Skírnir - 01.01.1980, Blaðsíða 60

58 JÓN VIÐAR JÓNSSON SKIRNIR
þáttar og þegar hann ákveður loks að fremja særinguna er hann
allur á valdi ofstækis og örvæntingar. Reynt var að draga fram
óhugnað særingarinnar með sérstakri lýsingu og á meðan Loftur
þuldi hana féll skuggi af honum og krossinum á hliðarvegg sal-
arins. Arnar og Þórhildur töldu þó að þessi sviðsetning hefði
fremur átt að sýna áhorfendum inn í huga Lofts en inn í ein-
hvern raunverulegan galdraheim. í lok særingarinnar er Loftur
orðinn andlega og líkamlega örmagna og orð hans um að hafa
selt sál sína því sögð í hálfgerðu óráði.
í upphafi þriðja þáttar er Loftur úrvinda af þreytu og álagi.
Hann telur sig þó hafa komið auga á lausn, sem hann reynir
að einbeita sér að af öllum kröftum, þó að augljóslega sé hún
aðeins órar örvæntingarfulls manns. Dísa reynir ákaft að fá hann
til að snúa frá villu síns vegar og um stund, þegar hann ákallar
guð í bæninni, virðist sem það hafi tekist; bænin er einlæg til-
raun til að ná aftur valdi yfir sjálfum sér, en þegar hann finnur
að hún kemur ekki að neinu haldi vex skelfing hans og síðustu
orð bænarinnar öskrar hann nánast. Hann einblínir nú á mark-
mið sitt með sífellt meiri ákafa; annarlegt ofstæki er að ná tök-
um á honum og orð hans um að verða að ná valdi yfir því illa
flutti Arnar hratt, líkt og Loftur væri hræddur um að missa
tökin. Dísa skynjar að eitthvað mjög alvarlegt er að gerast og
reynir að róa hann. En í ræðu hans um framtíð þeirra Dísu í líki
blóma hefur breyting átt sér stað. Augun verða skær, rómurinn
styrkur og hreyfingarnar öruggar, — en hugsunin sjálf er komin
yfir í aðra og fjarlægari veröld. Úr þessu ástandi kemst hann
ekki fyrr en ásakanir Ólafs dyrija á honum, þá er sem hann tapi
fótfestu og viti ekki hvort hann á að beita fortölum eða valdi
til að losna við þau Dísu. Sveiflurnar verða nú stöðugt stærri;
ýmist er hann trylltur af ofsa eða skjálfandi eins og lítið barn.
Slagsmál hans og Ólafs eru ruddaleg og þegar Loftur kemur
aftur inn á sviðið eftir að hafa hent honum út úr kirkjunni
eru hreyfingarnar stirðar og kvalakenndar. Særingarnar öskrar
hann á sársaukafullan og tryllingslegan hátt og lokaatriðið, upp-
vakning biskupanna, er að sjálfsögðu ekkert annað en ofskynj-
anir. Raddir samviskunnar voru fluttar af röddum Steinunnar,
Dísu, ráðsmannsins og Ólafs, en rödd Gottskálks grimma var