Morgunblaðið - 17.09.1970, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, í'IMMTUDAGUR 17. SBPTBMBER 1970
17
=íi
hverjar forsendur eru fyrir
vexti bæjarins. Þar er i
fyrsta lagi bent á, að lend-
ingarskilyrði frá náttúrunnar
hendi eru ekki góð við
Skagafjörð, enda nokkuð
brimasamt. Samt sem áður hef
ur frá alda öðli verið lend-
ingarstaður vifi Sauðárkrók,
og landnámsmenn komu skip
um sínum í Gönguskarðsárós,
en einmitt þar er nú risin
Sauðárkrókshöfn. 1 öðru lagi
er vakin athygli á því, að
bærinn liggur miðsvæðis í
stóru héraði, og er Sauðár-
krókur nú þegar orðinn meg-
in verzlunar- og þjónustustað
ur fyrir Skagafjarðarsýslu.
í þriðja lagi liggur Sauðár-
krókur á krossgötum um-
ferðarlega séð, þar sem Skag-
firðingabraut tengir fram-
fjörðinn. Hegranesvegur
tengir austurbyggð; vegur
beint vestur um Kolhauga-
fjall til Blönduóss getur með
litlum aðgerðum orðið mun
styttri tenging bæjarins við
þjóðveg suður, fyrir utan
það að tengja betur
saman nokkra þéttbýlis-
kjarna, Blönduós, Skaga-
strönd, Sauðárkrók, Hofsós
og Siglufjörð. Fjórði þáttur
krossgötunnar er höfnin, sigl
ingar og flutningar ásjó.
Fimmti þátturinn og ekki sá
veigaminnsti, er flugvöllur
við bæinn, sem nú eru uppi
hugmyndir um að færa til og
stækka verulega, þannig að
hann verði millilandaflugvöll
ur eða varavöllur norðan
lands. Þá er í fjórða lagi
bent á, að menningarkjarni
hefur orðið tii á Sauðár
króki. Skólar utan barna
skóla hafa lengi verið starf
andi þar. Nú er risin gagn
fræðaskólabygging, ákvörð
un hefur verið tekin um iðn
skóla og talið hugsanlegt, að
menntaskóli verði staðsettur
þar síðar. Læknamiðstöð er i
undirbúningi, félagsaðstaða
og leikmennt á sér þar langa
sögu. Aðalstjórn héraðsins,
sýslunefnd, kemur þar sam-
an og sýslumaður og bæjar-
fógeti er þar staðsettur.
Iðnaðarsvæði
í aðalskipulaginu er gert
ráð fyrir tveimur aðaliðnaðar
svæðum á Sauðárkróki og er
þá byggt á meginstefnu Norð
urlandsáætlunar. 1 fyrsta
lagi er gert ráð fyrir iðnað-
arsvæði á Eyrinni norðan
bæjarins og hafnarinnar og
verði þar fiskiðnaður og kjöt
iðnaður. Eru þar þegar tvö
frystihús og sláturhús Kaup-
félags Skagfirðinga. Þar
verða einnig aðrar bygging-
ar og aðstaða í sambandi við
útgerð svo og vörugeymslur
vegna vöruflutninga á sjó.
Þar eru nú í notkun undir
byggingum, akvegum og
bryggjusvæði um 3_5 ha., en
til ráðstöfunar að auki um 13
ha. með væntanlegri land-
aukningu.
Öðrum iðnaði er ætlað að
þróast i iðnaðarhverfi þvi,
sem nú er tekið í notkun
sunnan bæjarins. Þar er nú
ráðstafað lóðum, samtals um
4,5 ha., sem þó engan veginn
eru fullnýttar. Til ráðstöfun-
ar verða, samkvæmt nýja
skipulaginu, um 31 ha. í við-
bót eða iðnaðarsvæði syðra,
alls um 35 hektarar.
1 greinargerðinni kemur
fram, að þegar er risin á
Sauðárkróki mjólkuriðnaður,
trésmíðaverkstæði, vélaverk-
stæði og sútunarverksmiðja
Pantanir liggja fyrir um aðr-
ar iðnaðarlóðir. Þá er ýmis
konar iðnaður utan hins nýja
iðnaðarsvæðis, svo sem verk-
smiðja er framleiðir sokka-
buxur, trésmíðaverkstæði bíla
viðgerðaverkstæði o.fl.
Hafnarsvæðið
1 greinargerð fyrir aðal-
skipulaginu segir svo um
hafnarsvæðið: „Með uppfyll-
ingu þeirri, sem gerð var
1968 og framhaldi hennar suð
ur að ráðgerðum syðri hafn-
argarði, færist afhafnasvæði
hafnarinnar nær bænum,
tengist raunar gamla bæjar-
kjarnanum. Á uppfyllingu
þessari svo og væntanlegri
landaukningu norðan hafnar
með lengingu sandfangara
verður mjög rifleg aðstaða
fyrir vörugeymsluhús og
aðra hafnaraðstöðu. Viðlegu-
pláss skipa stóreykst einnig
frá því, sem nú er. Hafnar-
aðstaða ætti þvi að geta orð-
ið mjög góð.“
V erzlunarhverf i
Þá segir í greinargerðinni
um verzlunarhverfi: „Þar
sem hafnarsvæðinu lýkur við
áætlaðan syðri hafnargarð,
er gert ráð fyrir, að verzl-
unarhverfi bæjarins byrji.
Þar eru þegar flestar verzl-
anir bæjarins i hinum gamla
bæjarhluta og ráðgert, að
verzlunargata sú, Aðalgata
byggist smám saman upp allt
að Faxatorgi. Þessa þróun
þarf samt mjög að styðja. 1
undirbúningi er endurnýjun-
arskipulag fyrir verzlunar-
hverfi og gamla bæ svo og
deiliskipulag fyrir hafnar- og
iðnaðarsvæði."
Menningarhverfi
Þá segir í greinargerðinni
um menningarhverfi: „Menn-
ingarhverfi tekur við þar
sem verzlunarhverfi lýkur
við Faxatorg. Liggur það
meðfram brekkunum og end-
ar með svæði sjúkrahússins
og getur raunar stækkað
nokkuð síðar. Þar eru þegar
menningarstofnanir eins og
bókhlaða, sundhöll, tveir
íþróttavellir, gagnfræðaskóli,
sjúkrahús og læknisbústaður.
Ráðgert er félagsheimili,
hótelbygging iðnskóla,
stækkun gagnfræðaskóla,
heimavistarhús og ýmsar
byggingar á sjúkrahúslóð,
svo sem stækkun sjúkrahúss,
læknabústaðir, hjúkrunar-
kvennabústaðir og ellibústað
ir, einnig aðrar mögulegar
menningarstofnanir."
Umferð
1 greinargerðinni er fjallað
um umferð á Sauðárkróki og
til og frá bænum og segir
þar meðal annars: „Eins og
nú er beinist öll umferð Skag
firðingabrautar inn á Aðal-
götuna og þar með inn í
bæinn miðjan. Þungi og fyrir
ferð hinna stóru flutninga-
bíla frá sveitinni er þegar
orðinn svo yfirþyrmandi í
verzlunargötunni, einu leið-
inni að verzlunarhúsunum og
til hafnarsvæðisins að greini
lega verður ekki við unað
miklu lengur. Með annarri að
komu, strandvegi í jaðri bæj
arins, má leiða slíka þunga-
umferð framhjá miðsvæði bæj
arins. Tengibrauta- og safn-
brautakerfi bæjarins getur
þá orðið sjálfstætt kerfi er
gefur ákveðið umferðamynzt-
ur bæjarbúa i bænum og
beinir umferð að og frá þjóð-
vegakerfinu eftir viður-
kennduin hraðbrautarregl
um.“
Raforkumál
Þá er fjallað um raforku-
mál Sauðárkróks i greinar-
gerð aðalskipulagsins og seg-
ir þar svo: „Gönguskarðsá
var virkjuð 1949. Orkustöðin
er nyrzt í Sauðárkróksbæ.
Orkumagnið er 1064 kílóvött.
Til viðbótar eru þar tvær dís
ilvélar, sem gefa saman 1400
kílóvött, þannig að heildar-
orkumagn er um 2500 kíló-
vött. Rafmagnsmiðlun er
einnig frá orkustöð á Blöndu
ósi, sem er 2000 kílóvött. Aukn
ing rafmagnsnotkunar hefur
orðið 7—10% árlega síðustu
árin á Sauðárkróki aðallega
vegna aukins iðnaðar. Fyrir-
sjáanlegt er, að þörf verður
á aukinni raforku fyrir Sauð
árkrók og allt Norðvestur-
land á næstu árum. I þvi
skyni að finna viðeigandi
lausn á því máli, var í desem
ber 1968 stofnuð Raforku
málanefnd Norðvesturlands
skipuð fulltrúum úr Skaga-
firði og Austur- og Vestur-
Húnavatnssýslum. Að frum-
kvæði nefndarinnar var lagt
fram á Alþingi 1969, frum-
varp til laga um stofnun sam-
eignafélags fyrrgreindra að-
ila og ríkisstjórnarinnar, er
nefnist Norð-Vesturjandsvirkj
Loftmynd af Sauðárkróki.
un. í frumvarpinu er gert
ráð fyrir, að Norð-Vesturlands
virkjun taki að sér orkuöfl-
un fyrir Húnavatns- og
Skagafjarðarsýslur með þeim
orkuverum, sem þegar eru til
á þessu svæði, svo og að ráð-
ast í nýja vatnsvirkjun í
Svartá í Skagafirði og er
tæknilegur undirbúningur
Svartárvirkjunar nú á loka-
stigi. Svartá er talin gefa
3.500 — 4.000 kílóvött. Sam-
anlögð orka með áðurnefnd-
um 2.500 kílóvöttum mun því
verða um 6.000 kílóvött."