Ægir - 01.03.2011, Blaðsíða 32
32
F I S K I S T O F N A R
Nú í mars fóru fram stofnmæl-
ingar botnfiska á Íslandsmið-
um og tóku fimm skip þátt í
þeim, þ.e. togararnir Bjartur
NK, Ljósafell SU og Jón Vídal-
ín VE og rannsóknaskipin Árni
Friðriksson og Bjarni Sæ-
mundsson. Togað var á tæp-
lega 600 rallstöðvum allt í
kringum landið. Helstu mark-
mið vorrallsins eru að fylgjast
með breytingum á stærð, út-
breiðslu og líffræðilegu
ástandi botnlægra fiskistofna
auk breytinga á hitastigi sjáv-
ar. Vorrallið sýndi jákvæð
merki á þorskstofninum, jafn-
fram því að undirstrika lægð
ýsustofnsins.
Í vorrallinu reyndist með-
alhitastig sjávar við botn hátt,
líkt og undanfarin ár. Í hlý-
sjónum við Suðurland og
Vesturland var hitastig svipað
og undanfarin níu ár. Við
norðanvert landið var botn-
hiti einnig hár, en þó heldur
lægri en vorin 2003-2006.
Þorskurinn þyngist
„Útbreiðsla þorsks var nokk-
uð jöfn og helstu breytingar á
útbreiðslu frá fyrra ári voru
þær að meira fékkst fyrir suð-
austan og norðvestan land en
minna í kantinum úti fyrir
Norðausturlandi,“ segir í nið-
urstöðum Hafrannsóknastofn-
unar um vorrallið.
„Stofnvísitala þorsks hækk-
aði fjórða árið í röð, var nú
svipuð og árin 1998 og 2004.
Hækkun vísitölunnar undan-
farin ár má einkum rekja til
þess að æ meira hefur fengist
af stórum þorski (stærri en 70
cm). Þetta kemur vel fram í
lengdardreifingu þorsksins
sem sýnir jafnframt að minna
er nú af millifiski á bilinu 35-
60 cm en að meðaltali á tíma-
bilinu 1985-2010. Fyrsta mat á
2010 árgangi þorsks bendir til
að hann sé slakur. Árgang-
arnir frá 2008 og 2009 mæld-
ust hins vegar meðalstórir ef
miðað er við mælingar í vor-
ralli frá 1985.
Yngstu aldurshópar þorsks
(1-3 ára) mældust undir með-
alþyngd eins og undanfarin
6-7 ár. Meðalþyngd eftir aldri
hefur hins vegar farið hækk-
andi hjá 4-9 ára þorski und-
anfarin tvö ár og er nú um og
yfir meðaltali áranna 1985-
2010. Við sunnanvert landið
voru holdafar þessara aldurs-
hópa (slægð þyngd miðað
við lengd) og lifrarstuðull
með því hæsta sem verið hef-
ur frá 1993, þegar vigtanir
hófust. Fyrir norðan var
þorskur í betri holdum og
lifrarmeiri en verið hefur frá
1996.
Gott ástand þorsksins er í
samræmi við það að meira
var af loðnu í þorskmögum
en undanfarin ár og var
loðna langmikilvægasta bráð
þorsksins eins og títt er á
þessum árstíma. Loðna fannst
í þorski allt í kringum landið
en mest var í þorskmögum í
Breiðafirði, á Vestfjarðamið-
um og grunnt út af Norður-
landi.“
Misjafnt í öðrum stofnum
Stofnvísitala ýsu hefur farið
lækkandi undanfarin ár og er
nú einungis rúmlega fjórð-
ungur af meðaltali áranna
2003-2007 þegar hún var í
hámarki. Lengdardreifing ýs-
unnar sýnir að allir lengdar-
flokkar eru undir meðallagi í
fjölda. Lengdardreifing og
aldursgreiningar benda til að
allir ýsuárgangar eftir 2007
séu lélegir, en mest fékkst af
35-50 cm ýsu sem flestar eru
fjögurra ára.
Um aðrar tegundir segir í
niðurstöðum Hafrannsókna-
stofnunarinnar:
„Vísitala lúðu í vorralli
hrundi á árunum 1986-1990
og hefur haldist lág síðan.
Aldrei hefur fengist eins lítið
af lúðu í vorralli og síðustu
tvö ár og stofnvísitalan nú er
um 20 sinnum lægri en árin
1985-1986.
Stofnvísitala skarkola var
svipuð og í fyrra og lítið eitt
hærri en árin 2004-2009, en
samt einungis um þriðjungur
þess sem hún var í upphafi
ralls.
Vísitölur þykkvalúru og
langlúru hafa haldist háar frá
2003 eftir að hafa verið í lág-
marki áratuginn þar á undan.
Vísitala sandkola hefur hins
vegar verið lág í síðustu átta
stofnmælingum.Vísitala gull-
Vorall Hafrannsóknastofnunarinnar:
Jákvæð merki á
þorskstofninum
Breyttu nótt í dag
Síðumúla 28 – 108 Reykjavík – Sími: 5105100
www.ismar.is – ismar@ismar.is
FLIR hitamyndavélar og hitasjónaukar
frá frumkvöðli sem þróaði þessa tækni.
Frábær viðbót við hefðbundin siglingatæki.
Auðveldara er að finna baujur, sjá strandlínu, ísjaka o.fl.
og auka þar með öryggi á siglingu verulega.
Hitaskynjun sér jafn vel í birtu eða myrkri
og hentar því mjög vel til leitar og björgunar.
Ekki lengur þörf fyrir ljóskastara. Geta tengst ratsjá.
Bylting í öryggi og þægindum fyrir sjófarendur.
EX
PO