggja nýja barna- og fjölskyldudeild
og efla frekar en áður úrræði til hjálpar
þeim sem hafa orðið fyrir barðinu á alkó-
hólismanum.
Kaup á álfinum er því ekki aðeins
stuðningur við gott málefni heldur beinn
stuðningur við þau börn sem þurfa
nauðsynlega hjálp samfélagsins eftir að
hafa orðið undir í heimi hinna drukknu.
Álfur í höndum nýs eiganda er yfirlýsing
hans um að hann lætur sig varða okkar
minnstu bræður og systur. Í orðsins
fyllstu merkingu.
Fyrir fjölskylduna
Fjársöfnun
SÁÁ
Björn Valur
Gíslason
alþingismaður
ÁLFASALAN 2012
Rannsóknarefni
Íslenskur byggingavörumarkaður
er bráðskemmtilegur. Ekki alls fyrir
löngu skiptu Húsasmiðjan og Byko
honum bróðurlega á milli sín og
kepptu um viðskiptavini. Það gat að
sjálfsögðu ekki leitt til annars en að
nú eru bæði fyrirtækin til rannsóknar
hjá samkeppnisyfirvöldum og lög-
reglu. Eigandi Múrbúð-
arinnar blandaði sér í
baráttuna með miklum
bægslagangi og uppskar
meiðyrðamálsókn frá
Byko-mönnum. Enn er
ekki kominn botn í það
mál.
Bannað
Og nú er enn ein deilan risin, eftir
að forstjóri Húsasmiðjunnar sagðist
ætla að kæra auglýsingar þýska
gleðispillisins Bauhaus til Neytenda-
stofu. Bauhaus auglýsir nefnilega
lægsta verð á landinu, sem
forstjóri Húsa smiðjunnar
er skiljanlega ósáttur við,
enda eru lýsingarorð
í efsta stigi ekki
heimil í íslenskum aug-
lýsingum.
Tittlingaskítur og væl
„Mér finnst þetta nú vera titt-
lingaskítur og væl í þessum for-
stjórum,“ segir Halldór Sigurðs-
son, forstjóri Bauhaus á Íslandi, ekki
á þeim buxunum að auglýsa reglum
samkvæmt. Ef fram heldur sem
horfir verða öll fyrirtæki sem höndla
með byggingavörur á Íslandi fljótlega
búin að fá á sig áfellisdóm af ein-
hverju tagi frá opinberum aðilum. Og
svo mun stríðið eflaust halda áfram.
En það heppilega er að þar eigast
þeir einir við sem fæstir hirða hverjir
drepast. stigur@frettabladid.is
Í leikskólum er unnið eftir námskrá:
Kennslu þarf að
undirbúa