Morgunblaðið - 27.10.1973, Page 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 27. OKTÓBER 1973
Nvi Kyndill við Ægisgarð í Reykjavík. Ljósm. Mbl. Sv. Þorm.
100 þúsund tonn
á ári með Kyndli
NYTT olíuflutningaskip i eigu
Oliuverzlunar íslands og Olíu-
félagsins Skeljungs hefur leyst
gamla olíuskipið Kyndil af hólmi.
Nýja skipið ber einnig nafnið
Kyndill og fer það sína fyrstu ferð
frá Reykjavík í dag, en fyrsta
viðkomuhöfn á Islandi var Akur-
eyri, en þangað fór skipið með
gasolíu.
Félögin tvö hafa haft samvinnu
um olfuflutninga á hafnir lands-
ins um 18 ára skeið. Að sögn
Gunnars Guðjónssonar stjórnar-
formanns Olíuverzlunar Islands
hefur sú samvinna verið með
ágætum. Gamli Kyndill var 920
tonn að stærð, en sá nýi er 1220
lestir. Kostaði skipið 63 millj. kr.
og er 5 ára gamalt, en það gamla
var selt á 10 millj. kr. til brezks
fyrirtækis, sem er skrásett í
Panama.
Gamli Kyndill flutti yfirleitt
um 100 þús. tonn af olíu á ári til
hafna landsins. Nýja skipið er
mjög vel búið og m.a. eru í því 4
farmdælur og rörakerfi er gert
fyrir dælingu á þremur aðskild-
um tegundum samtímis. Skipið
gengur 12 mflur og á því að geta
flutt miklu meira en gamla skipið
sem bæði var minna og gekk að-
eins 9 mílur. Útgerðastjórn skips-
ins annast Gunnar Guðjónsson s.f.
fyrir hönd eigenda.
Þá er i skipinu mjög fullkomið
hitunarkerfi til þess að hita upp
farm skipsins.
Gunnar Guðjónsson kvað skipið
keypt til þess að auka olíuflutn-
inga út um land vegna tilkomu
nýrra skipa i fiskveiðiflotanum og
að auki er gert ráð fyrir að skip-
ið flytji lýsisfarma.
Ekið á kyrr-
stæða bíla
UNDANFARNA daga hefur verið
allnokkuð um ákeyrslur á kyrr-
stæða bíla í Reykjavík, en tjón-
valdar hafa síðan ekið á brott án
þess að tilkynna um ákeyrsluna.
Þeir, sem kynnu að geta gefið
upplýsingar um þessar ákeyrslur,
eru beðnir að láta lögregluna vita.
A fimmtudaginn kl. 08 — 17 var
ekið á nýja, mosagræna Saab-bif
reið, R-14248, á bifreiðastæðinu
norðan við Tiarnarbúð (Odd-
Kynna SÞ
í skólum
I TILEFNI dags Sameinuðu þjóð-
anna 24. október, gekkst félag
Sameinuðu þjóðanna á Islandi að
venju fyrir fræðslu um samtökin í
skólum í Reykjavík og Kópavogi
og fengu sex fyrirlesara til að
fræða efri bekki skólanna um
Sameinuðu þjóðirnar.
Fyrirlesarar félagsins voru
Björn Þorsteinsson, Elín Pálma-
dóttir, Guðmundur S. Aifreðsson,
Guðmundur Birkir Þorkelsson,
Helgi Skúli Kjartansson og Þor-
steinn Jónsson.
Þá kom utanríkisráðherra
Einar Ágústsson í Menntaskólann
í Hamrahlið og talaði um Samein-
uðu þjóðirnar.
fellow-húsið) og vinstra aftur-
brettið dældað og rispað.
Á miðvikudag kl. 13 — 16.30
var ekið á dökkgráa Fiat-bifreið,
R-27530, gegnt húsunum nr. 6—8
við Bárugötu og báðar hurðir
vinstra megin mikið dældaðar.
Á þriðjudag kl. 18—23.30 var
ekið á rauða Fiat-bifreið, Y-1419,
við verzlunina Herjólf í Skipholti
og eitt brettið dældað.
Á þriðjudag eða miðvikudag
var ekið á bláa Mercedes Benz-bif-
reið, Y-1009, á stæði Borgartúns-
megin við Skúlatún 2 og fram-
hurð og bretti vinstra megin allt
klesst. Líkur benda til, að tjóninu
hafi valdið stór bifreið, sem var
að beygjainn á Skúlatúnið.
A þriðjudags- eða miðvikudags-
kvöld var ekið á rauða Fiat-
bifreið, R-1815, á stæði við
veitingahúsið við Borgartún
(Klúbbinn) og kistulokið eyði-
lagt.
Lögreglukonur
hylja leggi sína
Osló — NTB
NORSKAR lögreglukonur hafa
nú fengið leyfi yfirvalda til að
vera í buxum en ekki pilsum, og
verða nýju einkennisbúningarnir
tilbúnir bráðlega. Lögreglukonur
í Noregi hafa árum saman barizt
fyrir þvf, að fá að vera í buxum,
þar eð pilsin vilji gjarnan flækj-
ast fyrir þeim í starfi og gera
þeim lífið leitt á ýmsan hátt.
— Hringurinn
þrengist
Framhald á bls. 1
hermönnum í A-Evrópu skipað að
vera viðbúnum strax eftir helg-
ina, og 40 sovézk skip bættust við
Miðjarðarhafsflota Sovétrikj-
anna, og taldi hann þá alls 85
skíp. Töldu Bandaríkjamenn flest
benda til þess, að Sovétr. hefðu
ákveðið einhliða að senda her-
sveitir til Egyptal. Þetta hefði
einnig að vissu marki verið
staðfest i orðsendingu Dobrynins,
sendiherra Sovétríkjanna í Wash-
ington, til Henry Kissinger utan-
ríkisráðherra. Tilgangurinn með
að fyrirskipa þennan hernaðar-
viðbúnað hafi verið að vara Sovét-
stjórnin við þvi, að Bandaríkja-
menn myndu ekki líða sovézkt
herlið í Egyptalandi.
Fréttaritarar segja, að þessi
ákvörðun hafi borið tilætlaðan
árangur og Sovétstjórnin aðeins
sent 100 manna óvopnaða eftir-
litssveit. Ekki er vitað, hvort hér
er um að ræða hermenn, en þeir
voru borgaralega klæddir við
komuna til Kairó.
Fréttir í dag benda til, að
lítið hafi verið um átök milli
Israela og Araba í dag, fyrir utan
fréttirnar frá Israelum um, að
Egyptar hafi reynt að brjótast út
úr gildrunni við Súezskurð.
BANDARlKJAMENN
GAGNRVNA NATO
Bandaríkjamenn hafa gagnrýnt
suma bandamenn sína í NATO
harðlega fyrir að hafa tekið
hreina afstöðu gegn sér á mestu
spennutímunum undanfamar
vikur. Kom þetta fram á fundi
með fréttamönnum hjá banda-
ríska varnarmálaráðuneytinu í
dag, og sagði talsmaður þess,
McCloskey, að Bandaríkjastjórn
hygðist kanna rækilega allar
hliðar „afstöðu Evrópurikja"
meðan á striðinu stóð, með tilliti
til framtíðartengsla Bandarikj-
anna við Atlantshafsbandalagið.
Fregnir eru uppi um, að tyrknesk
yfirvöld hafi leyft sovézkum her-
flutningavélum að fljúga yfir
Tyrkland á leiðinni frá Sovét-
ríkjunum til Sýrlands, en bannað
fiug bandarískra herflugvéla á
leið til Israels.
— Viðlagasjóður
Framhald af bls. 32
brunabótamat fasteignanna er
lagt til grundvallar, en greiðslum
er skipt á 4 mánuði — hin fyrsta
nú í október, þá 1. janúar, 1. apríl
og 1. júlf.
I þessari lotu ná greiðslur
aðeins til húsa, sem talin hafa
verið algjörlega ónýt, en mats-
menn hafa þegar ákvarðað um
300 hús í Vestmannaeyjakaupstað
algjörlega ónýt. Önnur 124 hús
hafa verið flokkuð sem vafahús,
en matsmenn hafa þegar kannað
skemmdir í 80 húsum í þessum
flokki og reyndust 14 þeirra al-
gerlega ónýt.
Þá sagði Hallgrímur, að nú væri
að mestu lokið matsgerð á bif-
reiðum Vestmannaeyinga, er
sjcemmdust meira eða minna
vegna eldgossins. Matið náði til
700-800 bifreiða, og eðlilega voru
tjónagreiðslur vegna þeirra mis-
miklar, en Hallgrímur kvað
endanlega tjónaupphæð ekki enn
liggja fyrir.
Þá hafa verið greiddar bætur
vegna innbúa, sem ýmist urðu
fyrir skemmdum eða misfórust.
Viðlagasjóði bárust 1200 um-
sóknír vegna bóta af þessu tagi,
og er nú búið að meta og greiða
bætur vegna 631 innbús, en
ósóttar eru bætur vegna 98 inn-
búa. Viðlagasjóður hefur varið
samtals um 94 milljónum króna
vegna þessara bóta, en heildar-
fjárhæð bóta vegna innbúa er
áætluð um 200 milljónir.
Hallgrímur sagði, að Viðlaga-
sjóður hefði áætlað að alis muni
bætur vegna þessara þriggja liða
— þ.e. fasteigna, bifreiða og inn-
búa — nema milli 1,8 - 2 millj-
örðum króna.
— Egyptar
Framhald á bls. 15.
af annarri. Egyptar höfðu i
fyrstu gert lítið úr víkinga-
sveitunum, en nú sáu þeir,
hvert stefndi, og þá byrjuðu
þeir ákaft að biðja um vopna-
hlé.
Egyptar hafa
öllu að tapa
Egyptar hafa öllu að tapa, ef
stríðinu verður haldið áfram.
ísraelar ráða lögum og lofum á
vesturbakkanum og hafa ger-
samlega króað af allan þriðja
her Egypta, sem komst yfir á
austurbakkann á fyrstu dögum
stríðsins. I honum eru um 20
þúsund menn og mörg hundruð
skriðdrekar. Annar herinn
hefur enga möguleika á að
koma honum til hjálpar og
hann er svo illa farinn, að
ísraelar eru farnir að senda
honum blóðvatn og sjúkragögn.
Hvað þýðir koma
Rússa?
Rússar hafa nú sent lið til
Miðausturlanda, þvert ofan i
samþykkt, sem þeir studdu
sjálfir í öryggisráðinu í gær
(fimmtudag) þess efnis, að
hvorki þeir né Bandarikjamenn
skyldu eiga þátt í friðargæslu-
sveitum, sem sendar yrðu. Það
verður þó að teljast mjög ólík-
legt, að til átaka komi milli
rússneskra og israelskra her-
manna. Sameinuðu þjóðirnar
flytja nú friðargæslusveítir
sínar sem hraðast á vettvang,
og það má búast við, að bar-
dögum verði hætt innan
skamms, enda hefur verið
hijótt á vígstöðvunum síðasta
sólarhring. En þá er eftir að
semja, og það getur orðið erfitt.
Egyptar vilja sjálfsagt mikið til
vinna að halda í það land, sem
annar herinn ræður yfir á
austurbakkanum. En Israelar
ráða yfir miklu stærra land-
svæði i Egyptalandi auk þess
sem þeir hafa þriðja herinn
króaðan af og hafa tekið góðan
skika af Sýrlandi. Israel hefur
beðið mikið tjón í þessu stríði,
þvi hver maður er þeim dýr-
mætur, auk þess sem efna-
hagur landsins hefur beðið
mikinn hnekki. Þeir verða því
áreiðanlega erfiðir viðureignar
í samningaviðræðunum. — ót.
— Fíkniefnamál
Framhald af bls. 32
efnanna lægju fyrst og fremst til
Reykjavíkur og nágrennis, sam-
kvæmt þeim upplýsingum, sem
lægju fyrir, en þó væri jafnan
reiknað með þeim möguleika, að
efnið væri flutt inn á öðrum stöð-
um.
Að lokum var Ásgeir spurður,
hvort búast mætti við, að til tið-
inda drægi á næstunni, í ljósi
þess, að hringurinn um
dreifingaraðilana hefði þrengzt.
„Það er barizt frá degi til dags,“
svaraði Ásgeir.
— Gagntillögur
Framhald af bls. 3.
endasambandsins er um verðlags-
uppbætur á laun: „Samið verði
um breytingar á verðlagsupp-
bótum á laun, í því skyni að hamla
gegn víxlhækkunum verðlags og
kaupgjalds. Þessi krafa vinnu-
veitenda er ef til vill mest. Allir
hafa að undanförnu verið sam-
mála um, að breytinga sé þörf á
skipan verðlagsuppbótar, en ef til
vill reynist erfitt að ná samkomu-
lagi, þar sem hér er um mjög
viðkvæmt mál að ræða. I fasta-
nefnd aðílja vinnumarkaðarins
hefur þetta verið rætt og hafa
mörg atriði skýrzt, sem áður hafa
verið óljós. Málið er þó flókið.
Vinnuveitendur vilja fá fastar
reglur um vaktavinnufyrirkomu-
iag. Sjöundi liðurinn fjaliar um
það: „Samið verði um almennar
heimildir vinnuveitenda til að
taka upp vaktafyrirkomulag í
rekstri sínum. Vaktaálag verði
ákveðið samkvæmt föstum fyrir-
fram settum reglum.“
Áttundi liðurinn skýrir sig
sjálfur: „Samið verði samkvæmt
heimild í orlofslögum um skipt-
ingu orlofs fyrir þær starfs-
greinar, sem starfa að árstíða-
bundum verkefnum.“
Níundi liður tiliagna vinnu-
veitenda hljóðar svo:
„Samið verði um að ekki verði
greitt kaup fyrir 2 — 3 fyrstu
dagana í veikindatilfellum, sem
vara skemmri tíma en tvær vikur.
Greiðsla miðist við dagvinnu-
kaup, enda verði greiðslutímabil
lengt í veikindatilfellum.
Greiðslur þessar komi að öllu
leyti í stað ákvæða um veikinda-
rétt í lögum no. 16 frá 1958.“
Reynslan hefur sýnt, að töluvert
mikið er um það, að menn séu
veikir f einn, tvo eða þrjá daga. Ef
vinnuveitendur þurfa eigi að
greiða kaup fyrir þessa daga, telja
þeir sig geta lengt þann tíma, sem
greiddir eru veikindadag-
peningar.
Tíundi liður fjallar um matar-
tíma: „Heimilt skal að veita
hádegismatartíma á tímabilinu
11.30 til 13.30, þó eigi skemmri en
30 mfnútur og telst hann eigi til
vinnutíma. Þar sem starfsfólk
hefur aðgang að mötuneyti á
vinnustað verði matartímar í yfir-
vinnu 30 mínútur. „Þessi tillaga
er aðallega sett fram vegna þess,
að þar sem margt starfsfólk
vinnur, hefur reynzt erfitt að láta
alla borða á sama tíma í mötu-
neyti vinnustaðarins. Yrði
hagræðing við tilfærslu matar-
tíma launþegum eigi síður en
vinnuveitendum í hag.
Ellefti liður fjallar um
samstarfsnefndir: „Unnið verði
að gerð samnings um samstarfs-
nefndir í fyrirtækjum." Vinnu-
veitendur telja að siíkar sam-
starfsnefndir hafi gefizt vel á
Norðurlöndum og þvf vilji þeir nú
reyna það form hér.
Tólfti liður fjallar um stjórn
Atvinnuleysistryggingasjóðs:
„Vinnuveitendur fái fulltrúa í
stjórn Atvinnuleysistrygginga-
sjóðs til jafns við launþega og
athugað verði um aukið verksvið
hans.“ Þegar upphaflega var
samið um skipan í stjórn þessa
sjóðs var jafnvægi á milli aðiia
vinnumarkaðarins. Báðir aðilar
áttu einn fulltrúa í stjórninni.
1957 var bætt við einum fulltrúa
frá Alþýðusambandinu og 'vilja
vinnuveitendur nú að metin séu á
ný jöfnuð.
Þrettándi liður fjallar um gagn-
kvæm öryggisatriði, sem báðum
aðilum ætti að koma vel: „Samið
verði um heimild til þess að beita
tafarlausri brottvikningu úr
starfi, ef verkafólk notar ekki
þann öryggisbúnað, sem lagður
er til á vinnustað og getið er um i
reglugerðum og samningum.
Sama gildir um brot á settum
öryggisreglum á vinnustað."
Fjórtándi liður er svohljóðandi:
„Heimilt er vinnuveitenda að
greiða kaúp með ávfsun eða
greiðslu inn á reikning viðkom-
andi starfsmanns í banka.“
Fimmtándi liður á að tryggja
það, að byrjendur í starfi ráðist
ekki til trúnaðarmannsstarfa:
„Til trúnaðarmannastarfa verði
valdir menn, sem starfað hafa tvö
ár eða meira hjá hlutaðeigendi
vinnuveitenda sé þess kostur.“
Sextándi liður hijóðar svo:
„Gerður verði rammasamningur
um gerð ákvæðisvinnutaxta,
vinnuaðferðir við uppbyggingu
þeirra, leiðréttingu þeirra og við-
hald (Tímamælingar o.fl.).“
Þessi liður á að mati vinnuveit-
enda að koma í veg fyrir, að ósam-
ræmi skapist milli starfshópa og
að sumir fái meira en aðrir. I
þessu sambandi má ef til vill
benda á byggingariðnaðinn, þar
sem víða er pottur brotinn í
þessum efnum.
Sautjándi liðru tillagna vinnu-
veitenda segir: „Samræmd verði
flutningalínumörk þannig, að þau
miðist við ákveðnar vegalengdir
svo hægt verði að nota viðmið-
unina hvar sem er á landinu.
Jafnframt verði felld niður hlið-
stæð ákvæði f samningum, er
miðuð eru við bæjarmörk, kenni-
leiti eða hreppaskil." Vinnu-
veitendasambandið telur að þau
ákvæði, sem gilt hafa, séu með
öllu úrelt og tími sé til kominn að
endurskoða þau.
Atjándi liður er svohljóðandi:
„Samið verði um ákveðnar
greiðslur fyrir málsverði, sem
miðaðar verði við einn ákveðinn
launataxta og breytist í samræmi
við hann.“
Nítjándi liður er: „Samræmd
verði fríðindaákvæði varðandi
yfirvinnu. Aldrei verði greidd
næturvinna auk dagvinnukaups
næsta dag, nema fyrir þá tíma,
sem vantar upp á 8 klst. hvild.“
Tuttugasti liður er svo: „Lengd
kaffitíma verði eins hjá öllum
starfsgreinum. Kaffitimi að lok-
inni dagvinnu falli niður.“
Tuttugasti og fyrsti liður til-
lagna Vinnuveitendasambands
Islands er svohljóðandi:
„Aukahelgidögum verði
fækkað.“ Vinnuveitendasam-
bandið heldur því fram, að auka-
helgidagar séu fleiri á íslandi en
meðal annarra þjóða.
Næsti samningafundur hefur
verið boðaður mánudaginn 5. nóv-
ember.