Þjóðmál - 01.03.2009, Qupperneq 14

12 Þjóðmál VOR 2009
Klausuna hér að framan skrifaði ég fyrir nokkrum árum í stuttri grein
í Moggan um þegar hávaðinn var sem
mestur í „Þjóðar hreyfi ngunni“ út af frægri
auglýsingu, sem sett var í New York Times .
Hún á einkar vel við nú, í ljósi nýjustu
atburða, þegar svonefndar „gras rótar hreyf­
ingar“ spretta upp víðs vegar .
„Þjóðarhreyfingin“ er nú að mestu eða
öllu leyti fyrir bí, en hún er einmitt ágætt
dæmi um það, þegar fáeinir menn fá þá
flugu í höfuðið, að allir aðrir hafi sömu
skoðun og þeir sjálfir . Ekkert bendir til
annars en að forkólfar hennar, sem voru í
upphafi þrír, hafi trúað því í fullri alvöru
að öll þjóðin deildi skoðunum þeirra á
svonefndu „fjölmiðlafrumvarpi“, sem
varð tilefnið að stofnun hreyfingarinnar .
Um þetta mætti segja: „þjóð vill, þá þrír
vilja“, eða, svo vitnað sé í Guðna: „Þar
sem þrír menn koma saman, þar er komin
Þjóðarhreyfing .“ Meðal annars var efnt
til fundar við Stjórnarráðið, þar sem
þremenningarnir mættu, auk forvitinna
vegfarenda, og hrópað í kór: „Við viljum
lýðræði! Við viljum lýðræði!“ alveg eins og
börnin gerðu í gömlu auglýsingunni („Við
viljum Vilkó! Við viljum Vilkó!“) .
Síðar bættist Kona í hópinn, þannig að úr
varð „fjórmenningaklíka“ eins og hjá Mao .
Í það sinn snerist „baráttan“ um að safna fé
til að setja auglýsingu í New York Times til
að auglýsa fyrir gjörvallri heimsbyggðinni
að þeir sjálfir væru sko alveg á móti stríðinu
í Írak . Raunar vissu þá þegar allir sem vildu
vita, að þeir voru á móti stríðinu en þeim
fannst samt bera brýna nauðsyn til að
auglýsa þetta fyrir heiminum með ærnum
tilkostnaði .
Ekkert bendir til að nokkur maður í
Bandaríkjunum eða annars staðar á Vestur­
löndum hafi lesið þessa auglýsingu eða tekið
hið minnsta mark á henni . Gyðingarnir,
sem eiga blaðið eru hins vegar ákafir stuðn­
ingsmenn Ísraels og veita fé þangað . Það er
alveg öruggt, að eitthvað af peningunum
sem safnað var meðal fátækra íslenskra
hugsjónamanna hefur þannig runnið til að
styrkja ísraelsku hernaðarmaskínuna, sem
er reyndar hið besta mál .
Hitt er ljóst, að auglýsingin hefur haft áhrif
í arabalöndum . Henni voru gerð rækileg skil
í arabískum fjölmiðlum, m .a . á Al­arabia
og Al­jazeera sjónvarpsstöðvunum . Ísland
er því komið þar á kortið . Al Qaida­leið­
togarnir eru margir hverjir mennt aðir menn
og vel upp aldir og lesa New York Times .
Því fer fjarri að „Þjóðarhreyfingin“ sé eina dæmið um slíka „grasrótarhreyfingu“,
og má til dæmis minna á „núll­flokkinn“,
„Sólskins­flokkinn“ og samtök Ástþórs,
„Frið 2000“, sem naut allnokkurs
fylgis um skeið . Meðal annars lýsti
fyrrverandi forsætisráðherra, Stein grím ur
Hermannsson, stuðningi sínum við hreyf ­
inguna . Þar var um að ræða þráhyggju eins
manns, sem tókst að hrinda öllu af stað .
Sama gildir um „Flokk mannsins“ sem
var all áberandi í þjóðlífinu fyrir nokkrum
árum .
Samtök þau, „Raddir fólksins“, sem und­
an farið hafa staðið fyrir hávaða og óeirðum
í mið bæ Reykjavíkur eiga flest sameiginlegt
með fyrr nefndum „grasrótarsamtökum“ .
Má telja öruggt að stór hluti, vel hugsanlega
meirihluti ein beittustu þátttakenda í látun­
um hafi starfað í einhverjum eða öllum
þeim samtökum, sem ég áður nefndi, hafi
þeir til þess aldur . Að tvennu leyti skera þau
sig þó alveg úr: þeim hefur tekist að draga
til sín nokkurn fjölda nytsamra sakleysingja,
mun fleiri en fyrri hliðstæð sam tök, og í
öðru lagi hafa þessi samtök, ólíkt þeim
fyrrnefndu, ekki hikað við að beita ofbeldi .
Eins og allir vita hafa þau skipulega reynt
að hindra eðlileg störf kjörinna fulltrúa