Morgunblaðið - 16.07.1967, Blaðsíða 19

MOEGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 18. JÚLÍ 1967
19
Framtíð „apartheid"- stefnunnar
eftir Bernardi Wessels
JÓHANNESARBORG, Suð-
ur-Afríku, (Assosiated Press).
Árum saman h.efur stjórh Suð
ur-Afríku verið að reyna að
hefta straum Afríkumanna úr
dreiifbýlinu inn í borgir lands-
inis. Lög ag negluigenðir hafa
verið settar, en blökkumönn-
um heifur samt tekizt að kom-
ast fnam hjú þeiim ag inn í
borgina.
Talsmaður stjórnarinnar
segir, að þessi- flótti milli
landshiuta verði búinn að
skipta um stefnu árið 1978,
þegar regla verði komin á
undiir nýju.m „apartheid" —
(kynþáttaaðskilnaðar-) lög-
um.
Þes'si iög erij hluti a«f áætl-
un mm sfciptinglu landsine í að-
skildar Landaneignir bvíitna
manna ag þeldöfckra á sfcipu
legu.m svæðtuim.
í Lögurautm, sem þagar hatfa
verið sett, eru beknair fratm
alLair hugsaral'egar áisbæður,
sem blötkifcuimenin miega hafa
fyrir því áð fcama í heimisófcra
eða till vinmu í bonguraum, þar
aem vinntu'latun eru miifclu
hænri en í dreifbýLirau. Þel-
dökkur laindbúnað.a rvenkaimað
ur fær sem nemur 350 íslenzlk
um króniuim í laun á mánuðii,
en verkaimaður í yerksmiðij-
um Jóthaniraesarbongar getiur
haft meirai en 1800 Men'zfcar
króraur í mána.ðalauni.
Til heim.S'óikraa frá dreiftbýl
um svæðluim í lengri tima en
72 kkiWkust'undir þanf sér-
S'tafct leyfi fná sitjórnianvald-
uraum. Sönraunarbyrðin er
bLöttókutma’.nn,arania að fá stað-
fesit, að þeir haifi verið sitytltri
tíma en övo í bongin.ni.
Til hjiálpar áætlurainrai um
að 'kamta blökkuimöranum. aift-
ur út í dneifibýlið, he'fur hin
„a,ihvíta“ stjórn landsins kom
ið í fcring a.ðskiln,aði kyraþátt
araraa næsturrk allisistaiðar, þar
sem fólk kemiur siaiman, t.d. ó
íþróttalkapplleikjum, sfcemmt-
unium, í opinberum uimiferðar-
tækjuim, íbúðarhverfuim o. s.
fnv. Ein Latgaisetnirag, va rúðair
ráðistiöfun gegn atvinrauleys.i,
heimiLar Sitjórniraraii að veita
aðeiras hvítum möranium virarau
í tiitefcn.um stanfsgneinum.
Meirihluti biökfcum,aninia,
sem viinina, í bongurn, venða að
búa í sérstöfcum hvenfum eða
borganhiutúim, stundum mang
a-r mílur fná vinraustöðium s>ín
um.
Blökifcumeran þurfa lalltaif að
ber.a á sér vegabréf, með sér-
sitatfcri ári-tun um að þeim sé
leyft að dvelj aist 1 bongum..
>eir eru tafarlaust tefcrair faist
i’r, etf þeir geta ekfci sýnit sMkt
vega.bréf, þegar llögrNtigliara
krefst þess á götiurn úti.
Bf dvalárleyfið finnst eklki,
er,u bliökkumenninn'ir sendir
aftu,r bil þeirra, hénaða, s,em
þeir eru ættaðir fná. Þa,r bíða
siefctir oig famigelsisivisit þesisara
a,f brotiaimanna.
Reglurraar gera blöMkiu-
miönniuim ertfiitt um við að leiita
til borganraa um aitvinrau, sivo
að mangir leggja í þá álhættu
að fana þanigað eftir óiögleg-
um leiðum. Þrátt fyrir aliair
náð'stiafamir yfirvalidanna^
stneymdu uneira en 230 þús-
un'd blöfcfcumenn- inn í borigir
’ Suðtur-Aifnífcu á árirau 1965.
Yfir 86 þúsurad vonu sendir
aftur heim.
íbúaita.la Suður-A'fnífcu er
18.288.000 manras. 12.455.000
enu biökfcumieran', 547.000 Aisiíiu
menn, 1.805.000 mú'Lait'tar ag
3.481.000 hvítir meran.
Helzt viidi stjórrain fflytja
alla blöfcfcumeran afltur á sér-
sitök lafmiörfcuð landss'væði. —
Þeir miundu síðara vimraa í
bongum ag á búgörðum hvftra
marana. sem hreyf,a:ntegt vinnu
aifl.
Um það bil 35,5% af blöfcfcu.
.möraraum búa nú á sMfcum
landsvæðum. 31% búa hins
vegar í bongum og 33% á
dreifbýlissvæðum í eigu
hvLtra marania.
Vinn.ualfiið í Suður-Afríku
er næstum aiit „liltaðir“
meran. Af 622.000 raámaiverfca-
mönnum iandsiinis eru f.d.
550.000 blökfciumenm, 66.000
hvítir og 5.000 múlattar ag
Indverjar.
Stjórrain náiðgerir að fæna
út aifmönkuðu byggðiasvæðiin
fyrir blötokumenn ag mynda
úr þeim hénuð með sj'á/l'fls.ttjórn
biöktoumaniraa. Aðeins eifct
siitot heflur þegar verið sfcafn.-
að, Tranistoei-héraiðið í Auisifcur
Höfðafyiki.
T.il þesis að sjá bllöfctou-
möraraunum fyrir- altvinnu, er
stjórnin ernám siamiaira að
þvin.ga ýmsar iðmgreinair mieð
’s'kia ttaiálagn in gu og regilugerð
um tJill að setja upp verk-
smiðjur í útjöðnum óður-
nefndna byggðasvæða., Nofclkr
um s lífcum \ „landamæraiðin-
aði“ hefur þegar verið toomið
á flót, en haran virðislt eragin
áhrif h,afa haft í þá ólfct að
hafba sfcraum blöktoumiairaraa
inn í banginntar.
Takmarfc sfcjórnarinn.ar er
að slkipta iandsvæðum Suðuir-
Af.rffcu sikýnt ag aflmarfcað
milli kyniþátban.raa, — eiraraiig
á að haifia sérstafca staði fyrir
aðr.a kynþætti en negra og
hivíta, merara.
Samifcvæmfc opin,benum afc-
hugurauim, búa blöfctoumenn
á um 14% ,af fiatanmóii la-rads
inis. Hvítir meran byggjia, hitvn
hiuba lands.iras að mestu, jafira
vel þótt hirair þeldökfcu séu
fjárum sinraium flleiri.
Eraginn baiismaður sfcjórraar-
iinraair hefur nefrat niafckurit
ántai, þagar áætlun hemnair
©igi að verta toamiin í fram-
fcvæimd í reynd. Þó hafa
merara nefrat árlð 2000, 2050
eða jaifnvel 3000 eftir Kris'tis-
burð.
Síðasfca 'skrefið í sfcipulagn-
iragu íbúan'na siamkvæimt
„apa'rtheid“-iáætlurainrai var
niýlega tiikynmt í þinjginu a/f
ráðherra þeirn, siam fer með
mál biökkumairana, Michaeil
Biotiha. Haran ráðgerir að
Svipta biökfcumenn öllium
rétfcindum ti!l búsetu í borgar
biubum ihvitra m.anina.
„Návist negra í borgarfhkut-
um hvítra ma.nna þjónar tak-
mörfcuðum tilgangi", siaigði
haran og með „takmörtouðum
tiigaragi" fcv.aðsfc haran eiga
við að raegrum væri hleypt
inn í þes>sa bongarhiuta að-
eirus til iað virana hjá hví'tum
mönraum.
Fram að þessu höfðu yfir-'
völ'din hér litið svo á, .að
blökltouflóllk, sem fæbt er í borg
ilm ag hafa. umnið sjá siamia
virarauveitanda í mieira era 10
ár, hefðu búsieburétt á við-
komandi stað.
Botha bætti þessu við: —
„Haifia verðiur í huga, að raegr
ar í bonganihiutium ofcifcar
(hvítrai mainraa) eru hér ekki
í þeiim félagsilega, eiflniaibags-
iega ag menmingarilega tiil-
garagi, sem hvitu íbúarmir
hafa öriugglega' haift síð'an þeir
settust hér að“.
Eitt aif höfiuðvandamólum í
friamlfcvæmd raýju áætluraar-
iranair, verður að flá sundraða
borgarnegrana til að sameiin-
asit aiftur í ættiflaklka. Mlairgir
Zuiu-negr.ar í Jáhanimeisa'r-
borg haifia t.,d. ,a(ldrei kamiið
ið Zulu-landis, hér.aðs, sem er
400 miíluir í burtu ag nær yf-
ir hliuta af Narður-N,atalf!y(ik,i,
Þó héllt Botha því fr.am, að
negr,arniir væru „fceragdir sam
an einis ag ein þjóð mieð
böndum miáis, uppruna,, skyfld
leika, 'hefða, siða- ag stolts ag
hagsmuraa“.
Ómagulegt er - að henda
reiður á sfcoðuraum blöfcfcu-
mannainna sijáifra á þessiari
áætlun, Flesbir leiðtoigar
þeinra hafa verið sendir í út-
legð eða einaragraðir, svo að
kynfilega befur tefcizlt að
þagga niður í þsim.
Ei'tt er víst. Stjórnim er
sfcaðrtáðini í því, að berja fram
áætlun siína. Hún er stuidd
af meiriihluta þe'irra, sem haifla'
kasningairétt, — þ. e. a, s.
hvitium mönnum. Hvort þetfca
teksfc, verður tímimi' að skera
úr um.
- AURHLÍFAR
Framhaild af bls. 24
lagfæra aurhlífar bifreiða sinna
samfcvæmt gildandi reglum. Bif
reiðaeftirlitið er fullvisst um, að
'þegar reglan hefur verið fram-
kvæmd til fulls, muni draga
verulega úr broti á framrúðum í
hlutfalli við iheildarakstur í land
inu.
Bifreiðaeftirlitið vill benda
ökumönnum á, að 'hraði steina,
sem Ihrökfcva frá hjólum bifreiða
er sjaldnast svo mikill, að hann
brjóti framrúðu eða skemmi
verulega lakk bifreiðar, sem
kemur á móti eða etour fram úr,
heldur er það hraði beifreiðar-
innar, þegar 'hún skellur á stein
inum, sem brýtur rúðuna eða
skemmir lafckið. Bifreiðastjórar,
sem vilja forðast fyrrgreindar
sfcemmdir, ættu því . að forðast
hraðan framúrakstur og hægja
ferð verulega, þegar mætt er
biflreið, þar siem laus möl er á
vegi.
Að gefnu til'efni vill bifreiða-
eftirlitið einnig taka fram, að
það telur rúðusprautur á fram-
rúður bifreiða og öryg.gisibelti
mjög nauðsynleg og sjálfsögð
öryggistæfci og væntir samvinnu
beifreiðaeigenda við útbreiðslu
þess konar búnaðar.
Bifreiðaeftirlit ríkisins.
- UTAN ÚR HEIMI
Framhaid af bls. 16
orðalagi ’breytt til hins væg-
ara. Við þann, sem skrifaði
bréfið og kannski er vinur
hans eða fyrrverandi sendi-
fulltrúi, segir hann: „Nei,
heyrðu nú, gamli, neyddu
mig ekki til að láta þá gieypa
þessa setniragu í 'heilu iagi,
sérstaklega þó vegna þess að
hún er ótþarflega harðorð. Þú
getur sagt það ,sama á f'ull-
komlega aðgengilegan hátt.“
Jafnvel þótt ríkisstjórn
hans sitji föst við sinn keip,
á hann eftir síðasta leikinn,
þ.e. hvernig bréfið er lagt
fyrir viðtakanda: „Takið ekki
mark á orðalaginu. Þér þekk-
ið aðstöðuna, sem þeir eru í.
Stjórnarandstaða okkar er
fjandsamleg ykkur og þjann-
ar að þeim, svo að þeir verða
að þykjast vera harðir. í
raun ag veru eru þetta beztu
náungar, sem aðeins óska eft-
ir góðum samskiptum. Hjálp-
ið þeim'nú."
Þetta var hið róandi hlut-
verk atvinnudipiómatanna,
og iþar sem stríð og friður
vega salt í heiminum, vons
ég að þeir haldi áfram að
leika það.
( STUTTU m
Margrét prinsessa
sætir ákúrum
London, 6. júlí, AP. — Mar-
grét, Bretaprinsessa og drottn-
ingarsystir, sætti í dag ákúrum
þingmanna Verkamannaflokks-
ins fyrir yfirlýstar „einstaklega
móðgandi“ skoðanir á auglýs-
iragastarfsemi. Gagnrýni þessi,
SKRÁ
m vinninga í Happdrætti Háskóla íslands í 7. flokki 1967
59595 kr. 500.000
57577 kr. 100.000
Þm*í númer hlutu 10.000 kr. vinning hvertr
3858 12318 17811 27962 35598 38108 50946 53125
56Z6 14089 23956 31701 36528 43072 51547 53373
8645 14385 26611 32040 37121 44089 51892 53414
9861 15173 26726 32790 37294 50470 52026 56634
11759 17074 27269 33549 38053
Þesfti númer 1 hlutu 5009 kr. vinning hvftrt:
16 6071 10116 14218 20171) 27530 32494 40642 48327 55197
420 6434 10245 14448 21246 27648 33163 40896 48482 55339
434 6729 10349 14472 21294 27654 33261 42366 48808 56769
1872 7298 10483 14827 21778 27853 34007 42492 49093 56785
2041 7647 10851 15224 23798 28056 34303 43293 49118 56834
2391 7934 10926 15305 24063 28505 35504 43592 49274 56988
2398 8341 11509 15510 24369 28668 36795 44000 49641 57103
8238 8669 12152 16657 24427 28956 36868 44850 50258 57521
3808 8818 12841 17110 24568 29132 37142 45723 51188 57559
4184 9004 13054 18309 24706 29272 37742 45771 52281 57623
4797 9484 13136 18549 25284 29949 38596 45978 52406 57729
5241 9491 13197 18658 25369 30001 39001 46026 52637 57990
5445 9840 13300 18806 25516 30150 39526 46923 53791 59516
5878 9863 13376 19267 26752 31652 39677 47301 54283 59971
6015 10018 13426 19283 27053 32364 39753 47903 54517
Aukavhmingar:
59S94 lo 10.000 59596 kr 10.000
Þessi númer hlutu 1500 kr. vinning hvert:
11 6178 10689 16493 21584 26045 304o6 35420 39732 44527 49882 54650
29 6202 10853 16520 21590 26129 30508 35538 39799 44577 49890 54692
95 6232 10871 16536 21677 26130 30514 35609 39823 44665 49899 54693
238 6292 10898 16621’ 21694 26136 30835 35696 39958 44933 50133 54699
250 6441 11123 16672 21745 26270 30901 35839 40068 45015 50169 54813
309 6505 11279 16673 21846 26295 30911 35844 40116 45033 50297 54821
336 «526 11376 16724 21857 26397 30950 35941 40132 45046 50311 54871
393 6623 11478 16774 21961 26491 30971 35961 40142 45052 50325 54919
476 6719 11502 16817 22103 26509 30973 36030 40160 45075 50735 54948
‘557 . 6856 11644 16878 22116 26616 30994 36031 40247 45083 50855 55008
702 6867 11669 16935 22154 26627 31071 36169 40269 45124 50891 55100
779 6986 11674 16964 22224 26652 31169 36187 40291 45164 50968 55145
941 7009 11769 16974 22232 26704 31212 36199 40337 45367 51022 55305
1081 7013 11799 17013 22292 26722 31233 36230 40344 45468 51061 55340
1341 7187 11808 17019 22397 26780 31376 36367 40360 45575 51077 55364
1523 7215 11818 17199 22416 26791 31384 36379 40561 45661 51095 55410
1537 7284 11896 17224 22436 26883 31484 36417 40634 45690 51163 55411
1545 7308 12008 17286 22496 26923 31521 36431 40635 45784 51244 55500
1635 7367 12092 17319 22548 26981 31542 36505 40660 46079 51637 55508
1683 7404 12166 17491 22589 26982 31570 36513 4Q727 46114 51659 55513
1710 7422 12205 17899 22783 27087 31695 36547 40795 46192 51674 55526
1717 7451 12232 18021 22827 27181 31718 36562 40903 46277 51678 55571
1849 7467 12327 18049 22895 27198 31725 36724 40971 46413 51723 55607
2034 7513 12377 18057 22979 27249 31746 36826 40992 46499 51772 55664
2181 7519 12396 18122 23089 27338 31760 36926 41079 46550 51862 55668
2225 7621 12417 18162 23105 27377 31862 37019 41108 46667 51869 55670
2383 7631 12432 18205 23196 27495 31992 37161 41130 46718 51904 5578«
2429 7704 12448 18295 23237 27502 32054 37185 41249 46741 51935 55800
2567 7757 12542 18432 23247 27508 32055 37229 41324 46756 52027 55906
2653 8003 12560 18445 23382 27524 32111 37309 41346 46761 52090 56037
2958 8076 12606 18452 23447 27539 32200 37333 41373 46771 52205 56130
3015 8098 12692 18529 23483 27667 32202 37419 41432 46922 52240 56216
3272 8308 12924 18554 23644 27680 32219 37437 41439 47031 52261 56546
3326 8314 12938 18652 23814 27682 32298 37527 41469 47033 52273 56691
3372 8328 12948 18686 23836 27712 32306 37530 41539 47095 52355 56767
3406 8337 12973 18723 23841 27805 32309 37553 41562 47174 52429 56802
3452 8348 12981 18785 23843 27855 32321 37557 41598 *7363 52465 56989
3650 8410 13086 18880 23859 27881 32431 37669 41611 47365 52494 57077
3744 8468 13094 18995 23980 27960 32467 37707 41766 47373 52499 57175
3792 8495 13340 19057 24002 28091 32548 37827 41796 47400 52526 57231
3954 8511 13372 19093 24065 28158 32586 37878 41799 47467 52535 57420
4149 8521 13392 19166 24093 28190 32639 37901 41817 47490 52536 57453
4220 8554 13415 19181 24131 28217 32659 37906 41,994 47601 52550 57458
4226 8559 13450 10229 24179 28292 32759 37914 42000 47603 52624 57545
4256 ■ 8683 13463 19262 24208 28296 32762 38124 42069 47673 52699 57652'
4318 8811 13630 19276 24306 28330 32765 38238 42114 47718 52759 57845
4360 8924 13796 19280 24314 28338 32812 38322 42187 48091 52846 57898
4408 8971 13798 19301 24317 28377 32837 38388 42326 48372 52868 57952
4480 8986 13821 19380 24364 28384 32922 38453 42370 48493 53234 57955
4518 9102 13838 19451 24396 28435 32962 38461 42463 48578 53364 58041
4691 9105 13957 19606 24399 28440 32979 38463 42507 48582 53427 5807«
4814 9186 14033 19621 24425' 28502 32984 38474 42536 48604 53462 58155
4907 9307 14067 19744 24501 28648 32987 38495 42671 48816 53466 5820«
4970 9356 14200 19819 24511 28965 33037 38520 42677 48874 53525 58220
4975 9534 14214 19943 24577 28972 33095 38614 42678 48934 53656 58291
4980 9846 14264 20233 24631 29089 33359 38761 42738 49014 53712 58424
5010 9722 14279 20335 24764 29099 33408 38859 43053 49040 53892 58436
5077 9768 14482 20394 24808 29152 33433 38876 43058 49113 53893 58535
512 9926 14548 20398 24877 29194 33733 38901 43353 49129 53929 58555
5242 9942 14582 20593 24934 29583 33791 38929 43443 49173 53930 58633
5317 9978 14658 20664 24953 29624 33889 39013 43463 49174 53946 58678
5417 10022 14669 20719 25058 29644 34084 39107 43643 49212 53986 58832
5446 10043 14752 20725 25119 29780 34101 39163 43645 49278 54016 59017
5465 10051 14794 20790 25134 29838 34116 39173 43679 49313 54119 59091
5588 10103 14853 20820 25360 29894 34138 39199 43751 49343 54221 59352
5635 10129 14862 20830 2545L 29934 34186 39262 43762 49355 54285 59370
5690 10180 15186 20851 25476 29995 34344 39323 43787 49403 54343 59421
5693 10257 15339 21175 25481 30070 34364 39337 43803 49416 54351 59486
5810 10318 15453 21176 25541 30085 34748 39368 43840 49444 54427 59549
5813 10414 15644 21288 25591 30157 34798 39431 44074 49542 54444 59553
5841 10522 15713 21416 25629 30193 34810 39439 44233 49556 54485 59677
5909' 10542 15755 21457 25723 30272 35016 39448 44283 49662 54535 59792
5991 10559 15788 21458 25840 30291 35061 39451 44399 49716 54551 59798
5997 10566 16255 21484 25873 30312 35094 39472 44478 49759 54561 59841
6023 10635 16287 21512 25904 30430 35162 39507 44479 49783 54573 59865
16315 21583 26036 30482 35404 39600 44516 49865 54639 59987
sem var óvenjulega hvassyrt,
var fram borin í ályktunartil-
lögu er fluttu sjö þingmenn
Verkamannaflokksins og var til-
efnið ávarp Margrétar við setn-
ingu alþjóðaþings auglýsinga-
manna í fyrri viku. Yfirleitt er
slíkum ályktunum lítill gaumur
gefinn, en nú er talið að kon-
ungssinnar úr íhaldsflokknum
muni vilja bera blak af prips-
essunni og því fylgzt með mál-
inu af meiri áhuga en ella væri.
Leiðrétting
í grein Kristleifs'Þorsteinsson-
ar um Þorstein Jakobsson frá
Hreðavatni þann 1. þ. m. átti
ættfærsla móður Þorsteins að
vera þannig: Kona Jakobs og
móðir Þorsteins var Halla Jóns-
dóttir frá Deildartungu. En kona
Jóns og móðir Höllu var Helgra
Jónsdóttir, stúdents á Leirsi,
Arnasonar.
Þ. Kr.