Vísir - 24.12.1953, Blaðsíða 31

JÓLABLAÐ VÍSIS
31
Stvfúwi Laðnfjörð :
fram, að betri fé)rigum hef ég
ekki verið með9
4..7*
Þegar ég' kom hingað til
Revkjavíkur áriS 1903 var hér
lítil ,,for-en-akt“ skonnorta,
sem hét ,.-To Vender“. Mig
minnir að hún væri ekki nema
32 smálestir að stærð.
Eins og nafnið bendir á var
hún dönsk að uppruna, eða
hirggð í Danmörku. Líklega
hefur hún verið í fyrstunni
keypt hingað til fiskveiða, en
hvenær hún kom hingað tii
landsins eða hver keypti hana
fyrst er mér ókunnugt um,
enda kemur það ekkert þessu
við. ,,To Vender“ var sterk-
byggð, eikarbönd svo þétt aftur
innan, miðskips, að það gjörði
ekki betur, en hægt væri að
korna hnífsblaði á milli þeirra,
klædd með furu-plönkum.
Sjóskip var „To Vender"
sæmilegt, en tregur siglari,
einkum á beitivindi. Á liðugum
vindi og lensi drattaðist hún á-
fram talsvert, en til þess þurfti
mikinn vind, en það var óhætt
að lensa henni í hvössu ef ör-
uggur maður var við stjórn.
Eítir að eg komst í kynni
við ,,To Vender“ var hún alltaf
notuð tii flutninga og ýmislegt
snatt. og síðustu afdrif hennar
urðu þau, að hún var að leggja
upp í „spekúlants-túr“ fuil aí
vörum, og' var komin vest-
ur á Svið, er 'að henni kom
leki, svo mikill, að hún sökk
á skömmum tíma. Hvítalogn
Vetufer".
var og blíðuveður. Mennirnir
komust í bátinn og réru inn til
Hafnarfjarðar. Þarna bar Túlia
litla, (því svo kölluðum við
hana oftast) beinin i hárri
elli því gömul var hún víst
orðin þó mér sé ekki kunnugt
um aldur hennar. Þó er eg viss
mál á hvíldinni. Draugur (Niss)
var í ,,To Vender“. Það var
mjög myndarleg stúlka, mein-
laus og gjörði aldrei neitt mis-
jafnt af sér, en eg vík dálítið
að því seinna,
Veturinn 1904 á byrjaðri
vertíð réðst eg sem háseti á
„To Vender“. Eigandi hennar
var þá Hannes Hafliðason,
skipstjóri. Hún átti að vera í
flutningum hér suður með, allt
suður á Hafnir. Við vorum 4
skipverjar. Vigfús Jósepsson
var skipstjóri, dáinn fyrir
mörgum árum, Ottó N. Þor-
láksson stýrimaður, lifandi
þegar þetta er ritað, og á heima
á Nýlendugötu 13, hér, undir-
ritaður, háseti og' drengur
12—13 ára sem átti að vera
kokkur og mig minnir að héti
Arnfinnur Pálsson. Nokkrum
árum seinna féll hann út af
skipi hér í Faxabugt og
drukknaði. Þetta var allur
mannskapurinn á Túllu litlu og
gat hann ekki talist fjölmenn-
ur.
Enn ég vil taka það strax
Þeir voru báðir, skipstjórinn
og stýrimaður, mestu prúð-
menni, sjómenn ágætir, djarfir
og æðrulausir, en jafnframt
gætnir. Hannes reiðarinn, var
heldur spar á allt, sem út-
gerðina snerti, og var allur
reiði og falir heldur lélegt,
en með stakri hirðusemi, og
góðu eftirliti yfirmanna kom
þetta ekki svo rnikið að sök.
Seglin voru lieldur góð. Við
fluttum mest þungavörur suð-
ur í verstöðvarnar, svo sem
salt, kol, matvöru og timbur
en að sunnan allskonar fiski-
föng þ. á m. harða þorskhausa,
einkum þegar fór að líða a
vertíðina, og fram á vorið
kom. Og voru það bæði óþrifa-
legur og leiðinlegur fármur.
I To Vender var, eins og
öðrum skipum, bæði lúkar og
káeta, en hún var svolítil
kompa sem rúmaði eiginlega
ekki nema einn mann. Lúkar-
inn var allrúmgóður, og þar
bjuggum við allir fjórmenn-
ingarnir. Okkur þótti skemmti-
legra að vera allir saman enda
var samkomulagið gott.
Við vorum, að mig minnir,
búnir að fara tvo ,,túra“ ann-
an suður í Hafnir, en hinn í
Garðinn og Leiruna. Næsta
túr áttum við að fara til
Keflavíkur með salt til Edin-
borgarverzlunar (útibús héð-
an). Það var ekki búið að
skipa út saltinu fyrr en kom-
ið var fram á kvöld. Vigfús
skipstjóri hafði skroppið i
land, á skipsbátnum, sem var
nú ekki sérlega vandleg fleyta,
ekki stærri en það að hann
rúmaði skipshöfnina, sem ekki
gat reiknast nema þrír og
hálfur maður, og þar að auki
hriplekur.
Þegar búið var að láta saltið
um borð, fórum við Ottól j
stýrimaður að . loka lestinni.
Við breiddum þrefalda pres-
eningu yfir lúgurnar en þegar
eg byrjaði að slá í skalkfleyg-
ana, segir stýrimaður. Við skul-
um berja þá vel fasta og ganga
vel frá fleygunum, eins og við
getum. Það veit enginn hvað
fyrir kann að koma. Þetta sýndi
pössunarsemi og varkárni Ottos
stýrimanns. En þarna lærði. ég
það, hvað það er mikils virði að
ganga vel frá lestinni. Og það
kom líka á daginn, að það var
betra, að við gjörðum þetta.
svikalaust.
Þegar við stýrimaður vorurn
búnir að ganga frá öllu, eins
vel og við gátum, kom skip-
stjórninn úr landi. Sagði hann
þegar hann sá, að við vorum
búnir að öllu, að það væri bezt,
að tússa upp bátinn. Hann var
hafður á hekkinu og bundinn
þar vandlega niður.
Ákváðu þeir. svo að það
mundi vera bezt að leggja sig
til kl. 4 og fara þá. Því hvað
sem var báru þeir sig saman, og
aldrei vissi eg til að annar
gjörði neitt, nerna það væri
beggja samþykki. Alla vinnu
unnu þeir yfirmennirnir jafnt
mér, þó eg væri bara háseti
og því lítið vanur þilskipum,
og aldrei fann ég til þess aö
eg' væri undirmaður. Mér fannst
þeir alltaf fara með mig sem
jafningja sinn, en margt lærði
ég af þeim góðu drengjum sem
kom mér að góðu haldi síðar.
Við förum svo niðui. Kokksi
hítfði víst kaffisopa handa okk-
ur og við sáturn dálitla stund
,og vorum að rabba saman. Allt
. í einu hcyrum við að það er
fa.rið að hamást í dælunni. Okk-
;ur. déttur í húg. að .það séu
cinhverjir komhir um.borð, og
hai'i rókið í dæluna, af ein-
hverjum strákskap. Ottó stýri-
maður stekkur á fætur, og
upp í tröppurnar en um leið og
hann stóð á fætur var hætt
við að dæla. Iíann fer þó upp,
og ég fer á eftir. Við sáum
engan, en fórum þó hringinn
í lcring að skipinu, og gættum
að hvort nokkur bátur væri við
skipið, en þar var ekkert að
sjá. Það var hér um bil logn,
tungl um það bii hálft, mara
þykni í loftinu, en svo gott
skygni að það sá um alla höfn-
ina. Fá skip inni, og öll nokkuð
langt frá okkur, mikil kyrð
virtist yfir öllu og engan bát
var neinstaðar að sjá á ferð.
Við stöndum svo dálitla stund
á dekkinu og erum að tala um
það hvað þetta hafi-getað verið
misheyrn, eða hvað? Fórum
svo niður, en viti menn við
erum ekki fyrr komnir niður á
gólfið en það er tekið til að
hamast á dælunni aftur, með
hálfu meiri gauragangi en i
fýrra skiptið. Ég há bölva, og
stekk upp í stigann aftur, og
stýrimaður kemur á. eftir, en
það er eins og í fyrra skiptið,
að þá dettur allt í duna logn.
Við fórum svo í annað sinn
allt í kring á skútunni og gað-
um í allar áttir en sáum ekkert.
Okkur þótti þetta skrítið, en
fórum niður. Vigfús skip-
stjóri spyr, hvers við liefðum
orðið vísari, en okkur varð
ÁVW"AV^WWWVWVVVWWNrt^VltfVSJVW,WWVWWVW%nJVUVVVVWVV^VW'«V WVVVV'UV%JVVVVVVV%VVV-VVVVV%JVWlW,WVV,VVVVV%*W*>fl«VVVV^%VWVVVl||lini|ft>iV^IWinifta
■ w-w.v«w.v,%w.%%v«w.v-w*w,
í
3/n' r kra hfi'tjSliióti a ó íancL
f-ramfeih
Mnanna
>um uer:
STITÆSC! af luilf^omsiustu gerl
IYSIKSPIE
NÝTÍZKU FLUTNINGSBANDAKERFi
ALLS KONAR DRiFBÚNAD