SunnudagsMogginn - 05.02.2012, Blaðsíða 19

29. janúar 2012 19
Fáeinum mínútum eftir að skip-verjarnir af Elliða voru komnirfrá borði og í björgunarbát hvarfElliði í hafið. Þetta var út af
Öndverðarnesi á Snæfellsnesi.
Það sem sköpum skipti þegar þarna var
komið sögu, eftir sex klukkustunda bar-
áttu við náttúruöflin, var að skipstjórinn,
Kristján Rögnvaldsson, skaut neyðarlínu
yfir í Júpíter þannig að hægt var að draga
björgunarbát á milli.
Það þótti einstakt afrek hjá skipstjór-
anum að skotið úr línubyssunni tókst í
fyrstu tilraun, í snarvitlausu veðri.
Tveir gúmmíbátar höfðu slitnað frá El-
liða, annar mannlaus en í hinum voru
mennirnir tveir sem létust.
Þriðji báturinn reyndist ónýtur þegar
til átti að taka þannig að draga varð
björgunarbát frá Júpiter yfir í Elliða og
sjómennirnir 26 voru fluttir á milli skip-
anna í honum; báti sem ætlaður var fyrir
20 manns.
Elliði hélt frá Siglufirði að kvöldi mið-
vikudags 7. febrúar en að morgni laug-
ardagsins 10. febrúar hafði nánast ekkert
veiðst enda verið leiðindaveður. Ákveðið
var að bíða þess að veðrið lagaðist og
þannig hafði Elliði lónað í liðlega tvo sól-
arhringa.
Sigurður Ægisson sóknarprestur á
Siglufirði skrifaði kafla um Elliðaslysið í
bókina Upp á líf og dauða, sem bókaút-
gáfan Völuspá á Akureyri gaf út undir lok
síðasta árs. Þar vitnar Sigurður m.a. í bréf
sem Trausti Jónsson veðurfræðingur
sendi honum fyrir nokkrum árum.
Þar segir Trausti um veðrið 10. febrúar
1962: „Þennan umrædda dag var dæmi-
gert útsynningsillviðri. Mjög hvasst var á
sjó, sérstaklega undan suðvestanverðu
landinu, en heldur skárra við Vestfirði. Í
svona veðrum er oft mun hvassara til
sjávarins en inni í landi. Gengur þá á með
éljahryðjum til sjós og lands og oftast er
mjög vont sjólag [...] Trúlega hafa verið 9
til 11 vindstig [...], haugasjór með brotum
og skyggni takmarkað.“
Það var um kl. 10 að morgni sem togar-
anum var snúið upp í veðrið og lónaði
hann þar til kl. 16.20 þegar snúa átti und-
an, en þegar Elliði var hálfnaður í snún-
ingnum reið yfir mikill sjór bakborðs-
megin og lagði hann djúpt á
stjórnborðssíðuna.
Kristján skipstjóri var í brúnni og
fannst togarinn ekki haga sér eðlilega.
Bað hann því menn að fara niður og at-
huga hvort sjór hefði komist í lestar og í
ljós kom að svo var. Talið er að gat hafi
komið á hlið skipsins, ekki mjög stórt en
lestarnar fyllt sig smám saman án þess að
neinn yrði þess var.
Við sjópróf fljótlega eftir að komið var í
land í Reykjavík sagði Kristján skipstjóri
að sjórinn hefði streymt inn um „gan-
neringu“ í afturlest uppi undir dekki
stjórnborðsmegin, skv. frásögn Morg-
unblaðsins. Hafði hann eftir Halldóri
Ólafssyni bátsmanni að útilokað væri að
komast að honum, enda hækkaði sjórinn
óðum í lestinni. „Sagði ég þá öllum skip-
verjum, sem bjuggu frammi í lúkar, að
koma aftur fyrir og taka með sér hver sitt
björgunarbelti og einnig gúmmíbjörg-
unarbát, sem geymdur var frammi undir
hvalbak,“ sagði Kristján.
„Eftir að skipið hafði rétt sig af bak-
borðsslagsíðunni, lagðist það lítils háttar
á stjórnborðssíðu, og bað ég þá um, að
olíu yrði dælt yfir í bakborðstanka, til
þess að það hefði frekar slagsíðu á það
borðið, vegna þess að ég taldi að lekinn
myndi vera stjórnborðsmegin um há-
dekkið. Skipti það engum togum að skip-
ið rétti sig fljótlega, en leggst svo að segja
samstundis á bakborðssíðu – það var um
kl 18.15 – og það svo mikið, að ég gerði
Lík Egils Steingrímssonar og Hólmars Frímannssonar voru flutt með varðskipinu Óðni til Siglufjarðar. Fjölmargir bæjarbúar vottuðu hinum látnu virðingu sína þegar Óðinn lagðist að bryggju.
Ljósmynd/Hannes P. Baldvinsson
Hálf öld verður í næstu
viku síðan tveir skip-
verjar á Elliða frá
Siglufirði létu lífið
þegar síðutogarinn
sökk út af Öndverð-
arnesi í vonskuveðri.
Hinir 26 í áhöfninni
voru heimtir úr helju á
allra síðustu stundu.
Skapti Hallgrímsson skapti@mbl.is
Birgir Óskarsson loftskeytamaður var aðeins 22 ára: Ég var auðvitað skíthræddur en reyndi
að standa mig; reyndi að hafa góð áhrif á aðra svo þeir yrðu ekki hræddari en þörf var á.
Morgunblaðið/Ómar
„Það stóð tæpt – mjög tæpt“