Morgunblaðið - 15.11.1972, Blaðsíða 13

MOKGU'NBLAÐIÐ, MIÐVIKUÐAGUR 15. NÓVEMBER 1972
13
frÉttlr
í stuttu máli
Sprengja
Frakkar?
Parls, 14. nóv. AP.
HAFT er eftir áreiðanlegnim
heiimildum í Paríis, að Firakk-
ar fyrirhugi að sprengja
niæsta suimar vetnissprenigju,
uim 1 miegatonn að styrkleika,
ag tmuni tilraundn gerð á suð
urhluta Kyrrahafls. Herma
þessar heimildir, að búast
megi við taisverðu 'geislavirku
úrfalli eftir sprenginguna.
Kjarnorkutiliraunir Frakka
fyir á þessu ári mættu harðri
gagnrýnd ýmissa aðila, sem
töldu þeer vaMa mengun á
lafti ag í vatni.
Sovézk áhrif ekki að
aukast í Júgóslavíu?
Belgrad, 14. nóv. NTB.
AÐALRITAKI júgóslavneska
kommúnistaflokkslns hefur
vísað afdráttarlaust á bug
staðhæfingiun erlendra frétta
miðla um að álirifa Sovétrikj
anna gæti í vaxandi mæli í
Júgóslavíu.
Sagði aðalritarinn, Stane
Dolanc í viðtali við tímaritið
„Lií í Júgóslavíu“, sem kem
ur út á nakkrum tungumál-
um, að Júgóslavar mundu
halda fast við hina óháðu
stefmu sína.
Chase Manhattan
Bank í Moskvu
New York, 14. nóv. AP.
CHASE Manhattan Bank til-
kynnti í dag, að sovézk yfir-
völd hefðu formlegra gefið
leyfi til þess að bankinn setti
upp útibú í Moskvu. Verður
það fyrsta bandaríska banka-
útibúið í Rússlandi í hálfa öld.
Samvinna um
smíði bílvélar
Briissel, 14. nóv. — AP.
BANDARlKIN og finmi
evrópsk NATO-ríki, Bretiand,
V-Þýzkaland, Italía, Frakk-
land og Holland, hafa orðið
ásátt um samvinnu um smíði
og framleiðslu bíivélar, sem
valdi sem minnstri mengun.
Munu ríkin skiptast á upplýs-
ingum, hafa samvinnu um
framleiðslustig, tilraunir og
framkvæmd í heild.
Búizt er við, að Japönum og
Svium verði boðin aðild að
þessu samstarfi.
Rannsaka kærur
á Culmann
Munehen, V-Þýzkalandi,
14. nóv. — AP.
SAKSÓKNARINN í Bayern,
sem aðsetur hefur í Munchen,
skýrir svo frá, að á skrif-
stofu hans séu til athugunar
ákærur, er þangað hafa bor-
izt úr ýnisum áttum, á hend-
nr stjórnarformanni Luft-
hansa, Herbert Culmann,
þess éfnis, að hann hafi veitt
áðstoð við flótta arabísku
skæruliðanna þriggja, sem
lifðn af átökin, er urðu í
sambandi við brottflutning
og morð ísraelsku íþrótta-
mannanna á Olympíuleikun-
um í byrjim september.
| Fyl'gd'u ákærur þessar í
kjöifar þess, að skæruliðamir
þrír — seim verið höfðu hver
í síou famgelsinu — voru
fl'Utitir sannan tíl Zagreb í
JúgóslaVíu í þofu fram-
kvæmdastjómarininar og var
Culmawn þar með í för.
SkaTniliðamir voru sem kunin
ugt er láfnir lausir að kröfu
■ ffl'U'gvéi aTræningja sem rændu
: Jarþega'þotu frá Lufthansa.

Flugræn-
ingjarnir
Blökkumennirnir þrír, sem
rændu DC-9 þotu frá Southern
Airways sl. föstudagskvöld og
héldu 26 farþegum og 4
manna áhöfn sem gíslum í
nær 30 klst. Mennirnir eru,
talið frá vinstri: Lewis Moore,
27 ára, Henry Jaekson, 25 ára,
— báðir frá Detroit og Melvin
Cale, 21 árs, frá Oak Ridge í
Tennessee.
Vietnamviðræðum haldiö áfram:
Thieu talinn heldur
sveigjanlegri en áður
Krefst þó enn skriflegs loforðs
um brottflutning norður-
vietnamskra hersveita
Washmgton, Sai'goin, París,
14. nóvember. —■ AP.
# Búizt er við, að þeir hittist
innan skamms í Farís Le Duc
Tho, aðal-samningamaður N-
Víetnama og Henry Kissinger,
ráðgjafi Nixons Bandaríkjafor-
seta til þess að ræða þau atriði
í vopnahlésuppkastinu milli ríkj-
anna, sem ágreiningur stendur
um við stjórn S-Víetnams.
0 Ýmislegt bendir til þess, að
Nguyen Van Thieu, forseti S-
Víetnams sé heldur að linast í
andstöðunni gegn samkomulagi
en eftir sem áður heldur hann
fast við þá kröfu, að N-Víet-
nam heiti því skriflega að verða
á brott með tiltekinn hluta her-
liðs sins frá S-Víetnam. Kissing-
er hafði gengizt inn á að treysta
munnlegu loforði N-Víetnama
þar um, þar sem þeir vilja ekki
viðurkenna með skriflegu loforði
að þeir hafi hermenn í S-Víet-
nam, þvert ofan í allar fyrri
fullyrðingar.
Le Duc Tho hélit flugleiðds frá
Hanoi í morgun, — og fór fyrst
til Pekimg. Þaiðan fer hann
áfram tii Moskvu og Parísar.
Útvarpið í Hanoi sagði frá för
hans og því með, að viðræður
yrðu teknar upp aftur að frum-
kvteði Bandarikjastjórnar og
stjórn N-Víetnams vildi með því
að samþykkja þær, sýna í verki
einiægan áhuga sinn á því að
kr»ma á friði.
Þá er talið víst, að Kissinger
sé á leið — eða á förum — til
Parísar og að i för með honum
sé Alxander Haág jr. hershöfð-
iin'gi, sem nýlega ræddi við Thieu
forseta í Saiigon. Þeir ræddu
lengi við Nixon forseta í gær, í
Caimp David í Maryland og komu
þaðam í gærkveldi til Amdrews
f 1 u g.st ö ðvairiinna r í nágrenni
Washington. Ekkert hefur verið
gefið uppi uim ferðir þeirra né
fyrirætlanir ai bamdarískri
hálfu.
Frú Nguyen Thi Binh, sem
verið hefur í forystu samninga-
nefndar N-Vietnama og Víeteong
í París sagði í dag, að hún ótt-
aiðist, aið komandi viöræður yrðu
áraingursfausar, þvi að Nixom
hefði ekki raunverulegan áhuga
á þvi að koma á friði i Víet-
nam. Hún sagði í vi'ðtali við
fréttamemn frá Asíu og S-Amer-
íkuríkjum, að stjóm Nixons leit-
aði eftir meiriháttar breytiingum
á samkomulagsuppkas'tdniu, sem
gerðu þaö að verkum, ef sam-
þykktar yrðu, að þjóðfrelsis-
hreyfingin í S-Víetnam yrði kom
in upp á náð og miskunn and-
stæðinga simna. Hún kvaðst þess
fuilviss, að Tho mundi í engu
hviikia frá meginatriðum sam-
komulagsuppkasfcsins en edtt
þeirra væri vist Þjóðfrelsis-
hersims í S-Víebnam, en svo kaiia
jafnam Víetcong og N-Víetnam
n'orður-víetniaimsika herliðið í S-
Víetmaim.
Að mati Bandaríkjamanna
eru í S-Vietmam 125.000 morður-
vletnamskir hermenm, en Saigon
stjómiim telur að þeir séu helm-
ingi fleiri. Utanríkisráðberra S-
Víefcnams, Train Van Lam, sagði
á fundi með fréttamönnum í
morgum, að Saiigomstjórnim
mundi senmilega faHaust á að ein-
gönigu hluti n-víeifcnamsika hers-
irns færi frá S-Víetmaim svo fremi
sem afgangur llðsins héidi siig á
tilteknum, Eiifmö'kuðum svæðum
og yrði flutfur burt siðar undir
aiþjóðlegu eftirliti — og jafin-
fraimt með því skiiyrði að fyrir-
heit um brottflutninig yrði skrif-
legur þáttur í vopmahléssam-
komulagimiu.
Ráðgjafi Thiues forseta, Ho-
amg Duc Nha, ítrekaði þá kröfu
eimni'g í dag og fagði auk þess
til að S-Víetnamiar fengju að-
ganig að friðarviðræðum'um i
Paris, taldi það væmlegra til
árangurs.
Af átökunum eru þær fréttir
helztar, að bandarískar flugvéi-
ar héldu uppi hörðum loftárás-
um á ýmsa staði í Indó Kína í
dag, bæði í S- og N-Víetnam,
Laos og Cambodíu. Segir í Saig-
on, að þetta sé m. a. tíl þess
gert að koma í veg fyrir, að
N-Víetnamar efli hemaðarað-
stöðu sína i skjóli friðarviðræðin-
anna.
— Cheausescu
Framh. af bls. 1
etoki ennþá saimþykkt neitt í
þá átt. Á hinn bóginn hefur
Rúmenía nú safnað gjaMeyr-
dsstouldium, sem nema um
tveimur mi'lljörðum doilara.
Newsweek segir, að auk
þessa, fari nú vaxandí andúð
manna á tilraunum Ceauses-
cus til að efla persónuleg vöJd
sin og einkum hafi skipan eig
inkonu hans í miðstjórn
kommúnistafloktosins sætt
gagnrýni. Þó sé kannski al-
varlegast, að landsmenn vedti
nú vaxandi viðnám kröfum
Oeauseseus um framleiðsiu-
aukningu í iðnaðinum. Iðnað-
arframieiðslan í Rúmeníu hef-
ur aukizt um 15% á ári eða
þar um bil að undanförmt, en
þær framfarir hafa orðið á
kostnað framledðslu neyzflu-
varnings. Stöðugt er kvartað
um húsnæðis- og matvasfla-
skort. Ailt þetta segir News-
week eftir heimiMarmönnum
sinurn, hefur leitt tii þess, að
ný fimm ára áætlun Ceauses-
ous maetti andspyrnu hvaðan-
æva að, m. a. frá forsætisráð-
herra landsins, Gheorghe
Maurer.
Ceausescu gerir sér Ijóst
hvert stefnir og hefur gripið
til þess ráðs að gera breyting-
ar í forystu flokksins og
stjórn landisins, hann vék ut-
anríkisráðherra landsins úr
embætti og hefur komið ýms-
um stuðningsmönnum sinum
í embætti, sem áður voru skip
uð mönnum, er gátu orðið
hættulegir póiitískir andstæð-
ingar.
Ektoi er þó taiið vist, að
þetta dugi og Newsweek hef-
ur loks eftir vestrænum sendi
manni í Bukarest, höfuðborg
Rúmeníu: „Ceausescu þarf
ektoi að óttast óeirðir — en
dragi skyndilega úr iðnfram-
leiðsiu eða bíði hann ósigur í
einhverju máli i forsætisnefnd
flotoksins — kann vel að fara
svo, að hann missi tökin."
Landsfundur Vinstri í Noregi:
Lýsti stuðningi við útfærslu
fiskveiðilögsög u í slendinga
Fundinum lauk með klofningi
Væiita má stofnunar
nýs stjórnmálaflokks
Röros. — NTB
Á LANDSFUNDI Vinstri flokks-
ins í Noregi á sunnudag var
samþykkt með öllum greiddum
atkvæðum nema tveimur, að
lýsa yfir stuðningi við þá ákvörð
un íslendinga að færa út fisk-
veiðilögsögu sína — og við þá
athugasemd í stefnnyfirlýsingu
stjórnar Korvalds í Noregi, að
hún muni taka til íhugunar
hvort fiskveiðilitgsögti Noregs
eigi að færa út. í samþykkt
ftmdarins var einnig kveðið á
uni nauðsyn þess að taka til
gaumgæfilegrar athugunar
hversu mikið afianiagn megi
vera og sjá til þess, að hægt
verði að grípa til nauðsynlegra
verndunarráðstafana með stutt-
um fyrirvara.
Landsfundi Vinstri lauk um
helgina með algerum klofningi
milli stuðningsmanna og and-
stæðinga aðiidar Noregs að Efna
hagsbandalagi Evrópu og er lík-
legt, að nýr stjórnmálaflokkur
verði stofnaðnr i desember.
Stuðumgsmerm aði'ldar til-
kynntu, að sérstakri nefnd hefði
verið falið að undirbúa myndun
nýs stjóiTMnálaflokks á grund-
veili sósialisma og frjálslyndis.
Formaður umræddrar nefndar
er Helge Seip, fyrrum formaður
Vinstri.
Klofningurinn í flokknum varð
alger eftir a/fckvasðaigreiðslu um
það, hvort flokkurinn æfcti að
taka þátt í rikisstjóm Korvalds.
Var það samþyktot með 154 at-
kvæðum gegon 66 og gekk minni-
hlutinn þá af fundi með Helge
Seip í broddi fylkimgar. Þetta
gerðist á iaugardeginum og um
kvöldið tilkynintu leiðtogar minni
hlutans, að þeir væru sannfærð-
ir um, að það væri nauðsynlegt
norskum sitjómmálum að um
væri að velja annan flokk frjáls-
lyndra sósíalista — flokk, sem
byggði á sömu grundvalfar
reglum og Vinstri hefði 'gert.
Við kosningar i virðingarstöð-
ur Vinstri var allri gömlu for-
ustunni vikið tíl hldðar. Helge
Seip hafði þegar genigið af þingi
og varaformennirnir tveir, Hall-
vard Eika og Gunnar Garbo
sögðu eiinnig af sér. Eika, sem
hefur verið helzti forystumaður
EBE-andstæSinga í flokknum,
er nú viðstoiptaráðherra í
ríkisstjóm KorvaMs.
Formaður Vinstri var kjörinn
Helge Rognlien, héraðsdómsflög-
maður. Hann er andstæðingur
EBE-aðildar en er þó talinin öðr-
um líklegri tll þess að gete sam-
eimað flokkinin á ný.