Morgunblaðið - 20.10.1973, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. OKTÓBER 1973
Vattyr Pétursson skrifar um myndlist
Sýning Hrings
Jóhannessonar
Vetrarmorgunn Nr. 38.
Hringur Jóhanness. sýnir verk
sín í Norræna húsinu sem
stendur. Hann sýndi seinast hér í
Reykjavík fyrir tveim árum, og á
þessum skamma tíma hefur ýmis-
legt gerzt í myndlist Hrings. Þessi
sýning, sem nú er í Norræna hús-
inu, er yfirgripsmikil, og að ég
held, stærsta sýning, sem Hringur
hefur efnt til. Hann sýnir að
sinni 44 olíumálverk og 23 teikn-
ingar.
Þetta er skemmtileg sýning hjá
Hringi. Hann er mikill teiknari,
og kemur það mjög vel fram bæði
í olíumálverkum hans og auðvitað
enn betur í sjálfum teikningum
hans. Það er áberandi á þessari
sýningu.hve Hringur er natinn við
verk sín og að honum fellur sér-
lega vel að nostra við ótrúlega
fíngerða hluti. Annars er það
meðferðin á fyrirmyndum hans,
sem vekur einna mesta athygli
mína. Hringur notar stundum
augað eins og linsu á ljósmynda-
vél. Hann dregur hlutina fram á
myndfletinum, og hann lætur
augað leika um herbergi, sem
maður sér í endurspeglun með
alls konar tilbrigðum. Hringur
leikur sér að endurspeglun í
vatni. Hann sér einnig landið úr
flugvél eða dregur upp einfaldan
opinn glugga með þvotti til þerris.
Þannig mætti lengi telja, því að
verkefnaval Hrings er margþætt
og á eitthvað skylt við þær hreyf-
ingar sem að undanförnu hafa
verið efst á baugi hjá ungu fólki f
myndlist.
Teikningar Hrings eru sumar
hverjar með miklum ágætum, og
er gott sýnishorn þeirra á þessari
sýningu. Um það er engum blöð-
um að fletta, að Hringur Jó-
hanness. hefur miklu meira vald
á svörtu og hvítu en á olíumál-
verkin. Það vill brenna við hjá
Hringi, að liturinn verði ekki
nógu safaríkur og maður fái það á
tilfinninguna, að listamaðurinn
notfæri krafta sína í útfærslu á
smáatriðum en taki ekki á af
þeirri orku, sem með þarf til að
skapa veruleg áhrif með sjálfum
litnum. En það eru einkum þessi
áhrif, sem greinilega koma í ljós,
þegar Hringur er upp á sitt bezta f
teikningunum. Ég held, að hann
nái bezta árangri, þegar hann
verulega tekur á í sjálfri teikning-
unni.
Þessi sýning Hrings er um
margt forvitnileg og gefur góða
hugmynd um hvar hann er á vegi
þeirri orku, sem með þarf til að
staddur sem málari. Um það verð
ur ekki deilt, að Hringur Jó-
hannesson er í örum vexti, og án
nokkurs efa markar þessi sýning
viss tímamót i þróun Hrings. Það
má vel óska honum til hamingju
með þann árangur, er hann hefur
þegar náð, og vonandi verður hon-
um vel til verka á komandi árum.
Það verður að geta þess hér, í
þessum fáu línum, hve ólíkir þeir
listamenn eru, sem nú eru á ferð
með sýningar. Hér fáum við gott
tækifæri til að sjá þá miklu
breidd, sem íslenzk myndlist
hefur fengið á seinustu árum, það
er ef til vill ekki langt frá því að
vera orðið svo í þessari listgrein,
að málverkið hafi ekki fyrr á
árum staðið með eins miklum
blóma, hvað fjölbreytni viðvíkur.
Það eru fyrst og fremst ungu
mennirnir, sem heiður eiga af
þessu, og nefni ég meðal annarra
Hring Jóhannesson til.
Það er óhætt að mæla með þess-
ari sýningu Hrings í Norræna
húsinu, hún hefur eitthvað fyrir
flesta, og ég er ekki í neinum vafa
um, að fleiri en ég hafa haft
skemmtun af þessari sýningu.
Tryggvi Olafsson
sýnir í SÚM
BLÖMARÖ
TRYGGVI Ölafsson er einn af
yngri mönnum okkar í myndlist.
Hann hefur dvalið langdvölum I
Kaupmannahöfn, stundaði nám
við Listaháskólann og er nú bú-
settur þar í borg. Þrátt fyrir bú-
setuna í Kaupmannahöfn, hefur
Tryggvi gefið sér tíma til að heim-
sækja okkur hér, og þetta er I
þriðja sinn, er nann efnir til
einkasýningar á verkum sínum,
alltaf á sama stað, í Galleri SUM.
Ennfremur hefur Tryggvi tekið
þátt • í samsýningum á vegum
SUM, og þannig hefur hann
kynnt verk sín jafnt og þétt hér
heima.
Eg held, að mér sé óhætt að
fullyrða, að þessi sýning Tryggva
sé sú eftirtektarverðasta, er hann
hefur haldið. Ég fæ ekki bet-
ur séð en að hann
hafi nú miklu meira vald
á þeim erfiðu litasamsetning-
um, er hann notar yf irleitt f verk
um sínum. Hann nær vissri
spennu í myndflötinn, sem oft er
nokkuð hvell og stingur svolítið í
augun fyrst í stað, en ef betur er
að gáð, finnur maður vissan kraft
og þenslu, sem gefur til kynna, að
listamaðurinn glímir við erfitt og
viðkvæmt viðfangsefni. Því verð-
ur heldur ekki neitað, að stundum
kemur það fyrir, að hann ræður
ekki fyllilega við það, er hann
ætlar sér, en hann er óhræddur
og vinnur sér ekki létt. Það er
töggur í þessum manni, eins og
stundum er sagt um duglega og
framsækna menn. Eg er ekki I
neinum vafa um, að Tryggvi
Ölafsson hressir svolítið upp á
listalífið I þessari borg, og hann
er mjög ólíkur flestum, er komið
hafa f ram á seinustu árum.
Það er áberandi á þessari sýn-
ingu Tryggva, hvað hann vinnur
eiginlega á þröngu sviði. Rautt,
blátt og hvítt eru eins og höfuð-
litir f þessum verkum, og með
þessum litum er Tryggvi stað-
ráðinn í að sigrast á verkefnum
sínum. Ég hafði sérlega gaman af
andlitsmyndum Tryggva, og gott
ef sumar þeirra eru ekki beztu
verk á þessari sýningu.
Þessi sýning Tryggva kom mér í
gott skap. Hún er hressileg og
eitthvað ferskt leikur um þessi
verk. Nú er svo komið hér í borg,
að mikill fjöldi sýninga er í gangi
um allar trissur, ef svo óhátíðlega
má að orði kveða. Einn kunningi
minn, sem var með sýningu á dög-
unum, hélt því fram við mig, að
það væri örvandi fyrir fólk, að
sem flestar sýningar væru á sama
tíma. Það getur vel verið, að hann
hafi haft rétt fyrir sér. Færi bet-
ur, ef satt væri, og eitt er víst, að
allar þær sýningar, sem nú
standa, hafa fengið góða aðsókn.
Ég vona, að framhaldið verði eins
gott og byrjunin hefur verið á
þessu hausti.
Það eru eingöngu olíumálverk á
þessari sýningu Tryggva. Þau eru
24 talsins, og hafa öll orðið til á
seinustu mánuðum.
Að mínu áliti ættu sem flestir
að sjá þessa sýningu Tryggva
Ölafssonar. Hún er nokkuð sér-
stök og er sannarlega vel sjáandi.
Ein myndanna á sýningu Gayets (Ljósm. Mbl. Sv. Þorm.)
Frönsk grafiklist í
Listasafni alþýðu
I DAG kl. 3 er opnuð í Listasafni
alþýðu, Laugavegi 31, sýning á 18
grafíkmyndum eftir kunnan
franskan listamann, Vincent
Gayet. Listasafninu bárust fyrir
nokkru tvær myndir eftir Gayet
að gjöf frá Barböru Ámason og
fór þess síðan á leit við listamann-
inn að fá eftir hann sýningu til
íslands.
Gayet er í Frakklandi að vinna
sér nafn sem einn af frumlegri
listamönnum í grafík. Hann er
fæddur árið 1933, og er sonur
hins fræga Samivels, sem m.a.
hefur sent frá sér bókina „Golden
Iceland". Hann varð ungur að
árum aðstoðarteiknari á vinnu-
stofu Jean Lurcat, sem talinn er
brautryðjandi í nútíma mýnd-
vefnaði. Síðan hefur hann haldið
fjölmargar sýningar á teikn-
ingum, myndvefnaði og mál-
verkum, og hefur verið leiðandi
listamaður á vinnustofu Jean Rc
Halldór Haraldsson í hljóm-
leikaferð um Norðurlöndin
HALLDÖR Haraldsson píanó-
leikari leggur um næstu mánaðar-
mót upp í tónleikaferð um
Norðurlönd. Halldór mun leika í
Kaupmannahöfn, Helsinki, Stokk-
hólmi og Osló og auk þess á
tveimur til þremur stöðum í
hverju landi utan höfuðborganna.
Verða þetta um 16 tónleikar alls,
en einnig hafa Halldóri borizt
tilboð um útvarps- og sjónvarps-
upptökur. Þess má geta, að Hall-
dór mun flytja fyrirlestur um
íslenzka tónlist og leika íslenzk
verk í Sibeliusarakademíunni í
Helsinki. Hljómleikaferð þessi,
sem mun taka mánuð, er á vegum
Nordisk Solistrád, og nýtur það til
hennar f járhagsaðstoðar Norr-
æna menningarmálasjóðsins.
Tónleikaferðin er fyrsti
ard Le Doux, annars leiðtoga í
endurreisn myndvefnaðarins í
Frakklandi.
Grafíkmyndirnar 18 eru allar
til sölu, en af hverri er aðeins til
eitt frumemtak. Sýningin verður
opin næstu tvær vikur á mánu-
dögum, þriðjudögum, miðviku-
dögum og föstudögum frá kl.
2—7, en á fimmtudögum, laugar-
dögum og sunnudögum frá kl.
2—10.
liðurinn 1 áætlun um að kynna
unga tónlistarmenn á Norður-
löndunum, og munu löndin skipt-
ast á um að senda einn fulltrúa 1
slíka ferð ár hvert. Island hefur
þannig orðið fyrst fyrir valinu.
Aðildarfélög Nordisk Solistrád
munu velja listamennina hvert
frá sínu landi og sjá um alla
skipulagningu í sambandi við tón-
leikana. Af Islands hálfu er það
Félag íslenzkra tónlistarmanna,
sem aðild á að Nordisk Solistrád,
en hin eru Norsk Tonekunstner-
samfund, Svenska Tonkonstnars-
förbundet, Finlands solistfören-
ing, Solistforeningen af 1921 og
Dansk Solist-Forbund.
Á efnisskrá Halldórs Haralds-
sonar 1 þessari ferð eru fjögur
íslenzk verk:
Rímnalög eftir Jón Leifs, Fimm
svipmyndir eftir Hafliða Hall-
grímsson, og tvö verk eftir Þorkel
Sigurbjörnsson: Das Wohltem-
priertes pianist og SO, en það er
samið sérstaklega af þessu tilefni.
Önnur verk eru Ballata nr. 2
eftir Liszt, Tvær prelúdíur eftir
Debussy, Neumes rytmiques og
Ile de feu I eftir Messiaen og
sónata eftir Bartók. Þá má geta
þess að, Halldór mun flytja fyrir-
lestur um íslenska tónlist og leika
íslensk verk i Sfbelíusarakademí-
unni f Helsinkí.
Halldór Haraldsson
Áður en Halldór leggur upp í
ferðina mun hann á næstunni
halda nokkra tónleika hér heima,
— á sunnudag 21. október á
vegum Tónlistarfélags Akureyrar
og miðvikudaginn 24. október á
vegum Tónlistarfélags Kópavogs.
Einnig eru fyrirhugsaðir tón-
leikar í Reykjavík að ferðinni lok-
inni.