Morgunblaðið - 23.03.1966, Blaðsíða 2

2
MORCUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 23. marz 1966
Kínverjar yfir-
gefa Indónesíu
Allir starfsmenn sendirdðsins halda þaðan
— Rólegt í Djakarta
Cerbreyfing á hlutföll-
um finnsku flokkanna
Talið að jafnaðarmenn muni
faka við stjórnartaumunum
VIÐ finnsku þingkosningam-
ar sl. sunnudag og mánudagf,
varð gerbreyting á flokks-
skipun finnska þingsins. —
Flestir höfðu reyndar búizt
við að kosningaúrslitin myndu
valda vissum breytingum á
hlutföllum flokkanna, en eng-
inn hafði búizt við að breyt-
ingarnar yrðu jafnmiklar og
raun ber vitni, og að sigur
Jafnaðarmanra yrði sá staersti
sem finnskur þingflokkur hef-
ur nokkru sinni unnið við
þingkosningar þar í landi.
Jafnaðarmenn fengu skv.
úrslitunum, en þau geta
breytzt er öll utankjörstaða-
atkvaeði hafa skilað sér, 56
þingsæti, og það þýðir að
flokkurinn hefur aukið þinig-
sæti sín um næstwn 50%.
Það virðist sem flokkurinn
hafi nú sigrazt á klofnings-
mönnum sem í mörg ár hefur
markað spor sín í stjórn-
mála- og verkamannahreyf-
ingu hans, og sem varð þess
valdandi, að jafnaðarmenn
fengu aðeins 38 þingsæti í
kosningunum 1962.
Kommúnistar töpuðu tals-
verðu atkvæðamagni til Sim-
oníta, sem er klofningsflokk-
ur frá Jafnaðarmönnum. Þess
ir tveir flokkar höfðu að vísu
sett upp sameiginlegan lista
um allt landið, en það er
áreiðanlegt, að kommúnistar
hafa alls ekki gert ráð fyrir
að þeir myndu tapa 5 sætum
til þessara bandamanna sinna.
Samanlagt halda þessir
flokkar þó óbreyttum þing-
sætafjölda, og þar með verða
sósíalistískir flokkar í meiri
hluta á næstkomandi þingi,
með 105 þingsæti á móti 95
þingsætum borgaraflokkanna,
en fyrir kosningar höfðu borg
araflokkarnir 113 sæfi gegn
87.
Álitið er að þessair breyt-
ingar hafi í för með sér, að
Jafnaðarmenn taki nú við
stjórnartaumunum aftur, í
fyrsta skipti síðan 1958.
Forystumaður Jafnaðar-
manna, Rafael Paasio, hefur
gert það ljóst, að ekki verður
um að ræða hreina sósíalist-
iska stjórn, og því er spurn-
ingin nú. hvaða flokkar muni
taka þátt í stjórnarsamsfarf-
inu.
Allmikið er um það rætt í
Helsingfors, að úrslit kosning-
anna séu að vissu leyti mót-
mælaaðgerðir gegn hinni
margira ára stjórnarforystu
Miðflokksins, og að hann hef-
ur ráðið mestu í finnskum
stjórnmálum undanfarin ár,
þrátt fyrir að hann hafði að-
eins að baki fjórða hluta at-
kvæðamagnsins og þingsæt-
anna.
Sterkar líkur eru álitnar á
því að Miðflokkurinn muni
ganga til stjórnarsamstarfs
við Jafnaðarmenn, og að þann
ig verði endurlífguð hin svo-
nefnda „rauð-græna sam-
steypa“ Jafnaðarmanna og
Miðflokksins. Flokkarnir tveir
fá skv. kosningaúrslitunum
105 sæti gegn 95.
Kommúnistar hafa þegar
látið greinilega í það skína,
að þeir muni leggja megin-
áherzlu á að koma á svo-
kallaðri „Folkefrontregering“
með þátttöku allra stóru
flokkanna, og undir þetta hef-
ur verið tekið í sovézkum
blöðum.
1 Helsingfors er þess nú
beðið með eftirvæntingu að
Rússar láti í ljós álit sitt á
kosningunum. Búizt er við
að þeir muni gefa í skyn, að
þeir setji það sem skilyrði
fynr traustsyfirlýsingu af
hálfu Rússa, að kommúnist-
ar eigi sæti í rikisstjórninni.
Jafnaðarmenn hafa ekki átt
sæti í ríkisstjórn síðan 1958
er Rússar lýstu því yfir, að
stefna þeirra í utanríki.smál-
um væri óáreiðanleg, og fjand
samleg Sovétríkjunum. En í
raun og veru þarf finnsk rik-
isstjórn að hljóta viðurkenn-
ingu Rússa, til að vera starf-
hæf. Það er og álitið, að jafn-
aðarmenn muni að meira eða
minna leyti skylda sig til að
fylgja þeirri stefnu í utanrík-
ismálum er góð sambúð við
Sovétríkin krefst. Það er emn
ig á það bent, að möguleiki
sé á því, að hinir nýju sov-
ézku leiðtogar hafi ákveðið
að halda öðruvísi á málunum
gagnvart finnskum jafnaðar-
mönnum, en Krúsjeff gerði á
sínum valdaárum, eða þeir
hafi ákveðið að gera svo eftir
að þeir sáu hver kosningaúr-
slitin urðu, og hve kiþftug-
lega blés.
Finnski forsætisráðherrann
Johannes Virolainen, sem er
úr Miðflokknum, sagði í dag:
„Finnska þjóðin hefur valið
stefnu stjórnarandstöðuflokk-
ana og veitt þeim hreina
traustsyfirlýsingu, og jafn-
framt lýst yfir vantrausti á
stjórnarstefnu núverandi rík-
isstjórnar. Það er því ljóst,
að völdin færast nú í hendur
þeirra flokka sem nú hafa
náð meirihluta á þingi, þ.e.a.
s. vinstri flokkanna. Ég vil
fyrir mína hönd og flokks
míns óska sigurvegurunum i
kosningunum, „jafnaðarmönn
um til ihamimgju“.
Það vakti athygli í kosn-
ingunum, hve margir af ráð-
herrum stjórnarinnar féllu í
kjördæmum sírium. Má þar
nefna T.A. Wiherheimo við-
skipta og iðnaðarmálaráð-
herra og Jussi Saukkonen
kennslumálaráðherra, báðir
úr íhaldsflokknum, og J.O.
Söderhjelm dómsmálaráð-
herra úr Sænska flokknum.
Einnig féllu margir þekktir í-
þróttamenn sem flokkarnir
höfðu sett á lista sína.
Kekkonen Finnlandsforseti
mun væntanlega fela Jafnað-
armönnum stjórnarmyndun,
en það verður ekki fyrr en
hið nýkjörna þing kemur sam
an um miðjan apríl n.k.
Á rrieðan munu verða uppi
miklar samningaviðræður
að tjaldabaki um stjórnar-
myndun flokkanna.
1 dag getur enginn sagt til
um árangur þessara viðræðna.
Það getur orðið „rauð-græn
samsteypa“, „Folkefrontreg-
ering* ‘eða samsteypustjórn
margra sósíalistískra fflokka
og borgaraflokka.
Chalfont lávarður
fer til Moskvu
— xæðir afvopnunarmdlin við leiðtoga
í ICreml
Djakarta 22. marz — NTB.
Starfsmenn kinverska sendi-
ráðsins í Djakarta ákváðu í dag
að fara að dæmi sendiherra sins
og yfirgefa Indónesíu, en Kin-
verjar hafa verið skotspænir um-
fangsmikilla og f jandsamlegra
mótmæiaaðgerða að undanförnu.
Sendiherrann, Yao Ching-Miug,
og hópur æðstu starfsmanna
sendiráðsins, fóru frá Indónesiu
s.l. föstudag, og i dag gengu aðr-
ir starfsmenn sendiráðs Kina frá
nauðsynlegum gögnum til heim-
ferðar um Burma.
Þeir, sem með málum fylgj-
Boeing 727:
■«
Orugg og skín-
undi góð
Washington, í marz AP:
SÉRSTÖK nefnd bandaríska
flugráðsins (CAB) hefur sent
frá sér skýrslu þar sem segir
að Boeing 727 þotan sé örugg
og skíandi góð flugvél, og
marki framfaraspor í gerð
flugvéla. -— Fjórar slíkar þot-
ur hafa farizt síðan í júlí sl.
og með þeim 264 manns.
CAB skýrslan gefur til kynna,
að slys þessi kunni að hafa
stafað af ónógri þjálfun flug-
manna, varðandi þá hæfileika
727 að geta lækkað flugið
hraðar en aðrar flugvélar. —
Sérfræðingar CAB segja, að í
þotunni séu engir alvarlegir
veikleikar eða dularfullir gall
ar.
í skýrslunni er þess getið, að
flugmenn vitni til Boeing 727,
sem „flugvélar flugmannsins",
en þau orð séu oftlega notuð
af flugmönnum „til þess að
lýsa flugvélum með yfirburða
kosti“. Ummæli áhafna á 727
voru yfirleitt „sérstaklega hag
stæð, allt frá „bezta flugvél.
sem ég hefi nokkru sinni flog
ið“, til „bezta farþegaþotan““,
segir í skýrslunni.
Ólafur Blöndal
skrifstofustjóri
• er látinn
ÓLAFUR BLÖNDAL, skrifstofu-
stjóri, Hringbraut 45, andaðist sl.
mánudag, 77 ára að aldri. Hann
var landsþekktur fyrir störf sín
við sauðfjárveikivarnirnar, sem
hann vann við frá því þær tóku
til starfa. Einnig stundaði hann
verzlunar- og skrifstofustörf ó-
slitið í rúm sextíu ár. Andaðist
hann við skrifborð sitt á vinnu-
stað.
ast í Djakarta, segja að líta verði
á þessa brottför Kínverja úr
landinu í ljósi þeirra staðreynda,
að eignir Kínverja hafi verið
eyðilagðar og að dr. Subandrio
hefur verið vikið úr embætti ut-
anríkisráðherra Indónesíu, en
hann var talinn mikill Peking-
sinni. Kínverjar telja að skipan
Adam Malik í embætti utanrík-
isráðherra samræmist ekki ósk-
um Kínverja.
Fréttastofan Antara skýrði frá
því í dag, að samtals hafi 12
verkalýðsfélög sem mynda
Verkalýðsfylkinguna (KABI) á-
kveðið að styðja að stjórnmála-
sambandi við Kína verði slitið.
Þá hafa mörg verkalýðsfélþg
krafizt þess að fregnriturum
fréttastofunnar Nýja Kína verði
vísað úr landi.
Sukarno forseti átti í dag við-
ræður við fimmmannaráð það,
sem Suharto hershöfðingi til-
nefndi s.l. föstudag, og tekið hef-
ur við af 100 manna ríkisstjórn
Sukarnos. Einn fimmmenning-
anna sagði eftir fundinn að ætl-
unin væri að mynda nýja stjóm,
sem teldi 24 ráðherra.
Rólegt var í Djakarta í dag, og
fór kennsla fram með eðlilegum
hætti í skólum borgarinnar.
Blöð í Indónesíu héldu áfram
árásum sínum á dr. Subandrio í
dag. Hann situr rji í fangelsi á-
samt 15 fyrrverandi ráðherrum.
Slys I Japan
Tókíó, 22. marz. — NTB:
21 MAÐUR hefur grafizt í tveim
ur skriðuföllum í Japan, að því
er tilkynnt var í Tókíó í morg-
un. Annað slysið varð, er skriða
féll í námu í N-Japan. Tveir
verkamenn fórust en 10 eru lok
aðir inni ca. 25 m undir yfir-
borði jarðar. — Hitt slysið varð,
er skriða féll í, Mið-Japan. 11
menn lokuðust inni, en tveimur
þeirra tókst að bjarga. Vonlítið
er talið um björgun hinna níu.
Ðe Gaulle
til Póllands
París, 22. marz — NTB.
GÓÐAR heimildir greindu frá
því í París í dag, að de Gaulle,
Frakklandsforseti, mundi fara í
opinbera heimsókn til Póllands í
september. 10. júní nk. hefst hin
opinbera heimsókn de Gaulle til
Sovétríkjanna, en það verður
fyrsta heimsókn hans þangað
eftir heimsstyrjöldina.
Borhola mæld
AKRANESI 19. marz. — Þeir
mældu alveg nýverið hitastigið
á botni borholanna þriggja sem
boraðar hafa verið hér í bæn-
um og í nágrenni hans og mæld-
ist það sem hér segir:
Á Stilliholtinu 18.5 stig, á
Innra-Hólmi 19.5 stig og á Hvíta-
nesi 19 stig. Jarðborunarmenn-
irnir þeir Sigurður Sigfússon og
Sigurgeir Ingimundarson eru
fiuttir héðan með jarðborinn fyr
ir alllöngu suður í Straumsvík
á Reykjanesi og hafa verið að
bora þar síðan.
— Oddur.
Leiðrétting
í gær misritaðist nafn Ijós-
myndarans sem flestar mynd-
irnar tók á pressuballinu. Ljós-
myndarinn var Rúnar Gunnars-
son, ljósmyndari Fálkans. Er
beðið velvirðingar á mistökun-
I um.
Genf. 22. marz. — NTB — AP.
CHALFONT lávarður, afvopn-
unarmálaráðherra Breta, greindi
Norðan stórhríð með 6 til
9 stiga frosti var á Vestfjörð-
um og Norðurlandi í gær, en
sunnan og austan lands var
frá því í Genf í dag að hann
mundi halda til Moskvu á
fimmtudag þeirra erinda að
bjartviðri og frostið vægara.
Gert var ráð fyrir áfram-
haldandi N-átt í dag og öilu
meira frosti en í gær.
halda áfram viðræðum þeim ura
afvopnunarmál við Sovétleið-
togana, sem Wilson, forsætisráð-
herra hóf í febrúar. Chalfont láv
arður var í för með Wilson er
hann heimsótti Sovétríkin í s.l.
mánuði.
Þessi óvænta tilkynning Chal-
fonts kom fram skömmu eftir að
Sovétrikin höfðu gersamlega
hafnað tillögu Bandaríkjanna
um takmörkun á útbreiðslu
kjarnorkuvopna. Tillaga þessi
kom fyrir afvopunarráðstefnu
ríkjanna 17 í Genf í dag.
Á blaðaamnnafundi sagði Chal
font lávarður að hann mundi að
follurn líkindum mest hafa sam-
band við Andrei Gromyko, ut-
anrikisráðherra, á meðan á
Moskvudvölinni stæði.
Fulltrúi Sovétríkjanna á af-
vopnunarráðstefnunni í Genf,
Semjon Tsarapkin, mun halda
til Moskvu sama dag og Chal-
font, þeirra erinda að sitja
flokksþing Kommúnistaflokks
Sovétríkjanna. Chalfont lávarð-
ur vildi hvorki staðfesta eða vísa
á bug að för Tsarapkins stæði í
sambandi við Moskvuferð hans
sjálfs.
ATHUGIB
Þegar miðað er við útbreiðslu.
er langtum ódýrara að auglýsa
í Morgunblaðinu en öðrum
blöðum.