Lögmannablaðið - 01.03.2006, Blaðsíða 15

EFTA sent bréf og veittur sameigin-
legur tveggja mánaða frestur til að
skila greinargerðum til dómstólsins.
Greinargerðirnar eru oft ítarlegar og
vísað er rækilega til dómafordæma og
fræðirita.
Stefán Geir: Maður undirbýr sig svip-
að og fyrir málflutning fyrir dómstól-
um hér á landi. Ég hef ýmist samið
ræðuna á íslensku og látið þýða hana
eða samið ræðuna beint á ensku.
Óttar: Það er gagnlegt að þekkja til
dómaframkvæmdar Evrópudómstóls-
ins vegna þess að EFTA-dómstóllinn
hefur í flestu fylgt fyrirmynd hans.
Uppbygging dóma er ávallt hin sama,
notað er ákveðið orðalag svo dæmi sé
tekið. Þetta er ekki endilega sambæri-
legt við það sem við eigum að venjast
hér. Annað sem er frábrugðið íslensku
réttarfari er að í málflutningi fyrir
EFTA-dómstólnum er meiri áhersla
lögð á skriflegan málflutning en
munnlegan.
Stefán Geir: Það sem er líka verulega
ólíkt er að málsaðilar fá innlegg í mál-
ið frá hlutlausum sérfræðingum, bæði
greinargerð frá Eftirlitsstofnun EFTA
og framkvæmdastjórn ESB, en það
eru hlutlausir sérfræðingar sem hafa
samið þær.
Er munnlegi málflutningurinn þá
andsvar við það sem hefur komið hjá
öðrum?
Stefán Geir: Munnlegi málflutning-
urinn er ekki endilega andsvar. Menn
geta útfært nánar ákveðna hluti sem
þeir vilja koma á framfæri. Skriflegi
málflutningurinn hefur meira vægi
heldur en sá munnlegi enda eru þá
komnar skriflegar greinargerðir hlut-
lausra sérfræðinga.
Óskar: Maður hefur ekki séð greinar-
gerðir hinna þegar maður leggur sína
greinargerð fram. Því er munnlegi
málflutningurinn eina tækifærið til að
bregðast við greinargerðum og ræðum
hinna.
Eru vitnaleiðslur fyrir dómstólnum?
Stefán Geir: Þær eru mögulegar en ég
hef ekki upplifað þær ennþá og þær
eru sjaldgæfar. Sönnunargögn, eins og
vitnaleiðslur, geta skipt máli og leitt
mál í annan farveg. Við Óskar vorum
einmitt með mál fyrir stuttu, þar sem
ég taldi að vitnaskýrslur hefðu getað
skipt máli, en ég fékk synjun hjá
Hæstarétti. Bæði EFTA-dómstóllinn
og Evrópudómstóllinn eru með miklu
rýmri og opnari heimildir til að hafa
frumkvæði að því að afla gagna og
upplýsa mál en dómstólar eru með
hér á landi.
Óttar: Það fer eftir málum en þegar
við erum að tala um ráðgefandi álit þá
einskorðast málflutningur við túlkun
EES-samningsins. Atvikalýsingin, að
því marki sem hún er nauðsynleg, er
sett fram af hálfu þess dómstóls sem
leitar álits. Eðli málsins samkvæmt
munu vitnaleiðslur því sjaldnast eða
aldrei eiga við í svona málum.
Hvernig er með spurningar dómara?
Óskar: Stuttu fyrir munnlegan mál-
flutning funda dómarar með þeim
lögmönnum þeim sem flytja málið og
kynna fyrirkomulag málflutningsins.
Á slíkum fundi geta komið fram
upplýsingar um þær spurningar sem
dómurinn hefur áhuga á að fá svör
við, við munnlegan flutning málsins.
Spurningar frá dómurum geta komið
fram meðan á ræðum stendur en
einnig er gert ráð fyrir spurningum
dómara eftir fyrri ræður lögmanna.
Stefán Geir: Ég veit þess dæmi að
dómstóllinn hafi sent langan spurn-
ingalista til aðila með góðum fyrirvara
og beðið þá um að vera reiðubúna að
svara þeim.
LÖGMANNABLAÐIÐ – 1 / 2006 > 15
Óskar Thorarensen.
Óttar Pálsson.