Morgunblaðið - 25.03.1970, Blaðsíða 1

32 SÍÐITR

Palme,
íorsætisráðherra Sviþjóðar.
Koivisto,
forsætisráðherra Finnlands.
Baunsgaard,
forsætisráðherra Danmerkur.
Borten,
forsætisráðherra Noregs.
Finnska stjórnin skrifar ekki undir samningsuppkastið:
Hvað um Nordek?
Norræn samvinna þarf ekki að bíða tjón af, segir Karjalainen
Fyrri niðurstöður í gildi, þótt breytingar
verði gerðar á uppkastinu, segir Lyng
Helsinki, 24. marz. — NTB
FINNSKA ríkisstjórnin á-
kvað á fundi í dag að skrifa
ekki undir samningsuppkast-
ið um Nordek í þeirri mynd,
sem það liggur fyrir nú. —
Ákvörðunin er sögð tekin
með tilliti til þess að sum
hinna Norðurlandanna hafi
áætlanir á prjónunum um að
fá aðild að Efnahagsbanda-
lagi Evrópu og er þar átt við
Danmörku og Noreg.
Upphaflega var ætlunin að
ríkisstjórn Koivisto skrifaði
undir samningsuppkastið, en
léti þeirri ríkisstjórn sem
verður mynduð eftir stjórn-
arskiptin, um að sjá um fram
Póst-
verkfall
að leysast
New York, 24. marz. AP.
ÍITLIT er fyrir, að póstmanna-
verkfallið í Bandaríkjunum sé að
leysast, því að í morgun smeru
bréfberar í Chicago, Detroit og
Fíladelfíu á ný til vinnu sinnar.
Ýmislegt bendir til að úr muni
greiðast .í New York einnig, en
þar vinna 2,500 hermenn að dreif
ingu pósts, að boði Nixons
Bandaríkjaforseta. Þá eru 12 þús
und þjóðvarðliðar reiðubúnir að
koma til aðstoðar, ef þurfa þyk-
ir. —
VertofaMið Ihófst á naiðvikudaig
í fynri vi'ku og hefu.r verið mjög
víðtæikt. MiMjómiir bréfa og
böggla hafa hrúgazt upp þessa
dajga eins og geta má nœrri. —
Nixon forseti saigði í ræðiu sinni
í gær, að hanin iiti svo á að verk-
faillið vaeri ólögftegt með ölHiu.
kvæmd þess. NTB fréttastof-
an segir að yfirlýsingin í dag
hljóti að vera órækt vitni
þess að stjórn Koivisto vilji
láta Nordek-málið allt í
hendur nýju stjórnarinnar.
Athi Karjalainen, utanrík-
isráðherra Finnlands, sagði
eftir að yfirlýsing stjórnar-
innar hafði verið birt, að
ákvörðunin þyrfti alls ekki
að hafa í för með sér að nor-
ræn samvinna biði tjón af.
Ríkisstjórnin hafi verið á
þeirri skoðun að Finnland
Tokyo, 24. marz. AP.
• Sihanouk fursti, hefur
hvatt alla stuðningsmenn í
Kambódíu til að hefja vopn-
aða baráttu gegn núverandi
stjórn landsins, og lofað að
senda þeim vopn og skotfæri.
0 Norður-Vietnam, Viet-
Cong, Kína og Norður-Kórea,
hafa Iýst stuðningi við Sihan
ouk, en Sovétríkin hafa ekk-
ert sagt opinberlega enn sem
komið er.
^ Með stuðningi fyrr-
nefndra aðila, yrði auðvelt
fyrir Sihanouk að leggja
Kambodíu aftur undir sig, ef
hann kærir sig um, ekki sízt
gæti tekið jákvæða afstöðu
til stofnunar norrænnar ráð-
herranefndar. þó svo að Nor-
dek-málið mundi ekki koma
til meðferðar nefndarinnar
um sinn.
Karjalainen saigðd ennfremur
að Finmjar hefðu strax frá byrj-
um látið á sér skilja, að jafn-
skjótt og eitthvert þeirra lamtda,
seim ættd aðild að Nordiek, hæfi
samininigauimleitanir til að kom-
ast inn í Efmahaigsbamdallaig Evr-
ópiu, hlyti það að stöðva aflte
frekard þróum Nordieks. Karja-
laimiem bætti því vi!ð að í uitam-
ríkisimáluim yrðu Finmar að taka
ef hann fær til umráða þá
40 þúsund hermenn Norður-
Vietnam og Viet-Cong, sem
þegar eru í landinu.
Sihanouk er staddur í Peking
og það var þar sem hann birti
fyrrnefnda tilkynningu til
stuðningsmamna sinma. Hann
skoraði á þá að hefja vopnaðan
skæruhernað gegn núverandi
stjórn landsins, og lofaði að
senda þeim vopn, skotfæri og
aðra aðstoð, sem þeir kynnu að
þarfnast. Fjögur kommúnista-
ríki hafa þegar lýst stuðningi
við hann, og með hernaðarað-
stoð frá þeim ætti hann auð-
veldlega að geta náð völdum á
nýjan leik. Um 40 þúsund her-
menn frá Norður-Vietnam og
Viet-Cong, eru þegar í Kam-
ýmisteigt fLeira mieð í reikning-
iinin em samivinmju við hin. Norð-
urlöndin.
Hilmiar Biaunsigaiard, forisiætis-
ráðlhierra Danmjerkjur, siaigða í
kvöld að hann vildd ekki að svo
kommiu máli láta hafa neiitit eft-
ir sér um ákrvörðiun fimmisku
stjómarinmar. Kniud Thomsein,
viðskiptam á 1 aráðlherra Dama,
sagðiist ekki vera umdramdi á
því að finnska ríkisstjómin
vildi láta næstu ríkisstjóm eá@a
síðiasta orðdð í Nordek-málimiu,
þar sem allmiklar breytimgar
hefðu orðið á styrkleika þedrra
flokka, sem eiga aðild að
finmiskju stjóminmd ruú. Thomsien
kvaðlst þó vera þess fullviss að
eimlhiuigur um Nordek væri í
Finmilandi og Finnar hlytu aið
Framhald á bls. 3
bódíu, og ef Sihanouik fær þá
sér til hjálpar, yrði lítið um
varnir af hálfu Kambódíu-
manna.
Þetta er töluverð hugarfars-
breyting hjá furstanum, þvi
fyrst eftir að hann var rekinn
frá völdum, lýsti hann því yfir
að hann væri þar með hættur
afskiptum af stjórnmálum. Telja
stjómmálafræðingar að gest-
gjafar hans í Peking, og vinir
hans í Hanoi, eigi töluverðan
þátt í þessu breytta viðhorfi.
Vestrænir stjórnmálamenn hafa
að vonum miklar áhyggjur af
ástandinu, því þeir telja að ef
Sihamouk nær aftur völdum
með aðstoð herja kommúnista,
verði tæplega að tala um hlut-
leysi Kambódíu framar.
Þeir telja líka svo til öruggt,
að Sihanouk muni reyna að ná
aftur völdum, og megi því búast
við stórátökum í Kambódíu áður
en langt um líður.
Búizt við stórátökum
í Kambódíu bráðlega
Kommúnistar bjóða Sihanouk
að styðja hann til valda
Hvað sögðu þeir um Nordek?
Ummæli forsætisráðherranna og utanríkisráðherra Finna í
viðtölum við Mbl. á Norðurlandaráðsfundinum í Reykjavík
ÞEGAR fínnska rikisstjómin
hefur lýst yfir því að hún
muni ekki undirrita sam-
komulagið um Nordek er for-
vitnilegt að rifja upp umsagn-
ir forsætisráðherra Norður-
landa um Nordek í viðtölum
við Morgunblaðið, er Norður-
landaráðsfundinn var hald-
inn í Reykjavík í febrúar-
byrjun, en Nordek var eitt
aðalmál þess fundar. Mauno
Koivisto, forsætisráðherra
Finna sagðist þá ánægður
með Nordek-samkomulagið,
sem varð á fundi forsætisráð-
herranna og var þá stefnt að
þvi að samningsuppkastinu
yrði lokið fyrir 7. marz. Við
komuna til Helsingfors, sagði
Koivisto hins vegar að mál-
ið væri ekki útkljáð og
Karjalainen utanríkisráðherra
Finna sagði að næsta ríkis-
stjóm í Finnlandi myndi
fjalla um Nordek-samkomu-
lagið, enda kosningar á næst-
unni.
Viið 'kom/u Koiivistö ibill
Keflia'víkuinflíuigvaliniair vair hainin
spuirður að þvd hvorft hanin
væri ániægiðuir mieð Nondiek-
saimikomiuiLaig'ið mieð þeiim fyr-
irvaina, «ð Fiinmair gætiu dinegið
sig til baika, ef Damiir og Norð-
menin gienigju í EBE. Koóvisttio
svanaði:
— Já, við miuiniuim svo týá
hverju fram viniduir. Það eru
ýmisáir óLíkir mögulleilkar fymir
henidii. Sumir hafa taliið að
þessi niannaenia saimivimnia gefi
Nonðunllönidum beltlni, imiögu-
lieiika á að komiast í EfBE.
Aðnir óittaát etMka möguteika
o.s.firv. En þetlta gamguir ágæt-
tega að því 'lleyti, að trútega
er miögullieilki á að tvö tolte-
baradalliög geti verið till, þann-
ig að aininiað vaeni að nokknu
teytd ánnii d hiniu og að hJliuita
uitan váð.
Síðar d viðtallíinu var Koi-
viisto spuirður að því hvort
fimmsku 'kiosiniiinigaininia gaetiu
ékki íhatflt miikil áhmiif á
Ntordak, svo sikamimt umdan
sem þaer vænu. Koiviisto svar-
aði:
— Eftir að við kiomiuim héð-
an miuin þiinigið aðeiinis siltja
tvær viikuir, svo 'að það enu
enigiir möguLeikair á Sllíkiu.
HiiLmar Baumisigaiand, ftonsæt-
isráðlhienra Dama, var spuirður
við sama taelkiifær.i spuinniinig-
arinimar: — TeLjið þér að Fimn
ar veriði heiils huigar mieð í
Nordek? og hainin svairaði:
— Ég væmbi þess faátlteiga
og ég tel rauiniar að svo sié það
ternigt á veg kiomið, að ekkii
komii til máia, að þeir snúi till
ba'kia. Að vísu er miokfcuir f jér-
málateiguir ágneiniimguir enm,
Framhald á bls. 31