Morgunblaðið - 04.11.1971, Page 3

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 4. NÓVEMBER 1971
3
Handritafundurinn í Munchen:
Ósegjanlegur fengur
segir þ j óðsk j alavörður
Þjóðsaga lætur filma og gera
*
vinnuhandrit fyrir Islendinga
— ÞAÐ er ósegjanlegur feng-
ur að hafa fengið þetta
prentsmiðjuhandrit í hendur,
sagði Bjami Vilhjálmsson
þjóðskjalavörður við frétta-
menn, er hann skýrði þeim
frá fundi á prentsmiðjuhand-
riti að Þjóðsagnasafni Jóns
Ámasonar, sem komið hefur
í leitimar suður í Múnchen
í Þýzkalandi. Þar las Konrad
Maurer prófarkir að þjóð-
sagnaútgáfunni á sánum tíma
og hefur handritið þvi lent
hjá honum, en hluti af hand-
ritinu hefur farið aftur heim
til íslands. — Nú er þetta allt
komið í leitimar, sagði Bjarni.
Ákveðið hefur verið að láta
gera mikrofilmu af öllu hand-
ritinu, og síðan verða gerð
af henni svokölluð Xerox-
ljósrit fræðimönnum til hægð
arauka. Hefur Hafsteinn Guð-
mundsson, prentsmiðjustjóri,
boðizt til að greiða ailan
kostnað við gerð þessara
mynda, sem ættu að geta orð-
ið varanlegt og gott vinnu-
handrit. Sagði Hafsteinn við
blaðamenn að lesendur þjóð-
sagna hefðu sýnt þjóðsögum
Jóns Ámasonar svo mikla
ræktarsemi, að fyrirtækið
Þjóðsaga hefði seit þær stöð-
ugt i 17 ár og það m.a. hjálp-
að til við að byggja verk-
smiðjuhús fyrir fyrirtækið á
Seltjarnarnesi. Því fyndist.
honum að fólkið sem kaupir
sögumar og les eigi það skil-
ið frá hendi Þjóðsögu að þess
sé minnzt með því að fyrir-
tækið láti filma þessi hand-
rit.
Tildrög þess að þjóðsagna-
handritið fannst er sem hér
segir, skv. uppiýsingum
Bjama Vilhjálmssonar:
Þegar þeir Bjami Vil-
hjálmsson núverandi þjóð-
skjalavörður og Árni Böðv-
arsson cand. mag. unnu að
útgáfu hins merka þjóðsagna-
og ævintýreisafns Jóns Áma-
sonar, héldu þeír spumum
fyrir 5 Miinchen og Oxford
um prentsmiðjuhandrit Jóns
Ámasonar að Islenzkum þjóð-
sögum og ævintýram, sem
út komu í tveimur bindum
í fyrsta sinni í Leipzig á ár-
unum 1862—1864. Ekki bar
þessi leit neinn árangur þá,
en fyrir nokkru varð þýzkur
fræðimaður, búsettur hér á
landi, frú Claudia Daviðsson,
þess vísari, að einhver ís-
lenzk þjóðsagnahandrit og
e.t.v. fleiri heimildir varðandi
söfnun og útgáfu islenzkra
þjóðsagna og ævintýra frá
19. öld væru í Bayerische
Staatsbibliothek í Miinchen.
Hún gerði íslenzkum fræði-
mönnum viðvart, og varð það
að ráði, að Bjami Viihjálms-
son fór til Múnchen í októ-
ber og dvaldist þar nokkra
daga til að athuga þetta mál
nánar. Komst hann að raun
um að í Bayerische Staats-
bibliothek var allt prent-
smiðjuhandrit Jóns Ámason-
ar að Islenzkum þjóðsögum
og ævintýrum, nema sá hluti
Framhald á bls. 21
VIÐ ERUM í FARARBRODDI
í LITUÐUM OG MALUDUM HÚSGÖGNUM
FRAMVEOIS ER OPIÐ
Á FÖSTUDÖGUM TIL KL. 10
Vörumarkaðurinnhf.
ÁRMÚLA 1 A - REYKJAVÍK - SÍMI 81680
STAKSTEIMAR
„Það væri þá
háð, en eigi lof “
Einherji, blað Framsöknar-
nianna í Norðurlandskjördæmi
eystra, hefur ávallt talið sig sér-
legt niálgagn núverandi forsætis-
ráðherra. Það var því ekki nema
að vonum, að skriffinnar þess
tækju penna sina fram, er
vinstri stjórnin var mynduð og
Iýstu ágæti hennar og forsætis-
ráðherra. Þótti þeim að vonum
mikið til um, að stjórnarmynd-
unin skyldi takast: „Þegar hnút-
ar reyndust erfiðir, knúði Ólaf-
ur ekki um of á, heldur gaf ráð-
rúm til að jafna mál og ieita
nýrra leiða. Þegar málefnasamn-
ingur var í höfn, hófst verka-
skipting ráðherra, en ekki fyrr,
og þá sást, er á reyndi, að Ólaf-
ur hafði bæði hörku og sveigjan-
leika til þess að knýja fram úr-
slit á réttum stimdum.
Að sjálfsögðu væri þó órétt-
mætt að eigna honum einum,
hve farsællega tókst til um alla
þessa örðugu samninga. Með
honum voru af hálfu Framsókn-
armanna afbragðsmenn, en Ólaf-
ur kann líka öðruni betur að
láta aðra njóta sín í sam-
starfi."
Og skyldi raunar engan undra,
þótt svo sé, slíkum kostum sem
Ólafur þessi er búinn:
„Ólafur Jóhannesson á að baki
óvenjulega heilsteyptan og á-
fallalausan starfs- og stjórn-
málaferil, sem ber vitni sterkri
skapgerð og þeim mannkostum,
sem nýtast því betur, sem meira
reynir á þá. Gerhygli hans hef-
ur jafnan verið við brugðið, hóf-
semi í dómgirni, réttsýni og
hreinskilinni mannlund. Mikil
og fjölþætt stjórnmálaþekking
hans og reynsla eru honum
mikils virði, en þó munu þeir
mannkostir, sem áður voru
nefndir, hafa orðið honum meiri
styrkur v'ið að tengja saman
þræðina og laða saman ólik
sjónarmið við stjórnarmyndun-
ina, og þeir eru einnig likleg-
astir til þess að halda farsællega
um stjórnvöl, svo að ríkisstjórn-
in verði starfhæf og samhent og
fær um að jafna þau ágreinings-
mál, sem upp koma.“
Við lestur sem þennan, fer
ekki hjá þvi, að mönnum verði
hugsað til þess, er Snorri
Sturluson sagði í Prologus
Heimskringlu, er hann fjallaði
um konungakvæði: „En þáð er
háttur skálda að lofa þann mest,
er þá eru þeir fyrir, en enginn
mundi það þora að segja sjálf-
um honum, þau verk hans, er
ailir þeir, er heyrðu, vissu, að
hégómi væri og skrök, og svo
sjálfur hann. Það væri þá háð,
en eigi lof.“
Þessi orð hins mikla sagnarit-
ara eiga ekki síður við nví en þá,
að oflof er háð en eigi lof. En
hitt kann að orka tvímælis, hvort
öll hirðskáld nútímans séu þeim
kostum búin, sem áður var, að
rata þar hinn gullna meðalveg,
þegar þau vilja róma höfðingja
sína. Um það verður hver að
dæma fyrir sig.
En undir það skal hins vegar
tekið, sem sagt er, að „Ólafur
kann lika öðrum betur að láta
aðra njóta sín í samstarfi", ef
með þessum orðum er að því
ýjað, hvernig kommúnistum hef-
ur verið leyft að njóta sín, með
því að stöðugt er undan þeim
látið, en ókunnugt, að þeir hafi
hopað í neinu.
LESIÐ

■*
<