Lögmannablaðið - 01.03.2006, Síða 14
Alls hafa þrettán mál sem
varða íslenska aðila verið tekin
fyrir hjá EFTA-dómstólnum.
Tiltölulega fáir íslenskir lög-
menn hafa því flutt mál fyrir
dómstólnum. Hrafnhildur
Stefánsdóttir ritstjóri fékk þrjá
þeirra, hæstaréttarlögmennina
Stefán Geir Þórisson, Óttar
Pálsson og Óskar Thorarensen
til að miðla af reynslu sinni til
lögmanna.
Hvers vegna fara lögmenn þá leið að
biðja um ráðgefandi álit dómstólsins?
Stefán Geir: Ég hef fyrir hönd um-
bjóðenda minna beðið um álit í þrem-
ur málum. Það er auðvitað alltaf
spurning hvort þörf sé á því að biðja
um álit. Oft á tíðum er kannski reikn-
að með því að dómarar hafi þá þekk-
ingu sem til þarf til að leysa úr þeim
Evrópuréttarálitaefnum sem eru und-
ir. Þó eru þetta oft flókin álitaefni, og
stundum er um ákveðin prinsipp að
ræða, sem leiða þá til þess að óskað er
eftir áliti. Dómari tekur endanlega
ákvörðun um hvort fara eigi með mál
fyrir dómstólinn eða ekki. Hann setur
oftast á málflutning um það hvort afla
eigi álits og hlustar á sjónarmið beggja
aðila. Svo kveður hann upp úrskurð
sinn. Bæði héraðsdómstólar og Hæsti-
réttur hafa hafnað því að leita álits
EFTA-dómstólsins og oft á tíðum er
maður í vafa um hvort maður eigi að
óska eftir því.
Óttar: Ég hef þrisvar sinnum komið
að málflutningi fyrir dómstólnum. Í
engu þessarar tilvika vorum það við
sem óskuðum eftir áliti en við settum
okkur heldur ekki upp á móti því.
Auðvitað er ýmislegt sem þarf að huga
að við ákvörðun þess hvort óska eigi
eftir að leitað sé ráðgefandi álits. Slík
álitsumleitan hefur umtalsverð áhrif á
málsmeðferðina.
Óskar: Ég hef flutt eitt mál fyrir dóm-
stólnum og þá var ég varnarmegin.
Stundum er sú staða uppi að eðlilegt
og nauðsynlegt er að leita álits EFTA-
dómstólsins vegna álitaefna í Evrópu-
rétti. Í öðru máli sem ég var með vildi
héraðsdómari kalla eftir ráðgefandi
áliti en Hæstiréttur var ósammála og
felldi úrskurð hans úr gildi.
Meiri áhersla á skrifleg-
an en munnlegan mál-
flutning
Hvernig er best að undirbúa málflutn-
inginn?
Óskar: Nauðsynlegt er að setja sig
mjög vel inn í viðfangsefnið í tengsl-
um við Evrópuréttinn en einnig að
kynna sér vel þær réttarfarsreglur sem
gilda um málsmeðferð fyrir EFTA-
dómstólnum. Leiðbeiningar til lög-
manna er að finna á vef dómstólsins:
www.eftacourt.lu Strax eftir að málið
er komið á málaskrá dómstólsins er
aðilum, EFTA ríkjunum, EB og
14 < LÖGMANNABLAÐIÐ – 1 / 2006
Hringborðsumræður um EFTA-dómstólinn:
Sjaldnast svart eða hvítt
Viðtal: Hrafnhildur Stefánsdóttir.
Stefán Geir Þórisson.
Hrafnhildur Stefánsdóttir.