Morgunblaðið - 09.12.1997, Blaðsíða 6

6 ÞRIÐJUDAGUR 9. DESEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Unnið að hagræðingu á sjukrahúsunum í Reykjavík
Hugsanlega hætt við
flutning á geðdeild
STJÓRN Sjúkrahúss Reykjavíkur
fjallar í þessari viku um flutning
geðdeildar í húsnæði taugadeildar
spítalans á Grensás. Jóhannes
Pálmason, forstjóri SHR, segir að
fram hafí komið upplýsingar sem
bendi til að flutningurinn sé kostn-
aðarsamari en upphaflegar áætlanir
gerðu ráð fyrir. Því sé hugsanlegt
að horfíð verði frá flutningnum.
Heilbrigðisráðherra, fjármálaráð-
herra og borgarstjórinn í Reykjavík
undirrituðu samkomulag 12. sept-
ember sl. sem fól í sér aukna verka-
skiptingu og samvinnu stóru spítal-
anna í Reykjavík. Samkomulagið
miðaði að því að ná fram spamaði í
rekstri, en samhliða var ákveðin
aukafjárveiting að upphæð 474
milljónir króna.
15 milljónir
duga ekki
Jóhannes Pálmason sagði að
fram hefðu komið vísbendingar um
að þær fjárhagslegu forsendur sem
lágu að baki tillögum um að flytja
geðdeild (A2) á Grensásdeild og
taugadeild frá Grensás í núverandi
húsnæði geðdeildar stæðust ekki.
Reiknað hefði verið með að stofn-
kostnaður við þessar breytingar
væri 15 milljónir. Aðstaða fyrir
fólk í hjólastólum í núverandi hús-
næði geðdeildar væri hins vegar
bágborin og ljóst að bæta þyrfti
hana ef flytja ætti taugadeild þang-
að. Eins væri ekki fyrir hendi öfl-
ugt öryggiskerfi á Grensásdeild og
nauðsynlegt að leggja í talsverðan
kostnað við það ef flytja ætti geð-
deild þangað. Allt kostaði þetta
fjármuni og það væri nokkuð ljóst
að þeir fjármunir sem í þetta áttu
að fara myndu ekki duga.
Jóhannes sagði að málið yrði
tekið fyrir á fundi í stjórn Sjúkra-
húss Reykjavíkur í vikunni þegar
allar upplýsingar um málið lægju
fyrir. Nefndinni sem undirbjó sam-
komulagið yrði síðan gerð grein
fyrir niðurstöðunni. Spamaðartil-
lögurnar voru strax í haust gagn-
rýndar, en nefndin sem undirbjó
þær svaraði gagnrýninni með því að
benda á að tillögumar væru upphaf-
lega komnar frá spítölunum sjálf-
um. Jóhannes sagði rétt að stjóm-
endur SHR hefðu sett fram sparn-
aðartillögur, en spamaðamefndin
hefði síðan valið úr þeim. Þegar til-
lögur væm teknar út úr heildstæð-
um tillögum yrðu áhrifín af þeim
ekki þau sömu.
Unnið að breytingum á
Vífllsstaðaspítala
Vigdís Magnúsdóttir, forstjóri
Ríkisspítalanna, sagði að unnið væri
að þvi að koma þeim þáttum sam-
komulagsins sem snem að Ríkis-
spítölunum í framkvæmd. Búið væri
að ganga frá því að starfsemi Kleif-
arvegsheimilisins færðist undir
bama- og unglingageðdeildina um
næstu áramót. Verið væri að skoða
flutning á bráðalækningadeild Víf-
ilsstaðaspítala á Landspítala og
uppbyggingu endurhæfingadeildar
á Kópavogshæli. Það væri ekki
komin nein dagsetnig á þessar tvær
breytingar. Einnig væri verið að
undirbúa breytingar á skurðsviði.
Vigdís sagði að enginn ágreining-
ur væri um þá tillögu að flytja deild-
ina frá Vífilsstöðum. Menn sæju
hins vegar ekki fram á að geta gert
það strax. Menn þyrftu að sjá fyrst
hvemig staðið yrði að uppbygging-
unni á Kópavogshæli. Þegar búið
væri að byggja nýjan bamaspítala
yrði auðvelt að koma deildinni á Víf-
ilsstöðum fyrir á Landspítalanum.
Gert er ráð fyrir að í framtíðinni
verði hjúkrunarheimili á Vífilsstöð-
um.
Nefnd undir forystu heilbrigðis-
ráðuneytisins er að vinna að þeim
þætti samkomulagsins sem snertir
aðskilnað á rannsóknarstofum SHR
og Ríkisspítala frá öðmm rekstri
spítalanna.
Norrænir
landafundir
sýndir
í Ameríku
RANNSÓKNAMIÐSTÖÐ um
Norðurslóðir við Smithsonian
safnið í Washington, Þjóð-
minjasafn Bandaríkjanna,
kannar nú í samráði við Nor-
ræna ráðið möguleika á vand-
aðri farandsýningu um landa-
fundi norrænna manna í Amer-
íku sem áætlað er að opnuð
verði þar vestra árið 2000.
Áætlað er að sýningin verði í
Náttúmfræðisafni Smithsoni-
an Institute, í Menningarsögu-
safni Kanada í Ottawa, í nátt-
úrufræðisöfnum í Denver,
Anchorage í Alaska og víðar.
Sýningunni er ætlað að
skýra líf norrænna manna á
víkingaöld og skýra ástæður
sem gátu legið til víkingaferða
vestur um haf og austur um
Eystasalt og síðan til fundar
hinna áður ókunnu landa í
vestri, Færeyja, íslands,
Grænlands og loks meginlands
Ameríku. Er þess vænst að á
sýningunni verði kynntar nið-
urstöður nýjustu rannsókna
vísindamanna og fræðimanna
um þessi efni og þá ekki síður
það sem lengi hefur verið
þekkt um ferðir og landafundi
og hvem þátt einstakar þjóðir
áttu þar. Væntir Smithsonian
safnið þátttöku og liðveislu
stofnana á Norðurlöndum og
norrænna fræðimanna til að
sýningin geti orðið sem vönd-
uðust. Býðst hér einstætt tæki-
færi til kynningar á siglinga-
afrekum norrænna manna og
þá ekki síst íslendinga sem
varðveittu siðan heimildir í
bókum um þessa atburði, segir
í frétt.
Boðað hefur verið til fundar
fræðimanna og safnamanna frá
Norðurlöndum, Grænlandi,
Kanada og Bandaríkjunum,
sem kannað hafa landnám nor-
rænna manna vestanhafs. Þar
munu lagðar fram hugmyndir
og hvemig einstök lönd gætu
tekið í sýningunni. Frá íslandi
mun þjóðminjavörður sækja
fundinn.
Morgunblaðið/Ami Sæberg
FORSETI Islands, Olafur Ragnar Grúnsson, gengur til kirkju á laugardag ásamt
Tom Söderman sendiherra og eiginkonu hans, Kaiju Söderman.
s
„Ahersla lögð á aldagamla frelsisþrá“
FINNAR fögnuðu á þjóðhátíðar-
degi sinum á laugardag 80 ára
afmælisjálfstæðisyfírlýsingar-
innar. í tilefni þess efndu Tom
Söderman, sendiherra Finnlands
á íslandi, og frú Kaija Söder-
man, til hátíðarmóttöku í Nor-
ræna húsinu. Fyrr um daginn
var fínnsk-íslensk hátíðarguðs-
þjónusta í Hallgrímskirkju og
var forseti íslands, Ólafur Ragn-
ar Grímsson, viðstaddur.
Karlakórinn Fóstbræður flutti
nokkur lög á hátíðarsamkom-
unni sem fjöldi gesta sótti, þ. á
m. fínnsk börn, búsett hér á
landi. Sendiherrann ávarpaði
gestina og sagði hann m.a. að
sjálfstæðisdagurinn, 6. desem-
ber, hefði brennt sig inn í vitund
þjóðarinnar.
„f sjálfstæðisyfirlýsingunni er
áhersla lögð á aldagamla frelsis-
þrá Finna,“ sagði Söderman. „Af
því má vitaskuld draga þá álykt-
un að ríkisstjórnin sem að henni
stóð undir forsæti Per Evind
Svinhufvuds, sem frægastur hef-
ur orðið fyrir að láta aldrei
haggast í baráttunni fyrir lögum
og rétti í Iandinu, hafí rakið
frelsisþrána til þess tíma, áranna
1809-09, þegar Finnland hafði
verið skilið frá Svíþjóð og var
orðið stórfurstadæmi með
ákveðinn sjálfstjórnarrétt í
tengslum við rússneska keisara-
veldið."
Séra Hannu Savinainen þjón-
aði fyrir altari Hallgrímskirkju
ásamt séra Sigurði Pálssyni.
Finninn lagði út af orðum Páls í
Postulasögunni, 17. kafla, þar
sem segir að Guð hafí skapað
heiminn og allt sem í honum er.
Savinainen minntist erfíðra
tíma í sögu Finna á öldinni,
hvernig Kyösti Kallio forseti
hefði meðan á Vetrarstríðinu
stóð hvatt landa sína til að lesa
Biblíuna, forsetinn sagðist sjálf-
ur fínna fyrir handleiðslu Drott-
ins og styrk hans. „Nú á dögum
heyrast þessi orð æ sjaldnar af
vörum þjóðaleiðtoganna þó svo
að oft væri þörf fyrir uppörvun
þeirra," sagði Savinainen. Allt
samfélagið væri orðið veraldar-
vætt, tekið væri eftir því að
andagift kirknanna væri orðin af
þessum heimi. Hann taldi ekki
að trúin hefði minnkað en menn
þekktu ekki eins og á fyrri tím-
um Orð Guðs og kristilegt Iíf-
erni. Hins vegar hefði fjölþjóða-
væðing og velmegun með til-
komu Evrópusambandsins fært
Finnum, sem hefðu verið nokkuð
afskekktir, ávexti sem þroskuðu
þjóðina og færðu hana nær evr-
ópskri hugsun og umburðar-
lyndi.
Andlát
RAFN ALEXANDER
PÉTURSSON
RAFN Alexander Pét-
ursson fyrrverandi
framkvæmdastjóri er
látinn 79 ára að aldri.
Rafn fæddist í Bakka-
koti, Lýtingsstaða-
hreppi í Skagafirði 3.
ágúst 1918, sonur Pét-
urs Jónssonar verk-
stjóra á Sauðárkróki
og konu hans, Ólafíu
Sigurðardóttur frá
Dýraflrði.
Rafn lærði skipa-
smíði hjá Nóa Krist-
jánssyni á Akureyri
1937-41. Hann stund-
aði nám við Iðnskólann á Akureyri
sömu ár og lauk sveinsprófi 1942.
Hann lauk námi í fiskvinnslu hjá
Fiskmati ríkisins 1949 og var Sfld-
ar- og fiskmatsmaður frá 1950.
Skipasmíði stundaði hann á Akur-
eyri 1937-45 og var yfirsmiður við
skipasmíðastöðina í Innri-Njarðvík
1945-54. Frystihússtjóri var hann
1950-54 á sama stað og síðar hjá
Haraldi Böðvarssyni & Co. á Akra-
nesi 1954-1960. Framkvæmda-
stjóri og eigandi Fiskiðju Flateyrar
hf. 1960-67. Verkstjóri hjá Foss-
krafti við byggingu Búrfellsvirkj-
unar 1968-69. Fulltrúi Lands-
banka Islands við Utgerðarstöð
Guðm. Jónssonar í Sandgerði
1969-70. Frá 1970 til
1988 stofnaði hann og
rak frystihúsið R.A.
Pétursson hf. í Ytri-
Njarðvík.
Hann var í prófnefnd
skipasmiða á Suður-
nesjum 1945-54. I
stjóm Fél. ungra sjálf-
stæðismanna á Suður-
nesjum 1946. I hrepps-
nefnd Njarðvíkur-
hrepps fyrir Sjálfstæð-
isflokkinn 1946-50 og
aftur 1954. Hann sat í
bæjarstjórn Akraness
íyrir Sjálfstæðisflokk-
inn og í útgerðarráði 1958-60.
Rafn var formaður Sjálfstæðisfé;
lags Önundarfjarðar 1961-67. í
hreppsnefnd og oddviti Flateyrar-
hrepps 1962-66. Hann var í stjórn
Iðnaðarmannafélags Flateyrar.
Stofnfélagi og í stjórn félags fisk;
vinnslustöðva á Vestfjörðum. I
stjórn Sölumiðstöðvar hraðfrysti-
húsanna 1962-68.
Rafn var varaþingmaður Sjálf-
stæðisflokksins í Vestfjarðakjör-
dæmi 1963-67 og sat á Alþingi vor-
þingið 1965.
Rafn kvæntist Karólínu Júlíus-
dóttur 19. október 1946 en hún lést
6. desember 1994. Eftirlifandi börn
Rafns og Karólínu eru sjö.