Morgunblaðið - 30.10.1971, Blaðsíða 17

Morgunblaðið - 30.10.1971, Blaðsíða 17
MORGUNBLA.ÐIÐ, LAUGARDAGUR 30. OKTÓBER 1971 17 Aðalsteinn Eiríksson námsstjóri sjötugur 1 DAG á AðalsteLnn Eiríksson, námsstjóri, sjötugsafmœli. Hann er fæddur að Krossavik I Þistilfirði 30. okt. 1901. For- eldrar hans voru hjónin Páll Eirikur Pálsson og Kristin Jóns- dóttir frá Steinkirkju í Fnjóska- dal, mikil dugnaðar- og myndar- hjón, er þá bjuggu í Krossavik. Fluttust þau nokkru siðar til Þórshafnar á Langanesi, þar sem þau komu upp stórum og gjörvu- legurn barnahóp. Var á orði haft hve frábær- lega Kristín hefði annazt heim- ili sitt og fjölskyldu, þrátt fyrir þröngan efnahag, enda mun hún hafa verið greind kona og mikil- hæf. — 1 æsku dvaldist Aðal- steinn um margra ára skeið að Holti í Þistilfirði hjá hinum þekktu ágætishjónum, Kristjáni Þórarinssyni frá Laxárdal og Ingiríði Árnadóttur frá Gunn- — Lækna- miðstöð Framh. af bls. 12 iðjan á Egilsstöðum um þær, en byggingameistari er Ástráð ur Magnússon. 1 forsvari fyrir heimamönnum hefur verið Helgi Gíslason, oddviti Fella- hrepps og vegaverkstjóri á Hér aði, en Jóncis Pétursson, fyrr- um alþingismaður hefur einnig látið málið mjög til sín taka. Reynir Vilhjálmsson garðarki- tekt hefur skipulagt umhverfi lóðar. Verkfræðingar eru Verk fræðistofa Sigurðar Thorodd- sens s.f. og Sigurður Halldórs- son, rafmagnsverkfræðingur. Staðsetning læknamiðstöðv- arinnar á Egilsstöðum er á ás- brúninni við Gálgás. Þaðan er útsýni fagurt vestur yfir akra og engi Egilsstaða tii Lagar- fljóts og upp Hérað til Snæ- fells. Þaðan sést til allra helztu aðkomuleiða kauptúns- ins, þjóðveganna og flugvallar ins. Læknamiðstöðin er mjög miðsvæðis og verður enn meir, þegar byggðin vex áfram til norðurs eins og ráð er fyrir gert. Þá er læknamiðstöðin fjarri öllum skarkala og háv- aða. arsstöðum. Minnist Aðalsteinn ávallt þessara mætu hjóna með kærleika og þakkarhug. Þegar í æsku munu þau áform hafa vaknað I huga Aðal- steins að leita út fyrir heima- hagana tii náms og Skólagöngu. Rættist sá draumur hans er hann haustið 1919 settist I Eiða- skóla, þar sem hann stundaði nám um 2ja vetra skeið. Skóla- stjóri þar var þá Ásmundur Guðmundsson, síðar biskup, sem mun hafa hvatt Aðalstein til frekara framhaldsnáms. Mun hugur Aðalsteins frá ungum aldri hafa sérstaklega beinzt að þvi að ljúka kennaranámi, enda hafði hann eftir dvöl sína á Eið- um starfað við bamakennslu í heimabyggð sinni um eins vetr- ar skeið. Settist hann því i Kenn araskólann og lauk prófi þaðan vorið 1924. Sama sumar ferðaðist hann til Norðurlanda, til þess að kynna sér þær nýjungar I skólamálum, sem þá voru efst á baugi hjá þessum frændþjóðum vorum. Eftir heimkomuna gerðist hann kennari hér í Reykjavík um 10 ára skeið. — Árið 1934 var hann skipaður skólastjóri við nýstofn- aðan barna- og héraðsskóla í Reykjanesi i Norður-lsafjarðar- sýslu. 1 raun og veru var það á eng- an hátt auðvelt hlutverk, því þar þurfti að byggja allt upp frá grunni, skóla, heimavist og kennarabústaði jafnframt því að koma skólastarfinu í fastar skorður. En fyrst og fremst þurfti að útvega fé og samræma og sam- eina átök sýslu.og hreppa, er að skólanum stóðu, svo unnt væri að ráðast í þær framkvæmdir er brýnastar voru. En á þessum árum var víðast hvar þröngt í búi hjá hreppum og sýslum landsins. Saga skólans frá þessum ár- um verður ekki rakin hér, en hins er skylt að geta, að með frá- bærum dugnaði, lagni og fyrir- hyggju tókst Aðalsteini að sigra þá örðugleika, sem við þurfti að glíma, svo að skólinn gat tekið til starfa þegar á fyrsta ári. — Frá upphafi var mikil aðsókn að Reykjanesskólanum og fór vaxandi með ári hverju, enda átti skólinn þvi láni að fagna að eiga á að skipa samhentu og völdu kennaraliði. Á þessum fyrstu starfsárum skólans þurfti, sakir húsnæðis- skorts og þrengsla, að skipta námstímanum miUi barnaskól- ans og unglingafræðslunnar. Engu að siður er það staðreynd að námsárangur varð mjög góð- ur í báðum deildum. Þetta munu gamlir nemendur skólans þekkja og staðfesta. Enda hefir reynsla allra tíma sannað það, að námsárangur fer ávallt fyrst og fremst eftir þeim áhuga sem kennurum tekst að vekja hjá nemendum sínúm. Undir stjórn og handleiðslu Aðalsteins varð Reykjanesskól- inn menningarmiðstöð héraðsins í víðtækum skilningi. Jafnframt bóklegu og verk- legu námi var lögð sérstök áherzla á það að nemendur temdu sér reglusemi, snyrti- mennsku og prúðmannlega fram- komu. Með stofnun skólans bár- ust einnig nýir og ferskir straum ar um héraðið. Reykjanes varð frá upphafi miðstöð i félagslífi Djúpsins, þar voru haldnir þing- málafundir, héraðsþing og al- mennar samkomur. Á skólastjóraheimilinu stóðu jafnan opnar dyr þar sem hér- aðsbúar nutu alúðar, risnu og hvers konar fyrirgreiðslu hjá skólastjóranum og konu hans, frú Bjarnveigu Ingimundardótt- ur. Árið 1944 fluttust Aðalsteinn og fjölskylda hans til Reykja- víkur. Starfaði hann þá um nokkurt skeið á skrifstofu fræðslumálastjóra. Hafði honum, meðan hann dvaldi vestra, verið falið námsstjórastarf varðandi bamafræðslu á Vesturlandi. Árið 1949 var hann skipaður forstöðu- maður Skólaeftirlitsins og jafn- framt var honum falin umsjón með fjármálum og eignum hér- aðs- og gagnfræðaskólanna, auk námsstjórastarfsins. Er það margþætta og vanda- sama starf hans alþjóð svo kunn- - KVIKMYNDIR Framhald af bls. 14 ar svona samkvæmi, en mér er ekkert um þau gefið. Hvað mig snertir þá er ég venjulega negldur einhvers staðar úti í horni af einhverjum spekingnum og get ómögulega losnað — þetta er mín reynsla af hanastélssamkvæmum. Nei, þá vil ég frekar vera heima og lesa í bök.“ Hann veit ekkert skemmtilegra en sitja úti í horni á laugardags- og sunnudagseftirmiðdögum við lestur. End urminningar Georges Browns voru ,skemmtilegar“ og endurminningar Krúsjeffs „athyglisverðar". Hann hefur mikinn áhuga á opinberun hvers kyns mála sem áður voru ekki á allra vit- orði. Hann berst heldur ekki mikið á í klœðaburði. Gengur alltaf í bláum eða gráum fötum, hvitri skyrtu með dökk- blátt bindi. Hann veldur jafnan von- brigðum þeim mönnum, sem halda að meiriháttar listamaður hljóti að vera framúrstefnumaður i klæðnaði eða fram komu. Hann er munaðarseggur á vín — þó drekkur hann aldrei nema tvö glös á dag og reykir sama fjölda vindla. Eini munaðurinn sem hann virðist veita sér, er eldhúsið á heimili hans — það er eins fuHkomið og það getur orðið. Kona hans, Alma Reville, höfundur ýmissa kvikmyndahandrita, annast mat argerðina — Hitchcook sér um uppþvott inn. Daglegt Hf hans minnir helzt á klausturlifnað, enda hefur hann látið svo um mælt, að hann hefði gjarnan viljað verða nunna! Hann lætur sig engu skipta kvik- myndagagnrýnendur eða viðbrögð þeirra við myndum hans. „Það er ein- kennilegt hversu seinir þeir eru yfir- leitt að taka við sér hvað myndir min- ar áhrærir“, segir hann. „Þeir létu sér fyrst fátt um „Psycho" finnast — nú kalla þeir það sígilt verk. Ég skil þetta ekki — hv-ers vegna sjá þeir ekki gæði myndarinnar strax. Það tekur þá venju lega ár — þeir horfa á myndina á nýj- an leik og sjá þá skyndilega tClM aðra mynd. Þannig var um „To Catch a Thief“ og ekki vakti „Rebecca" neina hrifningu í upphafi, þótt hún hlyti síðar Óskarinn sem bezta mynd ársins. Eftirlætismynd Hitchcocks sjálfs er „Trouble with Harry", sem hann gerði 1956 með Shirley MacLaine og Edrnund Gwenn í aðalhlutverkum. „Þar var þessi þurra kímni sem ég dái. Að vísu var hún kannski einum of tvíræð. Kímnin hefði mátt vera beinskeyttari." Um aðra leikstjóra vorra tíma segir h£inn: „Ég er hriflnn af örfáum leik- stjórum. Til að mynda þykir mér gaman af þessum nostursömu smáatriðum í end urminningamyndum Truffauts (Háskóla bió sýndi þá síðustu „Hættur hjóna- bandsins" fyrir skömmu) og eins þykir mér Bunuel athyglisverður. Hann beitir engum breilum." Hins vegar er hann lítt hrifinn af bandarískum kvikmyndum, sem mest umtal hafa vakið síðustu árin. „Love Story vekur upp gamaldags til- finningavæmni. Mér fellur hún ekki.“ Og um Easy Rider: „Hún segir bara frá tveimur dópistum sem leita Ameriku á röngum slóðum.“ ugt, að þarflaust er að rekja það nánar. Þó má geta þess að Aðal- steinn hefir samið allmörg frum- vörp og reglugerðir um kennslu mál og gert tillögur og samn- inga varðandi stofnun nýrra skólasetra. Aðalsteinn hefir alltaf verið mikill starfsmaður. Hann er einn þeirra, sem ekki geta hugsað sér að sitja auðum höndum. Skrif- stofustörf hans og bókhald bera augljóst vitni um nákvæmni hans, elju og vandvirkni. Aðalsteinn er í hvivetna mik- ill drengskaparmaður, hreinskil- inn og heill í orði og athöfn. Þá er hann einnig tryggur vinur, skapfastur og einlægur. Hann myndar sér jafnan rökstuddar skoðanir í hverju máli og fer ekki í launkofa með álit sitt, við hvern sem hann ræðir. I hópi vina sinna er hann manna glað- astur, enda er hann „humoristi" sem kann að skemmta gestum sínum með góðlátlegri kímni. Hann er einnig minnugur jafnt á fornan fróðleik og hitt sem vekur bros og kætir lund. — Eins og áður er getið er Aðal- steinn kvæntur Bjarnveigu Síg- ríði Ingimundardóttur, hinni ágætustu og mikilhæfustu konu. Heimili þeirra hefir ávallt bor- ið vitni um smekkvísi, snyrti- mennsku og fagra heimilisháttu, enda jafnan reynzt hlýr arinn vinum jafnt sem vandamönnum. Munu þeir einnig margir bæði fyrr og síðar, sem hafa reynt veglyndi þeirra hjóna og hjálp- arlund. Þeim Aðalsteini og Bjarnveigu hefir orðið fimm barna auðið, eru þau: Auður, gift Ásgeiri Valdimars- syni, verkfræðingi i Reykjavik, Páll, kennari, f\'rr skólastjórí Reykjanesskólans, kvæntur Guð- rúnu Hafsteinsdóttur, búsettur að Bjarkarholti í Mosfellssveit, Þór, verkfræðingur, kvæntur Önnu Brynjólfsdóttur, búsettur í Reykjavík, Halla, gift Sveini Þórarinssyni, bónda að Kolsholti í Flóa og Helga Maria, gift Magnúsi Ingólfssyni tryggingafræðingi á Egilsstöðum. Eftir mikinn og merkan starfsferil hefir Aðalsteinn nú dregið sig í hlé frá opinberum störfum og sezt að á fögru býli þeirra hjóna að Bjarkarholti í Mosfellssveit. Þrátt fyrir það er starfsþrek hans óbilað og mun hann sem áður finna viðfangs- efni að vinna að og glíma við. Á þessum tímamótum i ævi Aðalsteins námsstjóra sendum við hjónin og fjölskylda okkar honum, konu hans og skylduliði einlægar árnaðaróskir og þökk- um honum trausta vináttu og hlýhug frá fyrstu kynningu, jafnframt því sem við biðjum honum og ástvinum hans far- sældar og blessunar um ókomin ár. Þorsteinn Jóhannesson. Ólafur Guðmundsson frá Nesi, 75 ára ER ég var að alast upp á Sel- tjamiaTnesi, var Nes við Seltjöm talið höfuðból. Hvort tveggja vair, að jörðin var ein hin stærsta í hreppnum, og einnig hitt, að þar var mannmargt að jafnaði. Að Nesi var tvíbýli. Á vestari hlutanum (er var hinn stærri) bjuggu fyrir og eftÍT aldamótin síðustu hjónin Guðmundur Ein- ansson og Kristín Ólafsdóttir með bömum sínum og miklu hjúaliði. Voru umsvif mikil, bæði við útgerð og landbúskap. — Guðmundur drukknaði í apríl 1906, tæpl. 48 ára að aldri, en Kristín lifði til 1945, og varð um 85 ára gömul. Þau hjón voru alkunn að rausn og höfðingsskap (í þess orðs beztu merkingu). Böm þeirra voru 9, 5 stúlkur og 4 drengir, öll vel gefin og dug- leg. Ólafur er fæddur að Nesi 27. okt. 1896. Hann var sá eini bræðranna er einungis lagði bú- störfin fyrir sig, tveir eldri bræðumir urðu sjómenin (skip- stjórar á togurum), og einn — sá yngsti — lögfræðingur. Ólafur fór í bændasfcólann á Hvanneyri, útskrifaðist þaðan sem búfræðinigur, eftir tveggja vetra nám. Eftir það hafði hann umsjón með búi móður sinnar, meðan hennar naut við, en við lát hennar var jörð og bú selt, og sneri Ólafur sér þá að annarri atvinnu. Síðast vann hann í hraðfrystihúsi, þar til heilsa hans bilaði fyrir um 3 árum. Nú er hanin vistmaður á Hrafnistu. Mér er sérstök ánægja að mimnast Ólafs vinar míns á þes®- um tímamótum í ævi hans, því bernskuminningar mínar eru bundnar við Nesheimilið og yngi systkinin þar, þá var himnar saklausu bernskugleði notið í ríkum mæli. Ég vil svo óska Ólafi allrar blessunar, og vona að hann megi njóta velsældar og heilbrigði á ævikveldinu. Jóh. Eiríksson, Tilboð óskast í fólksbifreiðar: 7 manna Volkswagen, 6 manna Pickup er verða sýndar að Grensásvegí 9 miðvikudaginn 3. nóv. kl. 12—3. Tilboðin verða opnuð i skrifstofu vorri kl. 5. SÖLUNEFND VARNARLIÐSEIGNA r

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.