Morgunblaðið - 02.03.1968, Blaðsíða 16

10
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 2. MARZ 19«8

Útgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttastjóri: Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 10-100.
Auglýsingar: Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
í lausasölu: Kr. 7.00 eintakið.
Áskriftargjald kr. 120.00 á mánuði innanlands.
ÞAÐ SKILJA ALLIR
málaráðherra gaf á aðalfundi
Kaupmannasamtakanna um
þróun þjóðarbúskaparins
hafa að sjálfsögðu vakið
gífurlega ahtygli, því að
þær sýna að tjón það,
sem íslenzka þjóðin hefur
orðið fyrir af aflabresti
og verðfalli er ennþá meira
en menn áður höfðu
haldið. Þjóðarframleiðsla á
mann hefur minnkað um 3%
en vegna versnandi viðskipta
kjara nemur það 9% tekju-
rýrnun á mann. Og útflutn-
ingstekjur landsmanna lækk-
uðu á síðasta ári um hvorki
meira né minna en 30 %■
Hvert einasta mannsbarn
skilur, að þegar slík áföll ber
að höndum, þá fær enginn
mannlegur máttur komið í
veg fyrir, að þjóðin í heild
beri byrðamar, að nokkur
kjaraskerðing verði hjá lands
mönnum öllum.
Að undanförnu hefur mjög
verið um það rætt, að hagur
íslenzkra atvinnuvega væri
slæmur og einkum hafa þó
stjórnrandstæðingar notað
það sem árásarefni á stjórn-
arvöldin. Vissulega er það
rétt, að íslenzkir atvinnuveg-
ir hafa að undanfömu átt við
að stríða mjög mikla erfið-
leika, og væntanlega gera all-
ir sér grein fyrir því, að ekki
má nú íþyngja þeim með
nýjum útgjöldum, annars
væri lítið samræmi í mál-
flutningi manna.
En enda þótt erfiðleikar at-
vinnuveganna séu miklir þá
hefur þó þrátt fyrir allt tek-
izt að tryggja rekstrargrund-
völl þeirra og atvinnulífið
hefur nú síðustu vikurnar
verið að fara í fullan gang og
útlit fyrir, að full atvinna
gæti orðið að nýju og mikil
framleiðsla.
Það er sannarlega engin
furða, þótt menn eigi bágt
með að trúa því, að sú ógæfa
verði nú látin dynja yfir
Jandsmenn, að standa í lang-
varandi verkfalli á dýrmæt-
asta tíma ársins — vertíðinni.
■Ef nú væru uppgripatímar,
.nýr fengur hefði fallið þjóð-
inni í skaut ,sem menn ættu
erfitt með að skipta milli
sín, væm slík átök út af fyrir
sig skiljanleg, en þegar það
er hverju mannsbarni aug-
Jjóst, að nú er engum nýjum
auði að skipta, þá eru slík
átök algjörlega ófyrirgefan-
leg.
Eina leiðin til að um litla
Jcjaraskerðingu verði að
ræða, þá kjaraskerðingu, sem
þegar er orðin, er sú, að verk-
föllum verði nú afstýrt, bægt
frá hækkunum sem þrengja
munu hag atvinnuveganna
og kapp lagt á það að fram-
leiða sem allra mest í öllum
atvinnugreinum landsins.
Ef þannig verður að farið er
fyllsta ástæða til að ætla, að
þetta erfiðleika tímabil ís-
Jenzku þjóðarinnar taki
•skjótt enda, en verði lagt út í
verkföll, verður kjaraskerð-
ing landsmanna ekki 5% held
ur kannski 15-20%.
Kröfur um almennar og
verulegar kauphækkanir eru
andstæðar hagsmunum laim-
þega. Hitt er allt annað mál,
að vissulega má tala um vísi-
tölubætur á laun þegar
við höfum komizt yfir þann
erfiða hjalla, sem nú er við
að stríða.
í dag og á morgun biður
þjóðin þess og einkum þó
þeir tekjulægri, að fulltrúum
launþega og vinnuveitenda
takizt að sætta sjónarmið
,sín, enda eru hagsmunir
þeirra samtvinnaðir en ekki
andstæðir. Og fólkið treystir
því, að öllum annarlegum
sjónarmiðum verði ýtt til
hliðar og allt gert sem unnt
er til að ráða fram úr vand-
anum.
NÁTTÚRUHAM-
FARIR OG
TRYGGINGAR
GEGN TJÓNUM
rnóð þau, sem orðið hafa
suðvestanlands síðustu
daga og talin eru ein-
hver mestu á þessari öld,
hafa valdið gífurlegu tjóni
á miklum verðmætum, hús-
eignum, húsbúnaði og marg-
víslegum tækjum- Slíkar
náttúruhamfarir eru sem bet-
ur fer sjaldgæfar hér á landi,
en þó eru ekki nema 20 ár síð-
an mikil flóð urðu í Ölfusá.
Það er erfitt að gera við-
hlítandi varnarráðstafanir
gegn slíkum atburðum, þar
sem enginn veit hvar flóðin
koma næst, eða hvemig þau
haga sér. En hins vegar er
nauðsvnlegt að sjá svo um,
að fólk verði ekki fyrir stór-
felldu fjárhagslegu tjóni
vegna náttúruhamfara á borð
við þær, sem orðið hafa suð-
vestanlands síðustu daga.
I viðtölum við nokkra Sel-
fyssinga í Mbl. í gær kemur
fram, að reynsla þeirra er sú,
að þeir geti ekki tryggt eign-
ir sínar gegn slíkum vatns-
flóðum. Það kemur vissulega
Asíufólk til Bretlands:
Þeir eiga hvergi
Asáufólkið í Kenya líka óvel-
komið í Indlandi og Pakistan
London, Nýju Delhi og Nair-
obi. — AP-NTB
LÁVARÐADEILD brezka þings-
ins hefur hraðað mjög afgreiðslu
frumvarpsins um hömlur á inn-
flutningi Asíufólks frá Kenya
til Bretlands, sem Neðri mál-
stofan samþykkti að loknum
næturlöngum fundi á fimmtud.
með 145 atkvæðum gegn 31.
Orsök hinnar hröðu afgreiðslu
þessa máls er sú, að brezka
sitáórnin vill gieta takmarkað
sem fyrst hina miklu flutn-
inga fólks frá Kenya,
Reynt er að hraða afgreiðslu
frumvarpsins til að takmarka
mikla flutninga fólks frá Kenya,
sem jukust um allan helming
þegar frumvarpið var tekið til
meðferðar fyrir nokkrum dögum.
5000 Asíumenn hafa tekið sig
upp frá Kenya og komizt til
Bretlands og fleira fólk keppist
um að komast þangað áður en
lögin taka gildi. Sett hafa verið
lög í Kenya þar sem þess er
krafizt að allir brezkir borgarar
af asískium uppruna verði að fá
vegabréfaáritun áður en þeir
halda til Kenya. Þessi lög munu
bitna á mörgum Asíumönnum.
sem farið hafa til Bretlands að
undanförnu og vilja ef til vill
snúa aftur til Kenya, til dæmis
ef þeim verður neitað um land-
vist í Bretlandi.
Fréttk frá Nýju Dellhi benda
til þess að Asíumönnum
er bera brezk vegabréf verði
ekki leyft að setjast þar að, og
áskilur indverska stjórnin sér
rétt til að fella úr gildi laga-
ákvæðj um frjálsan innflutning
fólks frá samveldislöndunum.
Jafnframt hefur verið haldfð
uppi harðri gagnrýni á indverska
þinginu á frumvarp brezku
stjórnarinnar á þeirri forsendu,
að það gerði ráð fyrir kynþátta-
misrétti, og margir ræðumenn
kröfðust þess að Indland segði
sig úr brezka samveldinu og að
brezkar eignir á Indlandi yrðu
þjóðnýttar. í fréttum frá Pakist
an segir, að stjómin þar hafi í
athugun hvort banna skuli inn-
flutning Asíufólks frá Kenya,
sem ber brezk vegabréf.
HarSar deilur i Bretlandl
Meðal þeirra sem tóku þátt
í umræðunum í lávarða-
deildinni var dr. Michael
Ramsey, erkibiskup af Kantara-
borg, sem er eindregið á móti
frumvarpinu af siðferðilegum á-
stæðum og er þeirrar skoðunar
að frumvarpið sé brot á skuld-
bindingum við Asíumenn frá
Kenya og aðra innflytjendur
sem bera brezk vegabréf, og
muni auk þess kynda undir kyn
þáttaólgu í Bretlandi.
Nokkrir þingmenn úr Frj-áls-
lynda flokknum reyndu að koma
því til leiðar að afgreiðslu
frumvarpsins yrði frestað er
þeir afhentu Elísabetu drottn-
ingu bænarskjal þar sem þess
er farið á leit að hún neiti að
staðfesta frumvarpið á þeirri for
sendu að samkvæmt því sé
brezkum borgurum gert misjafn
lega hátt undir höfði eftir því
hvern litarhátt þeir hafa. Stú-
dentar í London, Oxford og Man
cester fóru í mótmælagöngu
til Buckingham-hallar til
þess að leggja áherzlu á and-
stöðu sína við frumvarpið. Viku
blöðin Tribune, eitt vinstrisinn-
aðasta blaðið í Bretlandi New
Statesman, sem einnig er vinstri
sinnað og Spectator, hið hægri-
sinnaða málgagn Ian MacLeods
fyrrverandi ráðherra íhalds-
manna, gagnrýndu öll frumvarp
ið.
Skeleggasti andstæðingur
frumvarpsins í lávarðadeildinni
Byers lávarður, sem er leiðtogi
frjálslyndra, sagði i umræðunum
að það bryti í bága við
mannréttindayfirlýsinu Samein-
uðu þjóðanna. Hann sagði að það
værí óþolandj að lávarðadeildin
yrði að ræða þetta vanhugsaða
og jlla samda frumvarp á aðeins
nokkrum klukkustundum eins
og hann orðaði það og virtist
staðráðinn í að draga afgreiðslu
þess langinn með málþófi.
Irdveriar gagnrýna
f indverska þinginu kom einn
ig fram hörð gagnrýni á frum-
varp brezku stjórnarinnar.
Ráðuneytisstjóri utanrikisráðu-
heima
neytisins, Bali Ram B'haga, tók
undir gagnrýnina þar sem frum
varpið gerði ráð fyr.ir kynþátta
misrétti og sagði að teknar yrðu
til athugunar kröfur sem fram
komu í umræðunum þess efnis
að indversk yfirvöld neituðu
að taka á móti fólki sem ber
brezk vegabréf, hvort sem það
er af indverskum uppruna eða
ekki, ef hér væri um að ræða
fólk sem neitað hefði verið um
að setjasf að í Bretlandi. Hann
sagði einnig, að stjórnin áskildi
sér rétt til að endurskoða gild-
andi ákvæði um frjálsan inn-
flutnings fólks frá samveldinu.
Bhagat kvaðst harma um-
mæli er komið hefðu fram þess
efnis að Indverjar yrðu að taka
á sínar herðar ábyrgðina á öllu
því fólki sem yrði ríkisfangs-
laust vegna frumvarps brezku
stjórnarinnar og hélt því fram að
slík ummæli þjónuðu ekki hags-
munum Asíufólks í Kenya. Hann
sagði, að vandamál Asiumanna
í Kenya kæmi Indverjum og enn
þá frekar Bretum í mikinn sið-
ferðilegan vanda. Brezka stjórn
in reyndi nú í fyrsta skipti að
svipta fól’ki borgararétti. Þau
rök Breta, að húsnæðisskortur
sé í Bretlandj og innflutningur
Asiufólks valdi öðrum vandamál
um er ekki sannfærandi sagði
Bhagat. Indverjum hefur tekizt
að útvega fólki húsnæði þrátt
fyrir mikil vandamál, bætti hann
við.
Nýjar hömlur í Kenya
Hinar nýju hömlur, sem stjórn
in í Kenya hefur gripið til gagn
vart Aisíuimönnuim, hafa vakið
mikinn ugg meðal þeirra. Að
því er Daniel Moi, varaforseti og
innanríkisráðherra Kenya, skýrði
frá verða brezkir borgarar af as-
ís’kum uppnuna hér eftir að
hafa vegabréfsáritun til að kom
ast til Kenya hvaðan svo sem
þeir koma, en aðrir brezkir borg
arar geta hér eftir sem hingað
til ferðast óhindrað til og frá
Kenya. Jafnframt hefur Kenya-
stjórn framlengt frest þeirra
sem ekki hafa ríkisborgararétt.
til að útvega sér atvinnu- og
dvalarleyfi um þrjá mánuði.
Varaforsetinn sagði. að þetta
væri nauðsynlegt vegna þess að
umsóknir -um atvinnuleyfi hefðu
aukizt stórlega.
á óvart, ef svo er. Vitað er,
að hin stóru og öflugu trygg-
ingarfélög erlendis tryggja
nánast hvað sem er, og erfitt
er að trúa því, að íslenzk
tryggingarfélög geti ekki náð
viðunandi endurtryggingar-
samningum við slíka aðila í
sambandi við tryggingar
gegn tjónum sem þessum.
Þetta er í annað skipti á
tveimur áratugum, sem sum-
ir íbúar Selfoss verða fyrir
miklu fjárhagslegu tjóni af
völdum vatnsflóða. Þess er
að vænta, að tryggingarfélög
in í landinu sjái sér fært að
veita þeim, sem á slíkum
hættusvæðum búa, viðun-
andi fyrirgreiðslu í framtíð-
inni.
Loftárásir
á Biafra
Lagos, 2. febrúar. AP
STJÓRN uppr.eisnarmaima í Bi-
afra hélt því fram í dag, að flug
vélar Nígeríustjórnar hefðu
gert loftárásir á skólahús, kirkj-
ur og markaðstorg í Biafra og
þannig orðið hundruðum ó-
breyttra borgara að bana. Stjórn
in í Lagos hefur vísað þessum
ásökunum á bug og borið til
baka mótmæli af hálfu Alþjóöa
Rauða krossins.
Biaframenn héldu því einnig
fram í dag að þeir hefðu hrund-
ið innrás sambandshersveita yf-
ir ána Nwandine í Suðaustur-
Nígeríu. Þessi á er um 30 km
fyrir vestan Calabar, aðalstöðv-
ar sambandshersveita í Suðaust-
ur-Biafra.