Morgunblaðið - 01.04.1966, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 1. aprfl 1966
Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Gúðmundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 95.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr, 5.00 eintakið.
SAMI RA UÐGRA UT-
UR í SÖMU SKÁL
17" ommúnistar og fylgilið
**• þeirra hafa nú lokið sinni
nýju rauðgrautargerð. Svo-
kallað „Alþýðubandalag“ hef
ur verið stofnað í Reykjavík.
Formaður þess hefur verið
kosinn gamall Moskvukomm-
únisti og Þjóðviljablaðamað-
ur. Er sá aðallega þekktur
fýrir að hafa verið ur árabil
„sérfræðingur Þjóðviljans í
nýlendukúgun“, eins og hann
almennt var kallaður á sín-
um tíma. Var það höfuðhlut-
verk hans að verja nýlendu-
kúgun kommúnista í líf og
blóð. Hann er flokksbundinn
í Sósíalistafélagi Reykjavíkur
og á sæti í miðstjórn Sósíal-
istaflokksins.
Þetta er það flagg sem
kommúnistar og fylglið
þeirra hefur dregið við hún
eftir margra mánaða rifrildi
og hjaðningavíg innan hinna
ýmsu deilda kommúnista-
flokksins hér á landi. Undir
þessu merki hyggjast nú
Moskvumenn marsera með
Hannibalista og Þjóðvarnar-
menn að taglnýtingum. Ekki
er fylkingin sigurstrangleg!
Engum getur dulizt að hér
er á ferðinni sami grautur í
sömu skál. Reynt er að láta
líta svo út sem eining hafi
tekizt meðal hinna stríðandi
afla. Því fer víðs fjarri að svo
sé. Kommúnistablaðið lýsir
því sjálft yfir í gær, að ekk-
ert samkomulag hafi náðst
um aðalatriðin í sambandi við
þessa nýju félagsstofnun. —
Kemst blaðið m.a. að orði um
það á þessa leið:
„Ágreiningur var aðeins
um eitt atriði: hvernig hátta
skyldi aðild að þessum sam-
fylkingársamtökum, hvort
þar skyldi verða um félagsað-
ild og einstaklingsaðild að
ræða, eða einvörðungu éin-
staklingsaðild. Var þetta mál
ekki útkljáð á fundinum held
ur vísað til fulltrúaráðs“.
Illindin munu því halda á-
fram að geisa innan samtaka
kommúnista og fylgiliðs
þeirra. Þeir hafa aðeins feng-
ið sér nýja samfylkingardulu
til þess að dansa í enn um
skeið.
HYGGILEG END-
URSKOÐUN
•
ingmenn úr öllum stjórn-
málaflokkum hafa nýlega
lagt fram á Alþingi tillögu til
þingsályktunaor um endur-
skoðun lagaákvæða um lönd-
un erlendra fiskiskipa í ís-
lenzkum höfnum. Er þar lagt
til að ríkisstjórnin láti fram
fara endurskoðun á gildandi
lagaákvæðum um löndun er-
<$>---------------------------
lendra fiskiskipa á afla sínum
í íslenzkum höfnum, með það
fyrir augum að bæta úr at-
vinnuerfiðleikum einstakra
byggðarlaga, sem skortir hrá-
efni til vinnslu.
Eins og kunnugt er hefur
síldargöngum undanfarin ár
hér við land verið háttað
þannig, að sumarsíld hefur
aðallega veiðzt við Austfirði.
Af því hefur leitt að síldar-
verksmiðjur á Norðurlandi og
Vestfjörðum hafa lítt eða
ekki verið hagnýttar. Þessi
myndarlegu og afkastamiklu
framleiðslutæki hafa staðið
auð og athafnalaus. Þau hafa
ekki fengið hráefni til
vinnslu. Úr þessu hefur að
vísu lítillega verið bætt með
síldarflutningum milli lands-
hluta.
Það er þess vegna ekki ó-
eðlilegt þótt athugað sé hvort
ekki sé tímabært að rýmka
ákvæðin um löndunarmögu-
leika erlendra fiskiskipa og
bæta með því úr tilfinnanleg-
um atvinnuerfiðleikum í ein-
stökum landshlutum. í þessu
sambandi má benda á að ís-
lenzk síldveiðiskip hafa feng-
ið leyfi til þess að landa afla
sínum erlendis. Nú síðast fyr-
ir nokkrum vikum hefur at-
vinnumálaráðuneytið veitt
nokkrum færeyskum' fiski-
skipum heimild til þess að
landa afla sínum í síldarverk-
smiðju á Austfjörðum.
Bæði sveitarstjórnir á
Norðurlandi og Fiskiþing
hafa nýlega vakið máls á því, '
að æskilegt sé að erlend fiski-
skip geti landað afla sínum á
einstökum stöðum, þar sem
hráefni skortir til vinnslu og
atvinnuerfiðleikar hafa skap-
azt.
Sjálfsagt er að þetta mál
verði tekið til ítarlegrar yfir-
vegunar eins og flutnings-
menn fyrrgreindrar þings-
ályktunartillögu leggja til.
En í greinargerð tillögu
þeirra er frá því skýrt að fjór
ir flutningsmanna hennar
muni jafnframt leggja fram
frumvarp um bráðabirgða
lagabreytingu, sem gert er
ráð fyrir að gildi í eitt ár,
meðan sú athugun fer fram
sem þingsályktunartillagan
gerir ráð fyrir, fer fram. Er
hér um að ræða þýðingarmik
ið hagsmunamál margra
byggðarlaga á Norðurlandi
og Vestfjörðum, sem eiga síld
arverksmiðjur sem l’ítt eða
ekki hafa verið starfræktar
undanfarin ár.
Er ástæða til þess að fagna
því að samstaða hefur tekizt
með þingmönnum úr öllum
stjórnmálaflokkum um hugs-
Eitt blóðugasta timabil / sogu farbeaaflugsins:
11 flugslys á 3 mánuSum
690 manns hafa látist

• ÞEIR þrír mánuðir, sem
af eru þessu ári, eru eitt blóð-
ugasta timabilið í sögu flug-
samgangna í heiminum. Hafa
orðið á þeim tíma ellefu stór-
slys og 690 manns beðið bana.
Ekkert samband hefur verið
sjáanlegt milli þessara slysa
þau hafa orðið víða um heim
og við ýmsar aðstæður, sum-
ar vélanna hafa rekist á fjöll,
aðrar farizt yfir hafi, enn aðr
ar við flugtök og lendingar.
Og vélarnar, sem hafa farizt
hafa verið af ýmsum gerðum.
Af slysum sem orðið hafa
í farþegaflugi á árinu eru
þessi stærst:
• 1. janúar rákust tvær
flugvélar af gerðinni I>C-3
saman yfir Súmatra. 34 fór-
ustv
• 15. janúar flórst fflugvél
af gerðinni DC 4 yfir Colum-
bia, 54 biðu bana.
9 22. janúar fórst flugvél
af gerðinni DC 3 við Haiti,
30 manns létust.
• 24. janúar rakst farþega-
þota af gerðinni Boeing- 707
á Mont Blanc, —. 117 fórust.
• 28. janúar fórst Convair
flugvél í Bremen, 46 biðu
bana.
• 4. febrúar hrapaði Bo-
eing 727 þota í Tókíó-flóa,
133 fórust.
• 7. febrúar fórst Fokker
Friendship flugvél í Himalaya
fjöllum og 37 fórust.
• 17. febrúar hlekktist so-
vézkri farþegaþotu af gerð-
inni Tupolev TU 114 á í flug-
taki í Moskvu, 21 fórst.
• 4. marz fórst þota af gerð
inni DC 8 við lendingu í Tokíó
og 64 týndu lífi.
• 5. marz hrapaði Boeing 707
þota niður í hlíð Fujijama í
Japan og 124 fórust.
• 18. marz hrapaði egypzk
vél aí gerðinni „Antonov*1
skammt frá Port Said og 30
fórust.
Þetta yfirlit er vissulega
uggvænlegt og engin furða
þótt þeir er starfa við flug
tog loflOferðaetftirlit yfirleitt,
'hatfi nokkrar áhyggjur. Um
allan heim spyr fó'lk hverju
þetta sæti, hvort flugvéla-
tæknin sé ekki komin á það
ihátt stig, að slík slys eigi ekki
að geta orðið. Hin tíðu flug-
slys í Japan hafa til dæmis
orðið til þess, að átján þús-
und manns, er pantað höfðu
flugför fyrir vorið og næsta
sumar, hafa dregið pantanir
sínar til baka og valdið við-
komandi flugfélögum þannig
tapi, er nemur nærri tuttugu
milljónum króna íslenzkra.
Sérfræðingar eru sammála
um, að flugvélarnar séu nú
orðnar eins fullkomnar og vel
úr garði gerðar og hægt sé að
hugsa sér. Engu að síður hef-
ur enn' ekki tekizt að smíða
flugvél, er tryggð sé gegn
mannlegum mistökum eða
tæknilegum bilunum — og
niðurstöður rannsókna á
helztu flugslysum síðustu ár-
in benda yfirleitt til þess að
samspil þessara tveggja þátta
sé tíðust orsök slysa.
Yfirleitt er miklum erfið-
leikum bundið að finna orsak
ir einstakra flugsiysa- og rann
sóknir á þeim eru bæði flókn
ar og kostnaðarsamar. Sér-
hvert land hefur sína eigin
sérfræðinga, sömuleiðis hvert
flugfélag- og sé um tiltöiu-
lega nýjar flugvélagerðir að
ræða, senda fyrirtækin, er
þær hafa smíðað, einnig á
vettvang sína eigin sérfræð-
ingá. Allir þessir aðilar sam-
einast síðan um að rannsaka
hvert smásnifsi er finnst af
flugvélarflakinu og öll smá-
atriði, er flugslysið varða. Og
slíkt tekur langan tíma, —
einkum þegar flugvélarnar
eru þannig út leiknar, að
brakið úr þeim er dreift í
þúsundum hluta um stórt
svæði. Þar við bætist, að flug
áihöfnin, flugstjórinn og að-
stoðarflugmenn eru sjaldnast
til frásagnar um það, sem
gerzt hefur áður en flugslys-
ið varð.
★
í einstökum tilfellum er
ekki svo erfitt að finna or-
sakir flugslysa. Má sem dæmi
taka slysið, er finnsk farþega
vél hrapaði árið 1961 með 21
farþega. Við rannsókn Kom
í ljós, að flugstjórinn var með
2.1 prómllle alkohóls í blóð-
inu og 2. flugmaður með 1.6
prómille. Sama ár fórst flug-
vél af gerðinni DC 3 í ná-
grenni Budapest, og 30 manns
biðu bana. Orsökin var sú, að
flugmaðurinn hafði tekið að
leika í loftinu ýmsar listir,
sem flugvélin var alls eski
byggð fyrir og splundraðist í
loiftinu.
En sem dæmi um flugslys,
þar sem langan tíma tók að
finna orsökina á mætti taka
svissnesku Caravelle vélina
sem fórst í september 1963
skömmu eftir flugtak í Zúr-
ich. Rétt áður en slysið vai-ð
heyrðist flugstjórinn segja.
„Flugvélin brennur, ég ræð
ekki við neitt. . . við hröp-
Framhald á bls. 25
anlegar aðgerðir til umbóta
og atvinnuaukningar.
SVIK
DE GAULLE
að sætir vissulega engri
furðu að franski Jafnað-
armannaflokkurinn hefur á-
kveðið að bera fram van-
trauststillögu á ríkisstjórn
de Gaulle vegna svika forset-
ans og ríkisstjórnar hans við
varnarsamstarf vestrænna
lýðræðisþjóða. Sú vantrausts-
tillaga verður að sjálfsögðu
felld vegna meirihluta Gaull-
ista í franska þinginu. En á
næsta ári eiga að fara fram
almennar þingkosningar í
Frakklandi, og þá kynni svo
að fara að de Gaulle og fylgis
menn hans fengju ráðningu
fyrir ábyrgðarleysi sitt og ó-
orðheldni.