Morgunblaðið - 04.11.1971, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 4. NÓVEMBER 1971
23
Kosningrar til þjóðþingrsins í Egyptalandi liafa verið mikið hita-
inál og baráttan um þingsætin hefur orðið a.m.k. þremur
þingrmönnum að bana. Þessi mynd var tekin i siðustu kosning-
um, þegar forsætisráðberrann, dr. Malimoud Fawzi greiddi at-
kvæði. Þá voru 1660 frambjó ðendur til 338 sæta á þingrinu,
sem skipað er 360 fulltrúum. I kosningrunum sem haldnar
voru í grær áttu kjósendur að veija 232 fulltrúa úr hópi 464
frambjóðenda.
Egyptar kjósa
Kaíró, 3. október, AP.
EGYPTAR gengu til kosninga í
dag, ýmsir í fimmta skipti á
tveimur mánuðum, ogr kusu
nýja þingfulltrúa eftir harða
kosningabaráttu, sem þegar hef-
ur kostað þrjú mannslíf.
Maður mokkur var skotinn til
bana í pólitískum mótmælaað-
gerðum í bæraum Manzla í gær,
að sögn stjórnarblaða. Tveir
bændur biðu bama í óeirðum í
þorpinu Beiala vegna kosnirag-
antnia. Eimn fraimbjóðandi, full-
trúi í miðstjórn Arabíska sósíal-
istasamlbandsiins, dó úr hjarta-
— Laxá
Framh. af bls. 32
þann áfanga, sem nú er unnið að
í Laxá, verða fnefoari viirfojunar-
framkvæmdir baninaðar.
2. Gamla virkjunin í Laxá
ákal lögð niður.
3. Ef lífeðlisfræðilegar ramn-
sóiknir leiða í Ijós, að sú virkj-
un, sem mú er unnið að, hafi ein-
hver áhrif á dýralíf árimmar eða
torveldi laxaræfot í Efri-I.axá,
skuli hún lögð niður.
4. Baráttukostnaður landeig-
enida vegna Laxármálsins greið-
ist úr ríkissjóði.
5. Ríkið kosti laxastiga fram
hjá virkjununum í Laxá.
6. Eigniairnámi verði aldrei
beitt gegn félagsmömnum land-
eigendafélagsins.
7. Lanideigendur gkuli falla
frá lögbannsaðgerðum gegn
framiangreindum tilslöfounium af
hálfu Laxárvirkjunarstjórmiar.
— Tap
Framhahl af bls. 32.
eðlilegam háibt, er uim tvær leiðir
að ve'lja. Fyrri leiðim ©r sú að
halda áfram að tryggja bila á
allt of liágum iðigjöldum og fljóta
þannig að feigðarósi. Liklegt er,
að fél'öigin gætu haldið áfram um
nokkurt sikcið, su.m e. t. v. þrjú
til fjögur ár, ömnur miklu
skemur. Him leiðin er sú, að
félögin ski'li aftur leyfi til þess
að reka þessa tryggimgagrein og
hætti þes'suim viðskiptium."
f yfiriiti uim þróun uimferðar-
mála í gireimimni, kemur fram,
að 1967 og 1968 fækkar umferð-
arslysiuim í lamdimu á móti stöð-
ugri fjölgun önnur ár. Rekur
Ólafur ástæður þessa tiil um-
ferðarfræðslu þeirrair, sem sett
var í ganig vegma gildistöfou
hægri umferðar. Um umferðar-
ráð, sem stofnað var til fram-
haldis á starfi Fraimkvæmda-
nefmdar hægri umferðar, segir
greiinarhöfumdur m. a.: „Ráðið
hefur al'la tíð verið hálfgerð
hornreka í rikiskerfimiu og þrátt
fyrir að tekjur ri'kisins af um-
ferð hafi farið stöðugt hækkandi
og lamigt fram úr áætlunum, hef-
ur fjárveitinigavaldið ekki talið
sig geta varið neinu teljandi
fjármagni til þessarar mikilvægu
stofnunar."
siagi eftir kosniingaleiðangur, að
sögn blaðanna.
í dag er kosið urn þingsæti
þar sem of margir fraimbjóðend-
ur voru í fyrri umferð þimgkosn-
inganina, þanmig að enginm náði
kjöri. í einu kjördæmi voru 27
menm í framfooði, en alls kepptu
1.660 framlbjóðendur um 338
þinigsæti í fyrri umferð kosning-
anna. 1 kosnimgunum í dag eiga
kjósendur að kjósa 232 þing-
menn, en frambjóðendur eru
464.
— Einvígið
Framhald af bls. 32.
inssonar, forseta Skáksam-
bands íslands við Morgun-
blaðið í gær.
Guðmundur G. Þórarinsson
skýrði ennfremur svo frá, að
þegar kandidatamótið svo-
nefnda hófst, hefði stjórn
Skáksambands Islands sent
FIDE bréf og boðizt til þess
að kanna möguleika á þvi að
halda eitt einvígið á fslandi.
Hafði Skáksambandið sérstak
an áhuga á einvíginu Fischer
— Larsen, en hélt einnig opn
um möguleikum fyrir önnur
einvígi heimsmeistarakeppn-
innar. Svar FIDE var á þá
leið, að þegar væri langur bið
listi landa, sem vildu sjá um
það einvígi.
Nú, þegar ljóst er orðið, að
heimsmeistaraeinvígið verður
milli Fischers og Spasskys er
ekki endilega vist, að teflt
verði í Sovétríkjunum eins og
í öllum öðrum heimsmeistara-
einvígjum á undanförnum ára
tugum. Því hefur stjórn Skák
saimbands fslands tekið upp
málið að nýju. Samkvæmt lög
um FIDE hefur sú þjóð, sem
á annan keppandann í heims-
meistaraeinviginu rétt til þess
að halda helming einvígisins
1 sínu landi og samkvæmt því
ætti annar helmingur einvígis
ins að fara fram í Bandaríkj-
unum en hinn helmingurinn í
Sovétríkjunum.
Fischer hefur hins vegar
tekið það skýrt fram, að hann
muni ekki tefla í Sovétríkjun
um. Þess vegna virðist sú leið
blasa við, að samið verði um
keppnisstað utan heimalanda
keppendanna og vafalaust
verður hinn endanlegi keppn
isstaður i landi, sem þeir geta
báðir sætt sig við. FIDE legg
ur fyrir þá öll boð, sem inn
koma og það er raunverulega
þeirra að koma sér saman um
keppnisstaðinn.
Með tilliti til þessa leitar
FIDE nú að heppilegum móts-
stað og hefur ritað öllum að-
ildarlöndum sínum bréf. í
þessu bréfi er í fyrsta lagi
spurt um, með hvaða kjörum
viðkomandi land vilji halda
einvigið, en jafnframit eru
gefin upp skilyrði, sem upp-
fylla þarf. Til dæmis eru
mjög ströng skilyrði um lýs-
ingu á keppnisstað, um sér
staka gólfábreiðu, þannig að
skóhljóð heyrist ekki auk ó-
tal margs fleira. Þannig mega
áhorfendur ekki hafa með sér
vasatöfl í áhorfendasal.
Skáksamband íslands kann-
ar nú fjárhagslegan grund-
völl þess, að einvígið verði
haldið hér. Er áhugi hér fyrir
þessu geysimikill, en kostnað
ur er það mikilil, að óhugsandi
er fyrir Skáksambandið að
ráðast í þetta nema að hafa
einhvern fjárhagslegan bak-
hjarl.
— Islendingar verja örugg-
lega milljónum til þess að aug
lýsa land sitt, sagði Guðmund
ur G. Þórarinssorr — og oft
er rætt um að fá hingað ráð-
stefnur og laða hingað ferða-
mannastraum. Ef heims-
meistaraeinvigið í skák yrði
baldið hér, yrði ísland og
Reykjavík stöðugt í heims-
fréttunuim í tvo mánuði og at
hygli allra ská'kunnenda
myndi beinast að Islandi. Með
tilliti til þessa væri það ekki
óeðliiegt að kosta talsverðu fé
til, svo að einvígið yrði haldið
hér, en hins vegar engan veg
inn vist, að tap yrði á ein-
víginu.
Guðmundur gat þess, að
landið, sem heldur einvigið,
verður að leggja til verðlaun
og sjá fyrir fararfoostnaði og
uppihaldi keppendanna og að
stoðarmanna þeirra. Verðlaun
in í slíku einv.ígi hljóta að
sjálfsögðu að vera mjög há.
Til dæmis voru verðlaunin í
einvígi Petrosjans og Fischers
samanlagt um 1,1 millj. fcr.
Búast má við, að. mikill
fjöldi útlendiniga, fyrst og
fremst fréttamenn og skák-
áhugamenn, komi til íslands
til þess að vera viðstaddir
heimsmeistaraeinvigið, verði
það haldið hér. Síðan 1948 hafa
það álltaf verið Sovétmenn,
sem keppt hafla um heims-
meistaratitilinn, svo að þetta
verður sögulegur atburður,
ekki hvað sizt, ef Sovétmenn
glata nú heimsmeistaratign-
inni. Einvígið verður 24 skák-
ir, svo framariega sem annar
hvor keppandinn verður ekki
búinn að vinna það fyrr —
(Spassky 12 vinningar til þess
að halda heimsmeistaratitlin-
um, Fischer 12% vinning til
þess að vinna bann) . Fer ein
vígið fram á þeim tima, apríl
—maí, þegar ferðamannatím-
inn er tiltölulega daufur.
Guðmundur G. Þórarinsson
kvaðst líta svo á, að íslenzka
skákhreyfingin hafi mikla
reynslu í því að skipuleggja
og halda hér alþjóðleg skák-
mót. Skáksamband íslands og
Taflfélag Reykjavíkur halda
hér alþjóðlegt skákmót ann-
að hvert ár og nú í febrúar
verður hér alþjóðlegt skák-
mót. I sumar var hér Skák-
þing Norðurianda, þannig að
skáklíf hér stendur með mikl
um blóma. Allir erlendu kepp
endurnir á síðasta alþjóða-
skákmóti hér, sem haldið var
fyrir tveimur árum tæpum,
rómuðu mjög alla skipulagn
ingu og aðbúnað og nú hefur
það komið fram í skákblöðum
og tímaritum á Norðurlönd-
um, að keppendur þaðan töldu
framkvæmd Norðurianda-
mótsins alla til fyrirmyndar.
Stjórn Skáksambandsins
veltir nú fyrir sér hugsanleg-
um keppnisstað fyrir heims-
meistaraeinvígið, en erfitt
yrði að fá nægilega stórt hús.
Er hljóðburður sennilega of
mikill í Laugardalshöllinni, en
Háskólabíó sennilega helzt til
lítið.
Á einvíginu Fischer Petro
sjan í Buenos Aires voru að
meðaltali 1500 áhorfendur. Ef
menn hugsuðu sér, að heims-
meistaraeinvígið færi fram í
Háskólabíói, sem tekur þús-
und manns í sæti og selt væri
inn á svipuðu verði og leik-
sýningar eða um 300 kr. mið
inn og reiknað væri t.d. með
20 umferðum, gæfi fullt hús
af sér tiffl 6 millj. kr. í að-
gangseyri.- Guðmundur G. Þór
arinsson tók það hins vegar
fram, að afar erfitt væri að
gera sér grein fyrir, að hve
miklu leyti slíkar tölur væru
raunhæfar.
Ef haldið væri áfram að
velta fyrir sér þeirri hug
mynd, að heimsmeistaraein-
vigið yrði teflt í Háskólabíói,
þyrfti tæknilegur útbúnaður
að vera geysilegur. Smíða
yrði sérstakt sýningarborð, er
héngi yfir sviðinu. Við borðið
yrði að.festa sérstaka sýning
arklufoku, sem væri í beinu raf
magnssambandi við klukku
keppendanna. Sýningarborð
yrði að vera uppi í anddyri bíó
hússins og ef til vill öllum söl
um Hótel Sögu, en þangað
yrði sjónvarpað frá keppnis-
stað, þegar aðsókn væri sem
mest.
Guðmundur G. Þórarinsson
sagði að lokum, að undirbún-
ingur slíks einvigis sem þessa
feli í sér gífurlega vinnu. —
Sennilegt sé, að einvígið fari
fram í april—maí og endanleg
ákvörðun um, hvar einvígið
verður haldið, verður ekki tek
in fyrr en í febrúar. Þetta
veld'ur miklum erfiðleikum
varðandi skipulagningu alls
'undirbúnings. Hyggst Skák-
samband Islands kanna hjá
hinu opinbera og fjársterkum
fyrirtækjum, hvort fjárhags-
legur grundvöll'ur sé til stað-
ar fyrir þvi að halda einvigið
hér. Verði undirtektir jákvæð
ar, þarf þegar að tryggja
keppnisstað, sýningasali og
hótelrými. Síðan verður að
bíða í óvissu fram í febrúar
og fá þá ef til vill neikvætt
svar. Skáksamband Islands
myndi samt sem áður halda
áfram af kappi að vinna að
því, að heimsmeistaraeinvígið
fari fram hér á landi.
- Alþingi
Framhald af bls. 12.
Alþi ngismaðurinn lagði áherzlu
á, að lyfja- o.g lækniskostnaður
er oft mjög tilfinnanlegur út-
gjaldaliöur hjá öryrkjum og öldr
uðu fólfoi. Taldi hann ástæðu til
að koma inn í lög rýmri mögu-
leifoa til þess að greiða að fuilu
lyf jakostnað í slíkum tilvikum.
Hér væri ekki um stóran hóp að
ræða og því hefði sliik heimiid
ekki verulegan kostnað í för með
sér fyrir ríkissjóð.
Alimikil nauðsyn er á þvi, að
hjón fái elliiaun sín igreidd sit>t
í hvoru lagi, sagði þingmaður-
inn. Alkóhólismi t.d. er viður-
kenndur sjúkdómur nú og þar
sem hans gætir, igetur sú aðstaða
skapazt, að nauðsynlegt sé að
annað hjónanna fái sinn hluta
hjónaiífeyris greiddan sér á
parti,
Alþingismaðurinn fagnaði hug
myndinni um tryggingardóm-
stól.
AUKIN ENDURHÆFINGAR-
ÞJÓNUSTA
Oddur lagði á það áherzlu, að
sú eina viðunandi lausn i málefn
um öryrkja og aldraðra væri að
fá endurhæfingarþjónustuna
sem fullkonmasta til þess að
gefia þessu fólfoi tækifæri til þess
að vinna fyrir simum lífsnaiuð-
synjuim. Sagði hann, að hvengi á
Norðuriöndum væri jafnhá hiut-
falistala öryrkja og aldraðra i
vinnu og hér. Á það bæri að
ieggja kapp að gera ráðstafanir
til meiri fjölibreytni í atvinnuilif-
inu og skapa þannig möguleika
fyrir þetta fólk til þess að fá
vinniu við siitt hæfi. Fyrir þjóð-
félagið væri það kostnaðarminna
og nauðsyniegt til þess að geta
lifað sæmilega hamin.gjusömu
lífi að hafa eitthvað að gera.
Loks vék alþingismaðurinn að
því, að hvorki Öryrkjafélagið né
Samand ísl. sveitarfélaga ættiu að
ild að tryggingarráði, sem hiyti
þó að teljast eðlilegt, þar sem
um hagsimuni öryrkja væri svo
mjög fjallað á tryggingaráðs-
fundum.
Eggert Þorsteinssou (A) iagði
áherzlu á, að löggjöf eins og
trygginigalögin ættu alltaf að
vera i endurskoðun. Lögunium
þyrfti stöðugt að breyt.a með
breyttum lífsháttuim og þjóðfé-
Lagsháttum.
Hann beindi tveimur fyrirspum
um tii iðnaðarráðh.: Annars veg-
ar: Er ætlu.n ríkisstjórnarinnar
að taifea inn i lögin þær breyting-
artillög'ur, seim fráfarandi stjórn-
arandstæðingar fLuttu við al-
mannatrygginigarlögin i vor.
Berati hann á, að siðan þá hefði
mjög hagkvæm þróun orðið í at-
vinnumáLum, sem gerðu hærri
bætiur mögulegar en þá hefði ver-
ið.
Hins vegar spurði aliþingismað
urinn: Ætlar rí'kisstjórn.m áfram
að tafoa á sig það greiðsiuhlut-
fall, sem hún tók á si.g 1. ágúst
s.l.
Magnús Kjartansson, heilbrigð
is- og félagsmálaráðherra, tófo
næstiur til mális og hóf mál sitt
á að þakka Oddi Ólafssyni mál-
efnalega ræðu hans. Lýsti hann
m.a. stuðningi við það sjónarmið
Oddis, að tryggin.garbætur eigi
frekar að miða við ákveðna pró-
sentu af almenraum launum í
Landinu en við ákveðna upphœð.
Vék ráðherra síðan að spum-
inigum Eggerts G. Þorsteinsson-
ar. Sagði hanra, að hreytingartil-
lögur stjórnararadstöðunnar frá
síðasta þingi yrðu tefonar tdi at-
hugunar hjá niefndinni, sem um
þessi mál muni fjalla. Um það,
hvort rikisstjórnin ætlaði að
halda áfram að taka á sdg sama
greiðsliuhlutfall og hún hefur tek
ið á sig frá 1. ágúst í sumar,
sagði ráðherra, að það mál væri
til athu.gunar nú.
Næst tók til máls Auður Auð-
uns (S) og fcvaðst bún viija fá
svar við þvi hjá ráðherranum,
hvort fleiri atiriði miundu koma
til framikvæmda um n.k. ára-
mót en hækkun tekjutryggingar-
innar.
Átaldi Auður nokkuð vinnu-
brögð fyrrverandi stjórnarand-
stöðu.flokka, en frumvarpið um
hæfekun alimannatrygigmgabót-
anna var 411 umræðu s.l. vor.
Tilgreindi hún m.a. ummæLi
Björns Jónssonar við þær um-
ræður, þair sem hann hafði gagn-
rýnt harðliega sfoipun fyrrverandi
félagsmálaráðherra á nefnd til
að fjalia um trygginigarmálin og
talið þá nefnd vera eingöngu skip
aða pólitískum samherjum ráð-
herrans. Berati Auður á að nefnd
sú sem núverandi ráðherra væri
búinn að skipa værd eingöragu
skipuð mönraum úr stuðnings-
flökkum ri'kissfjórnarinnar.
Magnús Kjartansson sagði, að
ýmis atriði önraur en hœkfcun
'tekjutryggingarinnar ættu að
koma til framkvæmda um næstu
áramót. Taldi hann þar til stofin-
un tryggingadómstóLs; bamalíf-
eyri, sem hiragað til hefði að-
eiras verið greiddur væri faðir-
inn öryrki, yrði ein.niig, frá næstu
éramótum, greiddur með börnum,
hverra mæður væru öryrkjar og
tvöfaLdur barnalífeyrir væru báð
ir foreldrar öryrkjar; greiddur
yrði barnalífeyrir með ófeðruð-
um bömum; sjúkradagpeninigar
myndu hækka o. fl,
Auður Auðuns kvaðst vona, að
ráðherra hefði ekki misskilið sig.
Haran hefði komið með sams
konar upptalningu og í framsögu
ræðu sinrai. Þetta bæri væntan-
lega að sfcilja þannig, að þau atr-
iði, sem upptalninigin taiki til,
kæmi til framfovæmda um nœstu
áramót.
Að svo mæltu var frumvarpinu
vísað til 2. umræðu og heilbrigð-
is- og félagsmálanefndar. ■
Innilegt þakklæti til allra,
sem glöddu mig á 80 ára af-
mælisdaginn með blómum,
skeytum og góðum gjöfum.
Lifið heil.
Gunnlaugur Jónsson
frá Króki,
Karlagötu 15.