Morgunblaðið - 13.11.1968, Blaðsíða 10

t-
f 10
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 13. NÓV. 1908
Rússland
hættulegt að nýju
Mennirnir, sem með völdin fara í Kreml
tungu, að hvaðeina, sem Rúss-
land gerði til þess að halda
taki sínu á kommúnistaríkj-
um Austur-Evrópu, kæmi eng
um öðrum við. Samtímis
héldu Sovétríkin áfram að
útvega vopnin, sem notuð eru
í styrjöldinni í Vietnam og
gera Austurlöndin nær að
pú’ðurtunnu.
Sovétríkin keppa að því að
fara fram úir Bandaríkjunum
hvað snertir kjarnorkuvopn
og að ná betri aðstöðu út í
geimnum í hernaðarlegum

Brezhnev
ÞAÐ er hörkuleg stefna, sem
nú er fylgt af leiðtogunum í
Kreml, þar sem þeir kúga
nágrannaþjóðir sínar og bjóða
heiminum byrginn um að láta
atferli þeirra afskiptalaust.
Er þetta skyndileg breyt-
ing? Ef ferili þeirra manna,
er með völdin fara er kann-
aður, kemur skýringin í Ijós.
Þeir hafa alltaf verið misk-
unnarlausir — og hættulegir
— þegar þeirra eigin hags-
munir voru í hættu. Grein
jT *
Sili*

Kosygin
sú, sem hér fer á eftir, er
þýdd úr bandaríska blaðinu
U. S. News & World Report
og er þar greint frá þeim 11
mönnum, sem sæti eiga í
stjórnmálaráði (politburo)
sovézka kommúnistaflokksins.
Rússland hefur fært hita-
stig kalda stríðsins niður að
frostmarki að nýju.
Á fúeinum vikum hefur
Rússland hemumið Tékkó-
slóvakíu, látið innrásarhótan-
ir fara eins og öldur um
Rúmeníu og Júgóslavíu og
ógnað Vestur-Þýzkalandi. —
Með þessum hætti hefur
Rússland enn einu sinni tek-
ið á sig hættulagan svip.
Stjómarvöldin skýrðu heim
inum frá því með engri tæpi-
Shelest
jafnt sem friðsamlegum til-
gangi, en leggja samtímis
fram óljósar tillögur um af-
vopnun.
Þessari hörkukenndu stefnu
stjórna þeir 11 menn, sem
ráða Sovétríkjunum — með-
limir 11 manna stjórnmála-
ráðs kommúnistaflokks Sovét
ríkjanna. Hverjir eru þessir
menn? Hvers vegna sýna þeir
slíka hörku? Hvaða skýringu
á atferli þeirra nú er unnt að
finna í fortíð þeirra.
Æfisaga þeirra felur í sér
ýms mikilvæg svör:
Flestir þessara 11 manna
gengu í kommúnistaflokkinn
•— og komust þar til metorða
— undir stjóm Jósefs Stalins.
Þeir lifðu blóðugar hreinsan-
ir á tímabilinu 1930—1950 af,
Podgomy
Suslov
en þá kom einræðisherrann
jafnt raunverulegum sem
ímynduðum andstæðingum
sínum fyrir kattamef. Það
voru aðeins dyggustu stuðn-
ingsmenn Stalins, sem lifðu
hreinsanirnar af og komust
áfram.
Flestir þeirra fengu kunn-
áttu sína í því að beita afli
og sýna tvöfeldni í því skyni
að bæla niður andstöðu á
valdatíma Stalins. Þeir voru
notaðir í því skyni að bæla
niður andstöðu fyrir Stalin
innan lögreglunnar, hersins
og kommúnistahreyfingarinn-
ar í heiminum.
Þeir hafa þröngsýn vi'ðhorf
í alþjóðamálum. Þeir vita
ins náði hann að verða full-
trúi í stjómmálaráði flokks-
ins 1948, en missti það sæti
aftur 1952. Síðar varð hann
aftur einn af meðlimum
stjórnmálaráðsins.
Sökum þess að Kosygin
hefur haft meiri samskipti
við stjórnmálamenn frá Vest-
urlöndum en flestir samstarfs
manna hans, hefur Kosygin
oft verið lýst sem „dúfu“. En
í umræðunum í Kreml, sem
voru undanfari innrásarinnar
í Tékkóslóvakíu, var honum
Stalin var leiðbeinandi
núverandi leiðtoga Sovét-
ríkjanna. /
næstum ekkert um Vestur-
lönd og lífið þar. Þá skortir
þá virðingu menntamannsins,
sem Lenin ávann sér, þá lotn
ingu, sem borin var fyrir
Stalin og það alþýðuviðmót,
sem Krúsjeff reyndi að á-
vinna sér bæði heima og er-
lendis.
Shelepin
Þannig eru mennimir, sem
heimurinn verður að fást við.
Hve lengi veit enginn. Þeir
eru afkomendur skrifstofu-
valdsins og þeirrar vélar, sem
Stalin kom á og haldið hefur
heiminum á hættubarmi ár-
um saman.
Ferill þeirra segir sögu
þeirra:
LEONID BREZHNEV er
„fremstur á meðal jafningja"
í hópi þeirra, sem stjóma
Rússlandi, þar sem hann er
aðalritari kommúnistaflokks-
ins. Brezhnev gekk í komm-
únistaflokkinn 1931 og hóf
göngu sína til metorða í
hreinsunum Stalins í Ukra-
inu. í síðari heimsstyrjöldinni
var hann háttsettur embættis-
máður flokksins í hernum. Á
19. flokksþingi kommúnista-
flokksins, sem haldið var
1952 og var síðasta flokks-
þingið undir stjóm Stalins,
var hann gerður að meðlim í
miðstjóm kommúnistaflokks-
ins.
Brezhnev hefur enga raun-
verulega þekkingu á Vestur-
löndum. Öll framkoma hans
og yfirbragð gefa í skyn, að
hann sé harðgerður, íhugull
einstaklingur, sem treysti
engum og trúi engum fyrir
fyrirætluunum sínum.
ALEXEI KOSYGIN, for-
sætisráðherra Sovétríkjanna,
gekk í kommúnistaflokkinn
1927 og var kjörinn í mið-
stjórn flokksins 1939, þá 35
ára gamall. í pólitískum inn-
byrðis deilum Stalinstímabils-
Polyansky
lýst sem einum „viðbjóðsleg-
asta“ Rússanum í kröfum sín
um gagnvart leiðtogum Tékkó
slóvakíu.
NIKOLAI PODGORNY, for
seti Sovétríkjanna, lifði af
hreinsanimar fyrir og eftir
strfð, sem fram fóru í Ukra-
inu og tókst að verða vararit-
ari kommúnistaflokksins í
Ukrainu árið 1953 — árið,
sem Stalin lézt. Hann varð
aðalri-tari þar 1957 og hélt
þeirri stöðu þar til 1963.
Podgomy hlaut orðstír sinn
í flokknum sem fulltrúi Stal-
ins í Ukrainu í því skyrd að
bæla niður óróa þar, en
Ukraina hefur alltaf verið
svæði, sem valdið hefur vald-
höfunum í Moskvu áhyggj-
um.
PJOTR SHELEST hefur
verið í kommúnistaflokknum
Mazurov
að færa til marxistiskra kenni
setninga.
Það sem vitað er um hann,
er ekki einungis það, að hann
lifði af hreinsanir Stalins,
heldur tók hann virkan þátt
í því að framkvæma þær. Á
árunum 1933—1934 aðstoðaði
hann við að framkvæma
hreinsanir innan flokksins
fyrir hönd Stalins á Úral- og
Chernigov-svæðunum. Frá
1944—1946 stjómaði hann
hreinsunum í Lithauen, sem
Sovétríkin höfðu hertekið, og
árið 1956 gegndi hann lykil-
stöðu í því að bæla niður
uppreisnina í Ungverjalandi.
Suslov var einn af þeim, sem
unnu að áróðursherferð Stal-
ins „hatið Vesturlönd" á með-
al sovézku þjóðanna eftir lok
síðari heimsstyrjaldarinnair.
—i
Kirilenko
frá því 1928 og komst einnig
til metorða með því a'ð vinna
sig upp innan valdaklíku
kommúnistaflokksins þar
1963 og tók þá við af Pod-
gomy. Það var undir stjóm
Shelest, sem umfangsmiklar
aðgerðir gegn óánægðum
menntamönnum í Ukrainu
voru framkvæmdar fyrir
skömmu.
MIKHAIL SUSLOV gekk í
flokkinn 1921, er kommún-
istar voru enn að treysta
vald sitt í Rússlandi. Á hann
er oft minnzt sem framúrskar
andi „hugmyndafræðings" í
marxisma, en enginn virðist
vita nákvæmlega, hvað hann
hefur nokkru sinni haft fram
Voronov
Þetta er kaldlyndur, kreddu-
bundinn maður og sagt er, að
jafnvel félagar hans í stjóm-
málaráðinu óttist hann.
ALEXANDER SHELEPIN
var einu sinni starfsmaður
æskulýðsfylkingar kornmún-
listaflokks Sovétríkjanna. —
Hann hefur verið yfirmaður
leynilögreglu Sovétríkjanna
undanfarin ár. Ef hann hefur
einhverja kýmnigáfu til að
bera, þá felur hann hana
vandlega.
DMITRI POLYANSKY,
búnaðarfræðingur áð mennt
var einnig starfsmaður æsku-
lýðsfylkingar kommúnista-
flokksins um skeið, en hann
gekk í flokkinn 1939. Poly-
Framhald á bls. 19
Pelshe