Morgunblaðið - 09.10.1965, Blaðsíða 2

2
MORCU N BLAÐIÐ
Laugardagur 9. október 1965

Kort þetta teiknaði Sigurður Stefánsson, skólameistari i Skái-
holti, árið 1570. Sýnir það m.a. „Promontorium Winlandiæ“,
sem svarar nokkurn veginn til nyrzta odda Nýfundnalands. Er
það þvi meira en 120 árum yngra en kortið, sem nú hefur
fundizt.
Gengið í þingsal. Frá vinstrj: Jóhann Hafstein, dómsmálaráð-
herra, frú Auður Auðuns, Þorval'dur G. Kristjánsson, Axel
Jónsson, Alfreð Gíslason, Gylfi Þ. Gíslason, mcnntamálaráð-
herra.
— Kortafundur
Framh. af bís. 1.
þi þegar verið búnir að
kanna strandlengju Norður-
Ameríku að því marki, að þeir
gátu gert uppdrætti af svæð-
inu umhverfis St. Laurent-
flóa í Kanada.
Kortið barst til Yale-há-
skóla í Bandaríkjunum síðla
ársins 1957 — í hendur
tveggja fræðimanna, er störf-
uðu við bókasafn skólans —
og fylgdi því þá handrit af
Kynning og sýning
á vegum Æskulýðs
ráðs Reykjavikur
ÆSKULÝÐSRÁÐ Reykjavíkur
efnir til þriggja daga almennr-
ar kynningar á félags- og tóm-
stundastarfi sínu og sýningar á
tómstundaviðfangsefnum ungs
fólks að Fríkirkjuvegi 11.
Hefst sýningin í dag og er
opin frá kl. 17—22, á sunnu-
dag verður hún opin kl. 10—22
og á mánudag frá kl. 17—22.
Öllum er heimill aðgangur og
í sambandi við sýninguna verð
um skemmtiskrá, sem ungt fólk
flytur.
Leikararnir tóku
lóðsbátinn
á leigu
SfÐUSTU sýningu bandariska
leikflokksins Brinkmann Ameri-
can Theatre Group hérlendis, sem
fram átti að fara í gærkvöldi í
Tjarnarbæ, var aflýst.
Var leikflokkurinn veður-
tepptur í Vestmannaeyjum, en
þar sem hann átti fyrir höndum
leikför til Finnlands, tók hann á
leigu lóðsbátinn í Vestmanna-
eyjum, sem flutti leikarana til
Þorlákshafnar seint í gærkvöldi.
1 morgun var fyrirhugað að
flokkurinn héldi flugleiðis með
Loftleiðavél til Helsinki.
áður óþekktri frásögn af
Mongólum. Fræðimennirnir,
Alexander O. Vietor og Thom
as E. Marston, hófust þegar
handa að kanna kortið og
komust fljótt að raun um, að
það og handritið áttu ekki
saman. Hinsvegar hagaði til-
viljunin því svo, að nokkru
síðar rak á fjörur þeirra mið-
aldasöguhandrit frá 13. öld,
að því er talið var. Komu þar
fram ýmsar upplýsingar, sem
virtust geta átt við kortið,
GOTT veður var á sildarmiðun
um á fimmtudag og aðfaranótt
föstudags, og áframhald á góðri
veiði á svipuðum slóðum og
áður. — Samtals fengu 71 skip
64.750 mál og tunnur. Hæstu
skipin voru:
Dalatangi: tn.
Eldey KE 1500
Náttfari ÞH 1300
Sólrún IS 1000
Bára SU 1600
Bergur VE 1400
Eldborg GK 1400
Þorbjörn II GK 1000
Arnfirðingur RE 1100
Óskar Halldórsson RE 1000
Bjartur NK 1700
Hannes Hafstein EA 1300
Héðinn ÞH 1100
Keflvíkingur KE 1100
Sigrún AK 1100
Ingvar Guðjónsson GK 1200
Framnes IS 1000
Lómur KE 1200
Guðrún Þorkelsdóttir SU 1300
Jörundur II RE 1400
Guðmundur Péturs IS 1300
Engey RE 1000
Viðey RE 1000
Gjafar VE 1200
Höfrungur II AK 1150
Loftur Baldvinsson EA 1250
Halkion VE 1200
Sigurborg SI 1200
Gullberg NS 1500
Höfrungur III AK 1400
Björgúlfur EA 1000
Bjarmi II EA 1000
Súlan EA 1200 |
Sig. Bjarnason EA 1000 1
,3arði NK 1300 I
kom það á daginn að svo var.
Ýtarleg rannsókn staðfesti,
að rithöndin á handritinu og
kortinu var hin sama og ýmis
önnur atriði renndu stoðum
undir þá tilgátu, að þau væru
úr sömu bók.
Kortið er um það bil 30x40
cm að stærð og sýnir heim-
inn, eins og menn gerðu sér
hann í hugarlund á 15. öld.
Evrópa er þar vel þekkjanleg,
en Asía og Afríka torkenni-
legri, enda í samræmi við þær
upplýsingar, sem þá voru fyr-
ir hendi.
Landabréfið sýnir ennfrem-
ur all-nákvæma mynd af
Grænlandi og vinstra megin
við það stóra eyju, sem merkt
er „Vínland“ og sýnir, að sú
skoðun hefur verið ríkjandi á
þessum tíma, að landið væri
ekki meginland heldur stór
eyja. Á teikningunni sjást tvö
stórfljót renna til sjávar og
telja fræðimennirnir að þar
muni vera um að ræða Hud-
son-fljót og St. Laurent-flóa.
„THE VINLAND MAP“
Bókin, sem út kemur á
mánudaginn, nefnist á ensku
„The Vinland Map And The
Tartar Relation". Eru þar birt
ar Ijósprentanir af kortinu og
handritinu — að því er frétta-
manni Mbl. var skýrt frá í
London — og greinar eftir
vísindamennina, sem einkum
hafa unnið að rannsóknunum,
þá Marston og Vietor frá
Bandaríkjunum, sem fyrr var
getið, og tvo brezka fræði-
menn, forstöðumann korta-
deildar British Museum, R. A.
Skelton, og George D. Paint-
er, aðstoðarbókavörð hjá
Enn um Tón-
listarskóla
Kópavogs
í SVARI við athugasemd minni
um veitingu skólastjórastöðu við
Tónlistarskóla Kópavogs, sem
birt var í blaði yðar 6. október
sl., tekur skólanefnd Tónlistar-
skóla KópaVogs fram, að umsókn
Þorkels Sigurbjörnssonar hafi
borizt einum eða tveimur dögum
of seint.
Nú er það álitamál, hvort úti-
loka skuli úmsóknir ,sem berast
of seint, hafi ekki þegar verið
ákveðið, hver stöðuna skuli
hljóta, og hef ég gilda ástæðu
til að ætla, að svo hafi verið í
þessu tilfelli. Það er mikill
ábyrgðarhluti að velja mann í
þetta starf, og blandast áreiðan-
lega engum hugur um, að frekar
skuli hliðrað til fyrir ákjósanleg
um umsækjendum en righalda í
ákveðinn mánaðardag. Eru þess
óteljandi dæmi, þegar hörgull er
á hæfum mönnum. Að Frank
Herlufsen ólöstuðum, svo og
Halldóri Haraldssyni, standa
þeir engan veginn jafnfætis Þor-
keli Sigurbjörnssyni hvað snertir
tónlistarmenntun og reynslu í
kennslustarfi.
Enda þótt skólanefndin hafi,
haft teoritískan rétt til að úti-
loka umsókn Þorkeis, tel ég, að
þarna hafi ekki verið rétt að
farið.
í þessari athugasemd minni er
aðeins gagnrýnd aðferð sú, sem
höfð var við ráðningu skólastjór
ans, en á engan hátt fundið að
Frank Herlufsen, þeim er stöð-
una hlaut. Hann mun vafalaust
rækja starf sitt af prýði, og óska
ég honum góðs gengis.
Kópavogi, 7. okt. 1965.
Fjölnir Stefánssoo.
— Alþingi
Framhald af bls. 1.
í DÓMKIRKJUNNI
Guðsþjónustan hófst í Dóm-
kirkjunni kl. 13.30. Dómkirkju-
kórinn söng og organleikari var
Páll ísólfsson. Séra Arngrímur
Jónsson prédikaði og lagði hann
út af orðum Jesaja, VI. versi, 55
kapítula: „Leitið Drottins meðan
hann er að finna, kallið á hann
meðan hann er nálægur".
í lok prédikunar sinnar sagði
séra Arngrímur Jónsson:
„Innan tíðar gangið þér á
helgan vettvang ættjarðar vorr-
ar. Þar vitum vér, að yðar bíða
verkefni, mikillar ábyrgðar. Þar
fjallið þér um helga arfleifð og
auðnu þjóðar vorrar. Þar mælið
þér orðum er birta hug yðar og
afstöðu til köllunar og þjónustu,
orðum sem birta manndóm yðar.
Því skyldu orð yðar dýr og þeim
mun dýrmætari munu þau reyn-
ast, sem þér hafið næmari skynj-
un fyrir þeim sáttmála er Hinn
Hæsti hefur birt um rétt og
rangt, hjlpsemi og sannleika. Þá
eruð þér undir valdi Hans, sem
veit um hina réttu skynjun fyrir
því, sem er sæmd og auðna ætt-
jarðarinnar.
ALÞINGI SETT
Þingmenn gengu til þinghúss
að lokinni guðsþjónustu. Steig
þá í ræðustól, forseti Hæstarétt-
ar, Þórður Eyjólfsson, í fjarveru
forseta fslands og sagði:
„Hinn 10. sept. 1965 gáfu hand-
hafar forsetavalds í fjarveru for-
seta íslands út svofellt bréf:
Handhafar valds forseta fs-
lands skv. 8. gr. stjórnarskrárinn-
ar, forsætisráðherra, forseti Sam-
VEGNA fréttar í Mbl. fyrir
skömmu, um umferðaraukningu
á Keflavíkurflugvelli, skal það
tekið fram, að íslenzka rikið
annast rekstur flugstöðvarinnar
á Keflavíkurflugvelli, en Loft-
leiðir Keflavík hf. sjá um af-
greiðslu flugvéla og þjónustu
við farþega.
KENNSLUBÓK í bókfærslu eft-
ir Þorleif Þórðarson er nýlega
komin út í 5. útgáfu.
„Bókfærslukunnátta er í dag
ekki aðeins þeim nauðsynleg,
sem hafa bókhald að atvinnu,
hún hefúr einnig mikla þýð-
ingu fyrir hinn almenna borg-
ara“, segir höfundur í formála.
„í nútíma þjóðfélagi fef það sí-
fellt í vöxt, að atvinnufyrir-
tæki séu rekin af samtökum
einstaklinga og á ábyrgð þeirra.
En skilyrði fyrir því að menn
geti fylgzt með afkomu slíkra
fyrirtækja og áttað sig með
eigin augum á því, hvernig
horfir með rekstur þeirra er
bókhaldsþekking. Þetta gildir
einnig um stofnanir ríkis-, bæja
og sveitarfélaga, sem stöðugt
einaðs þings, og forseti Hæsta-
réttar gjöra kunnugt:
Vér höfum ákveðið skv. tillögu
forsætisráðherra, að reglulegt
Alþingi skuli koma saman til
fundar föstudaginn 8. okt. 1965.
Um leið og vér birtum þetta er
öllum, sem setu eiga á Alþingi,
boðið að koma nefndan dag til
Reykjavíkur og verður þá Al-
þingi sett að lokinni guðsþjón-
ustu í Dómkirkjunni er hefst
kl. 13.30“.
Síðan mælti Þórður Eyjólfsson,
forseti Hæstaréttar:
„í fjarveru forseta fslands lýsi
ég því yfir skv. ákvörðun hand-
hafa valds forseta íslands, að Ai-
þingi fslendinga er sett.
Ég árna Alþingi heilla I störf-
um og vona að þau megi verða
landi og þjóð til gæfu og gengis.
Bið ég háttvirta Alþingismenn að
minnast ættjarðarinnar og for-
seta íslands með þvi að rísa úr
sætum“.
Þá mælti forsætisráðherra:
„Heill forseta vorum og fóstur-
jörð“. Hrópuðu þingmenn fer-
fallt húrra.
Forseti Hæstaréttar sagði síð-
an:
„Skv. 1. gr .þingskaparlaga ber
nú aldursforseta að stjórna þing-
fundi, þar til kosning forseta
Sameinaðs Alþingis hefur farið
fram og bið ég aldursforseta við-
staddra þingmanna, Halldór Ás-
grímsson, 2. þingmann Austur-
landskj ördæmis að ganga til for-
setastóls".
Aldursforseti, Halldór Ásgríms
son, gekk síðan til forsetastóls og
sagði, að skv. ósk ríkisstjórnar-
innár yrði þingfundi frestað til
nk. mánudag kl. 13.30.
Bein flu«Ieið
FULLTRÚAR stjórna Japans
og Sovétríkjanna hófu í dag við-
ræður um nýjan loftferðasamn-
ing ríkjanna í milli með þoð
eintkum fyrir augum að reyna að
koma á beinum flugsamgöngum
| milli Tókíó og Moskvu.
snerta meir og meir hag al-
mennings“.
Þá segir einnig: „Kennslu-
bók þessi er fyrst og fremst
ætluð til kennslu í skólum, en
hún er einnig tekin saman með
það í huga, að hún geti orðið
þeim að liði, sem vilja rifja upp
bókhaldskunnáttu sína og vilja
læra bókhald utanskóla“.
3ókinni er skipt í 12 kafla og
þeim síðan í tölusettar greinar,
og er vísað til kafla og greina
til glöggvunar eftir þvi sem
með þarf hverju sinni. Þá eru
og sérstakar ráðleggingar til
þeirra, sem vilja rifja upp og
læra bókfærslu án kennara.
Bókin er 94 bls. að stærð.
Útgefandi er ísafoldarprent-
smiðja.
sem áður var fundið — og British Museum
Enn áframhald á
mikilli síldveiði
Kennslubók í bók-
færslu í 5. útgáfu
t