SunnudagsMogginn - 05.02.2012, Blaðsíða 20

20 29. janúar 2012
mér litlar vonir um, að það myndi rétta
sig aftur, enda gerði skipið það ekki.“
Strax og Kristjáni varð ljóst að leki væri
kominn að togaranum hafði hann beðið
Birgi Óskarsson loftskeytamann að senda
út hjálparbeiðni.
Birgir var aðeins 22 ára að aldri, en í
frásögnum af slysinu er honum hrósað
fyrir mikla yfirvegun.
„Ég er ekki viss um að ég hafi verið ró-
legur fram yfir aðra. Ég var auðvitað skít-
hræddur eins og flestir, en ég reyndi að
standa mig; reyndi að hafa góð áhrif á
aðra svo þeir yrðu ekki hræddari en þörf
var á,“ sagði Birgir í samtali við Sunnu-
dagsmoggann í vikunni, þegar hann rifj-
aði upp þennan erfiða dag.
„Það stóð tæpt – mjög tæpt,“ segir
Birgir um aðstæður á slysstað. Nefnir sér-
staklega hve mikilvægt var að skot skip-
stjórans úr línubyssunni skyldi heppnast
í fyrstu tilraun.
Neituðu að rjúfa dagskrána
Töluverð óþarfa töf varð á því að hjálp-
arbeiðni Birgis kæmist til skila. Loft-
skeytamaðurinn vissi að togarinn Júpíter
væri næstur Elliða á miðunum og reyndi
að ná sambandi við hann. Vegna élja-
gangs komu mjög gjarnan truflanir og
mikið suð í viðtækin og vegna þess hafði
starfsbróðir Birgis á Júpiter lækkað í
tækjunum og heyrði því ekki neitt.
„Ég hafði strax samband við Reykjavík
radíó og bað um að kallað yrði í Júpiter
en þeir náðu ekki heldur sambandi. Ég
bað þess vegna um að tilkynningu yrði
komið í útvarpið. Verið var að senda út
þátt af segulbandi, þar sem dagskrá
næstu viku var kynnt, en útvarpið harð-
neitaði að rjúfa dagskrána!“ segir Birgir.
Það var ekki fyrr en um það bil 20
mínútum seinna að tilkynningin var lesin
upp og hafði orðalagi þá verið breytt;
skip og bátar á Breiðafirði voru beðin um
að hafa samband við Reykjavík radio.
„Þá heyrðu þeir um borð í Júpiter til-
kynninguna og loftskeytamaðurinn hafði
samband við mig,“ segir Birgir. „Við vor-
um þá enn með ljósavélarnar í gangi og
ég gat sent þeim merki á langbylgju sem
þeir notuðu til að miða okkur út.“ Júpiter
átti framundan nokkurra klukkustunda
stím að Elliða.
Kristján skipstjóri sagði í sjóprófunum,
skv. frásögn Morgunblaðsins:
„Þegar svona var orðið útlitið sló ekki
að ástæðulausu óhug að mönnum, sem
lýsti sér m.a. í því, að tveir af þremur
gúmmíbjörgunarbátum voru settir út án
minnar vitundar og í algjöru leyfisleysi.
Báðir bátarnir slitnuðu strax frá skipinu
og fór annar mannlaus, en í hinum fóru
þeir hásetarnir Egill Steingrímsson og
Hólmar Frímannsson. Og ekki skánaði
við það að missa þarna tvo bátana, því að
þá var aðeins einn 20 manna gúmmíbát-
ur, sem við töldum að væri nothæfur,
eftir. Útilokað var að koma trébátunum í
sjóinn. Að auki höfðum við korkfleka um
borð og tóku tveir hásetar, þeir Guð-
mundur Ragnarsson og Páll Jónsson,
hann og hugðust bjarga sér á honum, en
um það vissi ég ekki, fyrr en töluvert
seinna, er ég spurði eftir þeim. Það ótrú-
lega skeði, að þeir gátu haft sig að skipinu
aftur við illan leik.“
Snarræði Halls bátsmanns
Kristján segist hafa brýnt fyrir mönnum
að skipið myndi geta legið svona á hlið-
inni tímunum saman: „svo að það væri
engin hætta á öðru en það yrði búið að
finna okkur, áður en það sykki, því að ég
var búinn að fá fréttir um að togarinn
Júpiter sem var ekki svo langt í burtu,
væri á leið til okkar. Færðist þá ró og
stilling yfir mannskapinn smátt og
smátt.“
Neyðarblysum var skotið á loft, alls um
20, til leiðbeiningar fyrir Júpiter, að sögn
skipstjórans.
Júpiter var kominn fast að Elliða um
það bil stundarfjórðungi fyrir klukkan
tíu. Þá kom í ljós að þriðja gúmmíbátinn
blés ekki upp nema til hálfs. „Var þá haft
Líkfylgdin á leið til Siglufjarðarkirkju fyrir útför Hólmars Frímannssonar og Egils Steingrímssonar, eftir húskveðju frá heimili Hólmars.
Forsíðan 13. febrúar, daginn eftir að Júpíter
kom með skipbrotsmennina að landi.
Forsíða Morgunblaðsins sunnudaginn 11.
febrúar 1962, daginn eftir að Elliði SI fórst.
Ljósmynd/Hinrik Andrésson
’
Ég var mest hræddur að við fengjum skrúfuna
og skipið í hausinn þegar það sykki. Ég opnaði
vasahnífinn minn með krókloppnum höndum,
skar á taugina til að losa bátinn og ýtti honum frá.
Ljósmynd/Hannes P. Baldvinsson