Ægir - 01.03.2011, Blaðsíða 6

6
R I T S T J Ó R N A R P I S T I L L
Ekki kæmi mér á óvart að einhver velti því fyrir sér út frá yfir-
skrift þessa pistils hvernig Internetið og sjávarútvegur eigi
samleið - já og hvernig ætti að vera hægt að greiða þjóðarat-
kvæði um Veraldarnetið! Og þar er kominn kjarni málsins.
Væri mögulegt að greiða atkvæði um Internetið? Og hver
ætti þá spurningin að vera? Viltu Internetið eða ekki? (Varla
dytti nokkrum heilvita manni í hug að setja slíka spurningu
fram!) Höldum áfram í hugarfluginu: Viltu hafa Internetið en
þá bara til að senda tölvupóst? Eða ætti spurningin að vera:
Ertu sammála því að banna allar heimasíður á Internetinu
sem eru með fleiri en 10 myndum ef þar eru jafnframt boðnar
vörur til sölu?
Þessar vangaveltur hafa leitað á huga undirritaðs síðustu
vikur í því samhengi hvernig fara eigi að því að setja fisk-
veiðistjórnarkerfið í þjóðaratkvæðagreiðslu. Bara það eitt að
skipta á orðunum Internet og fiskiveiðistjórnarkerfi í spurn-
ingunum hér að framan sýnir mætavel að þetta mál er mun
flóknara en það hljómar. Varla heldur nokkur maður í alvöru
að við ætlum að fara að spyrja þjóðina hvort hún vilji afleggja
fiskveiðistjórnun á Íslandsmiðum. Og hefur almenningur for-
sendur til að gera upp á milli fyrningarleiðar og sáttaleiðar,
svo dæmi sé tekið? Hvers vegna ættum við þá ekki allt eins
að greiða atkvæði annan hvern mánuð um vaxtastig Seðla-
bankans?
Sú spurning er áleitin hvort hinu mikla tískuorði „þjóðarat-
kvæðagreiðsla„ sé viljandi beitt í þrætunni um breytingar á
fiskiveiðistjórnarkerfinu. Gera verður skýra kröfu til þess að
þeir sem varpa fram hugmyndinni um þjóðaratkvæðagreiðslu
um sjávarútveginn skilgreini um hvað eigi þá að spyrja og til
hvers. Eru slíkar hugmyndir settar fram til að stjórnmála-
menn komist í skjól frá eigin sundrungu? Nú er það einföld
staðreynd að í upphafi kjörtímabilsins boðaði ríkisstjórnin að
gera ætti breytingar á kerfinu. Tímaáætlunin var skýr og
samkvæmt henni átti breytt kerfi að vera komið á yfirstand-
andi fiskveiðiári. Samt er ekkert ljóst - allt fast og rifist sem
aldrei fyrr.
Það er sannarlega af hinu góða að landsmenn séu meðvit-
aðir um mikilvægi sjávarútvegsins og framvindu í greininni.
Samlíking sjávarútvegs við Internetið er ekki alfarið úr lausu
lofti gripin því hvort tveggja byggir í grunninn á mikilli fjöl-
breytni. Sem hefur fleiri kosti en galla. Sjávarútvegur er ekki
eitthvað eitt form - eins og að hefur verið vikið í fyrri pistlum
á þessum vettvangi. Hann er í sífelldri þróun og sífellt verður
að bregðast við. Nákvæmlega það gera þeir sem starfa í
greininni frá degi til dags. Og verða að geta gert. Og er þá
nærtækt að taka nýlegt dæmi. Togari í eigu þýskrar útgerðar
landaði ísfiski hér á landi á dögunum og verðskulduð ánægja
var með það í fjölmiðlum. Enginn spurði hins vegar hvernig á
því standi að öflugur frystitogari landar skyndilega ísfiski.
Gæti verið að útgerðin hafi verið að bregðast við - gera sem
mest og best úr aflanum? Sennilega er hagkvæmara að fiska
ísfisk á frystitogara en frysta úti á sjó þessa stundina. Jafn-
gott að engum hafi dottið í hug að banna frystitogurum að
landa ísfiski!
Þráhyggja í kvótaumræðunni
„En nú í miðri kreppunni er rætt um að kalla inn kvótana og
selja þá aftur til útgerðanna. Flestir þeir sem fengu kvót-
ana upphaflega hafa framselt þá til aðila sem nú stunda
veiðar. Að innkalla og endurselja kvótana er í raun ómerki-
legur þjófnaður. Ríkisvaldið hyggst knýja þá sem keypt
hafa kvótana fullu verði til að kaupa þá aftur. Getur þjóðar-
sálin veikst? Umræðan á Íslandi um kvótakerfið er óheil-
brigð þráhyggja. Í miðri stórkreppu er það stefna ríkis-
stjórnarinnar að skapa glundroða og gjaldþrot í sjávarút-
veginum sem er helsti lykillinn að efnahagsbata. Mín skoð-
un er sú að halda eigi áfram á þeirri braut sem þegar hafði
verið mörkuð; að láta sjávarútveginn greiða auðlindagjald
til ríkisins fyrir veitta þjónustu við eftirlit með auðlindinni.
Elinor Ostrom [fyrst kvenna til að hljóta Nóbelsverðlaun í
hagfræði], minn góði félagi, myndi einnig sterklega mæla
með því að sjávarútvegurinn tæki smám saman við mikil-
vægum verkefnum við verndun auðlindarinnar - eins og gert
hefur verið á Nýja-Sjálandi. Takmarkið með því er að
kveikja ábyrgðartilfinningu í bjrósti þeirra sem nota auð-
lindina og hvetja þá til að umgangast hana af hagkvæmni
og hafa eftirlit hver með öðrum. Hugmyndir af þessu tagi
hafa drukknað í háværum öskrum um skiptingu arðsins.
Honum er þegar skipt með auðlindagjaldi og almennri
skattlagningu sjávarútvegsfyrirtækja.“
Þráinn Eggertsson, prófessor í hagfræði við Háskóla Íslands, í viðtali við Frjálsa verslun
Landeyjahöfn verður seint heilsárshöfn
„Janúar var svona í þokkalegu meðallagi, en febrúar frekar
erfiður en kemst samt ekki í hóp fimm verstu sem að ég
hef upplifað. Mars stefnir hins vegar í að vera með þeim
verstu, þessir fyrstu 3 mánuðir ársins eru yfirleitt erfiðir, en
í heildina stefnir veturinn í að vera nokkuð örugglega í hópi
þeirra 10 bestu þessi 24 ár. Margir hafa nefnt það að sjó-
lagið í Landeyjahöfn sé búið að vera óvenju slæmt, en svo
er alls ekki enda ölduhæðin varla farið upp fyrir 5 metrana í
allan vetur (fór hins vegar einu sinni í 8,8 metra í hitt í
fyrra vetur). Niðurstaða mín eftir reynslu vetrarins og öll
þessi ár sem sjómaður hérna við Eyjar er því nokkurn veg-
inn eins og ég bjóst við, þ.e.a.s. það er amk. 90% líkur á
því að Landeyjarhöfn verði aldrei heils árs höfn. En hvað
skal gera? Ástæðan fyrir því að ég byrjaði aftur í haust að
skrifa um Landeyjarhöfn er fyrst og fremst það, að mér var
laumað þessi hugmynd að bjóða höfnina út og smíða síðan
alvöru skip til siglinga milli Þorlákshöfn og Eyja.“
Georg Eiður Arnarson í grein á vefnum eyjafrettir.net
U M M Æ L I
Þjóðaratkvæði
um Internetið?
Ísfell ehf • Óseyrarbraut 28 • 220 Hafnarfjörður • Sími 5200 500 • isfell@isfell.is
www.isfell.is
Allt til línuveiða