Morgunblaðið - 28.12.1974, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. DESEMBER. 1974
3
Jakob Benediktsson tekur við verðlaununum úr hendi Sturlu Friðrikssonar, formanns sjóðsstjórnar.
Jakob Benediktsson hlýt-
ur verðlaun úr Ásusjóði
Sölugjald af vél-
um til iðnaðar
lækkar um 50%
MATTHlAS A. Mathiesen, fjár-
málaráðherra, gerði við þriðju
umræðu fjárlaga grein fyrir til-
lögu rfkisstjórnarinnar um að
fella niður eða endurgreiða að
hálfu sölugjald af vélum til sam-
keppnisiðnaðarins vegna aðildar
að Friverslunarbandalaginu. Á
aðfangadag jóla var gefin út sér-
stök reglugerð hér að lútandi, en
samkvæmt henni hefur sölugjald
verið feilt niður af hálfu af
ákveðnum vélum og tækjum sam-
kvæmt tollskrá.
Þorsteinn Ólafsson, deildar-
stjóri í fjármálaráðuneytinu tjáði
Morgunblaðinu í gær, að hér væri
um að ræða svokallað sölugjald,
sem samanstæði af söluskatti, við-
lagasjóðsgjaldi og sérstöku gjaldi
til að draga úr áhrifum olíuhækk-
ana. Niðurfellingin næði til
ákveðinna véla og tækja svo og
varahluta. Þorsteinn sagði, að
með þessu væri komið til móts við
þær iðngreinar, sem sættu sam-
keppni erlendis frá. Ákvæði þessi
ná m.a. til véía við sælgætisgerð,
kexframleiðslu, drykkjagerð,
vefjar- og prjónaiðnað, prent-
iðnað, skinnaiðnað og trésmiðar.
Sölugjaldið verður fellt niður í
tolli, ef um innflutning er að
ræða, en þegar um innlenda fram-
leiðslu er að ræða verða notaðar
heimildir til endurgreiðslu. Gert
er ráð fyrir, að þessi niðurfelling
á sölugjaldi nemi 100 millj. kr. á
ári.
Þá hefur verið ákveðið að
lækka tolla af hráefnum til sæl-
gætisgerðar. Ástæðan er sú, að
ýmis ríki og þá einkum EBE-rikin
hafa greitt niður útflutningsverð
á sykurvörum vegna hækkunar á
sykurverði á heimamarkaði.
Tollalækkunin á hráefnum til
sælgætisgerðar á að styrkja sam-
keppnisaðstöðu innlendrar sæl-
gætisgerðar.
Allar þær breytingar, sem
greint er frá hér að framan taka
gildi 1. janúar n.k.
JAKOB Benediktsson, forstöðu-
maður Orðabókar Háskólans,
hlaut f gær heiðurslaun úr Verð-
launasjóði Ásu Guðmundsdóttur
Wright. Verðlaunin eru að fjár-
hæð 100 þúsund krónur og hlýtur
Jakob þau fyrir fjölþætt störf á
sviði íslenzkra fræða og sérstak-
lega fyrir könnun sfna á Land-
námu.
Þetta er I sjötta sinn, sem verð-
laun eru veitt úr sjóðnum, en
áður hafa hlotið verðlaun úr
honum Sigurður Nordal, Sigurð-
ur Þórarinsson, Ingimar Óskars-
son, Baldur Lindal og Þorbjörn
Sigurgeirsson. Sjóðurinn var
stofnaður árið 1968, en þá barst
Visindafélagi Islendinga peninga-
gjöf frá frú Ásu Guðmundsdóttur
Wright, sem búsett var í Trinidad
í Vestur-Indium. Vöxtur af stofn-
fé sjóðsins skyldi varið til fjár-
veitingar og viðurkenningargjaf-
ar til Islendinga, sem unnið hefðu
veigamikil visindaleg afrek á Is-
landi eða fyrir Island.
Stjórn sjóðsins skipa: Forseti
Islands, dr. Kristján Eldjárn, dr.
Jóhannes Nordal, seðlabanka-
stjóri, og dr. Sturla Friðriksson,
sem er formaður sjóðsstjórnar.
Afhendingin í gær fór fram í
Norræna húsinu að viðstöddum
forsetahjónunum og fleiri
gestum.
SAMNINGAR tókust í gærmorg-
un milli Rithöfundasambands ts-
lands og Rlkisútvarpsins um
greiðslur til rithöfunda fyrir
verk, sem tekin eru til flutnings I
útvarpi eða sjónvarpi. Hækkunin
til rithöfunda er um eða yfir
100% en er nokkuð misjöfn eftir
flokkum. Mest er hún til rithöf-
unda fyrir frumsamin leikrit,
sem sýnd eru eða leikin í rfkis-
f jölmiðlunum.
Staðið hefur í tveggja mánaða
samningsstappi milli Ríkisút-
varpsins og rithöfunda, en engir
35-36% hækkun á þjón-
ustu Pósts og síma
PÓST- og símamálastjórnin hefur
fengið heimild til að hækka gjald-
skrár fyrir síma- og póstþjónustu
frá 1. janúar n.k. Nemur hækkun-
in að því er varðar flest aðalgjöld
35—36%.
Helstu breytingar á gjaldskrá
fyrir símaþjónustu eru, að afnota-
gjald síma hækkar úr kr. 1.500.- á
ársfjórðungi i kr. 2.040.-, eða um
36%. 1 afnotagjaldinu eru innifal-
in 525 teljaraskref á ársfjórðungi,
nema þar sem notendafjöldi er
yfir 20.000 á sama stöðvargjald-
svæði, þar verða 300 skref innifal-
in í fastagjaldinu. Gjald fyrir um-
fram símtöl hækkar úr kr. 3.90 í
kr. 5.30 fyrir hvert 'teljarskref,
Eldur í mann-
lausum bát
SLÖKKVILIÐIÐ í Reykjavík og í
Ilafnarfirði átti óvenju róleg jól
að þessu sinni.
Að kvöldi jóladags var slökkvi-
liðið í Reykjavik þó kvatl að
Hafnarbergi RE 404, sem lá I
Reykjavfkurhöfn, en eldur var þá
laus I bátnum. I Ijós kom að
kviknað hafði ( út frá ijósavél, en
báturinn var mannlaus þegar
eldurinn kom upp.
Fljótlega tókst að slökkva eld-
inn og urðu skemmdir á bátnum
litlar.
eða um 35.9%. Gjald fyrir sim-
keyti innanlands hækkar úr kr.
5.30 i kr. 6.00 fyrir hvert orð, eða
um 13.2%, minnsta gjald er fyrir
7 orð, en til viðbótar kemur kr.
50.- grunngjald fyrir hvert sím-
keyti. Stofngjald fyrir síma, sem
tengdur er við sjálfvirka kerfið,
hækkar úr kr. 10.000,- i kr.
13.600.-, eða um 36%. Af framan-
greindum gjöldum er innheimtur
söluskattur, sem nú er 19%. Að
honum meðreiknuðum verður t.d.
afnotagjald síma 2428 krónur,
hvert teljaraskref 6,30 krónur,
hvert orð i símskeyti 7,15 krónur
og stofngjald fyrir síma um 16.185
krónur.
Sem dæmi um breytingar á
gjaldskrá fyrir póstþjónustu má
nefna, að burðargjald fyrir 20 gr
bréf innanlands og til Norður-
landa hækkar úr kr. 17.00 i kr.
23.00 og til annarra landa úr kr.
20.00 í kr. 27.00. Póstkröfugjald
hækkar úr kr. 30.00 í kr. 40.00,
póstávisanagjald úr kr. 37.00 i kr.
50.00, ábyrgðargjald úr kr. 30.00 i
kr. 50.00 og giróþjónustugjald úr
kr. 20.00 í kr. 27.00.
Burðargjöld fyrir innrituð blöð
og tímarit breytast ekki.
Gjöld fyrir telex-tæki flytjast í
sérgjaldskrá og hækka þau og
annar sérbúnaður nokkru meir.
í undirbúningi er lækkun-
gjalda fyrir langlínusamtöl með
því að lengja skreftima, segir i
frétt frá Póst- ög símamálastjórn-
inni.
Fagurt jólaveður á Akureyri:
Ljós í 1-2 gluggum þar sem
allt er venjulega uppljómað
Samkomulag milli útvarps og rithöfunda:
100% hækkun til rithöfunda
samningar hafa verið í gildi milli
þessara aðila frá því 1. marz 1972.
Nýju samningarnir verða undir-
ritaðir hinn 30. desember nk. en
gilda frá 1. janúar. Þó fá þeir
leikritahöfundar, sem lögðu inn
frumsamin verk vegna flutnings
útvarpsins nýverið á íslenzkum
leikritum frá öndverðu — þeir
Agnar Þórðarson, Jökull Jakobs-
son og Oddur Björnsson, greitt
samkvæmt nýju samningunum.
I samtali við Morgunblaðið í
gær sagði Sigurður A. Magnús-
son, formaður Rithöfundasam-
bandsins, að hann væri mjög
ánægður með þessa samninga.
„Ég held að útkoman sé eins góð
og við gátum gert okkur vonir um
í ljósi rikjandi efnahagsástands i
þjóðfélaginu, en ég er þó glað-
astur yfir því, að þeir, sem báru
skarðastan hlut frá borði áður, fái
nú mestu hækkunina. Ég trúi
ekki öðru en rithöfundar verði
mjög ánægðir með þessa niður-
stöðu.“
„AÐFANGADAGSKVÖLD var að
því leyti óvenjulegt hér á Akur-
eyri, að víðast voru ekki Ijós
nema ( einum til tveimur glugg-
um en venjulega eru öll hús og
fbúðir bæjarbúa uppljómuð þetta
kvöld“, sagði Sverrir Pálsson,
fréttaritari Morgunblaðsins á
Akureyri I samtali við blaðið I
gær. Hann sagði, að menn hefðu
greinilega lagzt á eitt um að spara
rafmagnið sem mest með þvf að
takmarka lýsingu, en fyrr um
daginn hafði orðið að grfpa til
skömmtunar um tíma, þar sem
bilun varð f rist í inntaki Laxár-
virkjunar með þeim afleiðingum,
að mikið krap barst inn á vél-
arnar og dró úr afköstum.
„Á aðfangadag gerði mikla
snjókomu og var rafmagns-
skömmtun þannig hagað, að stór
svæði, um þriðjungur bæjarins,
voru tekin út i tvær klukkustund-
ir í senn en höfðu síðan rafmagn í
fjórar stundir. A jóladag lagaðist
þetta og hefur ekki út af borið
siðan. En þetta var allt i lagi —
við getum nú ekki kvartað eftir
þau ósköp, sem hafa dunið yfir
fyrir austan."
Talsverður
Akureyri um
fagurt veður
snjór var hér á
jólin, og ákaflega
í gærkveldi, þykk
600 manna íslenzk jóla-
hátíð á Kanaríeyjum
Gran Canaria 25. des.
ÞÓTT jólahátfðin hér á Spáni sé
með talsvert hóflegra sniði en al-
mennt gerist heima á Islandi
brugðu lslendingar, sem hér
dveljast ekki útaf vananum og
héldu aðfangadagskvöld hátíð-
legt. Ferðaskrifstofurnar efndu
til sameiginlegrar hátfðar og
sóttu hana nær 600 manns, en alls
munu vera um 700 lslendingar
hér á Gran Canaria-eynni.
Hátiðin hófst klukkan 6 með
því að lesið var úr jólaguðspjall-
inu, sungið Heims um ból og setzt
að borðum. Meðan á borðhaldi
stóð voru leikin islenzk jólalög af
plötum, og það eina, sem vantaði
til að gera stemninguná al-
íslenzka var hangikjötið. Þess i
stað var borin fram ljúffeng
nautasteik að undangengnum
mjallarbreiða yfir öllu og tungl-
skin en kalt, — frostið komst upp
í 14 stig, sagði Sverrir Pálsson að
lokum.
Nýjung:
tveimur forréttum og eftirréttur-
inn var logandi ísterta.
Fljótlega eftir að borðhaldi
lauk birtist Bjúgnakrækir öllum
að óvörum en hann hafði gerzt
laumufarþegi með einhverri flug-
vélinni. Hann dansaði með krökk-
unum i kringum jólatréð, sem var
að sjálfsögðu íslenzkt, og var
Þyrnirós kyrjuð ásamt fleiri jóla-
lögum. Hátiðinni lauk síðan meó
því, að fullorðnir fengu sér snún-
ing við undirleik spænskrar
hljómsveitar.
í dag, jóladag, liggja menn á
ströndinni eóa við sundlaugar og
gleypa i sig sólina í-25 stiga hita.
Tilhugsunin um að vetur sé í al-
gleymingi á íslandi verður hálf
óraunveruleg við þessar aðstæð-
ur.
— Fréttaritari.
Barnagæzla
fyrir
kirkjugesti
VIÐ nýársmessuna í Bústaða-
kirkju f Reykjavfk verður gerð
tilraun með nýja þjónustu við
kirkjugesti. Verður þá starf-
rækt barnagæzla fyrir þá for-
eldra, sem gjarnan vilja njóta
guðsþjónustunnar f ró og næði
en samt taka börnin með sér í
kirkju.
Verður barnanna gætt f sér-
stöku herbergi og annast það
ungt fólk úr æskulýðsfélagi
safnaðarins, en leikföng til
þess að stytta þeim stundirnar
hefur Heildverzlun Ingvars
Helgasonar, Vonarlandi, gefið
kirkjunni af rausnarskap og
velvilja.
Er fyrirhugað að bjóða þessa
aðstoð við kirkjugesti við
næstu messur til að kanna
undirtektir, og verður örugg-
lega framhald þar á, ef fólk
vill hagnýta sér þessa nýjung.
Nýtt barna-
verndarráð
SAMKVÆMT fréttatilkynningu
frá menntamálaráðuneytinu
hefur verið skipað á ný f Barna-
verndarráð tslands og eiga þar
sæti: Olafur Jónsson, lögfræð-
ingur, formaður, Guðrún Jóns-
dóttir, læknir. sr. Gunnar Arna-
son, fv. sóknarprestur, dr. Simon
Jóh. Agústsson, fv. prófessor, og
Guðmundur Magnússon, skóla-
stjóri.