Morgunblaðið - 23.03.1966, Blaðsíða 21

MORCU N BLAÐIÐ
Miðvi&u<íagur 23. marz 1966
zi
Grein Finnboga Guðmundssonor
um sjávnrútvegsmól
ÞAU mistok voru í blaðinu í
gær að kafli féll niður úr grein
Finruboga Guðmundssonar út-
gerðarmanns um sjávarútvegs-
mál. Er höfundur beðinn afsök-
unar á því. Fer þessi kafli
greinar hans hér á eftir, en hann
átti að koma í lok kaiflans, þar
sem undirfyrirsögn bar heitið
Samdráttur línuveiðanna og afla-
möguleikar á línu miðað við
sóknareiningu.
„Ég hefi fært tölfræðileg rök
að því, að afli á línu hefur
minnkað, og reyndar aukist mið-
að við sóknareiningu niú á síð-
ustu árum, eða það, sem af er
þessum áratug, frá því, sem var
á árunum 1950-—1960. Ég hefi að
vísu aðeins tekið til athugunar
tvo fyrstu mánuði áranna, eða
síðari hluta þess tímabils, sem
lánuveiðar eru stundaðar, en það
er frá september til marz, eða
3 síðustu og 2—3 fyrstu mánuð-
irnir. Ef haustvertíðirnar hefðu
verið athugaðar á sama hátt,
hefði þessi þróun komið enn
greinilegar í ljós. T. d. var mjög
góður afli á línu hjá Vestfjarða-
bátum síðastliðið haust. Ég gat
Iþess í viðtali við dagblaðið Vísi
sl. haust, að ekki væri hægt að
stunda veiðar á véllbátaflotanum
með neinum árangri, nema rneð
línu á tímabilinu frá september
til marz, og er það fyrst og
fremst vegna þess, hve veðráttan
er óstöðug á þessu tímabili.
Eini möguleikinn til að fá fisk
é land á þessu tímabili, er því
að stunda línuveiðar, þar sem
úthafstogararnir sigla með afla
sinn á þessum árstímium.
Sem ifyrr segir, eru liínuveið-
arnar eins og þær nú eru reknar,
mannfrekar, og störf við þær erf-
ið og vandasöm. Þar við bætist
svo að tekjuvon sjómanna, sem
þær stunda, hefir ekki haldizt í
hendur við tekjurnar við önnur
störf, hvort heldur er á sjó eða
landi, þar eð fiskverðið hefir
ekki hækkað til samræmis við
aðra verðlagningu í landinu,
hvort sem miðað er við markaðs-
verðsvísitölu tekjuvirðisvísitölu
eða framfærsluvísitölu.
Það er vel kunnugt, að línu-
fiskurinn er langverðmætasta
h r á e f n i fiskvinnslustöðvanna,
bæði hvað snertir nýtingu og
gæði, og er undirstaðan í fram-
leiðslu fyrir kröfuharða markaði.
En einmitt framleiðsla fyrir
þessa markaði hlýtur að vera
hagstæð fyrir þjóðfélagsheildina,
svo sem framileiðsla fisks í neyt-
endaumlbúðum fyrir U.S.A. En
aftur hér verkar verðbólgan sem
hernill, þar sem hún kemur harð-
ast niður á þeim vörum, sem
mest þarf að vinna, og hefir því
hin hagstæða verðþróun á þess-
um framleiðsluvörum ekki getað
notið sín með hærra verði á línu-
fiski, en horfið í verðbólguhit-
ina. .
Það er nauðsynlegt, að allir
aðilar fiskvinnslustöðvarnar, út-
gerðarmenn og hið opinbera, geri
samstillt átak til að efla línu-
veiðarnar, bæta tækni við línu-
veiðar og alla aðstöðu við þær.
í fyrsta lagi verður fiskverðið
að hækka til samræmis við ann-
að verðlag í landinu, þannig að
tekjuvon sjómanna á línuveið-
um verði í 'samræmi við tekju-
von annarra launþega. í öðru
lagi, að styðja að iþvi að tæknin
í línuveiðum verði bætt, með
fullkomnustu veiðarfærum, meiri
vélvæðingu og vinnuhagræðingu.
Má í þessu sambandi benda á
það, að síðastliðin 15 ár hafa
orðið sáralitlar framfarir á þessu
sviði, hvað línuveiðar snertir.
Hér má nefna sem dæmi:
Enn hefiir ekki almennt verið
tekin upp nælonlína. Meðan ekki
er til nothæf beitingavél, en
sjálfsagt er að styðja það af
fremsta megni, að nothæf beit-
ingavél verði framleidd. A með-
an sá vandi er ekki leystur verð-
ur að koma upp í landi hag-
kvæmum beitingastöðvum, þar
sem öll aðstaða sé eins góð og
mögulegt er, og ætti þar jafn-
framt að fara fram kennsla og
þjálfun unglinga í beitingu á
Mnu.
Frá þeim verstöðvum, sem
liggja svo langt frá veiðisvæð-
unum, að dagróðrum verður ekki
haldið uppi, verður að stunda
þær á stærri bátum, 150—200
tonn, sem ættu að vera útbúnir
með frystiklefa, sem rúmaði
150—200 línubala. Bátair þessir
gætu verið allt að 5 daga vi9
veiðar, og ísað aflann í sig.
Ennfremur kemur til greina,
að hafa sameiginleg eldhús í
hverri verstöð, sem matreiði fyr-
ir mörg skip, sem þá taka mat-
inn tilbúinn með sér, og spara
þannig skipshöfninni alveg mat-
reiðsluna."
ATHUGIB
Þegar miðað er við útbreiðslu.
er langtum ódýrara að auglýsa
í Morgunblaðinu en öðrum
blöðum.
SIGURÐAR SAGA FOTS

*
Teikningar: ARTHUR OLAFSSON
IAi
vV

nii''

y\

5. ÁSMUNDUR BÝÐUR SIGURÐI
KOSTI
En af Ásmundi og Ólafi er það að segja,
að þeir koma heim til Húnalands með
Signýju konungsdóttur og létu vel yfir
sinni ferð. Litlu síðar sendir Ásmundur
JAMES BOND ~>f-.
' James Bond
B1 IAN FLEMINE
Ólaf skósvein sinn til Vallands með fríðu
föruneyti og svofelldum erindum, að hann
skyldi bjóða Sigurði konungi fót Ásmund-
ar vegna sáttir í svo máta, að Ásmundur
mundi unna Sigurði svo mikils fjár í gulli
og brenndu silfri sem sjálfur hann vildi
~>f —>f-
haft hafa, en Asmundur ætti Signýju. En
ef hann vildi eigi þenna kost, þá skyldi
Sigurður eignast allt Húnaland, en Ás-
mundur þó Signýju sem áður. Vildi hann
hvorigan þenna ,þá skyldi Sigurður kon-
ungur gefa allt Valland, en eiga Signýju.
Eftii IAN FLEMING
í hinum dimmu göngum berst Bond við
klórandi og bítandi veru . . . en það er
ekki um að villast hver þetta er, á hinum
mjúka, þrýstna líkama, sem berst um í
fangi hans.
Honye! Hættu! Það er ég!
James? Elskan! Ég hélt þú værir stein-
dauður . . . ég ætlaði einhvernveginn að
drepa Dr. No . . . !
Ég náði honum fýrst — guði sé lof.
Hvað skeði? Hvernig gaztu . . ?
Ég hef heilmikið af spurningum í poka-
horninu líka — en við skulum tala saman
seinna, Honey.
JÚMBÖ
Teiknari:
MOR A
Álfur fann strax út, hvert skipstjórinn
var að fara — fjárkúgun. Það var nefni-
lega svolítið, sem hann kunni, eins og
venjulegir menn kunna Faðirvorið, og
hann bað þennan gamla vin sinn og fang-
elsisfélaga að greina frá því nánar.
Og nú varð skipstjórinn að leiða þá í
allan sannleikann. — Ég hef grun um, að
SANNAR FRÁSAGNIR
2.
1840 var Chicago orðin að ið-
andi, óskipulagðri borg með
íbúafjölda nálægt 5000. Þrátt
fyrir, að svín og kvikfénaður
legðu oft undir sig forargöturn-
ar, hafði borgin þegar orðið
mikilvæg miðstöð í miðvestr-
inu. Um leið og íbúafjöldinn í
hinu auðuga landi í nágrenni
borgarinnar, þannig óx að sama
skapi mikilvægi hennar.
Fyrsta járnbrautin var lögð
til Chicago 1848 .Næstu ár voru
járnbrautir lagðar í vaxandi
mæli um öll Bandaríkin og
Chicago varð miðstöð þeirra,
en þær gengu þaðan í allar
áttir. 1850 var íbúafjöldi borg-
arinnar orðinn 30.000.
1871 eyddist Chicago af eldi.
Samkvæmt þjóðsögunni byrj-
aði eldurinn þannig, að kú, sem
þeir hafi fundið allverulegan fjársjóð á
þessari eyju. Álfur hafði ráð á reiðum
höndum. Hann kom einfaldlega með þá
uppástungu, að þetr fleygðu bara Júmbó
og félögum hans fyrir borð, og skiptu
fjársjóðnum á milli sín.
Þessi uppástunga hafði það aðeins í för
með sér að skipstjórinn missti stjórn á
skapi sínu. Hann hafði að vísu á sínum
yngri árum fengizt við svona sitt af
hverju, en siðar bætt ráð sitt. — Ekki til
þess að tala um, svaraði hann, — bara
fjárkúgun, en ekki neitt stórvægilegra
afbrot.

*-K"
Eftir VERUS
var í eign frú Leary sparkaði
ljóskeri um koll. Þetta varð
einn mesti bruni sem sögur
fara af, a.m.k. 300 manns fór-
ust í honum og 90.000 manns
urðu heimilislausir. Ekkert var
eftir af hinni blómlegu borg
nema rjúkandi rústirnar einar.