Morgunblaðið - 13.01.1973, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGU'R 13. JANÚAR 1973
Sigurður Magnússon, blaðafulltrúi:
Ágætur góðvinur minn sem
ég hef hingað til ekkert haft
nema gott eitt um að segja,
Gísli Sigurðsson, ritstjóri, legg
ur það til i Lesbókargrein 7.
þ.m., að nú verði ekki látið við
það sitja að stofna Totrfusam-
tök „til bjargar nokkrum ölðr
uðum timburhúsum" heldur
beri nú til þess brýna nauð-
syn, að stofnuð verði almenn
landbjargarsamtök „til þess
að bjarga landinu frá kaffær-
ingu í ferðamainnastraumi —
bjarga landinu í heild,“ eins
og hann orðar það í skáldieg-
um guðmóði að greinarlokum.
f>etta er mikil og magn-
þrungin herhvöt, enda ekki að
ófyrirsynju þar sem efnaverk-
fræðingur nokkur hefir nýlega
ritað ógnvekjandi grein
um þennan yfirþyrmanlega
voða, og man ég nú ekki leng-
ur, hvort það var hann, sem
á eigin ábyrgð fullyrti, eða ein
hverjir aðrir „tölfróðir menn“
sem Gísli telur að hafi sannað
það öruggl’ega, að árið 1990
muni hópur erlendra ferða-
manna á Islandi hafa „vaxið
uppi eina milljón. Og tvær
milljónir árið 1995.“
TVÆR MILLJÓNIR
TÚRISTA
Er þetta því ísikyggilegra
sem það er alikunnara, að hir.g
að til hafa efnaverkfræðingar
og aðrir sérfræðingar efnis-
heimsiins öilu fremur verið tald
ir ábyrgir fyrir mengun
lofts, láðs og lagar en
tærleika þessara lífsvistarskil-
yrða, og leiðir Gísli þennan
nýendurleysta heimildarmann
sinn því strax til þeirrar dýrð-
ar rétttrúnaðarins, sem fyrir-
heitin var ræningja þeim, sem
sanna iðrun fékk á sínum
krossi, en hinum, sem eru enn
iðrunarlausir að „svikja nátt-
úruauðlegð landsins fyrir pen
inga“ verður trúlega ekki sami
sómi sýndur, enda vond vist
ein verðug að loknum geispa
sinnar síðustu golu.
Grundvöllurinn, sem land-
bjargarsamtökin munu byggja
á er mjög traustur, að dómi
hinna „tölfróðu", þar sem al-
kunna er, að þó að menn freist
ist stöku sinnum til þess að
fara að því fordeemi okkar
Snæfellinga, að „íra ögn af
sannleika saman við lýgina",
eins og okkar þjóðfrægi sálu-
sorgári orðaði það svo listi-
lega, þá ljúga menn aldrei með
tölum. „Statistik" er nefnilega
ailtaf áreiðanleg, niðurstöður
óskeikular, einkum ef menn
ákveða fyrirfram þær tölur,
sem nauðsynlegar eru til sönn-
unar þvi, sem sanna þarf. Hér
eru gTundvallartölumar alveg
óhrekjanlegar, og þess vegna
eru horfumar „uggvænlegar"
að dómi hinna „tölfróðu". Það
hefir nefnilega komið í ljós, að
„ferðamannastraumur til ís-
lands vex um 15% á ári, en sú
aukning leiðir til tvöföldunar
á tæpum fimm árum". „Eitt-
hvað nálægt 70 þúsmnd ferða-
menn iögðu leið sína til
Islands á síðasta ári,“ segir
Gisli — og þá er bara að marg-
falda með tveim fimmtu hvert
ár. Það getur gert hver aul-
inn sem er, aðrir en hreinir
fábjánar, og þannig verður það
lýðum ljóst, að ferðamennim-
ir verða orðnir tvær milljón-
ir árið 1995. Og náði nú sá
Guð alla oss, Islandismenn, sem
skilaði okur tórandi eftir
Móðuharðindi og Svarta
dauða.
800 MILL.IÓNIR TÚRISTA
Að vísu eru þessar grund-
vallartölur ekki alveg hárrétt-
ar, en því skyldu töTfræðingar
ekki mega taka sér smávegis
sikáldateyfi, hreyta lítillega
aurslettum undan hófum Pega-
susar, meðan hann enn brokk-
ar á jarðskorpunni þó að þeir
þjóti ekki um sjálfa himindýrð-
ina á vængjum hans eins og
stórskáidin. Aðalatriðið er
það, að ef unnt er að sanna,
að eitthvað hafi næstum tvö-
faldazt á fimm árum þá hljóti
það að halda áfram að tvöfald
ast um alla eilífð. Það er ef-
laust náttúrulögmál, þar sem
jafn gagnmerkur maður og
efnaverkfræðingur virðist
áræða að gefa það í skyn. Og
þá er nú tími til kominn fyrir
Gísla minn blessaðan að
bregða sér upp á bakið á Pega
susi og hefja þeysireið sina um
himinhvolf hugsjónanna til for
ystu i hinni fyrirhuguðu sveit
landbjargarsamtakanna.
Þetta með tvöföldunarregl-
une. á fimm ára fresti er allr-
ar athygli vert, og raunar
ískyggilegt fyrir fleiri en okk-
ur íslendínga. Þess má t.d. geta
í því sambandi, að Spánn, sem
Gísli segir, eflaust réttilega, að
sé allareiðu orðinn ægilega út-
bíaður af íslendingum og öðr-
um, sem gist hafa það sólar-
land að undanfömu, á
sér ekki fétega framtíð. Árið
1970 komu þangað um 25 millj-
ónir túrista, og sé hinni gullnu
reglu íslenzku tölfræðing-
anna beitt þá verða túristarn-
ir orðnir 800 milljónir árið
1995. Mun mörgum kotbændum
Spánar þá þykja orðið all
þröngt fyrir sínum dyrum, þar
sem um 1600 manms verða þá
komnir á hvern ferkílómetra
lands, og mun margur Spanjól
inm þá hyggja gott til Islands-
ferðar því að árið það verða
hér þó ekki nema svo sem 20
sálir á hvern ferkílómetra, að
dómi tölfræðinga óskeikulila.
EFTIRLITSLAUSIR
ÚTLENDINGAR
Raumar verður nú ekki bet-
ur séð en að við mumum þurfa
að leita aðstoðar Grænlend-
imga árið 1995 til móttöku á
þessum tveim milljónum túr-
ista, því að náttúrlega gildir
sama meginreglan um utan-
landsferðir Islendinga og sú,
sem algild er I dæmum tölfræð
inganna á öðrum sviðum. Við
verðum nefnitega aliir erlend-
is árið 1995, og megum raun-
ar ástunda kyniif af ofurkappi
á næstunni til þess að íringar-
hlutfall lýginnar í sannTeiks-
korn tölfræðinganna verði
ekki grunsamlega hátt. Árið
1968 fóru um 21 þúsumd Is-
lemdingar til útlanda, en s.l.
ár reyndust þeir um 38 þús-
und. Þetta er 40% auikning og
þess vegna hijóta 718 þúsund
Islendingar að fara ti'l útlanda
árið 1995, og er það þróun,
sem ég trúi að Gísli og aðrir
landbjargarmenn telji fremur
óheillavænlega, því þá verða
það útlendingamir einir og eft
irlitslausir, sem troða niður
„lyngið á Lögbergi helga", sem
Grænlendingar gefa náttúrlega
skít og kanel í af fávizku sinni
um fornfrægð ok’kar — ef við
fáum þá einhverja þeirra til
þess að sikeina hér útlendinga
meðan við erum sjáifir önnum
kafnir við að útbía Spán.
Já, það er ískyggilegt þetta
með töifræðingana. Adam
hefði verið skammar nær að
hunzkast til að gefa Evu 25
eyring, og skipa henni að
leggja hann inn á banka, eftir
að Jahve rak þau skötuhjú út
úr „Edens fína rann", því að
þá gætum við í dag ÖM Tifað
kóngalífi af renfcunum, eins og
einn tölfræðingurinn sannaði
einhvern tíma, en þá þyrftum
við auðvitað ekki að verja fé
og fyrirhöfn til þess að sveit-
ast við að „sví'kja náttúruauð-
legð landsins fyrir peninga".
Þá gætum við bara flatmagað
í blágresinu „í brekkum
Skaftafells" — þessu blessaða
blágresi, sem alltaf er svo
ágætt að geta gripið til þegar
maður vi'll vera skáldfegur.
ASNAR OG AMERÍSKAR
KERLINGAR
Það er gleðitegt sönnum Is-
lendingum og góðurn landbjarg
armönnum, að í dag erum við
fremur i sókn en vörn í meng-
unarmálum þeim, sem valda
nú efnaverkfræðingum okkar
og skáldum þungum áhyggjum
því að s.l. ár jókst fjöldi er-
Tendra túrista til Islands þó
ekki nema um 12%, miðað við
fyrra ár, en árið sem leið ferð
uðust 38 þúsund íslendingar til
útlanda, og reyndist það 17,3%
aukning frá árinu 1971, og er-
um við að þessu Teyti á réttri
Ieið, einkum þangað sem „inn-
fæddir eru í því að fceyma
amerískar kelTingar á ösnum"
og verðum væntanlega allhátt
á blaði, „miðað við fólks-
fjölda", svo að gripið sé tii góð
kunnugs orðasambands, þegar
800 milljónirnar verða komnar
upp á asna úti á Spáni.
Þá segir Gisli okkur, að „op
inberir aðilar, sem aðstoð-
ar njóta nú frá Sameinuðu
þjóðunum við að beina ferða-
mannastraumi til lslands“ ættu
að ihuga, hvort ekki sé tíma-
bært að snúa baráttunni við.
Hér er um skáldaleyfi að
ræða því að einn megintilgang-
ur hinna erlendu sérfræðinga
er að setja okkur einhver skyn
samleg markmið i ferðrmálun-
um, gera sjálfum sér og öðrum
grein fyrir því, hvort hyggilegt
sé að einungis komi 9% af
gjaldeyristekjum þjóðarinn-
ar frá ertendum ferðamönnum
eins og var árið 1971 eða stefnt
skuli tfl hækkunar, og þá með
hvaða ráðum. Að því er varð&r
þá 68.020 erlenda ferðamenn,
sem ísland gistu árið sem leið,
þá má því e.t.v. skjóta inn —
svona á milli sviga — að um
15 þúsundir juku ekki á öræfa
mengunina, þar sem þær voru
viðdvalargestir Loftleiða, sem
voru hér í einn, tvo eða þrjá
daga, og fóru einungis í Skipu-
lagðar kynnisferðir um Reykja
vik og austur yfir fjall, en við
skulum sleppa því að tala um
þetfca í fúlli alvöru, gleyma þvi
hver Mfsnauðsyn þeirri þjóð
sem býr við fábreytta atvinnu-
hætti, það er að treysfca á eitt-
hvað annað en þann sjávar-
afla, sem svipull er. Við skul-
um halda. áfram að ræða um
landbjurgarsamtökim fyrirhug-
uðu. Óvini þeirra þekkjum við,
Júdasana, sem vilja „svíkja
náttúruauðlegð landsins fyrir
peninga". En eiga skáld og
efnaverkfræðingar þá enga
bamdtaimenn ? Eru þeir Don
Quixofce og Saneho Panza al-
einir tveir að berjast við vind-
myilur? Orga þeir einir sér upp
í vindbelging föðuríamdssvik-
aranna?
Nei, L.S.G., eins og forðum
var sagt. L.S. G.G. — Lof sé
góðum Guði. — Þeir eiga sér
marga stoðima styrka hér
á „torfunni i heild“.
VÆNTANLEGIR MEDIJMIR
LANDBJARGARSAMTAKA
Þeir eiga sér t.d. á Þingvöll-
um, hjartastað söguþjóðarinn-
ar, „þar sem flosmjúkur mos-
inn á hrunahólunum þolir ekki
áníðslu" marga góða meðreið-
ars’veina. Ber þar fyrst að
nefna forráðamann veitinga-
sfcaðarins, sem kenndur er við
bústað þeirra guða, sem við er-
um nú á ný teknir til við að
trúa á. Til þess húss mun ríkið
hafa látið renna rúrnar tvær
milljónir króna fyrir allmörg-
um árum, að tilsfciidu þvi að
náðhús þess yrðu opim öllum
almenningi. Ég hef það fyrir
satt, að eignin öli, þar með tal-
inn sá hluti hennar, sem reist-
ur var fyrir almannafé, sé nú
þimglesin og kvaðateus eign
réttmæts eiganda, sem hefir
með afli þess eignaréttar stund
um rekið þá burtu með harðri
hendi, sem talið var að þangað
ættu það erindi eitt að sinne
sinum nauðþurffcum, án fyrir-
hugaðra kaupa á því, sem bil
sölu var á staðnum. Ekki veit
ég hve mörg dæmi eru þessa,
en þau eru nægjanlega mörg
til þess að mega fullyrðc., að
þar muni hin væntanlegu land
bjargarsamtök eiga mjög traust
an bandamann, góðan hauk
í horni.
Enginn ærlegur leiðsögumað
ur lætur sér til hugar koma
að skýra fyrir útlending-
um hve stórt það svæði sé, sem
þjóðgarðurinn nser yfir. Ég
geri ráð fyrir að flestir reyni
að þegja um að það sé þjóð-
garður á Þingvöllum þar sem
það yrði með öllu óskiljanlegt
sæmilega siðmenntuðum útlend
ingi, að þjóðgarður væri bút-
aður niður í afgiirtar skákir,
þar sem einstaklingum vfflri
heimilað að reisa sér kofa. Ef
við stofnum nú átíka nefnd til
verndar blágresinu i brekkuim