Morgunblaðið - 28.08.1968, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 28. ÁGÚST 1968
17
Á SLÓÐUM
ÆSKUNNAR
I UMSJA
STEFÁNS HALLDÓRSSONAR
OG TRAUSTA VALSSONAR
POP-HÁTIDIN i ÞÖRSMðRK
Það hefur mikið verið rætt
um erlend áhrif á íslenzka menn
ingu, og ekki hafa allir verið
sammála. Unglingar hafa jafnan
verið fljótið að tileinka sér er-
lend tízkufyrirbrigði, hvort sem
þau hafa verið talin íslenzkri
menningu holl e'ða ekki. En lang-
oftast hafa þau ekkert erindi
átt til íslenzkrar æsku og ekkert
gagn gert, allra sízt í menningar-
legu tilliti. En það gleðilega hef-
ur nú gerzt, að til landsins hefur
borizt siður nokkur, sem er lík-
legur til að hafa bætandi áhrif
á tvær tegundir „menningar", —
„drykkjumenningu" unglinga,
sem því miður er mjög vanþró-
uð (hugtakið „drykkjumenning
unglinga" ætti ekki að vera til)
og „bítlamenningu“ (allt, sem
viðkemur íslenzkri bítlatónlist
og flytjendum hennar), en hún
verður einnig að teljast á lágu
stigi — þó með örfáum undan-
tekningum. Þessi merkilegi siður
er hin svonefnda pop-hátíð.
Ein slík var haldin í Þórsmörk
um verzlunarmannahelgina, sú
fyrsta, sem haldin hefur verið á
íslandi. Hátfðin tókst nokkuð vel
að því leyti, að þarna mátti heyra
ágæta pop-tónlist (og Stundum
meira) og áhorfendur voru flest-
ir ánægðir. Einnig var ölvun
unglinga mun minni og hegðun
þeirra betri en oft áðnr í Þórs-
mörk um verzlunarmannahelgi.
En á hinn bóginn má telja upp
mörg smáatriði, sem ekki er þörf
á að h'afa með í spilinu næst,
þegar pop-hátíð verður haldin á
íslandi. Má þar nefna stöðugar
bilanir á söngmögnurum, hvim-
leiðar gangtruflanir í vél þeirri,
er framleiddi rafmagn hljómsveit
unum til handa, slæma hegðun
nokkurra hljóðfæraleikara og
fullmikla hörku eins lögreglu-
þjóns.
Hátíðin hófst á laugardags-
kvöldi, hálfum öðrum tíma á
eftir áætlun, méð leik hljómsveit
arinnar OPUS 4. Sú hljómsveit
fór nú aftur af stað eftir manna-
skipti. Greinilegt var að hljóm-
sveitin er ný, því að meðlimimir
höfðu ekki náð þeirri samstill-
ingu, sem nauðsynleg telst. Eng-
inn sérstakur skaraði fram úr,
en sólóleikarinn tók þó stundum
skemmtileg sóló. Gaman verður
að heyra í hljómsveitinni eftir
eitt ár.
Næstir voru Bendix. Það
fyrsta, sem maður rJkkur augun
í hjá Bendix, er hvað hljómsveit
in er samstæð og heildarsvipur-
inn góður. Þannig er einnig með
þá músík, sem hljómsveitin flyt-
ur. Hljó'ðfærin falla vel saman
og lögin koma vel út. Lagavalið
er líka gott, hæfileg blanda af
nýjum, soul-lögum og gömlum
lögum, eitthvað fyrir alla. Söngv
varinn, Björgvin, hefur einkar
eðlilega sviðsframkomu, og augu
áhorfenda beinast fyrst og fremst
að honum, enda á það líka að
vera svo.
POPS tóku við af Bendix og
Herb Albert syngur
HERB ALPERT syngur. Hann
var meira að segja einu sinni á
samningi við þekkt hljómplötu-
fyrirtæki sem söngvari. En það
var árið 1960 og hann var þá
þekktari fyrir trompetleik sinn
í brúðkaupsveizlum og veitinga-
húsum. ,,Ég vil ekki einu sinni
muna nöfnin á þeim lögum, sem
ég söng í þá daga“, segir Herb
sjálfur. Til allrar hamingju hafa
þær minningar auðveldlega fall-
ið í skuggann. Hann hefur feng-
ið 10 gullplötur fyrir stórar plöt
ur, sem hafa selzt í meira en
milljon eintökum. Og hann þarf
ek'ki að sjá eftir því, að hafa lagt
upphæð, sem samsvarar 10 þús.
krónum i tónlistarfyrirtæki. Það
fyrirtæki er nú metið á um 1500
milljónir króna. Það hefur á sín-
um snærum 42 listamenn og ár-
leg hljómplötusala þeirra er um
15 milljónir eintaka. Nýlega hef-
ur Herb Alpert komið sér upp
s j á 1 fs t æð u k v i kmyndaf y r i r t æk i:,
og þannig vex auður hans stöð-
ugt.
í apríl var fluttur í Bandaríkj-
unum sjónvarpslþáttur, sem ein-
göngu var helgaður Herb Alp-
ert, hljómsveit hans, The Tiju-
ana Brass og þeirri sérstöku tón-
list, sem hann hefur orðið fræg
ur fyrir. „Ég vildi blanda konu
minni inn í þetta á einhvern hátt
og þá kom fram þessi hugmynd:
Hvers vegna ekki að syngja lag
tileinkað henni?“ Herb hlustaði
á 50 lög og valdi síðan lagið
„This Guy’s in Love With You“.
Tveim „dögum eftir flutning
sjónvarpsþáttarins var lagið gef
ið út á hljómplötu, sem nú er að
nálgast tveggja milljóna markið
í sölu. Fyrir stuttu söng hann
þetta sama lag inn á plötur á
ítölsku og spænsku. Nýja stóra
platan hans „The Beat of the
Brass“, hefur einnig selzt meira
en milljón eintökum. Og hvað
hefur svo Herb Alpert sjálfur að
segja um þessar miklu vinsæld-
ir?
„Allir tónlistarmenn geta sung
ið. Þegar leikið er á 'hljóðfæri,
þá er aðeins verið að líkja eftir
röddinni".
Hvernig rödd hefur Herb sjálf
ur?
„Aðeins venjulega", segir
hann og þakkar vinsældirnar góð
um lögum. „Gött lag er það sem
gildlr. Ef Hubert Humphrey hefði
rétta lagið, þá gæti hann orðið
vinsæll söngvari“.
fór vej á því, hljómsveitirnar eru
líkar um margt — en Pops þó
betri. Munar þar mestu, að allir
meðlimir hljómsveitarinnar hafa
leikið lengur en félagarnir í
Bendix. Pops voru öruggari og
léttara yfir þeirra músík og
greinilegt var, að þeir voru „í
stuði“ þetta kvöld. Lagavalið er
mjög gott — eitthváð 'fyrir alla
— og sérstakíega var gaman að
heyra hið fallega lag „Edelweiss"
úr kvikmyndinni „Sound of
Music“. Væri óskandi, að fleiri
hljómsveitir hefðu sama háttinn
á og flyttu slík lög, sem allir
hafa gaman af.
Þá var komið að öðru stóra
númerinu á dagskránni: FLOW-
ERS. Þeir, sem eitthvað hafa
hlustað á Flowers upp á síðkast-
ið, gátu fljótlega heyrt, að hljóm
sveitin var ekki í stuði þetta
kvöld. Hverjar orsakir voru fyrfr
því, vjeit ég ekki, en ekki er
ósennilegt, að veðrið og bilanir
á mögnurum og rafmótor hafi átt
Bezti beat-organistinn
Karl Sighvatsson (Fiowers).
skal ég með ánægju éta hattinn
minn.
SÁLIN var næst á dagskrá.
Hún er skipuð mjög góðum hljóð
færaleikurum, en þó er útkoman
ekki eins og hún ætti að vera.
Jónas í Flowers og Shady Owens taka lagið á „Jam Session“
— Ljósm.‘ Kr. Sig.
sinn þátt í því, að ekki tókst a’ð
koma lífi í músíkina. En engu
að síður var framleiðslan fyrsta
flokks og áhorfendur ánægðir.
Gunnar Jökull og Karl Sighvats
son eru langbeztir og væri mikill
skaði að missa annanhvorn eða
báða úr hljómsveitinni. Trommu
leikur Gunnars er frábær og eru
beztu lögin hjá Flowers einmitt
þau, sem hann tekur til hend-
inni í. Karl er sennilega bezti
beatorganistinn á landinu í dag.
Ef einhver er ekki á sömu skoð-
un, þá ráðlegg ég honum að
hlusta á „House of the Rising
Sun“ og sannfærast. Arnar er
mjög góður gítnrleikari, en lætur
allt of lítið til sín taka. Alger
óþarfi er að hafa ryhmagitar í
sömu hljómsveit og orgel, og ætti
Arnar að nota gítarinn mun
meira sem sólóhljóðfæri. Jónas
söngvari hefur ekki mikla rödd,
en hann notar hana vel. Þá er
hann mjög góður á sviði, og hef-
ur það ekki lítið að segja, Sigur-
jón bassaleikari er mjög góður,
en lætur bassann dynja fullmik-
ið. En hann er einnig ágætur
trompetleikari, og er slíka óvenju
legt nú til dags, að heyra tromp
ethljóð á dansleik.
Einhvern tima var mér sagt,
að á væntanlegri hljómplötu
Flowers væru tvö erlend lög.
Mér þykir mjög sennilegt, að
það séu lögin Try a Little Tend-
erness (Otis Redding) og You
Keep Me Hangin’On (Vanilla
Fudge, Ferris Wheel). Ef þessi
tilgáta mín reynist ekki rétt, þá
Söngur er greinilega ekki sterk-
asta hlið Sálarinnar og rýrir það
mjög gæði tónlistarinnar. Axel
sólóleik’ari er mjög góður „blues“
leikari og minnist ég þess ekki
að hafa heyrt betri sóló hér
áður. En framkoma hljómsveit-
armeðlima er'ekki til fyrirmynd
ar.
Þegar Sálin hafði lokið leik
sínum var farið að birta af nýj-
um degi. Gerðust þá margir all-
þreyttir og syfjaðir og var þá
öllum tónlistarflutningi hætt, en
Óðmenn geymdir ti] næsta
kvölds.
JAM SESSION
Margir biðu með óþreyju eftir
þessum merkilega dagskrárlið,
enda áttu nokkrir af beztu beat-
hljóðfæraleikurum landsins að
sýna þarna sinar beztu hliðar.
En þær komu þó ekki í ljós,
nema að takmörkuðu leyti. Pétur
Östlund tók áð sér trommumar,
en hann naut sín ekki sem skyldi
vegna hávaða og láta frá öðrum
hljóðfærum. Eins fór fyrir Kalla
í Flowers, sem lék á orgelið.
Hann lék mjög vel, en það heyrð
ist bara illa. Bassinn drundi, svo
undir tók í nálægum fjöllum,
og ekki bætti það úr skák, að
sá, sem lék á þetta forláta hljóð-
færi, var ekki vandanum vaxinn
og ger'ði margar vitleysur. Reynd
ist það vera Magnús Kjartans-
son úr Óðmönnum, sem þar átti
hlut að máli. Ólíkt skemmti-
legra hefði verið að heyra hann
leika á orgel eða trompet. Gítar-
leikari var Arnar (Flowers) og
heyrðist lítið til hans. Um söng-
inn sáu þau Shady Owens og
Jónas Jónsson, og tókst þeim vel
upp. Auk þess voru á sviðinu
ýmsir sjálfboðaliðar, sem tóku
þátt í tónlistarflutningnum með
miklum áhuga, en takmark»ðri
getu.
Ég hef grun um að mörgum
hafi þótt lítið td þessara skemmt
unar koma og er þáð leitt, því
áð þetta er eitt það allra skemmti
legasta sem til er í bítlatónlist-
inni, þegar vel tekst til, en það
var ekki í þetta skipti. Ef ein-
hver er þeirra gæfu aðnjótandi,
að vera viðstaddur æfingu hjá
góðri hljómsveit, þá er ekki ólík-
legt, að hann geti kynnst þessu
fyrirbrigði á eftirminnilegan
hátt.
Væri ekki úr vegi, að einhver
áhugasamur hljómlistarmaður
stæði fyrir annarri Jam Session
hér í höfuðstaðnum, þar sem
áhugamönnum gæfist gott tæki-
færi til að heyra beztu beathljóð
færaleikara landsins spila saman.
Óðmenn
Ekki verður með sanni sagt,
að lánið hafi leikið við Óðmenn
að þessu sinni. Lélegt söng-
kerfi, of lág spenna rafmagns,
sem m.a. orsakaði það, að org-
elið var ónothæft mestallan tím-
ann, og rafmagnsleysi í tíma og
ótíma, allt þetta dundi yfir Óð-
menn allar truflanirnar. En þrátt
fyrir allar stufianirnar stóðu Ó3
menn sig af stakri prýði og gerðu
kvöldið eftirminnilegt. Pétur
Östlund var svo sannarlega í ess
inu sínu og sýndi nú sínar beztu
hliðar. Þó að rafmagnið færi af
alltaf annað slagið, þá var Pét-
ur ekkert að hika, heldur skellti
hann sér strax út í trommusóló
og — og það voru líka sóló í lagi.
Hinir Óðmennirnir voru einnig
í toppformi, — Shady sannaði
svo um munaði, að hún er lang-
bezta söngkonan á landinu og
sviðsframkoman í sérflokki. Jó-
hann bassaleikari leikur einstak
lega skemmtilega á sitt hljóð-
færi, hann hefur gott vald á
Tamla-stílnum og stillir magn-
ara sinn eftir því. Valur Emils-
son gerir Hendrix-lögum mjög
góð skil, -og einnig leikur hann
afbragðsvel rythma í soul-lög-
um. Magnús Kjartansson fékk
ekki mörg tækifæri til að sýna
getu sína á orgelið, en í stað þess
brá hann á leik á sviðinu, og
náði áhorfendum algjörlega á sitt
band. Gaman væri að sjá hann
og Rúnar í Hljómum saman á
sviði. En þrátt fyrir góða
frammistöðu einstakra hljóm-
sveitarmeðlima varð útkrjman í
heild ekki sambærileg við það,
sem Óðmenn höfðu bezt gert áð-
Framhald á bls. II