Sagnir - 01.06.2006, Blaðsíða 70

noos
"ro&tir ercjuffi Getri
(p6ra ^fjefcTstecf
erýœcCcClyjy. ffún
útsfriýahíst yneb óff)cff
cjrá &ti i saj nýrce <5 i árió
2005.
Gróður er gulli betri.
Kalt er nafn lands vors, en kaldari er sú kveðja að vilja leggja það til auðnar. Slíkt mun ekfa
gerast. Landbúnaðurinn mun halda vellL Islenzk þjóðmenning þolir ekki annað.
Tímabilið 1959-1971 er merkilegt í sögu íslensks landbúnaðar fyrir ýmissa hiuta sakir. Viðreisnarstjómin tók við völdum haustið 1959 og sat
við völd allt tímabilið en flestar aðgerðir þeirrar ríkisstjómar miðuðust að því að einfalda efnahagskerfið, draga úr útflutningsbótum og aflétta
innflutningshöftum. í málefnum landbúnaðarins var þó önnur afstaða tekin því flestar aðgerðir stjómarinnar í þeim málaflokki stefndu í þveröfúg3
átt. Útflutningsbætur vom lögfestar, höftum á innflutning landbúnaðarvara var ekki aflétt og þrátt fyrir að mjög reyndi á verðlagsfyrirkomulagið
var því haldið við. Allt valdatímabil stjómarinnar jókst þörfin fyrir endurskoðun á stefnunni en engu var breytt og ekkert einfaldað. Af hverju?
Að sjálfsögðu lágu hagsmunatengdar ástæður meðal annars til gmndvallar ákvarðanatöku stjómarinnar en hér verður því haldið ffam a?
hagsmunir hafi ekki eingöngu ráðið för heldur hafi hugmyndafræði einnig staðið í vegi fyrir breytingum. Sú staðreynd að sérstaða landbúnaðar
var aukin á þessum tíma og aukin ríkisafskipti tekin upp kallaði á rök til að réttlæta það að landbúnaður væri ekki samræmdur öðmm greinum
atvinnulífsins og látinn lúta sömu lögmálum. í þeim rökum má finna afar sterkar hugmyndir um mikilvægi þjóðlegra hátta og og varðveislu
þjóðemis. í þessum rökum má líka finna samræðu forsvarsmanna bænda við samfélagið. Með henni var kerfinu ekki síst haldið við því lögð var
mikil áhersla á þætti sem erfitt var að gagnrýna, bóndann og húsmóðurina sem börðust í bökkum en stóðu mest allra landsmanna í því að verja
þjóðemið og tengslin við landið.
Alvarleg efnahagsvandamál biðu Viðreisnarstjómarinnar þegarhún tók við. Röng gengisskráning og gríðarhá greiðslubyrði af erlendum lánurn
sem var svo þung að við lá að landið kæmist í greiðsluþrot.2 Sá vandi var ekki tilkominn vegna of lítils útflumings eða greiðslutekna heldur vat