Morgunblaðið - 16.02.1974, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 16. FEBRUAR 1974
Minnina:
r
Asdís Magnúsdóttir
F. 1/10. 1928.
D. 31/8. 1973.
ÁRAMÖTIN eru tengd eins konar
uppgjöri, ekki einungis í við-
skiptabókum fyrirtækja, við erum
líka að „gera upp árið“ gerum þá
hvort tveggja: lítum um öxl og
horfum fram á veginn. Þegar sá,
sem þetta ritar, gerir upp sitt
„bókhald" ársins, sem er liðíð,
telur hann sér hollt, að vongleðin
yfir nýja árinu sé ofarlega í huga,
en gamla árinu verður lika að
gera skil, með allri gleðinni og
allri sorginni, sem það bar í
skauti sér. Það er einmitt á slík-
um stundum, er hugurinn hvarfl-
ar að því, sem aldrei kemur aftur,
að ofarlega í huga mínum verður
horfin vinkona mín á árinu, Ásdís
Magnúsdóttir úr Hveragerði, og
ég finn hvöt hjá mér til að minn-
ast hennar með nokkrum orðum.
Ásdísi sá ég ekki fyrr en eftir
að hún giftist árið 1952. Eigin-
manni hennar, Hans Gústavssyni,
hafði ég kynnzt ungum pilti á
heimili minu í uppsveitum Árnes-
sýslu, þar sem hann starfaði um
skeið og vr -ð brátt heimagangur.
Þrátt fy .<okkurn aldursmun og
raunar í upphafi breitt bil á vett-
vangi lífsins tókst fljótt með
okkur Hans náin kunningsskapur
og síðan vinátta, en um langt
skeið hef ég talið það til gildis að
eiga þennan afbragðs mann í
hópi kærustu vina minna, i blíðu
og stríðu.
Þrátt fyrir alltíðar komur á
heimili þeirra hjóna fyrstu hjú-
skaparár þeirra í Hveragerði,
var því svo farið, að Ásdisi
kynntist ég lítið. Hún kom mér
þannig fyrir, að hún væri dul
að eðlisfari og seintekin,
og verð ég að játa, að mér
féll þetta miður, við áttum raunar
margt sameigínlegt. Hún hafði
kynnzt manni sínum, er þau voru
samtíða á Garðyrkjuskólanum,
þar sem ég áður hafði verið
kennari og var ýmsum hnútum
kunnugur. Bundust þau þar
snemma nánum tengslum, sem
áttu eftir að verða varanleg. Eg
hafði orð Unnsteins skólastjóra
fyrir þvi, er hann heimsótti mig
eitt sinn, að það færi vel á með
þessu unga fólki og væri það
honum að skapi. Ásdís væri bráð-
greind stúlka og öndvegis mann-
eskja og mætti verða Hans
Gústavssyni mikill styrkur á lífs-
leiðinni, en hans biði án efa mikið
hlutverk á sviði garðyrkjunnar,
eins og líka kom á daginn. Mér er
það minnisstætt, hversu annt
skólastjóranum virtist vera um
það, að þetta unga par sliti ekki
samvistir, en bæri gæfu til að
mega njótast og styrkja hvort
annað í lífsins ólgusjó. Honum
varð að ósk sinni. Og aldrei varð
ég annars var en að þau hjónin
bæru góðan hug til sfns gamla
skólastjóra, en tryggiyndi var
Ásdísi heitinni í blóð borið 1
ríkum mæli.
Er þau höfðu gift sig, að námi
loknu hér heima, dvöldu þau
hjónin um tíma erlendis við nám
og störf. Síðan var aftur haldið
heim, heimili stofnað í Hvera-
gerði og vinna hafin i garðyrkju-
stöð Gunnars Björnssonar, Alfa-
felli. Mun Hans um tíma hafa átt
einhverja aðild að umfangsmiklu
fyrirtæki Gunnars og þau þar
myndað undirstöðu undir fram-
tíðarbúskap sinn, en Gunnar
manna vísastur til að greiða fyrir
hinu unga fólki á þeim vettvangi.
Að því kom svo, að þessi ungu
garðyrkjumenntuðu hjón reistu
sitt eigið garðyrkjubýli frá
grunni, er þau urðu landnemar
austarlega á Heiðmörkinni í
Hveragerði. Eftir ótrúlega stuttan
tima höfðu þau komið þarna upp
fyrirmyndar garðyrkjustöð. Síðar
voru færðar út kvíarnar, ná-
grannastöðin var keypt og sam-
einuð hinni og enn jukust kröf-
urnar til starfa, útsjónarsemi og
afkasta, og jafnvel i Hveragerði
varð þetta býli þeirra hjóna meðal
fyrirmyndar garðyrkjustöðva. Ur
frumbýlishúsinu litla var svo
flutzt í nýbyggt rúmgott íbúðar-
húsið. Loks kom að því, að mann-
virki, umhverfi og umgengni á
þessum stað bar eigendunum
verðskuldaðan vitnisburð, enda
var ekki slakað á um atorku og
dugnað þeirra hjóna.
Það mun hafa verið nokkuð
snemma á búskaparárum þeirra
Hans og Ásdísar, að Skúli litli
t Kona mln
ANNA TÓMASDÓTTIR,
Háteigsvegi 32,
andaðist miðvikudaginn 1 3. febrúar B. Óli Pálsson.
t
Móðir okkar, fósturmóðir, tengdamóðir og amma,
SIGURRÓS BÖÐVARSDÓTTIR,
Óðinsgötu 5,
sem andaðist 8 febr , verður jarðsungin frá Dómkirkjunni, mánudag-
inn 1 8. febrúar kl 1 .30. e.h
Jósefína Björgvinsdóttir, Hermann Björgvinsson,
Hulda Björgvinsdóttir, Siqurbjorg Björgvinsdóttir,
Marteinn Björgvinsson, Björgvin Hermannsson,
tengdabörn og barnabörn.
t
Móðir okkar, tengdamóðir og amma,
SÓLVEIG GUÐMUNDSDÓTTIR,
Hjaltabakka 8.
sem lést 10 þ.m. verður jarðsungin frá Fossvogskirkju mánudaginn
18 febrúar kl. 3. e.h Þeim, sem vildu minnast hinnar látnu, er bent á
Krabbameinsfélagið
Helena Svavarsdóttir, Birgir Guðmundsson,
Sigurður I. Svavarsson, Hólmfriður Guðmundsdóttir,
Guðmundur Svavarsson, Ólöf Aðalbjörnsdóttir.
Margrét Svavarsdóttir, Sesselja Svavarsdóttir,
Rósa G. Svavarsdóttir og barnabörn.
kom inn á heimili þeirra. Olu þau
þennan einstæðing upp og komu
til manns. Ur honum hefur
tognað og er Skúli nú dugnaðar-
sjómaður, feginn aðskreppa heim
milli ,j-óðra“, og ber það vott um,
að þar mun hann hafa notið þess
athvarfs, sem tengir hann þessu
æskuheimili þakklátum huga.
Og nú, I hvað mestum önnum
daganna, þarna á Heiðmörk 80,
tók fólkinu að fjölga. Frum-
burðurinn var hún Klara og þá
lét Björg Elva ekki lengi standa á
sér. Nokkrum árum seinna
fæddist svo hann Friðrik, sem nú
mun vera á 12. árinu. Það hefir
verið haft á orði af þeim sem bezt
þekkja til, að börn þeirra hjóna
beri heimili sinu fagurt vitni með
prúðmannlegri framkomu sinni.
Elskulegri gesti ber vart að garði
manns . og munum við hjónin
ávallt minnast þeirra þakklátum
huga og væntum þess, að kynni
megi sem lengst haldast.
Fyrir allmörgum árum fór að
bera á versnandi heilsufari Ás-
dísar þessarar tápmiklu myndar
konu, sem var svo ung á árum.
Brátt átti hún við mikinn sjúk-
leika að stríða. Tvísýnar læknis-
aðgerðir og oft langar sjúkrahús-
legur fylgdu f kjölfarið. Þá syrti
að heima fyrir, en því hlýrra varð
brosið, þegar mamma kom heim
aftur, eftir hverja sjúkrahús-
vistina af annarri.
Ýmiss' konar mótlæti mætti
hinum ungu hjónum fyrstu árin,
en velgengni þeirra og farsæld, er
frá leið, bar vott um sterkan vilja
og atorku beggja. Hygg ég, að
nokkur sjálfsagi hafi mótað þau
bæði þessi árin og kannski hafa
þau mátt beita meiri hörku við sig
sjálf en hollt og æskilegt hefir
verið til frambúðar. Slík mál
skulu ávallt metin af varúð,
forðast ber að fella sóma. Slík
einkamál eiga að vera frið-
helg, þegar mætir samferða-
menn eiga í hlut, jafnt karl-
ar sem konur. — Sannleikur-
inn mun vera sá, að ég hygg, að
Ásdís heitin mun vart hafa á
heilli sér tekið hin síðari ár.
Dugnaðurinn og kjarkurinn var
hennar styrkur, en sjálfsagt
kunni hún ekki ávallt að gæta
hófs eftir löng veikindi, þegar
skyldustörfin, börnin og heimilið
voru annars vegar. — Og svo
sannarlega kunni hún að gleðjast
með glöðum, þessi hugljúfa
skemmtilega kona, sem þrátt
fyrir allt virtist svo háð lífinu allt
til hinztu stundar. Um það get ég
borið því að með okkur tókst
einlæg vinátta fyrir alllöngu, er
hélzt til hinztu stundar hennar á
meðal vor, þótt ,dneðgöngu-
tírninn" yrði nokkuð langur, eins
og hún komst einhvern tíma að
orði.
Dag einn að áliðnu sl. sumri
kom þessi látna vinkona inn í
símstöðina i Hveragerði og sendi
mér heillaóskaskeyti í tilefni tíma
móta þennan dag, en hugulsemi
hennar var löngum söm við sig,
það fundu vinir hennar. Af
vissum ástæðum, sem hér verða
ekki tilgreindar, þótt ekki sé þar
um einkamál okkar Ásdísar að
ræða, var þessi kveðja hennar
mér svo kærkomin, að lengi mun
ég njóta hennar. Skömmu siðar
steig hún upp í bílinn sinn, á sinn
persónulega hátt, áræðin og djörf
í fasi. Vegurinn, sem aka skyldi,
var eins greiðfær og bezt varð á
kosið. Leiðin ekki löng. Engu að
síður varð þetta hennar andláts-
för.
Margir eiga um sárt að binda
við dauða þessarar mætu konu.
En fyrst og fremst verður manni
hugsað til barnanna hennar,
hvernig þau fá afborið slíkt áfall
Hvort mun nú ekki þeirraþroska-
vænlega og góða uppeldi reynast
þeim bezt í nauðum. Og traust-
vekjandi mun faðirinn reynast
sem fyrr. Það mun líka reynast
þeim öllum feðginunum huggun
harmi gegn, hversu ákjósaniegan
sumardvalarstað Friðrik á vísan.
Þetta munu þau öll kunna að
meta, ef ég þekki þau rétt. Það er
trú mín og von, að þessum ungu,
efnilegu vinum mínum megi vel
farnast í lífinu. Betri móður gátu
þau ekki kosið sér.
Stefán Þorsteinsson.
Sigurlaug Daníels-
dóttir — Minning
Fædd 7. febrúar 1877.
Dáin 8. febrúar 1974.
Er ég frétti lát Sigurlaugar
Danielsdóttur fyrrum húsfreyju
að Hreðavatni, Norðurárdal,
fannst mér, að ég mætti til með að
minnast hennar fyrir það, sem
hún reyndist mér, er ég var barn
að aldri.
Vorið 1914 hættu foreldrar mín-
ir, sem höfðu búið að Hreimstöð-
um í sömu sveit, búskap og var
mér þá komið fyrir hjá Hallgrími
Sigurðssyni og Elínu Ólafsdóttur,
er þá bjuggu í tvíbýli við Kristján
Gestsson og Sigurlaugu Daníels-
dóttur að Hreðavatni. Þau siðar-
nefndu áttu jörðina. Ég var
mánaðartíma hjá Hallgrími og
Elínu og minnist þeirra ávallt
með hlýhug. Þetta vor var sér-
staklega mikill fellir á búpeningi
og treystust þau ekki til að halda
lengur áfram búskap eftir að hafa
misst mest af búpeningi sínum.
Réðust þau því í húsmennsku,
sem var hægara sagt en gert á
þeim tíma og ekki bætti úr að
hafa mig í eftirdragi, svoþau fóru
þess á leit við Kristján og Sigur-
laugu að taka mig að sér, sem var
auðsótt mál og mikið lán fyrir mig
að lenda hjá slíkum ágætis hjón-
um. Varéþar hjá þeim í
þrjú ár og mun það ekki
hafa verið neinn léttir fyrir
Sigurlaugu að bæta mér í
hópinn, þar sem þrír korn-
ungir drengir voru fyrir og ég
erfiður fyrst í stað eftir að hafa
þurft að skilja við foreldra mín á
viðkvæmasta aldursskeiðinu.
Sigurlaug reyndist mér sem önn-
ur móðir og sýndi mér ekki minni
ástúð og kærleika en sínum eigin
drengjum með sínu mikla um-
burðarlyndi. Sigurlaug var mjög
trúuð kona, og var það alltaf regla
hjá henni að fara yfir bænirnar
með okkur drengjunum á hverju
kvöldi og kenna okkur ýmis vers
úr Passíusálmunum. Þar sem
heyrnadeyfa og þá um leið mis-
heyrn háðu mér í æsku, þurfti
hún oft að sýna mikla þolinmæði
og umburðarlyndi við mig, til að
skapa mér það andlega veganesti,
sem ég hefi búið að alla tíð síðan.
Kristján og Sigurlaug hófu bú-
skap sinn að Tungu í Hörðudal,
Dalasýslu, árið 1907 og bjuggu
þar í 6 ár, en höfðu svo jarðar-
skipti við Björn heitinn Finnsson,
er þá bjó á Hreðavatni. Bjuggu
þau þar síðan til dauðadags
t Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vináttu við fráfall eiginmanns míns, KARLS Þ. t Alúðarþakkir fyrir auðsýnda samúð og vinarhug við andlát og bróður okkar STEFÁNS ÞÓRARINSSONAR
GUÐMUNDSSONAR. Guðný Þórarinsdóttir, Rannveig Þ. Arnar
Birna Lárusdóttir. og vandamenn.

t
Innilegt þakklæti til allra sem sýndu mér samúð við andlát og jarðarför
mannsins míns,
SIGURÐAR KRISTJÁNS GUÐMUNDSSONAR,
Hlaðbrekku 22, Kópavogi
með minningargjöfum og ómetanlegri hjálp.
Guð blessi ykkur öll Fyrir hönd aðstandenda,
Guðrún Ebba Jörundsdóttir.
Kristjáns, en hann lézt af slysför-
um í september 1939. Sigurlaug
bjó þó þar áfram í nokkur ár og
var Þórður sonur þeirra ráðsmað-
ur hjá henni, unz hann tók alveg
við búskapnum og býr þar enn
ásamt því að vera umsjónarmaður
hjá starfsfólki rikis og bæja i
Munaðarnesi.
Árið 1926 réðust þau hjón í að
reisa nýtt íbúðarhús að Hreða-
vatni, en slíkt stórvirki, hús upp á
kjallara, hæð og ris, var ekki
algengt að byggja í þá daga. Stór-
hugur þeirra hjóna var þannig, að
ef einhvern gest bar að garði,
vildu þau að hægt væri að veita
hinum sama hinn bezta greiða, og
í þá daga kom fólk oft í stórhóp-
um til þess eins að skoða Staf-
holtshólma í Hreðavatni svo og
aðra náttúrufegurð þar í kring.
Gerist það enn þann dag í dag og
er óhætt að segja, að það hafi
verið fyrsti vfsirinn að staðsetn-
ingu „hótela" í hrauninu. Eftir að
Sigurlaug brábúi, dvaldist hún að
mestu hjá Þórði syni sínum og
Hrafnhildi konu hans á Hreða-
vatni, unz hún fór á dvalarheimili
aldraðra i Borgarnesi, en síðast
var hún á sjúkrahúsinu á Akra-
nesi, þar sem hún lézt 8. febrúar
síðastliðinn, 97 ára að aldri.
Kristján og Sigurlaugu varð 7
barna auðið, stúlku, er lézt í
bernsku, og sex drengja, sem allir
eru á lífi. Þeir eru: Daníel
stjórnarformaður Kaupfélagsins i
Borgarnesi, Gestur deildarstjóri
hjá sama kaupfélagi, Ingimundur
bóndi í Heyholti, Haukur yfir-
læknir á Slysavarðstofunni í
Reykjavík, Magnús bóndi í Norð-
tungu og Þórður bóndi á Hreða-
vatni. Utför Sigurlaugar fer fram
í dag frá Hvammi í Norðurárdal.
Eg votta sonum hennar og öðrum
afkomendur mína innilegustu
samúð. Blessuð sé minning henn-
ar.
Emil Helgason.