Morgunblaðið - 13.01.1973, Blaðsíða 13

MQRGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 13. JANÚAR 1973
Stjórnmála-
ástæður drógu
skilnaðinn
á langinn
— Helle Virkner og Jens Otto
Krag skilja með vinsemd
FREGNIN uim skilnaö dötnsku
leiklkoruuininar Helile Virfaner
og fynrveraindi fonsæUsráð-
herra Dainimertkur, Jans Qtto
Krags kom ekki sivo mjög á
óvart í Dainmörkiu. Þegar
haiuisitið 1970 voru upp stiark-
air raddir tim, að hjónaband-
ið væri að Para úit urn þúfur,
en þá bánu hjónin það til
baka og er talið, að þau hafi
þá beðið mieð skilinað aif
stjórmirnái'a'áis'tseðum. Þá var
milkið rseitt um, að kosnintgar
vcenu fyrir höndum og sitaða
Krags og flcykiks sósiiialictemó-
krata var ekki sterkari en svo
að skiinaður hefði getað orðið
báðum að falli. Kosningann-
air voru h'áldmar í óktóber
1971. Þá hófust fyrir alvöru
umnEeðumiar um aðildinia að
EfnahagistbatndafJaginu og íoiks
var þjóðarafkvæðagreiðslan
um það mál.
Þegar EBE málið hafði
komizit í önuggia hötfn taldi
Krag sig loks geita honfið ef
viettvanigi stjómimálainn'a og
þar omieð var leiðin til skiln-
aðar opin. — Þaiu hjónán segj-
ast hafa orðið á eitit sátit um
að skitj'ast með vinsiemid.
110116 Virkner hafði með
ýmsu móti gefið byr uodir
vængi orðiróminium um síkilin-
að, m. a. með þvi að segj'a,
að ekíki væri hægit að lifa Mf-
inu gegnum starf eiginmanns
ins, með því að ifara fnam á,
að hún væri sem leikkona ein
umgis kölliuð Helle Virkinier,
— en Krag nafninu sfleppt —
og með sivaxandi þáttuöj-cu í
leikstarfsemi. Krag virtist
sö'mu.eiðis taika að sér afls
kyns aukastörf — siem bentu
til þess, að hann notaði lœtlð
af tkna sónium tii þess að
njóta einkstiíifs.
Ekstralbladiet í Kaupmanna-
höfn saigði fyrst blaða frá
skilfnaðinuim nú, en eftir það
táilkyn'ntu hjónin Ritzau^frétta
stofunni áikvörðun sína. Þar
uipplýstu þau, að Helle Virkn-
er mundi áfram búa i raiðhúsi
þeirra við Egemvej, en þar
bjó hún eininig rneð fyrri
manni sinum, leikaranium
Ebbe Rode. Krag heldur sium-
arhúsi þeirra í Skiveren en
flyzt í nýja í'búð á Kaup-
mannahafnairsvæðinu. Böm
þeirra hjóna, sonurinn Jens
Christian, sem er 12 ára og
dóttirin Astrid Helan, 9 ára,
verðe. hjá móður sinni.
Jens Otto Krag og Helle Vir kner nm það bil, er þan voru gefin saman í hjónaband í Frakk
landi.
Hefle Virkner er 46 ára að
aCdri og Jens Otto Krag 58
ára. Þau voru gefim saman i
hjönaiband 31. júli 1959 af
bæjarstjóranum í Roque-
brune, sem er beer við
frönsku Rivieruna. Hún var
þá þegar ein vinsælasta Leik-
kona Da.na og hann utanríQris-
ráðherra í stjóm H. C. Han-
sens. Þaiu nuitu mi'killa vin-
sæQda heima fyrir og erliendis
þóttu þaiu hinir glæsitegustu
íuiCitrúar l'ands siins. Helie
Virkner var dáð fyrir fegurð
og aðlaðandi framkomiu og til
þess var tekið hve elskulega
Jens Otito Krag kom fraim
bæði við konu s'ína og böm
þeirra tvö.
Jens Otto Krag haifði einnig
verið kvæntur áður tei'kkon-
uinni saansku Birgit Tengroth,
en það hjónaband vaiði að-
eins tvö ár.
Jens Otto Krag hefur verið
ráðimm lektor í stjórnvísindum
við háskólamm í Árósum. —
Hamm hetfur sagzt ætla að búa
í Kaupmammahöfm og hefur
ráðming hans við háskóiann
vaikið nofckurn újfaþyl þess
vegnia, margir stúdenitar
halda því fram, að hann mumi
þá etoki gefa sér tima sem
skyldi til að sinna starfi sínu
við háskóiann og leiðbeinia
stúdenitium. Þá er vitað, að
Jens Otto Kraig hefur gert
samning við dagblaðið Politik
en um að Skrifa i það að stað-
aldri.
JLandhelgismálið í Bonn:
Ákvörðun í næstu viku
— um v-þýzku tillöguna um
tímabundið löndunarbann
Svíþjóð:
Skólabörn
veiktust
af kadmíum-
eitrun
Sbotokhólmi, 12. jam. NTB.
MARGIR skólaneinendur sænsk-
Ir veiktust í dag eftir aó þeir
höfðu drukkið saft, sem innihélt
mikið magn af hiniim eitraða
þungmálmi kadmium. Saftina
fengu nemendurnir úr sjálfsala,
sem nýiega var komið fyrir í
— Færeyjar
Framh. af bls. 1
og sagt þar m.a., að viðræður
við Breta um fiskveiðiréttindi við
Eaereyjar væru svito við milkil-
vægustu Mfshagsmjumii Færeyimga.
Taldi hanm, að með þeim væri
v«rið atð hverfa aftur til þess
tíma, er hrezk sikip höfðu sam-
kvæmt sammimigi rétlt til veiða á
færeyskum fiskimiðum, em á það
ásbamd hetfði verið bumdimm endi
árið 1964, er lamdhelgin var færð
últ í itöltf sóömíliur.
Mótmælayfirlýsimig fumdar-
mamma fer hér á eftir: #
Útvarpið sagði á miðvikudag-
Inn þau tíðindi frá landstjórn-
inni, að Atli Dam lögmaður ætl-
aði suður til Danmerkur að biðja
dönsku ríkisstjórnina um að
taka upp viðræður við brezku
rlkisstjómina um fiskveiðar
Breta á landgrunninu við Fær-
eyjar.
I þessu sambandi viljum við
benda á: 1 íyrsta lagi, að lög-
þing Færeyja samþykkti árið
skóla þcirra í Vællingby í Stokk
hóimi.
Skólalæknirinn gerði þegar ráð
stafamir til að lála rannsatoa saft
ina, þegar hanm sá hvert barmið
af öóru kasta upp og veitojast í
miaga. 1 einu glasinu reyndist
saftim inn.Lhalda toadmtummagn,
siem nam 16 milligrömmum pr.
lítm en á botmi gtessins var
magnið 550 miilligiröimm pr. lítra.
Hæsta teyfitega magn kadimiums
í vatni í Svíþjóð er 0,05 milli-
grömm pr. litra.
Yfirvöild miumu mú bamma
nottoun sjálfsalams oig semda
framleiðandanum, sem er banda
riisikur, ský-rslu um ranmsóknina.
Aðeiins eru tiil þrir sjálfsajar af
þessaxi gerð i Sviþjóð en i Vest-
ur-Þýzkalandi eru þeir notaðir í
þúsumdiatiali.
1958, að landgrunnið við Færeyj-
ar væri færeysk eign; i öðru
lagi, að lögþing Færeyja sam-
þykkti árið 1970, að fá landgrunn
ið við Færeyjar friðað fyrir fisk-
veiðum útlendinga ög í þriðja
lagi, að fyrir lögþingi Færeyja
liggur nú tillaga um útfærslu
fiskveiðilögsögú Færeyja, en um-
ræðum um hana er ekki lokið.
Því mótmælum við harðlega
þessum fyrirætluðu dansk-brezku
viðræðum um fiskveiðar Breta á
landgrunni Færeyja, sem fara
fram án nokkurrar heimildar, en
miða að þvi, að taka málið úr
höndum lögþingsins, áður en
nokkur endanleg samþykkt hef-
ur verið gerð á þeim vettvangi —
og stríða beinlinis gegn fyrrnefnd
um lögþingssamþykktum frá
1958 og 1970.
Þórshöfn, 10. janúar 1973.
Fyrir Þjóðveldisflokkinn:
Eriendur Patursson.
Fyrir Fólkaflokkinn:
Hákun Djurhuus.
Fyrir Framburðsflokkinn:
Kjartan Mohr.
I KINKASKEYH til Morgun-
hiaósins frá Associated Press í
Bonn segi.r eftir vestur-þýzkum
embættiíwniiiinum, að ekki verði
tekin endanleg ákvörOnn fyrr en
í næstu viku um þá tiHögu sem
fram hefur komið um að setja
Söndunarbann á íslenzk skip í
þýzkum höfnum í vikutíma, til
þess að mótmæla aðgerðum ís-
lenzkra stjórnarvalda í þorska-
sbríðinu. Kn haft er eftir starfs-
manni i matvælaráðuneytinu:
..Ifdendiugar hafa ekki liikað við
að áreita í sífellu togara okkar
og ætti því ekki að koma þeim
á óvart Jiótt við gripum til gagn
aðgerða".
Siðam segir í stoeytimiu: „Tíl-
jagan wn t'ímabundið lönd'um«r-
— Víetnam
F'ramh. af bls. 1
kjarmorkuvopina í Viebnam og
það bamin væri í fullu gildi.
Clementz var kallaður á fumd
henmiájlamiefndarimmar, svt> sem
vemja er, áður em þinigið saon-
þykkir sMkt eimlbæitti. Demókrat-
inm Harold Hughes sputrði hanrn
um afstöðu hams til kjarmorku-
vopma, m.a. hvort hanm mumdi
styðj a nolkun kjarmiorkuvopma í
Vietmiam, ef friðarsammimgar
færu úit um þúfur — og svaraði
Ciementz m.a., að það færi eftir
atvikum. Hughes spurði enm-
fremmur, hvort hanin mundi styðja
Nixon, ef hanm gæfi skipum um
að beita kjarmorkuvopnum og
Clememitz svaraði því játandi og
kvaðlst eklki geta útilokað motkum
kja morkuvopna í Vietmam — em
bann kom frá fjórum straindhér-
uðum Vestur-Þýzkalands, Haim-
borg, Bremen, North Rhime-
Westphaten og Söhleswig-Hol-
sbeim eftir að ístenzk varðsikip
höfð'u á mý haft afskipti af brezk
uim og þýzkurn togurum, er voru
að veiðum innam himmar uim-
deiidu lamdiheligi.
V-þýzkii- embættismsnn sagja,
að Uitam rikis áðu ney tið sé nú að
íhuga, hverjar verða muni póli-
tiískar afflieiðiinigar slíikra aðgierða
og semmiilega þua'fi samiþykki
stjótmarrnaiar til þess að hrimda
s'Jíku bammi i fraimkvæmd.
WiLily Braindt, kamslari, var
vænitiainlegur á föstudaig heim úr
orlofi og fyrirhugað er, að fyrsti
ráðuneytisfundur ársins verði
þar mieð væri ekki sagt, að hamm
væri hilynmtur notkun þeirra.
Ástæðan til þess, að Clementz
var þýfgaður svo um þetta er sú,
að sögm NTB, að hamm átti í sept-
ember 1970 sæti í sjö manma
rrefnd óbreyttra borgara, sem
köniniuðu vandamál Bandaríkj-
anma í lamdvörmium og komst að
þeirri miðurstöðu, að Bandaríkim
væru að giata yfirburðum sámum
á þessu sviði í henduir Sovétríkj-
anma.
AP fréittastofan segir, að eftir
þessi uimmæli Ctements hafi
band-arígka herstjónndn í Saigom
verið að því spurð, hvort kjarm-
orkuvopn væru geymd í stöðvum
Bandaríkjamanma í Suð-Austur
Asáu eða um boii'ð í skipum sjö-
umda flotans, sem þar eru um
álöðir — em svar hafi ekkert
fengizt.
ha dinn nk. þriðjudag.
Það bemdir til þess, aó lömd-
umarbammið komi siberktega til
gTeina, að einm af embætitisimönm
un'um sagði, að slikit bann miundi
verða táknræmt fyrir þá stað-
fösbu áilcvörðun Vestur-Þjóðverja
að haida áfram að veiða inman
50 mí'ima markamma. Hamn sagði,
að V-Þjóðverjar m'umdiu ekki
taka því þegjamdi, að is'jomzk
varðskip klipptu á togvira skipa
þeirra.
Efasemdir virðast þó uppi um
áhrifaimáitt lönidunarbamins. —
Islemzk skip landa fí>u til tuttiugu
þúsund tonmiuim af fiski ártega
í v-þýztkum höfimum en fisksöliur
þar eru óregkilegiar og Mða
stumdum heil'u vitouTmar mffli
þess að ís’Jemsdr skip koma þamg-
að.
Bngim ví'Sbetndimig hefur um
það fengizt, hvenær stjörni mar
i Bomm og Roykjavik taka aiftiur
upp viðræður til þess að bimda
enda á þetta ástanci, segir
Assoeiiaitied Press að lotoum.
1 öðru skeyti frá AP í Lomdiom
segir, að tal.smienn brezSka utam-
ribisráðiuneytisins haifi ekkert
viljað segja um v-þýziou löndium-
arba n n sti Mögu n a. Bi-eztour eimto-
ætti.simacVu.r hafi bená á, að til-
lagan væri komim frá eirustökium
hagsmunaiaðiliuim en ekki hetfði
enm heyrzt, að v-þýaka stjórmim t
Bönm styddi stákar aðgerðiir —
en húm bæri ábyrgð á stefiau rák
isins i utanríkismé.iuim og hiLyti
því að taka ákvörðun um máúið.
Sami maður sagði, að tillaga um
löndmnarbainm hefði ekki verif'
lögð fyria' breziku stjómin j o
húm hefði ekki i hyggju að <mrína
til þess ráðs á þes.su sá'*’ s-
ins.