Morgunblaðið - 28.11.1972, Side 15
MORGUN-Ba .A Ðl£>, ÞRJÐJUÐAGUR 28. NÓVE3MBER 1972
15
Skólabókasöfn af nýju tagi að koma
í 3 skóla borgarinnar
Fræðsluyfirvöld Reykja-
vikurborgrar hafa, se*n kunn
ugt er, áform um að koma
upp kennslugagrnamiðstöð,
sem þ.ióni öllum skólum borg
arinnar og starfi á vegum
Fræðsluskrifstofunnar. En
þar eiga kennarar að hafa
greiðan aðgang að kennslu-
gögnum og því sem þeir
þurfa til að fyig.jast
með framvindu í kennslumál
nm o.fl.
Hluti af þessari miðstöð
er kennslugagnasafn og inn-
an þess bókasafn, sem
nú þegar er verið að byggja
npp. Því veitir forstöðu Sig-
rún Klara Hannesdóttir,
bókavörður, og hefur aðset-
ur á neðri hæðinni í Tjarn-
argötu 20, sem Reykjavíkur-
borg keypti og þar sem Sál-
fræðideild skóla er á efri
hæðinni.
Er fréttamaður leit inn til
Sigrúnar í fyrri viku til að
fræðast um uppsetndngu
bókasafnsins og gang mála,
var einmitt verið að senda
út kassa með bókum í fyrstu
skólabókasöfnin af þessu
tagi, en þau er verið að setja
upp í Langholt.sskóla og
Breiðholtsskóla. Og á þessu
skötaári kemur einnig síkóla-
bókasafn fyrir Vogaskóla.
— Þessi skólabókasöfn eru
alveg ný og verða rekin eft-
ir nýrri fyrdrmynd, segir Sig
rún. Árið 1975 eiga að verða
komin skólabókasöfn af
þessu tagi í alla skóla borg-
arinnar, 20 talsins. Söfndn
eru í uppbyggingu. Við för-
um af stað með 3 á þessu ári.
Þegar er búdð að ráða bóka-
verði í tvo fyrstu skól-
ana, Fríðu Haraldsdóttur i
Langholtssbóia og Teit Þor-
leifsson í Breiðholtsskóla og
hafa þau einmitt verið hér að
vinna við undirbúning og frá
gang bókanna í skólana. Er
vonaizt till aið þesisli tvö bóka-
söfn verði komin i gagnið
fyrir jól. Næst er svo Voga-
skóld á dagskrá og hefur ver
ið keypt inn samtímis fyrir
bókasafnið þar. En á næsta
ári er áætlað að 5 aðrir skól-
ar fái sin bókasöfn.
— Þú segir að skólabóka-
söfnin séu með nýju sniði?
— Já, í þeim eru ekki að-
eins skemmtibælkur, eins og
tíðteazt hefuir i ’Sldkuim söfn-
um hér, heldur uppsláttar
bækur, fræðibækur og slíkt.
Erlendis fer nú sífellt meiri
hluti af kennslunni fram
í safni. Safnið er fræðslumið
stöð skólans. Nemendum
er þar kennt að nota upp-
sláttarrit og yfirleitt að not-
færa sér bókasafnið. Þar
nema þeir sjáifir undir eftir-
liti kennara og skólabóka-
varðar. Ef bömdn eru t.d. að
íærá landafræði, þá fara þau
niður í bókasafnið, þar sem
þiaiu hiatfa tidrtæk gögin til að
vinna úr. Og þetta viljum við
gera hérna líka.
— Og slíkan bókakost út-
vegár þú hér í söfnin?
—- Til að geta rekið gott
skólabókasafn þarf geysimik
inn og góðan bókakost við
hæfi barna, en hann er því
miður ekki fyrir hendi hér.
Það er svo lítið til af sllkum
bókum á íslenzku. Þær hafa
beinlínis ekki verið skrifað-
ar, en við vonum að með
: skólialbófcaisöfnunium sfeaipdst
markaður sem hvetji til út-
;; giáfu á þesis háttair bókum. En
Við kaupum inn það sem fá-
anlegt er og fjárhagurinn
leyfir. Mest eru þetta auð-
vitað íslenzkar bækur, en Fræðsluskrifstoifunni.
við höfum þó keypt nokkr-
ar handbækur frá Politiken
á dönsku. En hugmyndin er
að skólastjórar og kennarar
kpmi svo fyrir milligöngu
skóiabókavarðar fram með
óskir um viðbótarkaup á bók
um.
— En einmitt vegna þess
hversu erfitt er að fá hent-
ugan bókakost, er fyrirhug-
uð kennslutækjamiðstöð svo
mikilvæg, heldur Sigrún
áfram. Því þar eigum við að
geta fjölritað og framleitt
gögn til kennslunnar. Það
efni færi í söfnin, sem auð-
vitað eru einnig ætluð kenn-
urunum.
— Er ekki einmitt hér mið
stöð fyrir upplýsinga- og
kennslutækjaöflun fyrir
kennarana í skólunum?
■—- Jú, uppistaðan er safn
fyrir kennarana, sem er byrj
að að koma hér upp, þar sem
eru handbækur fyrir þá og
upþlýsingabækur, innlendar
og erlendar bækur varðandd
kennslu og svo er líka
í þessu safni bókasafn sál-
fræðideildar skóla, sem er
hér á efri hæðinni. Þá eru
hér keypt tímarit í einstök-
um greinum og í sálfræði o.fl.
Þetta á sem sagt að verða
fræðslumiðstöð fyrir kennar
ana, þar sem þeir hafa að-
gang að siiku efni. Þar að
auki eiga svo í framtíðinni
að verða í safninu kennslu-
tæki öll, filmur og segul-
bönd til kennslunota, sem þá
kennarar annaðhvort sækja
sjálfir eða verður sent til
þeirra. Það er ekfei komið
enn, en vísir að þvi er til á
Viðtal við
Sigrúnu K.
Hannesdóttur
bókavörð í
hinu nýja
kennslugagna-
safni
auki á svo i framtiðinnd að
framleiða hér kennslugögn
fyrir kennarana, eins og ég
sagði áðan.
Þið eruð sem sagt byrj-
uð hér með visi að fræðslu-
bókasafni fyrir kennar-
amia og uintdiirtbúiniinig aö
fyrstu skóiabókasöfnunum
af þessari nýju gerð, er ekki
svo?
— Jú, það er rétt. Ég hefi
verið að vinna við þetta síð-
an í fyrrahaust, panta inn og
koma bókum hér fyrir.
Fyrstu bækurnar í skólabóka
söfnin eru þarna í kössum,
sem á að flytja í dag I Lang-
holtsskóla og þau Fríða og
Teitur hafa verið hér að und
anförnu til að ganga frá bók
unum i sín söfn. Ég sé um
innkaupin, en Borgar-
bókaisaifnlilð pliaistiair þær,
þ.e. setur hlífðarkápu úr
piasti utan um þær.
— Komst þú ekki frá námi í
Bandaríkjunum til að taka
við þessu starfi, Sigrún?
-— Ég kom frá Perú. En ég
hafði tekið BA próf í bóka-
safnsfræðum hér og síð-
an Mastergráðu í Banda
ríkjunum. Eftir það vann ég
í eitt ár við háskólabókasafn
í Bandarikjunum, en fór svo
til Perú á vegum Bank of In-
teramerican Development, til
að gera könnun á ástandi
bókasafna við háskólann í
Tniljdlló í Perú og gema til-
lögur um hvað hægt væii að
gera til að bæta þau. I Perú
hjálpaði ég líka systrum til
að setja upp skólabókasafn
í kaþólskum skóla, en
kaþóiskir reka þarna mikið
skólastarf. Þessi skóli leitaði
til mín um aðstoð við að
koma upp safni og ég gerði
það og fékk mæður allra
barnanna til að hjálpa tál.
Það var mjög skemmtilegt
verk.
— Getur slík hjálp ekki
komið til hér, tii að flýta mál
um.
— I Langholtsskóla hafa
nemendur unnið í sjálfboða
vinnu við að setja piast ut-
an um bækur og raða þeim.
Bömin hafa verið ákaflega
áhugasö.m við að vinna við
safnið sitt. Viða í skólum eru
til lessöfn, sem við bætum
inn í. og við það geta þau
Við bókaskápinn með bóku m sem fara eiga í söfnin f
skólum borgarinnar.
unnið mikið gagn. Það er
mjög gott, þvi þau hafa meiri
tilfinningu fyrir því að þetta
sé þeirra eigið safn, ef þau
vinna við það sjálf.
Annars vil ég taka það
fram að komið er upp skóla-
bókasafn í Laugarnesskóla,
rekið af Borgarbókasafninu.
Það er orðið mjög gotf fyrir
dugnað Ragnhildar Heiga
dóttur, skólabókavarðar þar
og sýnir hvað hægt er þó að
gera með þetan litla bóka-
kosti, sem hér er. Og nokkr-
ir íleiri skólar hafa komið
upp lesstofu.
— Hvernig hagarðu inn-
kaupum í söfnin?
— Ég hefi ákveðna fjár-
upphæð fyrir hvem skóla
og reyni að drýgja það fé
eins og hægt er. Við höfum
meira að segja farið á forn-
sölur til að reyna að drýgja
tekjurnar svolitið, ^vi þar
má finna vei með farnar bæk
ur og oft á góðu verði. En
við þurfurn að hafa fleiri en
eitt eintak aí hverri bók. Ef
heill bekkur er t.d. að vinna
Sigrún Klara Hannesdóttir, bókavörður í nýja bókasafn inu í Tjarnargötu 20.
að ritgerð um írland og ekki
til nema 1—2 bækur um það
eifni, þá verða mörg böm að
nota sömu bókina. Hér
er reiknað með 800 bókum 1
hvert safn til að byrja með,
sem er í rauninni alltof lít-
ið, ekki einu sinni bók
á barn.
— Skortur á góðum
fræðslu og uppsláttarbókum
fyrir börn háir okfcur, eins
og ég sagði áðan. Vdð eigum
t.d. enga alfræðibók á ís-
lenzku fyrir börn, hedd-
ur Sigrún áfram. Hér koma
árlega út um 80 bækur fyr-
ir börn, en ekki nema 10—
15 þeirra eru einhvers virði
fyrir börnin.
— Svo úreltast bækur ört nú
á dögum, er það ekki. Breyt
ingar eru orðnar svo örar á
öiium sviðum.
— Já, bækur, sem við eig*
um nú kost á, svo sem úr
bókaflokknum Lönd og lýð-
ir, eru þegar úreltar orðnar.
Og það eru kennslubækur i
landafræði raunar líka. Við
virðumst ekki einu sinni hafa
bolmagn til að endur-
nýja kennslubækurnar nægi
lega ört. Og ekki er gott að
vita hvernig við eigum að
bera okkur til við að bæta
úr því. Annað vandamál í
sambandi við bófcasöfn er
skortur á menntuðum bóka-
vörðum. Sá timi er liðinn að
bókavörður geti gengið inn
af götunnd og tekið að sér
safn. Við ætlum nú að reyna
að hafa námskeið fyrir skóla
bókaverði á næsta ári, til að
bæta úr. Þetta er orðið æði
mikilvægt mál.
— En við vonum sem sagt
að hægt verði í framtiðinni
að koma upp skólabókasöfn-
um við hvern skóla i Reykja-
vík með bókum og kennslu-
tækjum og að þau söfn verði
virk, þannig að bömin læri
að vinna sjálfstætt og að
fletta upp í uppsláttarritum.
Nú á dögum eigum við að
vita hvar hægt er að finna
svöriirk, í sltiaið þeas a® ineyina
að troða í höfuðið miklu
magni af minnisatriðum. Ég
held að mikilvægast sé að
nemendur kunni að vinna
sjálfir og læri að læra. Og
þar eiga bókasöfnin mikiu
hlutverki að gegna. — E.Í1