Morgunblaðið - 23.01.1975, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. JANUAR 1975
19
Búið er að moka upp 1500 þús. tonnum af ösku eftir gos. Mörg handtök það þótt vélar hafi unnið
stóran hlutaþess.
„Nœsta stórverkefni er
að binda vikurfjandann ”
Rabbað við Magnús H. Magnússon bœjarstjóra
„ÞAÐ sem við höfum lagt mesta
áherzlu á, bæjaryfirvöld." sagði
Magnús H. Magnússon bæjar-
stjóri i samtali við Morgunblaðið.
„í viðreisninni hefur beinzt að þvi
að leysa húsnæðisskortinn og
gera byggingarsvæði íbúðarhæf.
Þar hefur mest verið gert í sam-
bandi við nýja byggingarsvæðið i
vesturbænum þar sem við reikn-
um með 700 nýjum ibúðum. Þá
hefur einnig verið unnið að
stækkun annarra byggingarsvæða
sem var reyndar byrjað á fyrir gos.
Unnið hefur verið að þvi að teikna
og byggja götur, leggja skolp-
leíðslur og aðrar lagnir og m.a. er
gert ráð fyrir fjarhitun i nýja hverf-
inu vestur i hrauni. Á hálfu ári
höfum við lagt á fjórða km af
skolplögnum i bænum. en veru-
legur hluti af vinnu tæknideildar
og áhaldahúss hefur farið i þessi
mál. Þá hefur verið unnið við
sjúkrahúsið. en það var tekið i
notkun i haust, rafmagnsmálin
eru heldur á eftir, þvi nýbyggingar
eru svo dreifðar i bænum. en það
er reynt að halda i horfinu. Þá
hefur bærinn unnið m.a. i sam-
bandi við elliheimilið. barna-
heimilin og haldið verður áfram
viðgerð á þeim skemmdum sem
urðu i gosinu.
annað hundrað hús i bænum. en
um áramótin voru 115 hús i
byggingu á vegum einstaklinga.
Þá má minna á nýtt Eyjaskip,
sem er i burðarliðnum og iþrótta-
höll með sundlaug og iþróttasal,
en verið er að ganga frá kaupum á
þvi mannvirki frá Danmörku.
Mögulegt er að bærinn sjái um
byggingu einhvers hluta af grunni
iþróttahallarinnar, en reiknað er
með að sundhöllin verði tilbúin 1.
okt. n.k. og iþróttasalurinn á
miðju næsta ári."
„Hvað hefur bærinn fengið
miktar bætur frá Viðlagasjóði?"
„Þau mál hafa ekki verið gerð
upp ennþá. Bærinn hefur alls
fengið um 300 millj. kr. frá Við-
lagasjóði. en það er ekki allt bæt-
ur. þvi bærinn hefur unnið mörg
verkefni fyrir Viðlagasjóð og þau
eru inni i þessari tölu. Meðal
þeirra verkefna eru sáning, hreins-
un. niðurrif húsa og fleira. Hins
vegar gerðum við mjög lauslega
áætlun árið 1973 um bætur sem
við reiknuðum með að fá fyrir
skemmdir i gosinu og þá var sú
upphæð um milljarður króna ails.
Auk þess á eftir að ræða tekjubæt-
ur til bæjarsjóðs og fleira sem
fellur undir heimildarákvæði en á
meðan Viðlagasjóður hefur ekki
Osku-OR tarauntungurnar i bsnum. Frá sáningu s.l. siunar.
Svo ég viki aftur að rafmagninu
i nýja hverfinu. þá er reiknað með
að það verði hitað upp með raf-
orku frá Búrfellsvirkjun þ.e.a.s. af-
gangsraforku og við reiknum með
að hún dugi okkur 70—80%. en
afganginn fáum við með keyrslu
disilvéla.
íbúðamálin standa þannig að
fólk býr i 54 teleskóphúsum,
bráðabirgðahúsum og verið er að
setja upp 20 dönsk bráðabirgða-
hús. sem verða komin i gagnið í
febr.—marz. Þá er bærinn að
byggja 84 ibúðir i vesturbyggð-
inni. en þar annast Breiðholt h.f.
framkvæmdir. Þessum fram-
kvæmdum hefur seinkað um 4
mánuði og nú hamlar veður. en
við reiknum með að fyrstu
ibúðirnar verði tilbúnar i marz og
þær síðustu i september. Auk þess
eru einstaklíngar að byggja á
haft trygga tekjustofna til að
mæta beinum lögmætum
greiðslum. hefur hann ekki verið
til viðtals um aðra þætti. Unnið er
að þvi að meta ákveðnar eignir
bæjarsjóðs og aðra þætti sem
fóru i gosinu. hús. götur og
fleira."
„Hvað er það helzta fram-
undan?"
„Næst er að hreinsa meira i
kring um bæinn. vikurfjandinn er
það sem veldur mestum vandræð-
um núna. Sáningin hefur ekki
borið þann árangur, sem við vænt-
um og það er Ijóst að það þarf að
taka fastar á til að binda vikurinn.
Liklega verður ráðist i að blanda
hann mold í efstu lögum og sá
siðan í, en þetta verk þarf að
vinna bæði á undirlendi og i fjöll-
um.
Þá er unnið að hönnun á skolp-
leiðslunni út úr höfninni og
væntanlega verður hægt að byrja
á þeirri framkvæmd i vor ef mann-
skapur verður fyrir hendi. Safn- og
höfuðleiðslu fyrir mestan hluta
Framhald á bls. 18
Tvöár
M
gosinn
íGyjum
I DAG eru 2 ár liðin frá því
að eldgosið varð í Vest-
mannaeyjum og allir íbúar
Vestmannacyja fóru til
meginlandsins á einni nóttu
vegna hættunnar. Einn
þriðji hluti húsanna í bæn-
um lentu undir hrauni og
ösku, sem er víðast frá
40—200 m þykkt, eða alls
um 400 hús og auk þess urðu
feikilegar skemmdir á flest
öllum mannvirkjum f Eyj-
um og gróðurlendi. Allar
stoðir Eyjabyggðar riðuðu
til falls og bæjarfélagið var
úr leik mánuðum saman og
byggðin grafin f ösku. 1 dag
eru liðlega 4000 manns aftur
flutt til Eyja, en samkvæmt
skrá eru þeir 3840. Hins veg-
ar hefur reynslan sýnt að
það eru ávalll um 200 fleiri,
þvf það dregst að fólk láti
skrá sig. Það eru fjölmörg
vandamál sem enn blasa við
f Eyjum, en mcstur er hús-
næðisskorturinn. Við ra'dd-
um f tilefni dagsins við þrjá
Eyjamenn, þá Guðlaug al-
þingismann, Magnús bæjar-
stjóra og Harald fram-
kvæmdastjóra. Fara viðtölin
I
„Mikill seinagangur í öllum
framkvæmdum bæjarsjóðs
vekur mikil vonbrigði”
Rœtt við Guðlaug Gíslason alþingismann
VIÐ spurðum Guðlaug Gíslason
alþingismann einníg að því hvað
hann hefði að segja í stuttu máli
um þróunina og stöðuna i Eyjum
tveimur árum eftir að gosið skall
þará.
„Ég tel," sagði Guðlaugur, „að
uppbygging atvinnuveganna hafi
gengið mjög vel og það ásamt því
að bátaflotinn kom heim talsvert
fyrr en maður hafði gert sér vonir
um, hafi skapað mjög hagstæða
þróun, því þegar atvinnufyrir-
tækin voru klár á ný um áramótin
1973—1974 og bátaflotinn kom
heim á ný, kom fólkið og fjolskyld
urnar að sjálfsögðu í kjölfarið og
þar með var stoðunum aftur
skotið undir Eyjabyggð.
Það má segja að það sé framar
öllum vonum að um 4000 manns
eru nó aftur komin í bæinn, en þó
ætti staðan að vera mun betri ef
fast og ákveðið hefði verið haldið
um stjórntauminn i bæjarmálum.
Starfræksla atvinnufyrirtækja og
heimkoma báta og fólks hefur
sýnt jákvæða og eðlilega þróun,
en hins vegar tel ég að þessi stóra
byggingaráætlun um byggingu allt
að 650 ibúða, hafi valdið fólki
verulegum vonbrigðum bæði
vegna þess að uppbyggingunni
hefur seinkað verulega og svo
verður verð þessa húsnæðis mun
hærra og meira en reiknað hafði
verið með. Þetta hefur tafið fyrir
heimflutningi og valdið Vest
mannaeyingum heima og heiman
miklum erfiðleikum og áhyggjum.
Verulegur skriður er þó kominn
á byggingar hjá einstaklingum og
fyrir utan þessa byggingaráætlun
leysir fólkið að mestu sjálft sinn
vanda, þótt fyrirgreiðslan gæti og
ætti að sjálfsögðu að vera meiri og
betri.
Varðandi það sem er framundan
er almennt talið hér i Eyjum að
það verði að leggja mikla áherzlu
á að binda gjallið. Sandfok hefur
verið mikið vestur í hrauni þar
sem gjalli var komið fyrir á sínum
tima og einnig á ýmsum öðrum
stöðum i bænum. Þetta mál er
mikið vandamál. Þá hefur það
valdið bæjarbúum miklum von-
brigðum hvað framkvæmdir
bæjarsjóðs hafa verið í miklum
seinagangi varðandi gatnamál,
skolpleiðslu út úr höfninni og
fleira og fleira sem kemur inn á
framkvæmdaleysi einnig. Þó skal
það tekið fram að unnið hefur
verið af miklum krafti til þess að
bæta iþrótta- og félagsaðstöðu i
bænum með þvi að undirbúa
kaup á íþróttahöll frá Danmörku.
í höllinni eru bæði sundlaug og
íþróttasalur, en fulltrúar íþrótta-
hreyfingarinnar í bænum eiga
stóran þátt i framgangi þess máls.
Sundlaugin fór undir hraun eins
og kunnugt er og það er þvi brýnt
nauðsynjamál að þessi bygging
rísi samkvæmt áætlun á þessu ári
og Ijúki um mitt næsta ár. Þá má
geta þess i sambandi við sam-
göngur að nú er unnið að kaupum
á nýju skipi til vöru- og fólksflutn-
inga milli lands og Eyja og það mál
er nú vonandi á komast á lokastig.
Varðandi nýtt skip þarf að sjálf-
sögðu að hafa tilbúna aðstöðu
fyrir það þegar það kemur hingað,
en segja má að höfnin sé mun
betri eftir eldgosið þótt feikilega
Framhald á bls. 18
r
„Ovenjulega mikið fram-
boð af fólki í frystihúsin”
Rætt við Harald (iíslason framkvæmdastjóra
„ÞAÐ ER óvenjulega mikið fram-
boS af fólki til starfa í frysti- og
fiskvinnsluhúsunum," sagði Har-
aldur Gíslason framkvæmdastjóri
Fiskiðjunnar," en það er fremur i
þjónustufyrirtækjunum, smiðj-
unum og öðrum greinum, þar sem
vantar ennþá fólk til starfa.
í stöðvunum er nú kominn sami
starfsmannafjöldi og var fyrir gos
og sumar stöðvarnar hafa fengið
Framhald á bls. 18
Hann mokaói í gosinu og mokar enn ef svo ber undir. Halldór Ingi
kaupmaður ryóur viðskipfavinum sinum hraut.
kyngiöflin drynja,
ægieldur, elfa rjóð,
austurbyggðir hrj nja.
Ógnarstundir ýta hrjá
öskuþakin foldin,
vellur hraunið húsin á
horfin gróðurmoldin.
Berst og citur iðruni frá
öllu lifi storkar,
nienn þó eigi bregða brá
berjast hetjuforkar.
Byggja varnir vikri af
vatni dæla á funa,
storknar, kólnar klungurhaf
kyrrist skelfidruna.
Upp úr sorta aftur brýzt
cyjan sárunt þakin,
áður var af loguni lýst
lifnar gróður, vakinn.
Guðinundur II. Guðjónsson
•lón Ragnar Þorsteinsson.